Zwolnienie z cła i VAT towarów dla Ukraińców - dla kogo, kody dokumentów w zgłoszeniach celnych

Zwolnienie z VAT i cła towarów dla uchodźców wojennych z Ukrainy i osób dotkniętych tą wojną - decyzja Komisji Europejskiej

W dniu 17 kwietnia 2023 roku została wydana nowa decyzja Komisji (UE) 2023/829 w sprawie zwolnienia przywozu z należności celnych przywozowych i z VAT w odniesieniu do towarów, które mają być dystrybuowane lub nieodpłatnie udostępniane na rzecz osób uciekających przed agresją wojskową w Ukrainie oraz osób potrzebujących w Ukrainie (Dz. Urz. UE L 104 z 19.04.2023, s. 25).

W nawiązaniu do informacji zawartych w Newsletterze nr Z/41/2022 z 6.07.2022 r. Departament Ceł Ministerstwa Finansów na puesc.gov.pl udzielił wyjaśnień odnośnie podmiotów, które mogą korzystać z tych zwolnień i zasad wypeniania zgłoszeń celnych w przypadku tych towarów.

Zgodnie z ww. decyzją Komisji zwolnienia stosuje się do przywozu ww. towarów dokonanego od 1 stycznia 2023 roku do 31 grudnia 2023 roku w odniesieniu do 10 państw członkowskich UE, które zawnioskowały o takie rozwiązanie, w tym do Polski (oraz Estonii, Francji, Łotwy, Litwy, Luksemburga, Niderlandów, Austrii, Rumunii i Słowacji).

Analogicznie, jak w przypadku stosowania zwolnienia z należności celnych i z VAT na podstawie decyzji Komisji (UE) 1108/2022 (wyjaśnienia w Newsletterze Z/41/2022 z 6.07.2022), w przypadku stosowania postanowień decyzji Komisji (UE) 2023/829 zwolnienie może być stosowane, jeżeli towary są przeznaczone do jednego z następujących zastosowań:

• nieodpłatna dystrybucja przez organy i organizacje, o których mowa poniżej, na rzecz osób uciekających przed agresją wojskową w Ukrainie;
• nieodpłatne udostępnianie na rzecz osób uciekających przed agresją wojskową w Ukrainie, pod warunkiem że towary pozostają własnością organów i organizacji, o których mowa poniżej.

Kto może korzystać ze zwolnienia z VAT i cła towarów dla uchodźców wojennych z Ukrainy i osób dotkniętych tą wojną ?

Beneficjentami przedmiotowego zwolnienia mogą być organizacje państwowe, w tym organy państwowe, publiczne i inne podmioty prawa publicznego, lub organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone przez właściwe organy występujących z wnioskiem państw członkowskich, na terytorium których towary mają być wykorzystane, a także agencje niosące pomoc w sytuacjach kryzysowych.

Do organizacji zatwierdzonych przez właściwe organy państw członkowskich należą w Polsce m.in. instytucje i organizacje, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 10 marca 2011 r. w sprawie określenia warunków, jakie muszą spełniać instytucje i organizacje uprawnione do korzystania ze zwolnienia od należności celnych przywozowych towarów przeznaczonych dla organizacji charytatywnych lub dobroczynnych (Dz. U nr 61, poz. 310).

Do zatwierdzonych przez właściwe organy państw członkowskich organizacji charytatywnych lub dobroczynnych zalicza się w Polsce również wszelkie organizacje i agencje Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, a także fundacje, których fundatorem jest Skarb Państwa.

Kody zwolnień i kody dokumentów w zgłoszeniach celnych

Dlatego też dodany w 2020 r. w pkt 4.2.20.5 Instrukcji wypełniania zgłoszeń celnych kod dokumentu 4DK2 z opisem jak poniżej, ma zastosowanie w zgłoszeniach składanych do systemu AIS/IMPORT: 

4DK2 – oświadczenie podmiotu o przyjęciu zobowiązania do uiszczenia należności celnych przywozowych oraz należności podatkowych, w przypadku, jeżeli zwolnienie z takich należności towarów, o których mowa w art. 74 rozporządzenia nr 1186/2009 oraz w art. 63 ustawy o VAT nie byłoby przyznane oraz oświadczenie podmiotu, że jego procedury księgowe umożliwiają właściwym organom nadzorowanie jego działalności i że oferuje wszelkie gwarancje niezbędne do tego celu.

W związku z powyższym nadal ma zastosowanie w zgłoszeniach składanych do systemu AIS/IMPORT kod dokumentu 4DK5. 

W Instrukcji wypełniania zgłoszeń celnych wprowadza się zmianę w pkt 4.2.20.5 Inne dokumenty (str. 233-238) w opisie kodu 4DK5 (zmiana zaznaczona pogrubieniem):

4DK5 – umowa/porozumienie/upoważnienie – dokument świadczący o dokonywaniu przywozu na rzecz organizacji państwowej lub organizacji zatwierdzonej przez właściwe organy państwowe lub na rzecz jednostki ratownictwa, uprawnionych do zwolnienia z należności celnych przywozowych oraz VAT na podstawie art. 74 rozporządzenia nr 1186/2009 oraz art. 63 ustawy o VAT.

Zmiana wchodzi w życie z dniem publikacji.

Kod ten powinien być powołany w zgłoszeniu celnym z zadeklarowanym kodem C26 zawsze wtedy, gdy w polu 8 (odbiorca towaru) widnieje podmiot inny niż należący do wyżej wskazanych kategorii organizacji/agencji uprawnionych do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia z cła i VAT.

Dlatego też dodany w 2022 r. w pkt 4.2.20.5 Instrukcji wypełniania zgłoszeń celnych kod dokumentu 4DK7 z opisem jak poniżej, ma zastosowanie w zgłoszeniach składanych do systemu AIS/IMPORT:

4DK7 – dokument świadczący o przywozie towarów przeznaczonych do użycia w innym państwie członkowskim, przywożonych przez organizacje państwowe lub organizacje charytatywne lub dobroczynne zatwierdzone przez właściwe władze i działające w tym innym państwie członkowskim. W takim przypadku przywożąca towary organizacja musi zgłosić ten fakt właściwym organ celnym państwa członkowskiego, np. w Polsce, w którym zwolnienie ma zostać przyznane na podstawie art. 74 rozporządzenia nr 1186/2009 oraz art. 63 ustawy o VAT.

W takim przypadku, wnioskująca w Polsce o zwolnienie z należności przywozowych organizacja powinna przedstawić polskim organom celnym dokumenty, z którego wynika, że jest organizacją zatwierdzoną i działającą w innym państwie, w którym towary mają być używane.

Źródło: Departament Ceł Ministerstwa Finansów - puesc.gov.pl.