REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Łacińskie paremie prawnicze - część V

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łacińskie paremie prawnicze / Fot. Fotolia
Łacińskie paremie prawnicze / Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prezentujemy piątą cześć cyklu artykułów, w których przybliżamy wybrane łacińskie paremie prawnicze (łacińskie sentencje prawnicze) i ich wpływ na dzisiejszy system prawny.

Łacińskie paremie prawnicze - część I

REKLAMA

Autopromocja

Łacińskie paremie prawnicze - część II

Łacińskie paremie prawnicze - część III

Łacińskie paremie prawnicze - część IV


Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Na wstępie warto zauważyć, że prawo rzymskie jest jednym z filarów kultury europejskiej. Nie dziwi więc, że wiele konstrukcji i zasad tego prawa funkcjonuje w prawie państw europejskich po dzień dzisiejszy, choć często w zmienionej formie i treści. Paremie łacińskie, czyli krótkie sentencje, są natomiast nadal używane przez prawników, gdyż ich skrócona forma oraz uniwersalny charakter pozwala na wyrażenie zasady prawnej w zaledwie jednym zdaniu zrozumiałym dla prawników niezależnie od języka ojczystego. 

Kolejną paremią, którą chcielibyśmy przybliżyć jest Hereditas nihil aliud est, quam successio in universum ius, quod defunctus habuerit. W dosłownym tłumaczeniu paremia ta oznacza: spadek nie jest niczym innym, jak wejściem w ogół praw zmarłego. Przytoczona paremia oddaje więc istotę dziedziczenia.

REKLAMA

Pomimo że powołana zasada mówi wprost o prawach zmarłego, na jej bazie wykształciło się postrzeganie dziedziczenia jako tzw. sukcesji uniwersalnej, co oznacza, że z dziedziczeniem wiąże się nie tylko nabycie praw, ale także wstąpienie w obowiązki zmarłego.

W współczesnym polskim prawie spadkowym zasada ta jest wyrażona w art. 922 §1 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów prawa spadkowego. Należy zauważyć, że już sama treść przedmiotowego przepisu ogranicza w pewnym sensie działanie zasady sukcesji uniwersalnej do praw i obowiązków majątkowych. Oznacza to, że dziedziczymy jedynie prawa i obowiązki natury majątkowej wynikające z prawa cywilnego (np. własność nieruchomości, wierzytelność pieniężna w stosunku do dłużnika zmarłego itp.), natomiast nie dziedziczymy uprawnień niemajątkowych (np. dóbr osobistych, jak np. prawo do czci, albo np. członkostwa w stowarzyszeniu).

Jak już wyżej wskazano, nie należy zapominać, że dziedziczy się także ogół obowiązków majątkowych, a zatem przede wszystkim długów zmarłego. Możliwe jest nawet dziedziczenie samych długów jeśli spadkodawca niczego innego w spadku nie pozostawił.

Dlatego też w prawie spadkowym, już na gruncie prawa rzymskiego wykształciły się rozwiązania chroniące spadkobierców, którzy nie chcą bez ograniczeń odpowiadać za zobowiązania swoich poprzedników prawnych. Zgodnie z regulacjami w tej materii obowiązującymi obecnie w Polsce, spadkobierca może więc przede wszystkim w określonym terminie odrzucić spadek (co wywodzi się z dawnego rzymskiego beneficium abistendi). . Ochronie przed długami służy także przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (dawne rzymskie beneficium inventarii). Przyjmując spadek z dobrodziejstwem inwentarza odpowiadamy za długi spadkodawcy tylko do wysokości określonego w inwentarzu stanu czynnego spadku (to znaczy aktywów)Podsumowując, należy pamiętać, że choć dziedziczenie na ogół jest kojarzone z nabyciem korzyści majątkowych, to jednak wiąże się ono także z wstąpieniem w obowiązki zmarłego (sukcesja uniwersalna). Sytuacje wstąpienia w długi po zmarłym są niekiedy nagłaśniane przez media jako niesprawiedliwe. Warto więc wiedzieć, że obowiązują regulacje chroniące w tym zakresie spadkobierców, mające swe źródło jeszcze w prawie rzymskim.  W kolejnej publikacji przedstawimy następną istotną paremię łacińską: Actor sequitur forum rei.

Zapraszamy do dyskusji na forum


Maciej Szulikowski

radca prawny i partner zarządzający

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obejmie duże firmy, a od 2026 wszystkich podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

REKLAMA