REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczyć użyczenie członkowi rodziny składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą

Krzysztof Rustecki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Jestem właścicielką jednoosobowej firmy. Prowadzę księgi handlowe. Zatrudniam w księgowości 2 osoby. Mam też lokal, w którym mieści się hurtownia i biuro. Mój ojciec założył małą firmę handlową i prowadzi pkpir. Co musiałabym zrobić, aby użyczyć ojcu nieodpłatnie części lokalu, tj. pomieszczenia na dokumenty, i komputera? Jakie będą skutki podatkowe takiego działania?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Aby użyczyć ojcu składników związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, powinna Pani zawrzeć z nim umowę użyczenia. W związku z użyczeniem mu części nieruchomości lub rzeczy ruchomych nie powstanie u Pani z tego tytułu przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Wydatki związane z użyczaną częścią lokalu nie będą stanowiły dla Pani kosztu uzyskania przychodu. Również odpisy amortyzacyjne od użyczonego komputera nie będą dla Pani kosztem za miesiące, w których ten komputer będzie nieodpłatnie używany przez ojca. Dla ojca otrzymane od Pani świadczenia będą zwolnione od podatku dochodowego.

UZASADNIENIE

W sytuacji opisanej w pytaniu córka zamierza użyczyć ojcu składników związanych z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą. Aby stwierdzić, jakie skutki podatkowe wywoła zawarcie takiej umowy, należy przybliżyć charakter tego rodzaju umów, a więc odwołać się do art. 710 k.c. Zgodnie z nim:

(...) przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Przedmiotem użyczenia mogą być rzeczy zarówno ruchome, jak i nieruchomość.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z zacytowanego przepisu wynika, że nic nie stoi na przeszkodzie, aby użyczyła Pani ojcu pomieszczenia na dokumenty (nieruchomość) i komputera, który jest rzeczą ruchomą. Aby dokonać użyczenia, powinna Pani spisać z ojcem umowę.

Użyczenie nieruchomości

Otrzymanie nieodpłatnego świadczenia co do zasady powoduje powstanie przychodu z działalności gospodarczej (art. 14 ust. 2 pkt 8 updof). Jednak ustawodawca przewidział od tej zasady wyjątek. Zwolniona od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w myśl przepisów o podatku od spadków i darowizn (art. 21 ust. 1 pkt 125 updof).

WAŻNE!

REKLAMA

Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Natomiast do II grupy zalicza się: zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Ponieważ w opisanym przypadku nieodpłatne świadczenie w postaci możliwości korzystania z użyczonego lokalu na potrzeby prowadzonej działalności otrzyma ojciec od córki, a więc zstępny od wstępnego, więc są spełnione wszystkie warunki uprawniające do korzystania przez Pani ojca ze zwolnienia z podatku dochodowego. Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe. W piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łomży z 31 lipca 2006 r., nr PD-415/33/IW/06, czytamy:

Użyczenie lokalu, o którym mowa w zapytaniu, dla syna nie powoduje powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ani po stronie podatnika (użyczającego), ani po stronie jego syna prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą (biorącego w używanie).

Wzór umowy użyczenia komputera

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Również po Pani stronie nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnego udostępnienia nieruchomości na rzecz ojca. Nie znajdzie w tym przypadku zastosowania art. 16 ust. 1 updof, zgodnie z którym:

(...) za przychód z nieruchomości odstąpionych bezpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom fizycznym i prawnym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej uważa się wartość czynszową, stanowiącą równowartość czynszu, jaki przysługiwałby od tych osób w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości.

To korzystne dla Pani rozwiązanie wynika z art. 16 ust. 2 updof, zgodnie z którym:

(...) jeżeli właściciel nieruchomości używa jej na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny albo oddał bezpłatnie nieruchomość lub jej część do użytku na cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym, nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości lub jej części.

Ustawodawca nie określił w art. 16 ust. 2 updof, co należy rozumieć przez pojęcie „członek rodziny”. Zasadne jest posługiwanie się definicją sformułowaną w art. 111 § 3 Ordynacji podatkowej. Według niej za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków, zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu. W Pani przypadku część nieruchomości jest używana przez Pani ojca, czyli zstępnego. Na takim stanowisku stoją również organy podatkowe. W piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Tychach z 30 maja 2005 r., nr US.PD/415/T-49/16/2005, dotyczącym skutków użyczenia przez rodziców części budynku mieszkalnego zięciowi i córce w celach mieszkaniowych i prowadzenia działalności gospodarczej, czytamy:

Podatnicy nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego z tytułu nieodpłatnego użyczenia części budynku mieszkalnego córce i zięciowi, gdyż w świetle art. 16 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym nie stanowi przychodu wartość czynszowa nieruchomości używanej przez właściciela na własne potrzeby lub potrzeby członków rodziny.

WAŻNE!

Wydatki związane z nieruchomością używaną przez właściciela nieruchomości na jego potrzeby lub potrzeby członków jego rodziny nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

W związku z użyczeniem przez Panią części nieruchomości ojciec nie będzie zatem wykazywał przychodów z działalności gospodarczej, bo przychód z tego tytułu jest zwolniony od podatku dochodowego. Również Pani nie wykaże z tego tytułu żadnego przychodu. Należy jednak mieć na uwadze, że wydatki związane z użyczoną przez Panią częścią nieruchomości nie będą stanowiły dla Pani kosztu uzyskania przychodów. Dotyczy to zarówno odpisów amortyzacyjnych przypadających na użyczoną część nieruchomości, jak i np. podatku od nieruchomości od tej części. Na takim stanowisku stoją również organy podatkowe. W piśmie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kole z 17 marca 2004 r., nr PD/415-10/04, czytamy:

Art. 16 ust. 2 updof stanowi, że jeżeli właściciel nieruchomości używa jej na potrzeby członków rodziny, nie ustala się wartości czynszowej tej nieruchomości, a wydatki związane z nieruchomością nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Wynika z tego, że podatnik, który swoją nieruchomość wpisaną do ewidencji środków trwałych w ramach działalności gospodarczej odstąpi bezpłatnie do korzystania rodzinie, nie ma obowiązku ustalić wartości czynszowej w rozumieniu art. 16 ustawy jako przychód z nieruchomości odstąpionej bezpłatnie, zatem nie powstanie u niego przychód. Skoro przychód z tej nieruchomości nie jest przychodem z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (...) dokonywane dalej odpisy amortyzacyjne od tej nieruchomości, jako nie związane z uzyskiwaniem przychodu z tego źródła przychodów - nie stanowią podstawy prawnej do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Reasumując, organ podatkowy nie podziela stanowiska podatnika i uważa, że odpisy amortyzacyjne od lokalu oddanego do bezpłatnego używania córce nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu w prowadzonej przez podatnika działalności.

 

Użyczenie rzeczy ruchomych

Jak wspomniano wcześniej, ustawodawca przewidział powstanie przychodu u użyczającego jedynie w przypadku użyczenia nieruchomości. Natomiast w razie użyczenia innych składników majątku, np. komputera, u użyczającego nie powstanie przychód. W związku z tym użyczenie ojcu komputera nie będzie skutkowało u Pani powstaniem przychodu z tego tytułu.

Należy jednak pamiętać o art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c) updof, zgodnie z którym:

(...) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oddanych do nieodpłatnego używania, z wyjątkiem nieruchomości - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania.

Jeżeli zatem użyczany komputer jest przez Panią amortyzowany, to dokonywane od niego odpisy amortyzacyjne za miesiące, w których będzie on oddany do nieodpłatnego używania Pani ojcu, nie będą stanowiły dla Pani kosztu uzyskania przychodów.

Otrzymane przez Pani ojca nieodpłatne świadczenie w postaci udostępnienia komputera będzie zwolnione od podatku dochodowego na podstawie omówionego wcześniej art. 21 ust. 1 pkt 125 updof.

VAT

Nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, należy traktować tak jak odpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 2 ustawy o VAT). Jeśli zatem przysługiwało Pani odliczenie VAT od nabycia nieruchomości bądź komputera, to powinna Pani opodatkować VAT ich użyczenie ojcu. Podstawą opodatkowania tego rodzaju usług jest koszt ich świadczenia (art. 29 ust. 12 ustawy o VAT).

Podatek od czynności cywilnoprawnych

Zawarta przez Panią umowa użyczenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wynika to z faktu, że katalog umów zawarty w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie wymienia tej umowy jako podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.

• art. 14 ust. 2 pkt 8, art. 16, art. 21 ust. 1 pkt 125, art. 23 ust. 1 pkt 45a lit. c) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 143, poz. 894

• art. 8 ust. 2, art. 29 ust. 12, art. 88 ust. 3 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

• art. 1 ust. 1 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych - Dz.U. Nr 86, poz. 959; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238

• art. 710-719 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 116, poz. 731

Krzysztof Rustecki

ekspert w zakresie podatków dochodowych i VAT

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Od 300 do 1200 zł miesięcznie składki będzie musiał zapłacić przedsiębiorca? Zryczałtowana składka zdrowotna być może stanie się faktem

Od 300 do 1200 zł miesięcznie składki będzie musiał zapłacić przedsiębiorca? zryczałtowana składka zdrowotna być może stanie się faktem. Konfederacja Lewiatan postuluje za obniżeniem składki zdrowotnej dla przedsiębiorców i uproszczenie sposobu jej opłacania poprzez wprowadzenie zryczałtowanych stawek

MF: od 1 października przez infolinię KAS podatnik dostanie indywidualną informację o swoich sprawach

Ministerstwo Finansów poinformowało, że od 1 października 2024 r. pracownicy urzędów skarbowych i Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) będą udzielać odpowiedzi na pytania podatników na jednej ogólnopolskiej infolinii KAS pod numerami: (+48) 22 330 03 30 – dla połączeń z telefonów komórkowych i 801 055 055 – dla połączeń z telefonów stacjonarnych. Tak jak do te pory podatnicy uzyskają pod tymi numerami ogólną informację podatkową i celną. Istotną nowością będzie możliwość uzyskania na tej infolinii informacji dotyczących indywidualnych spraw podatnika objętych tajemnicą skarbową po potwierdzeniu tożsamości kodem telePIN.

Doradca podatkowy w todze i z większymi kompetencjami. Od 2025 roku? Założenia nowelizacji

Minister Finansów chce zmienić szereg przepisów ustawy o doradztwie podatkowym. W dniu 16 września 2024 r. opublikowano założenia projektu nowelizacji, zgodnie z którymi m.in. doradcy podatkowi w sądzie mieliby nosić togi, tak jak inne zawody prawnicze (adwokaci, radcowie prawni, prokuratorzy). Rozszerzony ma zostać zakres spraw, w których doradcy podatkowi będą mogli wydawać opinie. Ponadto zmiany zajdą w zasadach egzaminu na doradcę podatkowego i w kompetencjach organów KIDP.

Grecja sięga do kieszeni turystów! 20 euro podatku zapłaci każdy pasażer wysiadający na Mykonos i Santorini

Grecja wprowadza podatek dla turystów. Każdy pasażer wycieczkowca wysiadający na greckiej wyspie Mykonos i Santorini będzie musiał zapłacić podatek w wysokości 20 euro w szczytowym sezonie turystycznym. Tak ogłosiła minister turystyki Grecji Olga Kefalogianni. W innych portach opłata wyniesie 5 euro.

REKLAMA

Minimalne wynagrodzenie zaczyna przewyższać możliwości firm. „4666 zł to obiektywnie wysoka płaca minimalna”

Wysoki i niekonsultowany z przedsiębiorcami – taki jest wzrost płacy minimalnej według członków Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. – Po kaskadowych wzrostach płacy minimalnej liczyliśmy na zmianę standardów dyskusji o tym, jaka powinna ona być, kiedy rosnąć i jakie wartości są możliwe do agregacji przez przedsiębiorców. Obecnie wzrost znów będzie powodować, że sektory działające na niższych marżach jak np. usługi, handel czy turystyka będą zmuszone do podnoszenia cen lub optymalizacji w miejscach pracy. To zła wiadomość także dla samorządów, bo rozwarstwienie w siatce płac będzie nadal rosnąć – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie. 

Od kogo nie można wymagać znajomości prawa podatkowego? Podatnik aktywny i podatnik pasywny

Nie można wymagać znajomości prawa od podmiotów, które obiektywnie nie wiedzą i mogą wiedzieć, że uczestniczą w zdarzeniach (stanach) podlegających opodatkowaniu. Zasada nemo censetur ignorare legem (paremia wyrażająca domniemanie, że obywatel zna przepisy prawa własnego kraju) ma w przypadku współczesnego prawa podatkowego, skażonego lobbingiem legislacyjnym i niekompetencją, ograniczone zastosowanie – pisze profesor Witold Modzelewski.      

Kasowy PIT coraz bliżej. Kto będzie mógł tak rozliczać podatek dochodowy? Od kiedy? Co z kosztami?

W środę 11 września 2024 r. na posiedzeniu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej odbyło się pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, która to ustawa ma wprowadzić tzw. kasowy PIT. Jest to metoda rozliczenia podatku dochodowego, która jest obecnie znana w odniesieniu na przykład do odsetek. Co bardzo istotne, będzie ona całkowicie dobrowolna, a nie obligatoryjna. Wśród posłów rozgorzała dyskusja nad rozwiązaniami dotyczącymi tej metody rozliczenia podatku dochodowego. Ministerstwo Finansów wskazuje, że z kasowego PIT będzie mogło skorzystać ponad 2 miliony podatników. 

Małe polskie firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE

Jest projekt ustawy upraszczający i modyfikujący obowiązki w podatku VAT, który zakłada między innymi, że małe polskie firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2025 r.

REKLAMA

Najniższa krajowa 2025: 4666 zł brutto - ok. 3510 netto. 30,50 zł minimalnej stawki godzinowej. Rozporządzenie o płacy minimalnej w Dzienniku Ustaw

Rząd dorzucił 40 zł do wcześniej proponowanej kwoty minimalnego wynagrodzenia w przyszłym roku. Płaca minimalna (tzw. najniższa krajowa) w 2025 r. wzrośnie do 4666 zł brutto. Wcześniej rząd na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego proponował 4626 zł brutto. Natomiast minimalna stawka godzinowa wyniesie w 2025 roku do 30,50 zł. Takie kwoty znalazły się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 12 września 2024 r. - opublikowanym w Dzienniku Ustaw z 13 września 2024 r., poz. 1362.

Budujesz podjazd dla osoby niepełnosprawnej? Sprawdź możliwość odliczenia

Budowa pochylni (rampy) dla osoby niepełnosprawnej a kwestia podatków. Czy możliwe jest odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej kosztów poniesionych na budowę pochylni (rampy) dla osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności? Co mówią przepisy ustawy o PIT?

REKLAMA