REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Prawa Sportowego i Gospodarczego „Dauerman”
Kancelaria specjalizuje się w prawie sportowym i gospodarczym.
Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela /fot. Shutterstock
Ustanowienie służebności przesyłu - wniosek składany przez współwłaściciela /fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Analiza orzecznictwa pozwala na postawienie tezy, że złożenie wniosku o ustanowienie służebności przesyłu jest czynnością zwykłego zarządu i wymaga zgody większości współwłaścicieli. Co jednak w sytuacji, kiedy jeden ze współwłaścicieli, niemający większości udziału we własności chce złożyć stosowny wniosek, a drugi z współwłaścicieli się temu sprzeciwia?

Postępowania dotyczące służebności przesyłu, czyli ograniczonego prawa rzeczowego, z uwagi na swój skomplikowany, często wielowątkowy i wymagający uczestnictwa biegłych przebieg toczą się czasami latami.

REKLAMA

Autopromocja

Bywa i tak, że w toku sprawy dochodzi do zbycia nieruchomości przez jej pierwotnego właściciela. W takiej sytuacji nie znajdzie zastosowania norma, o której mowa w art. 192 pkt 3 Kpc, stosowana odpowiednio (na gruncie art. 13 § 2 Kpc), zgodnie z którą zbycie w toku sprawy rzeczy lub prawa, objętych sporem, nie ma wpływu na dalszy bieg sprawy; nabywca może jednak wejść na miejsce zbywcy za zezwoleniem strony przeciwnej. W sytuacji zbycia nieruchomości w trakcie postępowania o ustanowienie służebności sąd powinien umorzyć postępowanie co do osoby zbywcy i umożliwić wejście do postępowania nabywcy nieruchomości (ale to już wątek na inny wpis).

Co jednak w sytuacji, kiedy postępowanie ma się toczyć w stosunku do nieruchomości będącej rzeczą wspólną?

W takiej sytuacji należałoby się zastanowić, czy wniesienie odpowiedniego wniosku stanowi czynność zwykłego zarządu, czynność przekraczającą zwykły zarząd, czy tzw. czynność zachowawczą, o której mowa w art. 209 Kodeksu cywilnego.

Czym są czynności zwykłego zarządu stanowi art. 201 Kc, zgodnie z którym „Do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.”

Dalszy ciąg materiału pod wideo

O czynnościach zwykły zarząd przekraczających stanowi m. in. art. 199 Kc.

Z kolei wspomniany art. 209 Kc stanowi, że „Każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.”

Kuszące jest więc wykorzystanie jego treści do złożenia wniosku o ustanowienia służebności przez jednego ze współwłaścicieli.

W orzecznictwie można się bowiem spotkać ze stanowiskiem, zgodnie z którym czynnością zachowawczą w rozumieniu w/w przepisu jest dochodzenie przez jednego ze współwłaścicieli nieruchomości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z tej nieruchomości (uchwała SN z 15 listopada 2018 r., III CZP 50/18, Biul. SN 2018 nr 11, OSNC 2019 nr 6, poz. 67, str. 42).

REKLAMA

Można tu jednak wpaść w pułapkę, bowiem nie jest to stanowisko jednolite, tak np. jeżeli jeden ze współwłaścicieli sprzeciwi się żądaniu pozostałych współwłaścicieli, to podejmowanie takich czynności może utracić przymiot czynności zachowawczej (tak np. w wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach z dnia 5 listopada 2013 r., sygn. II Ca 1003/13, źródło: Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych). W takiej sytuacji należy przejść do analizy podstaw legitymacji czynnej na gruncie art. 201 Kc.

Analiza orzecznictwa pozwala na postawienie tezy, że złożenie wniosku o ustanowienie służebności drogi koniecznej jest czynnością zwykłego zarządu i wymaga zgody większości współwłaścicieli (post. SN z 24 listopada 2016 r., sygn. III CSK 394/15, Biuletyn SN 2017/1; OSNC 2017/7-8/91).

Co zatem w sytuacji, kiedy jeden ze współwłaścicieli, niemający większości udziału we własności chce złożyć stosowny wniosek, a drugi z współwłaścicieli się temu sprzeciwia? Czy ma najpierw składać wniosek do sądu o udzielenie stosownej zgody, a dopiero potem zakładać sprawę o ustanowienie służebności?

Polecamy: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej

Okazuje się, że nie ma takiej potrzeby. Jak wskazuje się bowiem w orzecznictwie „Nie jest wykluczona możliwość zgłoszenia przez wnioskodawcę w jednym postępowaniu żądania upoważnienia przez sąd do wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej na podstawie art. 201 KC oraz z wnioskiem ustanowienia służebności drogi koniecznej. W takim przypadku rozstrzygnięcie w przedmiocie udzielenia upoważnienia, będące rozstrzygnięciem co do istoty sprawy, powinno mieć formę postanowienia. O ile przy tym sąd wniosek ten oddali, oddalone musi być także z braku uprawnienia do żądania wszczęcia postępowania, a więc braku legitymacji procesowej żądanie ustanowienia służebności” (tak Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 10 grudnia 2003 r., sygn. V CK 524/03, Legalis; tak też w/cyt. post. SN z 24 listopada 2016 r., sygn. III CSK 394/15, Biuletyn SN 2017/1; OSNC 2017/7-8/91).

Maciej Broniecki, Radca Prawny
Kancelaria Prawa Sportowego i Gospodarczego „Dauerman”

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA