REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy można dokonać kompensaty różnic inwentaryzacyjnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Teresa Fołta

REKLAMA

Po ustaleniu różnic inwentaryzacyjnych trzeba określić, które z nich są rzeczywiste, a które pozorne. Różnice pozorne, często wynikające z błędnych zapisów w księgach, podlegają rozliczeniu w pierwszej kolejności w drodze kompensaty.

 

 

Kompensaty należy dokonać przed obliczeniem niedoborów w granicach norm. W praktyce i teorii rachunkowości zostały ustalone następujące warunki przeprowadzania kompensaty:

- niedobory i nadwyżki powstały w podobnych asortymentach, co uzasadnia możliwość popełnienia nieumyślnych pomyłek,

- niedobory i nadwyżki zostały ujawnione w toku tego samego spisu z natury, w tym samym polu spisowym i u tej samej osoby odpowiedzialnej materialnie.

Po dokonaniu kompensaty mogą pozostać różnice, które podlegają dalszemu rozpatrzeniu w zakresie nieskompensowanych niedoborów i nadwyżek. Są to różnice rzeczywiste ilościowo-wartościowe lub wartościowe. Różnice te mogą być przez kierownika jednostki uznane za zawinione lub niezawinione.

UWAGA!

Ustalenie i rozliczenie wyników inwentaryzacji należy odpowiednio udokumentować oraz powiązać z księgami rachunkowymi, czyli kontami księgi głównej (syntetyką) i kontami ksiąg pomocniczych (analityką).

Sposób udokumentowania jest uzależniony od:

- metody prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla danego składnika aktywów,

- techniki prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Jeśli inwentaryzacja przeprowadzana jest za pomocą odpowiednich systemów informatycznych, to dokumenty inwentaryzacyjne mogą być sporządzone w formie wydruku w postaci oddzielnych komputerowych zbiorów danych jako zasoby informacyjne zorganizowane.

W praktyce zaleca się, aby wydruki te zostały uporządkowane poza zbiorem danych. Dokumenty te służą do:

- porównania danych ze spisu z natury z danymi z ewidencji księgowej (syntetycznej i analitycznej),

- kompensaty niedoborów z nadwyżkami,

- ustalenia ostatecznych różnic inwentaryzacyjnych podlegających rozliczeniu w księgach rachunkowych.

Wartość niedoboru kompensowanego z nadwyżką należy ustalać, mnożąc niższą cenę przez mniejszą ilość.

W momencie stwierdzenia różnic inwentaryzacyjnych, na podstawie protokołów różnic lub innych dokumentów stosowanych w jednostce, należy:

na kontach ksiąg pomocniczych (analityka) - ilościowo i wartościowo - wprowadzić do ewidencji całą ilość i kwotę nadwyżki oraz niedoborów,

na kontach księgi głównej (syntetyka) - kwoty niedoborów i nadwyżek, wycenionych w cenach stosowanych do ich ewidencji, zaksięgować odpowiednio na zmniejszenie lub zwiększenie inwentaryzowanych składników aktywów oraz zmniejszenie lub zwiększenie konta „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”.

UWAGA!

Ostateczny sposób rozliczenia różnic, w tym także dokonanie kompensaty niedoborów z nadwyżkami, powinien wynikać z zatwierdzonego przez kierownika jednostki lub osoby przez niego upoważnione protokołu komisji inwentaryzacyjnej oraz być zgodny z zasadami rachunkowości zatwierdzonymi przez kierownika jednostki.

Jeśli niedobory zostaną stwierdzone w trakcie ustalania skutków zdarzeń nadzwyczajnych, wówczas kwota niedoborów niezawinionych zostanie rozliczona w ciężar strat nadzwyczajnych, zamiast odpowiednich kosztów działalności.

Przykład

W toku inwentaryzacji przeprowadzonej w magazynie wyrobów gotowych stwierdzono następujące różnice inwentaryzacyjne:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Po zapoznaniu się z wyjaśnieniami magazyniera w księgowości postanowiono dokonać kompensaty podobnych wyrobów A i B oraz C, D i E.

Sposób przeprowadzenia i wyniki kompensaty zestawiono w tabeli.


Tabela.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Po dokonaniu kompensaty niedoborów z nadwyżkami w kwocie 3200 zł do wyjaśnienia i rozliczenia pozostały:

niedobory wyrobu A na łączną kwotę 600 zł (20 szt. × 30 zł),

nadwyżki wyrobu E na łączną kwotę 500 zł (10 szt. × 50 zł).

Różnice ilościowo-wartościowe i wartościowe do dalszego rozpatrzenia zestawiono w tabeli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Sprawdzenia poprawności wyliczeń można dokonać w następujący sposób:

niedobory: kompensata 3200 zł, nie skompensowano 1300 zł (600 + 700), razem 4500 zł,

nadwyżki: kompensata 3200 zł, nie skompensowano 900 zł (500 + 400), razem 4100 zł.

Kwotę kompensaty ustalono zgodnie z przedstawionymi powyżej zasadami.

W czasie rozpatrywania nieskompensowanych różnic inwentaryzacyjnych komisja inwentaryzacyjna na podstawie wyjaśnień magazyniera zaproponowała poniższe ich rozliczenie:

niedobór wyrobu A w kwocie 600 zł uznać za mieszczący się w granicach ubytków naturalnych,

niedobory wyrobów C i D na łączną kwotę 700 zł uznać za niezawinione, powstałe z niewyjaśnionych przyczyn,

nadwyżkę wyrobu B w kwocie 400 zł uznać za powstałą z innych przyczyn,

nadwyżkę wyrobu E w kwocie 500 zł uznać za powstałą w wyniku błędnego pomiaru przy wydawaniu.

Propozycje komisji inwentaryzacyjnej zaakceptował kierownik jednostki.

Ewidencja księgowa

1. Stwierdzenie niedoborów w magazynie wyrobów:

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 4 500

Ma „Zapasy wyrobów”

- w analityce „Wyrób A” 1 800

- w analityce „Wyrób C” 2 100

- w analityce „Wyrób D” 600

2. Stwierdzenie nadwyżek w magazynie wyrobów:

Wn „Zapasy wyrobów”

- w analityce „Wyrób B” 1 600

- w analityce „Wyrób E” 2 500

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 4 100

3. Kompensata niedoborów z nadwyżkami:

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 3 200

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 3 200

4. Rozliczenie nieskompensowanych niedoborów:

Wn „Koszt własny sprzedaży” (wyrób A) - ubytki naturalne 600

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” (wyroby C i D) 700

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 300

5. Rozliczenie nieskompensowanych nadwyżek:

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 900

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” (wyrób B) 400

Ma „Koszt własny sprzedaży” (wyrób E) 500

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Teresa Fołta

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Tusk zapowiada rewolucję: uprościmy podatki i prowadzenie biznesu w Polsce

Podczas piątkowej konferencji prasowej, poprzedzającej posiedzenie rządu, premier Donald Tusk zapowiedział szeroko zakrojone działania mające na celu uproszczenie prowadzenia biznesu w Polsce, w tym gruntowną reformę systemu podatkowego. Jego słowa, pełne determinacji i świadomości skali wyzwań, padły w momencie, gdy polscy przedsiębiorcy coraz częściej apelują o zmniejszenie biurokratycznego ciężaru i stabilność regulacyjną.

Gra w zagranicznym kasynie online: legalność, podatki i ryzyko utraty wygranej

W dobie globalizacji i rosnącej popularności internetowego hazardu wiele osób z Polski decyduje się na grę w zagranicznych kasynach online. Kuszące wygrane i łatwy dostęp to jednak tylko pozory – brak znajomości przepisów może kosztować cię nie tylko grzywnę, ale również całą wypłatę. Sprawdź, kiedy gra jest legalna, kiedy zapłacisz podatek, a kiedy... stracisz wszystko.

Krajowy System e-Faktur – przełomowa zmiana wraca do Komisji Sejmowej. Co oznacza dla przedsiębiorców?

Sejm ponownie skierował do Komisji Finansów Publicznych projekt ustawy wprowadzającej Krajowy System e-Faktur (KSeF). Nowe przepisy mają zrewolucjonizować wystawianie faktur w Polsce, wprowadzając cyfrową platformę. Zgłoszono poprawki wydłużające termin przesyłania faktur nawet do 5 dni.

Rekonstrukcja rządu Tuska: Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański

Rząd Donalda Tuska przechodzi rekonstrukcję. Dziś o godz. 10 premier ogłosił nowy skład Rady Ministrów. Na czele nowego Ministerstwa Finansów i Gospodarki stanie Andrzej Domański - dotychczasowy minister finansów poinformował premier Donald Tusk.

REKLAMA

Budujesz? Możesz zapłacić VAT później. Sprawdź, jak to zrobić zgodnie z prawem

Dzięki wyrokowi TSUE firmy budowlane mogą legalnie przesunąć termin zapłaty VAT – nawet o kilka miesięcy. Wystarczy dobrze skonstruowana umowa i protokół odbioru. To rozwiązanie, które realnie poprawia płynność finansową przedsiębiorców.

BGK chce ściśle współpracować z KAS

Bank Gospodarstwa Krajowego chce dołączyć do elitarnego grona najbardziej zaufanych podatników w Polsce. Planuje przystąpić do Programu Współdziałania z Krajową Administracją Skarbową, którego celem jest budowanie transparentnych relacji z organami podatkowymi oraz zapewnienie większej pewności i bezpieczeństwa w zakresie rozliczeń podatkowych.

Księgowość w erze automatyzacji. Eksperci spotkają się w Targach Kielce

Nowe technologie, presja legislacyjna i rosnące oczekiwania klientów nie pozostawiają złudzeń – biura rachunkowe muszą redefiniować swoje modele działania. VI Kongres Biur Rachunkowych, który odbędzie się 30 września i 1 października 2025 roku w Targach Kielce, to odpowiedź branży na dynamiczne zmiany w otoczeniu prawnym, podatkowym i organizacyjnym.

Nowe zasady rozliczania VAT przy imporcie towarów w procedurze uproszczonej – projekt nowelizacji ustawy opublikowany

Zmiany w przepisach celnych Unii Europejskiej wymusiły aktualizację krajowych regulacji dotyczących VAT. W piątek 19 lipca na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, przygotowany przez Ministerstwo Finansów. Nowelizacja ma istotne znaczenie dla przedsiębiorców korzystających z procedury uproszczonej przy imporcie towarów.

REKLAMA

Darowizna od babci lub dziadka – kiedy bez podatku? Jest kilka warunków, które decydują o pełnym zwolnieniu

Otrzymałeś gotówkę od babci lub dziadka? Sprawdź, kiedy darowizna pieniężna nie podlega podatkowi od spadków i darowizn. Przepisy przewidują korzystne zwolnienia, ale warto znać limity kwoty wolnej i terminy zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego. Wyjaśniamy, co trzeba wiedzieć.

Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

REKLAMA