REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Prawa Sportowego i Gospodarczego „Dauerman”
Kancelaria specjalizuje się w prawie sportowym i gospodarczym.
Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela /fot. Shutterstock
Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Analiza orzecznictwa pozwala na postawienie tezy, że złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu jest czynnością zwykłego zarządu i wymaga zgody większości współwłaścicieli. Co jednak w sytuacji, kiedy jeden ze współwłaścicieli, niemający większości udziału we własności chce złożyć stosowny wniosek, a drugi z współwłaścicieli się temu sprzeciwia?

Postępowania dotyczące służebności przesyłu, czyli ograniczonego prawa rzeczowego, z uwagi na swój skomplikowany, często wielowątkowy i wymagający uczestnictwa biegłych przebieg toczą się czasami latami.

REKLAMA

Bywa i tak, że w toku sprawy dochodzi do zbycia nieruchomości przez jej pierwotnego właściciela. W takiej sytuacji nie znajdzie zastosowania norma, o której mowa w art. 192 pkt 3 Kpc, stosowana odpowiednio (na gruncie art. 13 § 2 Kpc), zgodnie z którą zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej. W sytuacji zbycia nieruchomości w trakcie postępowania o ustanowienie służebności sąd powinien umorzyć postępowanie co do osoby zbywcy i umożliwić wejście do postępowania nabywcy nieruchomości (ale to już wątek na inny wpis).

Co jednak w sytuacji, kiedy postępowanie ma się toczyć w stosunku do nieruchomości będącej rzeczą wspólną?

W takiej sytuacji należałoby się zastanowić, czy wniesienie odpowiedniego wniosku stanowi czynność zwykłego zarządu, czynność przekraczającą zwykły zarząd, czy tzw. czynność zachowawczą, o której mowa w art. 209 Kodeksu cywilnego.

Czym są czynności zwykłego zarządu stanowi art. 201 Kc, zgodnie z którym „Do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

O czynnościach zwykły zarząd przekraczających stanowi m. in. art. 199 Kc.

Z kolei wspomniany art. 209 Kc stanowi, że „Każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.”

Kuszące jest więc wykorzystanie jego treści do złożenia wniosku o ustanowienia służebności przez jednego ze współwłaścicieli.

REKLAMA

W orzecznictwie można się bowiem spotkać ze stanowiskiem, zgodnie z którym czynnością zachowawczą w rozumieniu w/w przepisu jest dochodzenie przez jednego ze współwłaścicieli nieruchomości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z tej nieruchomości (uchwała SN z 15 listopada 2018 r., III CZP 50/18, Biul. SN 2018 nr 11, OSNC 2019 nr 6, poz. 67, str. 42).

Można tu jednak wpaść w pułapkę, bowiem nie jest to stanowisko jednolite, tak np. jeżeli jeden ze współwłaścicieli sprzeciwi się żądaniu pozostałych współwłaścicieli, to podejmowanie takich czynności może utracić przymiot czynności zachowawczej (tak np. w wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 5 listopada 2013 r., sygn. II Ca 1003/13, źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych). W takiej sytuacji należy przejść do analizy podstaw legitymacji czynnej na gruncie art. 201 Kc.

Analiza orzecznictwa pozwala na postawienie tezy, że złożenie wniosku o ustanowienie służebności drogi koniecznej jest czynnością zwykłego zarządu i wymaga zgody większości współwłaścicieli (post. SN z 24 listopada 2016 r., sygn. III CSK 394/15, Biuletyn SN 2017/1; OSNC 2017/7-8/91).

Co zatem w sytuacji, kiedy jeden ze współwłaścicieli, niemający większości udziału we własności chce złożyć stosowny wniosek, a drugi z współwłaścicieli się temu sprzeciwia? Czy ma najpierw składać wniosek do sądu o udzielenie stosownej zgody, a dopiero potem zakładać sprawę o ustanowienie służebności?

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej

Okazuje się, że nie ma takiej potrzeby. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie „Nie jest wykluczona możliwość zgłoszenia przez wnioskodawcę w jednym postępowaniu żądania upoważnienia przez sąd do wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej na podstawie art. 201 KC oraz z wnioskiem ustanowienia służebności drogi koniecznej. W takim przypadku rozstrzygnięcie w przedmiocie udzielenia upoważnienia, będące rozstrzygnięciem co do istoty sprawy, powinno mieć formę postanowienia. O ile przy tym sąd wniosek ten oddali, oddalone musi być także z braku uprawnienia do żądania wszczęcia postępowania, a więc braku legitymacji procesowej żądanie ustanowienia służebności” (tak Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 grudnia 2003 r., sygn. V CK 524/03, Legalis; tak też w/cyt. post. SN z 24 listopada 2016 r., sygn. III CSK 394/15, Biuletyn SN 2017/1; OSNC 2017/7-8/91).

Maciej Broniecki, Radca Prawny
Kancelaria Prawa Sportowego i Gospodarczego „Dauerman”

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Faktury ustrukturyzowanej nie da się obiektywnie (w sensie prawnym) użyć ani udostępnić poza KSeF. Co zatem będzie przedmiotem opisu i dekretacji jako dowód księgowy?

Nie da się w sensie prawnym „użyć faktury ustrukturyzowanej poza KSeF” oraz jej „udostępnić” w innej formie niż poprzez bezpośredni dostęp do KSeF – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Obowiązkowy KSeF 2026: Ministerstwo Finansów publikuje harmonogram, dokumentację API KSeF 2.0 oraz strukturę logiczną FA(3)

W dniu 30 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało szczegółową dokumentację techniczną w zakresie implementacji Krajowego Systemu e-Faktur z narzędziami wspierającymi integrację. Od dziś firmy oraz dostawcy oprogramowania do wystawiania faktur mogą rozpocząć przygotowania do wdrożenia systemu w środowisku testowym. Materiały są dostępne pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/ksef-na-okres-obligatoryjny/wsparcie-dla-integratorow. W przypadku pytań w zakresie udostępnionej dokumentacji API KSeF 2.0 Ministerstwo Finansów prosi o kontakt za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

Załączniki w KSeF tylko dla wybranych? Nowa funkcja może wykluczyć małych przedsiębiorców

Nowa funkcja w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF) pozwala na dodawanie załączników do faktur, ale wyłącznie w ściśle określonej formie i po wcześniejszym zgłoszeniu. Eksperci ostrzegają, że rozwiązanie dostępne będzie głównie dla dużych firm, a mali przedsiębiorcy mogą zostać z dodatkowymi obowiązkami i bez realnej możliwości skorzystania z tej opcji.

Kontrola podatkowa - fiskus ma 98% skuteczności. Adwokat radzi jak się przygotować i ograniczyć ryzyko kary

Choć liczba kontroli podatkowych w Polsce od 2023 roku spada, ich skuteczność jest wyższa niż kiedykolwiek. W 2024 roku aż 98,1% kontroli podatkowych oraz 94% kontroli celno-skarbowych zakończyło się wykryciem nieprawidłowości. Urzędy skarbowe, dzięki wykorzystaniu narzędzi analitycznych takich jak STIR, JPK czy big data, trafnie typują podmioty do weryfikacji, skupiając się na firmach obecnych na rynku i rzeczywiście dostępnych dla egzekucji zobowiązań. W efekcie kontrola może spotkać każdego podatnika, który nieświadomie popełnił błąd lub padł ofiarą nieuczciwego kontrahenta.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach i inwestycjach! Sejm przegłosował pakiet deregulacyjny – VAT do 240 tys. zł, łatwiejszy dostęp do kapitału dla MŚP

Sejm uchwalił przełomowy pakiet ustaw deregulacyjnych. Wyższy limit zwolnienia z VAT (do 240 tys. zł), tańszy dostęp do kapitału dla małych firm, koniec obowiązkowego pośrednictwa inwestycyjnego przy ofertach do 1 mln euro i uproszczenia w kontrolach celno-skarbowych – wszystko to z myślą o przedsiębiorcach i podatnikach. Sprawdź, co się zmienia od 2026 roku!

Sejm zdecydował. Fundamentalna zmiana w ustawie o podatku od spadków i darowizn

Sejm uchwalił właśnie nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Celem nowych regulacji jest ograniczenie obowiązków biurokratycznych m.in. przy sprzedaży rzeczy uzyskanych w drodze spadku.

Fiskus przegrał przez własny błąd. Podatnik uniknął 84 tys. zł podatku, bo urzędnicy nie znali terminu przedawnienia

Fundacja wygrała przed WSA w Gliwicach spór o 84 tys. zł podatku, bo fiskus nie zdążył przed upływem terminu przedawnienia. Kontrola trwała ponad 5 lat, a urzędnicy nie przestrzegali procedur. Sprawa pokazuje, że przepisy podatkowe działają w obie strony – także na korzyść podatnika.

W 2026 r. wdrożenie obowiązkowego KSeF - czy pamiętamy o VIDA? Czym jest VIDA i jakie zmiany wprowadza?

W 2026 roku wdrożymy w końcu w Polsce Krajowy System e-Faktur (KSeF) w wersji obowiązkowej. Prace nad KSeF trwają od wielu lat. Na początku tych prac Polska była w awangardzie państw unijnych pod względem e-fakturowania, wyprzedzaliśmy rozmachem i pomysłem inne państwa, jedni z pierwszych wnioskowaliśmy w 2021 r. o pozwolenie na obowiązkowy KSeF dla wszystkich podatników i transakcji. Administracja utknęła jednak w realizacji swojego pomysłu, reszta jest historią. W międzyczasie pojawiły się nowe, niezwykle istotne okoliczności, a więc VIDA (VAT in the Digital Age). Pojawia się zatem fundamentalne pytanie: czy obecne wdrożenie KSeF nie powinno już dziś uwzględniać przyszłych wymogów VIDA?

REKLAMA

Minister finansów zapowiada nowy podatek: W kogo uderzy?

Ministerstwo Finansów pracuje nad podatkiem dotyczącym odsetek od rezerwy obowiązkowej utrzymywanej przez banki w Narodowym Banku Polskim - poinformował minister finansów Andrzej Domański. Dodał, że przychody do budżetu w 2026 r. z tego tytułu mogłyby sięgnąć 1,5-2 mld zł.

Zwrot VAT: Tylko organ I instancji może przedłużyć termin – przełomowy wyrok WSA

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi orzekł, że termin zwrotu VAT może zostać przedłużony wyłącznie przez organ I instancji i tylko w trakcie trwającego postępowania. Przedłużenie nie jest dopuszczalne po uchyleniu decyzji i przekazaniu sprawy do ponownego rozpatrzenia.

REKLAMA