REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kary za przestępstwa gospodarcze i skarbowe - odpowiedzialność zbiorowa

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Kary za przestępstwa gospodarcze i skarbowe - odpowiedzialność zbiorowa /Fotolia
Kary za przestępstwa gospodarcze i skarbowe - odpowiedzialność zbiorowa /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Zwiększenie skuteczności kar za przestępstwa gospodarcze i skarbowe popełniane przez podmioty korporacyjne – to główny cel planowanych zmian w prawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych. Przewiduje się m.in. możliwość nałożenia na podmioty zbiorowe zdecydowanie surowszych kar, włącznie z możliwością orzekania o likwidacji przedsiębiorstwa.

REKLAMA

Autopromocja

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt ustawy, która wprowadza istotne zmiany w zakresie odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych. Celem nadrzędnym proponowanej nowelizacji przepisów będzie zwiększenie efektywności karania przestępstw gospodarczych i skarbowych popełnianych przez podmioty korporacyjne. Czy to oznacza kolejną ingerencję rządu w działalność gospodarczą przedsiębiorstw przy wykorzystaniu prawa karnego?

Projekt ustawy z dnia 25 maja 2018 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary i zmianie niektórych ustaw (dalej jako: „Projekt”) został opublikowany przez resort sprawiedliwości na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Nowa regulacja ma uchylić obowiązującą dotychczas ustawę z dnia 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (Dz.U. z 2018 r., poz. 703), która była stosowana sporadycznie i nie zrealizowała zakładanych celów.

Przedstawiona przez Ministerstwo Sprawiedliwości nowelizacja przepisów w sposób bardzo istotny poszerza katalog kar i środków karnych, które mogą zostać orzeczone wobec przedsiębiorców w postępowaniu o odpowiedzialności zbiorowej. W porównaniu z obecnie obowiązującymi regulacjami projektowana ustawa przewiduje możliwość nałożenia na podmioty zbiorowe zdecydowanie surowszych kar. Najdotkliwszą z nich będzie niewątpliwie możliwość orzeczenia likwidacji lub rozwiązania przedsiębiorstwa.

Ministerstwo z planem dotkliwego karania firm. Kolejny przykład „dobrej zmiany”?

Zdaniem resortu sprawiedliwości obecny stan odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione przewiduje kary i środki karne o niewielkim stopniu dolegliwości dla przedsiębiorców. Ministerialni urzędnicy, którym powierzono przygotowanie zmian, zdecydowali się zaostrzyć wymiar sankcji, jak również zwiększyć katalog środków, które mogą być stosowane wobec podmiotów korporacyjnych w trakcie prowadzonego postępowania karnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Projekt MS zakłada bardzo wyraźną reformę reżimu odpowiedzialności finansowej przedsiębiorstwa zbiorowego za popełnione przestępstwa lub wykryte nieprawidłowości. Wymiar kary pieniężnej ustawodawca uregulował w sposób bardzo dotkliwy dla firm – w wysokości od 30 000 do nawet 30 000 000 złotych (art. 18 projektowanej ustawy). Dla porównania na podstawie obowiązujących obecnie przepisów w stosunku do podmiotu zbiorowego sąd może orzec karę pieniężną w kwocie od 1 000 do 5 000 000 złotych, nie wyższą jednak niż 3% przychodu osiągniętego w roku obrotowym, w którym popełniono czyn zabroniony będący podstawą odpowiedzialności podmiotu korporacyjnego (art. 7 ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary). Nowa ustawa przewiduje również zwiększony zakres odpowiedzialności podmiotu zbiorowego, który nie przeprowadził postępowania wyjaśniającego i nie usunął stwierdzonych nieprawidłowości. Zwiększony wymiar kary w takim przypadku obejmuje obligatoryjne zwiększenie dolnej granicy sankcji, która w maksymalnym wymiarze wyniesie dwukrotność górnego zagrożenia. Tym samym może zostać ona wymierzona przedsiębiorstwu nawet do kwoty 60 000 000 złotych (art. 13 projektowanej ustawy).

Projektowane zmiany zakładają dodatkowo bardzo istotny zwrot w przedmiocie prowadzenia postępowania karnego w stosunku do podmiotu zbiorowego. Obowiązująca ustawa uzależnia wszczęcie czynności procesowych wobec przedsiębiorstwa od zakończenia postępowania karnego przeciwko jej reprezentantowi poprzez skazanie lub warunkowe umorzenie postępowania karnego. Przygotowana reforma przepisów ustawy przewiduje możliwość jednoczesnego postawienia zarzutów i oskarżenia spółki oraz jej pracownika lub kontrahenta bez konieczności oczekiwania na wcześniejsze rozstrzygnięcie sądu w stosunku do osoby fizycznej – reprezentanta spółki lub jej kontrahenta. Oba postępowania mają być prowadzone równocześnie w ramach jednego wspólnego przewodu sądowego.

Kara rozwiązania lub likwidacji przedsiębiorstwa ma zastraszyć firmy?

Najdotkliwszy reżim odpowiedzialności podmiotów zbiorowych został określony przez resort sprawiedliwości w art. 16 pkt 2 projektowanej ustawy, który przewiduje karę rozwiązania lub likwidacji podmiotu zbiorowego. W tym zakresie ustawodawca winien uzależnić orzeczenie powyższej sankcji jedynie od wyjątkowych przypadków. Projekt ustawy zakłada zastosowanie przedmiotowej kary wobec podmiotów, które w całości lub w znacznej części doprowadziły do popełnienia czynu zabronionego zagrożonego karą pozbawienia wolności nie niższą niż 5 lat, a orzeczenie innej kary nie jest wystarczające dla osiągnięcia jej celów. W przedmiocie wykonania przedmiotowej sankcji sąd uprawniony będzie orzec o przeniesieniu własności składników lub praw majątkowych podmiotu zbiorowego na Skarb Państwa, z wyłączeniem przypadku kiedy podlegają one zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi.

Polecamy: Przekształcenia spółek. Praktyczne aspekty prawne, podatkowe i rachunkowe

Ponadto przygotowana przez MS nowelizacja zakłada znaczące rozszerzenie katalogu środków karnych, które sąd będzie uprawniony wymierzyć obok albo zamiast kary w stosunku do podmiotu korporacyjnego (art. 17 projektowanej ustawy). Resort sprawiedliwości zaproponował również zmiany, które w sposób jednoznaczny doprowadzą do utrudnienia funkcjonowania przedsiębiorstwa w obrocie gospodarczym i finansowym od momentu skierowania do takiego podmiotu postanowienia o przedstawieniu zarzutów.

Zobacz także: Moja firma


W trakcie postępowania przygotowawczego, jak również sądowego wobec podmiotu korporacyjnego możliwe będzie zastosowanie szerokiego katalogu środków zapobiegawczych. Prokurator lub sąd – w zależności od stadium toczącego się postępowania – aż do czasu wydania prawomocnego wyroku będą uprawnieni do zobowiązania spółki do informowania organów o podejmowanych czynnościach finansowych, ustanowienia zarządu przymusowego nad przedsiębiorstwem, dokonania zabezpieczenia majątkowego na majątku spółki czy chociażby orzeczenia zakazu w postaci: promocji i reklamy firmy, zawierania umów określonego rodzaju, ubiegania się o zamówienia publiczne.

Zmiany przepisów wymuszą podjęcie działań monitorujących w firmach

Zaproponowane przez ustawodawcę zmiany przepisów prawnych doprowadzą do powołania w organach ścigania wyspecjalizowanych wydziałów zajmujących się prowadzeniem postępowań dotyczących podmiotów korporacyjnych. Z całą pewnością zwiększy to ilość kontrolowanych przedsiębiorstw i wszczętych postępowań zmierzających do surowego karania podmiotów zbiorowych w przypadku wykrycia nieprawidłowości. Nowelizacja przepisów obowiązującej ustawy zakładająca rozszerzenie katalogu kar i sankcji dla przedsiębiorców spowoduje, że zarządzający zbiorową działalnością gospodarczą będą zmuszeni do reorganizacji procesu zapobiegania nadużyciom w firmach. Planowana data wejścia w życie przedstawionej nowelizacji nie została jeszcze określona. Niemniej przedsiębiorstwa powinny jak najszybciej dokonać analizy prawno-finansowej możliwych konsekwencji wynikających z proponowanej zmiany obowiązującej ustawy, a w szczególności podjąć właściwe działania prewencyjne.

W ramach podjętych czynności monitorujących i sprawdzających powinny zostać wdrożone mechanizmy zapewniające zgodność prowadzonej działalności gospodarczej z regulacjami prawnymi w celu zapobieżenia stratom finansowym, utracie reputacji czy orzeczeniu przez sąd o likwidacji lub rozwiązaniu podmiotu, co stanowi najdotkliwszą karę przewidzianą w opublikowanym przez MS projekcie ustawy.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców

radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KRUS wprowadza zmiany w limitach przychodów. Czy stracisz na emeryturze albo rencie?

KRUS informuje, że od początku grudnia 2024 roku obowiązują nowe kwoty przychodu decydujące o zmniejszaniu lub zawieszaniu świadczeń emerytalno-rentowych. Sprawdź nowe limity miesięcznego przychodu powodujące zmniejszenie/zawieszenie emerytury lub renty.

Nowe wzory formularzy deklaracji VAT od 2025 roku: VAT-8 i VAT-9M

Minister Finansów zamierza od 1 kwietnia 2025 r. wprowadzić dwa nowe wzory deklaracji VAT. Mają to być VAT-8 (wersja 12) i VAT-9M (wersja 11). Gotowy jest już projekt rozporządzenia określającego nowe wzory tych formularzy. Co się zmieni?

Kwota wolna od podatku 60 tys. zł. Jest nowa odpowiedź na pytanie o realizację obietnicy

Obietnica podniesienia kwoty wolnej od podatku do 60 tys. zł wciąż pozostaje niezrealizowana, mimo że miała być spełniona w ciągu pierwszych 100 dni rządów. Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na interpelację posłanki Marii Koc wyjaśnia, że zmiana może nastąpić dopiero przy poprawie sytuacji budżetowej. Koszt wprowadzenia reformy szacuje się na 52,5 mld zł rocznie.

Pułapka podatkowa. Jest problem z terminem zgłoszenia spadku na formularzu SD-Z2

Są trudności w skorzystaniu ze zwolnienia z podatku od spadków po śmierci najbliższych. Podatnicy wskazują na brak informacji o 6-miesięcznym terminie na zgłoszenie nabycia spadku na formularzu SD-Z2. Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do ministra finansów o wprowadzenie obowiązku pouczania o tych warunkach przez sądy i notariuszy, aby zapobiec przypadkom, gdy niewiedza prowadzi do utraty prawa do ulgi.

REKLAMA

Zmiana zasad wystawiania faktur VAT od 1 stycznia 2025 r.

Na stronach Rządowego Centrum Legislacjii, opublikowany został projekt rozporządzenia, które zmienić ma od 1 stycznia 2024 r. rozporządzenie Ministra Finansów z 29 października 2021 r. w sprawie wystawiania faktur (Dz. U. poz. 1979). Co się zmieni w fakturowaniu od nowego roku?

Zmiany w stażu pracy już od 2026 r.: Zwiększą uprawnienia pracowników, a tym samym będą stanowiły pewne obciążenie dla pracodawców

Od początku 2026 roku mają wejść w życie zmiany w przepisach dotyczących naliczania stażu pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy obejmie nie tylko okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, ale także inne formy zatrudnienia, takie jak umowy zlecenia czy prowadzenie działalności gospodarczej. Te zmiany przyniosą korzyści dla pracowników, ale także dodatkowe wyzwania dla pracodawców.

Amortyzacja inwestycji w obce środki trwałe

W związku z wprowadzeniem Polskiego Ładu w polskim systemie prawnym znalazły się niekorzystne regulacje podatkowe dla branży nieruchomości, wśród których wymienić można przede wszystkim zakaz amortyzacji podatkowej budynków i lokali mieszkalnych. 

NSA: Nawet potencjalna możliwość wykorzystania nieruchomości w działalności gospodarczej zwiększa stawkę podatku od nieruchomości

Do nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej zaliczone być powinny również te grunty lub budynki, które przejściowo nie są wykorzystywane przez podatnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 września 2024 r. (III FSK 331/24). NSA - orzekając w przedmiocie podatku od nieruchomości - uznał, że na uwagę zasługuje nie tylko faktyczne wykorzystywanie nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej, ale także możliwość potencjalnego jej wykorzystania w takim celu.

REKLAMA

Podmiotowość podatników czynnych. Kto jest podatnikiem, gdy czynność opodatkowaną wykonuje więcej niż jeden podmiot?

Podmiotowość w prawie podatkowym, zwłaszcza w podatkach pośrednich, była, jest i raczej będzie problemem spornym. Wątek, który zamierzam poruszyć w niniejszym artykule, dotyczy największej grupy podatników, których podmiotowość wiąże się z wykonywaniem przez nich czynności potencjalnie podlegających opodatkowaniu, w którym to wykonaniu może uczestniczyć czynnie więcej niż jeden podmiot - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

ZUS: W listopadzie przedsiębiorcy złożyli 1,3 mln wniosków o wakacje składkowe. Pojawiły się wnioski na styczeń 2025 r.

ZUS: W listopadzie 2024 r. przedsiębiorcy złożyli 1,3 mln wniosków o wakacje składkowe. Pojawiły się już pierwsze wnioski o wakacje składkowe na styczeń 2025 r. Wnioski będą rozpatrywane automatycznie.

REKLAMA