REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Moment powstania przychodu przy usługach budowlanych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Piszcz
Przemysław Piszcz
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jak prawidłowo ustalić termin, w którym powstaje przychód z tytułu usług budowlanych? Czy każda wpłata środków pieniężnych na konto wykonawcy rodzi konieczność zaliczenia jej do przychodów?

Anna Piszcz

REKLAMA

Autopromocja

Przemysław Piszcz


REKLAMA

Odwołując się do przepisów ustawy - Prawo budowlane1, można sprecyzować, iż pod pojęciem robót budowlanych kryje się wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, odbudowa, rozbudowa, nadbudowa obiektu budowlanego, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego. Obiektem budowlanym jest zaś każdy budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, jak również budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami oraz obiekt małej architektury.

Przepisy kodeksu cywilnego2 regulują natomiast kwestie związane z treścią umowy o roboty budowlane i stosunkami prawnymi z niej wynikającymi. Przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Umowa pomiędzy inwestorem a wykonawcą prac budowlanych określonych w zawartej umowie powinna być dla celów dowodowych stwierdzona pismem.

Przychód należny

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Na gruncie przepisów ustaw o podatkach dochodowych działalność gospodarcza polegająca na świadczeniu usług budowlanych nie została przez ustawodawcę w żaden sposób wyróżniona. Odnoszą się do niej te same regulacje co do pozostałych rodzajów pozarolniczej działalności gospodarczej. Za przychód dla celów podatkowych przyjąć można każdego rodzaju przysporzenie majątkowe, które posiada trwały (definitywny) charakter. Oznacza to, że przychodem jest tylko takie przysporzenie o charakterze majątkowym, które ostatecznie powiększa aktywa danego podmiotu (podatnika).

Za przychody związane z działalnością gospodarczą, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości:

- zwróconych towarów,

- udzielonych bonifikat,

- skont.

Zwrotu „należne przychody” nie należy interpretować w ujęciu cywilistycznym - przychód z działalności gospodarczej nie powstaje w dacie jego wymagalności, co niewątpliwie byłoby korzystne dla podatników. Przychody związane z działalnością gospodarczą należy rozpoznawać na zasadzie memoriałowej niezależnie od tego, czy faktycznie zostały otrzymane.

Moment powstania przychodu - zasada ogólna

Podstawową regułą w zakresie ustalenia daty powstania przychodów z działalności gospodarczej jest przyjęcie za tę datę dnia wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później jednak niż dzień:

1) wystawienia faktury albo

2) uregulowania należności.

Z przepisu tego wynika, iż w przypadku przychodów z działalności gospodarczej „pierwszeństwo” przyznane zostało nie czynnościom o charakterze formalnym, jakim jest wystawienie faktury dokumentującej dostawę towaru lub wykonanie usługi, lecz czynnościom faktycznym takim, jak wydanie rzeczy czy wykonanie usługi.

Rozliczanie usługi w okresach

Jeśli strony umowy o roboty budowlane ustalą, że świadczona usługa jest rozliczana w pewnych okresach rozliczeniowych, wówczas reguła, o której mowa powyżej, doznaje wyłomu i za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej jednak niż raz w roku.

Powyższy przepis w sposób najbardziej dobitny pokazuje, jak wiele możliwości - z podatkowego punktu widzenia - daje stronom możliwość kształtowania postanowień umowy o roboty budowlane. Za datę powstania przychodu przyjąć można ostatni dzień z okresu rozliczeniowego dowolnie określonego przez strony w łączącej je umowie. Właściwe skonstruowanie umowy, przy świadomie prowadzonej polityce w zakresie optymalizacji podatkowej, pozwala stronom na swobodne kształtowanie obciążeń podatkowych w czasie.

PRZYKŁAD

17 sierpnia 2007 r. MIST spółka z o.o. zawarła ze spółką jawną KOWALSCY umowę, na podstawie której zobowiązała się do rozbudowy budynku magazynu. W umowie strony ustaliły, że usługa będzie odbierana w dwóch etapach, a wynagrodzenie płatne w dwóch równych ratach. 12 listopada 2007 r. MIST spółka z o.o. zakończyła pierwszy etap robót, co zostało potwierdzone sporządzonym w tym dniu protokołem częściowego odbioru robót przez inwestora. W tym samym dniu MIST spółka z o.o. wystawiła fakturę z 30-dniowym terminem płatności. Drugi etap robót ma być ukończony do 15 lutego 2008 r.

W tej sytuacji MIST spółka z o.o. uzyskała przychód z tytułu pierwszej raty wynagrodzenia 12 listopada 2007 r.

Przychód w dniu zapłaty

Przepisem, który zamyka niejako wszelkie możliwe furtki interpretacyjne w przedmiocie daty powstania przychodu, jest przepis art. 12 ust. 3e u.p.d.o.p. (odpowiednio art. 14 ust. 1i u.p.d.o.f.). Stanowi on, że w przypadku otrzymania przychodu związanego z działalnością gospodarczą, do którego nie stosuje się zasad określonych powyżej, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.

PRZYKŁAD

MIST spółka z o.o. prowadząca działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych, wybudowała na podstawie umowy zawartej z KALA S.A. budynek wielokondygnacyjny z przeznaczeniem na siedzibę KALA S.A. W umowie zapisano, że płatność wynagrodzenia z tytułu wykonanych robót budowlanych nastąpi na podstawie faktury VAT wystawionej w terminie 7 dni od dnia podpisania przez strony protokołu odbioru końcowego. Protokół odbioru podpisany został przez strony 30 września 2007 r., zaś faktura VAT wystawiona została przez MIST spółkę z o.o. 3 października 2007 r. Termin płatności strony określiły na 60 dni.

W przedstawionym stanie faktycznym obowiązek rozpoznania przychodu dla celów podatkowych powstanie we wrześniu 2007 r., mimo że należność za wykonane roboty budowlane stanie się wymagalna po upływie 60 dni od dnia wystawienia faktury VAT, tj. dopiero w grudniu 2007 r.

KALA S.A. nie zapłaciła MIST spółce z o.o. w terminie za wykonane usługi budowlane. MIST spółka z o.o. pozwała inwestora do sądu. Nakazem zapłaty sąd zasądził na rzecz MIST spółki z o.o. kwotę wynagrodzenia wraz z odsetkami za opóźnienie oraz kosztami procesu w kwocie 7500 zł. KALA S.A. uiści koszty procesu 31 stycznia 2008 r. Z tą datą MIST spółka z o.o. uzyska przychód z tytułu kosztów procesu.

Jak ustalić dzień wykonania robót budowlanych?

Analiza przepisów dotyczących zasad ustalania daty uzyskania przychodu zdaje się prowadzić do wniosku, że brak jest wątpliwości związanych z momentem ustalania przychodu z tytułu usług budowlanych. Nie jest tak jednak do końca. Mając na uwadze specyfikę tych usług, pojawia się pytanie, jak należy ustalić dzień wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi budowlanej. Z pomocą przychodzi regulacja art. 647 k.c., z którego wynika że:

a) wykonawca zobowiązuje się do:

- wykonania określonego w umowie o roboty budowlane obiektu zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej,

- oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej,

b) inwestor zaś zobowiązuje się do:

- dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz

- odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

Mimo że na pierwszy rzut oka wydaje się, iż możemy w analizowanym przepisie wyróżnić dwa momenty - moment wykonania robót budowlanych i moment odebrania obiektu - to wydaje się, iż można bez narażenia się na zarzuty ze strony organów podatkowych przyjąć, że jest to ta sama data. Wykonanie usługi budowlanej będącej przedmiotem umowy o roboty budowlane i przekazanie przez wykonawcę obiektu inwestorowi potwierdzane jest w drodze protokołu odbioru robót, tzw. protokołu zdawczo-odbiorczego.

Przeliczenie przychodu w walutach obcych

W przypadku uzyskiwania wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług budowlanych w walutach obcych, przedsiębiorca obowiązany jest do przeliczenia przychodu wyrażonego w walucie obcej na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.

PRZYKŁAD

MIŚ spółka z o.o. jest uprawniona do wynagrodzenia za wykonanie budynku, przy czym kwotę netto wynagrodzenia spółka ma otrzymać w euro, a VAT w złotych. Spółka wystawiła fakturę 18 grudnia 2007 r. Przychód wyrażony w euro spółka przeliczy na złote według kursu średniego NBP z 17 grudnia 2007 r.

Zaliczki dla wykonawcy

W ustawach o podatkach dochodowych wskazane zostały pewne kategorie przysporzeń wyłączonych z pojęcia przychodu. Z punktu widzenia przedsiębiorców świadczących usługi budowlane istotny jest przepis, na podstawie którego do przychodów nie zalicza się pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych.

Jakie ma to znaczenie praktyczne? W przypadku usług budowlanych realizowane prace mają w zdecydowanej większości przypadków charakter inwestycji o znacznych rozmiarach i są rozłożone na poszczególne etapy, realizowane w dłuższej perspektywie czasu. Na poczet wykonywanych robót inwestor może dokonywać wpłat znacznych kwot środków pieniężnych, określając je jako zaliczki, przedpłaty. Wpłaty takie, jeżeli tylko nie stanowią wynagrodzenia za wykonaną usługę budowlaną lub jej część, nie będą stanowiły przychodu. Zwrócić jednak należy uwagę, iż każdorazowo konieczne jest przeprowadzenie analizy, która pozwoli ustalić, czy dana wpłata ma charakter zaliczki, czy też może jest zapłatą za już wykonane świadczenie. O potraktowaniu uzyskanych środków pieniężnych jako zaliczki (przedpłaty) nie decyduje bowiem terminologia, jaka została przyjęta przez strony umowy o roboty budowlane, lecz całokształt okoliczności faktycznych.

Zarówno zaliczka, jak i przedpłata, stanowią kwotę uiszczoną niejako z góry, na poczet wykonania usługi budowlanej, której celem jest pokrycie części należności za usługę, która zostanie wykonana albo uzyskanie gwarancji wykonania usługi w uzgodnionym przez strony umowy terminie. Powinność ponoszenia określonych wydatków (świadczeń) na poczet przyszłych usług budowlanych, których realizacja jest odroczona w czasie, powinna wyraźnie wynikać z zapisów łączącej strony umowy3.

PRZYKŁAD

17 września 2007 r. MIST spółka z o.o. zawarła z PUCHA spółką z o.o. umowę, na podstawie której zobowiązała się do wykonania nadbudowy hali produkcyjnej. W umowie strony ustaliły, że usługa będzie odbierana w trzech etapach, po pierwszym i drugim etapie wykonawca otrzyma zaliczki w wysokości po 30 proc. wynagrodzenia, a po odbiorze końcowym robót - pozostałe 40 proc. wynagrodzenia.

W przedstawionej sytuacji przychody należne będą powstawały w terminie wykonania danego etapu robót - przychód w wysokości 30 proc. wynagrodzenia z chwilą odbioru pierwszego etapu robót, przychód w wysokości kolejnych 30 proc. wynagrodzenia z chwilą odbioru drugiego etapu robót i wreszcie przychód w wysokości 40 proc. wynagrodzenia z chwilą odbioru końcowego. W rzeczywistości nie mamy bowiem do czynienia z zaliczką, mimo że strony tak to nazwały w umowie.

W przypadku zaliczek (przedpłat) otrzymywanych na poczet świadczonych usług budowlanych, celowe jest prowadzenie stosownej ewidencji otrzymywanych kwot pieniężnych ze wskazaniem podmiotu dokonującego wpłaty.

Podstawa prawna:

• art. 14 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.),

• art. 12 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn.zm.).

 


1 Ustawa z 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2003 r. Nr 207, poz. 2016 z późn.zm.).

2 Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn.zm.).

3 Zob. pismo z 16 stycznia 2007 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (nr 1401/BP-I/4230Z-126/06/JG).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

REKLAMA

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

REKLAMA

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te dla osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

REKLAMA