REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy można dokonać kompensaty różnic inwentaryzacyjnych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Teresa Fołta

REKLAMA

Po ustaleniu różnic inwentaryzacyjnych trzeba określić, które z nich są rzeczywiste, a które pozorne. Różnice pozorne, często wynikające z błędnych zapisów w księgach, podlegają rozliczeniu w pierwszej kolejności w drodze kompensaty.

 

 

Kompensaty należy dokonać przed obliczeniem niedoborów w granicach norm. W praktyce i teorii rachunkowości zostały ustalone następujące warunki przeprowadzania kompensaty:

- niedobory i nadwyżki powstały w podobnych asortymentach, co uzasadnia możliwość popełnienia nieumyślnych pomyłek,

- niedobory i nadwyżki zostały ujawnione w toku tego samego spisu z natury, w tym samym polu spisowym i u tej samej osoby odpowiedzialnej materialnie.

Po dokonaniu kompensaty mogą pozostać różnice, które podlegają dalszemu rozpatrzeniu w zakresie nieskompensowanych niedoborów i nadwyżek. Są to różnice rzeczywiste ilościowo-wartościowe lub wartościowe. Różnice te mogą być przez kierownika jednostki uznane za zawinione lub niezawinione.

UWAGA!

Ustalenie i rozliczenie wyników inwentaryzacji należy odpowiednio udokumentować oraz powiązać z księgami rachunkowymi, czyli kontami księgi głównej (syntetyką) i kontami ksiąg pomocniczych (analityką).

Sposób udokumentowania jest uzależniony od:

- metody prowadzenia kont ksiąg pomocniczych dla danego składnika aktywów,

- techniki prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Jeśli inwentaryzacja przeprowadzana jest za pomocą odpowiednich systemów informatycznych, to dokumenty inwentaryzacyjne mogą być sporządzone w formie wydruku w postaci oddzielnych komputerowych zbiorów danych jako zasoby informacyjne zorganizowane.

W praktyce zaleca się, aby wydruki te zostały uporządkowane poza zbiorem danych. Dokumenty te służą do:

- porównania danych ze spisu z natury z danymi z ewidencji księgowej (syntetycznej i analitycznej),

- kompensaty niedoborów z nadwyżkami,

- ustalenia ostatecznych różnic inwentaryzacyjnych podlegających rozliczeniu w księgach rachunkowych.

Wartość niedoboru kompensowanego z nadwyżką należy ustalać, mnożąc niższą cenę przez mniejszą ilość.

W momencie stwierdzenia różnic inwentaryzacyjnych, na podstawie protokołów różnic lub innych dokumentów stosowanych w jednostce, należy:

na kontach ksiąg pomocniczych (analityka) - ilościowo i wartościowo - wprowadzić do ewidencji całą ilość i kwotę nadwyżki oraz niedoborów,

na kontach księgi głównej (syntetyka) - kwoty niedoborów i nadwyżek, wycenionych w cenach stosowanych do ich ewidencji, zaksięgować odpowiednio na zmniejszenie lub zwiększenie inwentaryzowanych składników aktywów oraz zmniejszenie lub zwiększenie konta „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek”.

UWAGA!

Ostateczny sposób rozliczenia różnic, w tym także dokonanie kompensaty niedoborów z nadwyżkami, powinien wynikać z zatwierdzonego przez kierownika jednostki lub osoby przez niego upoważnione protokołu komisji inwentaryzacyjnej oraz być zgodny z zasadami rachunkowości zatwierdzonymi przez kierownika jednostki.

Jeśli niedobory zostaną stwierdzone w trakcie ustalania skutków zdarzeń nadzwyczajnych, wówczas kwota niedoborów niezawinionych zostanie rozliczona w ciężar strat nadzwyczajnych, zamiast odpowiednich kosztów działalności.

Przykład

W toku inwentaryzacji przeprowadzonej w magazynie wyrobów gotowych stwierdzono następujące różnice inwentaryzacyjne:

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Po zapoznaniu się z wyjaśnieniami magazyniera w księgowości postanowiono dokonać kompensaty podobnych wyrobów A i B oraz C, D i E.

Sposób przeprowadzenia i wyniki kompensaty zestawiono w tabeli.


Tabela.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Po dokonaniu kompensaty niedoborów z nadwyżkami w kwocie 3200 zł do wyjaśnienia i rozliczenia pozostały:

niedobory wyrobu A na łączną kwotę 600 zł (20 szt. × 30 zł),

nadwyżki wyrobu E na łączną kwotę 500 zł (10 szt. × 50 zł).

Różnice ilościowo-wartościowe i wartościowe do dalszego rozpatrzenia zestawiono w tabeli.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Sprawdzenia poprawności wyliczeń można dokonać w następujący sposób:

niedobory: kompensata 3200 zł, nie skompensowano 1300 zł (600 + 700), razem 4500 zł,

nadwyżki: kompensata 3200 zł, nie skompensowano 900 zł (500 + 400), razem 4100 zł.

Kwotę kompensaty ustalono zgodnie z przedstawionymi powyżej zasadami.

W czasie rozpatrywania nieskompensowanych różnic inwentaryzacyjnych komisja inwentaryzacyjna na podstawie wyjaśnień magazyniera zaproponowała poniższe ich rozliczenie:

niedobór wyrobu A w kwocie 600 zł uznać za mieszczący się w granicach ubytków naturalnych,

niedobory wyrobów C i D na łączną kwotę 700 zł uznać za niezawinione, powstałe z niewyjaśnionych przyczyn,

nadwyżkę wyrobu B w kwocie 400 zł uznać za powstałą z innych przyczyn,

nadwyżkę wyrobu E w kwocie 500 zł uznać za powstałą w wyniku błędnego pomiaru przy wydawaniu.

Propozycje komisji inwentaryzacyjnej zaakceptował kierownik jednostki.

Ewidencja księgowa

1. Stwierdzenie niedoborów w magazynie wyrobów:

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 4 500

Ma „Zapasy wyrobów”

- w analityce „Wyrób A” 1 800

- w analityce „Wyrób C” 2 100

- w analityce „Wyrób D” 600

2. Stwierdzenie nadwyżek w magazynie wyrobów:

Wn „Zapasy wyrobów”

- w analityce „Wyrób B” 1 600

- w analityce „Wyrób E” 2 500

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 4 100

3. Kompensata niedoborów z nadwyżkami:

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 3 200

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 3 200

4. Rozliczenie nieskompensowanych niedoborów:

Wn „Koszt własny sprzedaży” (wyrób A) - ubytki naturalne 600

Wn „Pozostałe koszty operacyjne” (wyroby C i D) 700

Ma „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 1 300

5. Rozliczenie nieskompensowanych nadwyżek:

Wn „Rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 900

Ma „Pozostałe przychody operacyjne” (wyrób B) 400

Ma „Koszt własny sprzedaży” (wyrób E) 500

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Teresa Fołta

biegły rewident

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

REKLAMA

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA

Prowizja w kryptowalutach bez podatku – do chwili wymiany? Ważny wyrok WSA

Rynek kryptowalut wciąż działa w cieniu nie zawsze jednoznacznych regulacji podatkowych. Zdarza się, że firmy technologiczne muszą podejmować decyzje biznesowe bez jasnych odpowiedzi na pytania o moment powstania przychodu, zasady wyceny aktywów czy klasyfikację źródeł dochodu. Wiele osób sądzi, że rozporządzenie MICA kompleksowo reguluje cały rynek kryptoaktywów, podczas gdy w rzeczywistości nie dotyczy kwestii podatkowych. Wydawałoby się, że postępująca legislacja europejska rozwiązuje obecnie więcej problemów niż dotychczas, ale niestety nadal jeszcze pozostają pewne niejasne strefy. Jednym z takich obszarów jest rozliczanie prowizji pobieranych w kryptowalutach, szczególnie gdy nie towarzyszy im bezpośrednia płatność. Właśnie ten problem trafił pod ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) w Gdańsku.

Obowiązkowy KSeF: podatnicy zwolnieni z VAT nie będą chcieli faktur ustrukturyzowanych?

Podatnicy zwolnieni od VAT nie będą zainteresowani ”udostępnianiem” im w KSeF faktur ustrukturyzowanych – pisze profesor Witold Modzelewski. I wyjaśnia dlaczego.

REKLAMA