Podmioty powiązane

Spółka dominująca, będąca nawet 100% udziałowcem spółki zależnej nie ma obowiązku opłacania składek ZUS za spółkę zależną.

Preferencyjne opodatkowanie polskich spółek holdingowych weszło w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. razem z nowelizacją pozostałych przepisów podatkowych w ramach tzw. „Polskiego Ładu”. Po półrocznym okresie obowiązywania tych przepisów, można powiedzieć, że budzą one wiele problemów interpretacyjnych. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał w tej sprawie już kilka interpretacji indywidualnych, a kolejne są w trakcie analizowania. Na marginesie warto dodać, że inaczej niż w każdym innym przypadku, projekty interpretacji podatkowych związanych z „Polskim Ładem” są przed ich wydaniem konsultowane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z Ministerstwem Finansów. Jest to dość nietypowa procedura wydawania interpretacji indywidualnych, co jednocześnie potwierdza brak przejrzystości wprowadzonych regulacji prawnych. W niniejszym artykule omawiam kluczowe kwestie związane z opodatkowaniem spółek holdingowych, które sprawiają podatnikom CIT największe problemy interpretacyjne.

Należy zauważyć, iż wprowadzenie z dniem 1 stycznia 2017 roku przepisów, które obligują do poinformowania fiskusa o przygotowaniu dokumentacji cen transferowych, niewątpliwie wpłynęło na podejście podatników do rzetelnego wywiązywania się z regulacji transfer pricing.

Ukryta dywidenda a koszty podatkowe. Jednym z rozwiązań w ramach Polskiego Ładu mającym wpłynąć na uszczelnienie systemu podatkowego, jest wykluczenie możliwości rozliczania kosztów uzyskania przychodu z określonych tytułów w przypadku transakcji dotyczących podmiotów powiązanych. Twórcy nowych przepisów nazwali takie świadczenia „ukrytymi dywidendami” i uwzględnili jako nową kategorię podatkową. Wprowadzone zmiany znalazły także swoje odzwierciedlenie w rozszerzonym katalogu kosztów niestanowiących kosztów podatkowych zawartym w art. 16 ustawy o PDOP.

Ograniczanie konkurencji - spółka zależna odpowie za działalność spółki dominującej. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu 6 października 2021 r. w sprawie C-882/19 wydał istotny wyrok, który wpływa na prawo holdingowe spółek. Trybunał uznał, że każdy poszkodowany będzie mógł dochodzić odszkodowania od „przedsiębiorstw”, które uczestniczyły w kartelu lub w praktykach zakazanych na mocy art. 101 TFUE, naprawienia szkody wyrządzonej przez te praktyki antykonkurencyjne.

Polski Ład zakłada, że koszty od podmiotów powiązanych nie będą mogły stanowić kosztów podatkowych. Co dokładnie planuje ustawodawca?

Tematyka limitowanych kosztów uzyskania przychodów z tytułu niektórych usług niematerialnych nabywanych od podmiotów powiązanych budzi wiele sporów podatników z organami podatkowymi. W wyroku z 16 marca 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny zakwestionował interpretację Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który usługi handlowe uznał za podobne do usług doradczych, badania rynku oraz reklamowych. W uzasadnieniu wyroku NSA trafnie stwierdził, że „(…) gdyby usługi doradcze odnosić do innych usług w taki sposób, jak czyni to Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, to byłyby do nich podobne wszystkie profesjonalne usługi, których świadczenie opiera się na wiedzy i doświadczeniu.”. Co ważne, wyrok ten pozostanie aktualny nawet w przypadku uchylenia art. 15e ustawy o CIT, co zakłada projekt nowelizacji ustawy o CIT przygotowany w ramach Polskiego Ładu.

Dokumentacja cen transferowych. Lokalną dokumentację cen transferowych powinny sporządzić podmioty powiązane w celu wykazania, że ceny przyjęte w danym roku obrotowym zostały ustalone na warunkach rynkowych, tj. takich, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane. Ustawodawca przewidział różne progi kwotowe dla jednorodnych transakcji kontrolowanych w zależności od charakteru transakcji.

Ceny transferowe - formularz TPR-C. Resort finansów opublikował na Portalu Podatkowym formularz interaktywny informacji o cenach transferowych TPR-C(3). Bramka e-Deklaracji jest już gotowa na przyjmowanie formularza.

Dokumentacja cen transferowych. Dokonanie przez kontrahenta polskiego podatnika zakupów w tzw. rajach podatkowych nie jest przesłanką do powstania obowiązku przygotowania dokumentacji cen transferowych - wynika z wyjaśnień resortu finansów.

Transakcja kontrolowana. Ministerstwo Finansów ogłosiło 7 kwietnia 2021 r. konsultacje podatkowe projektu interpretacji ogólnej Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej. Dokument precyzuje pojęcie transakcji kontrolowanej. To odpowiedź na zgłaszane przez podatników rozbieżności w interpretacji przepisów.

Korekta cen transferowych. Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia podatkowe z 31 marca 2021 r. w zakresie cen transferowych, dotyczące korekty cen transferowych w rozumieniu art. 11e ustawy o CIT (art. 23q ustawy o PIT), w odniesieniu do przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2019 r.

Pomimo panującej pandemii COVID-19, skutkującej problemami finansowymi dla wielu sektorów gospodarki, ceny transferowe w dalszym ciągu wydają się zagadnieniem wzbudzającym znaczne zainteresowanie po stronie fiskusa. Co prawda, większość podatników (tj. tych, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym) ma jeszcze sporo czasu zanim staną przed obliczem wypełnienia po raz kolejny obowiązków związanych z cenami transferowymi. Jednak warto już teraz przybliżyć wyzwania, z którymi będą musieli mierzyć się zarówno w 2021 roku, jak i w latach następnych.

Safe harbor to uproszczona procedura, z której mogą korzystać podmioty powiązane zawierające umowę pożyczki. Zastosowanie safe harbor nie zwalnia z obowiązku przygotowania dokumentacji cen transferowych, ale zwalnia z obowiązku dokonywania analizy cen transferowych.

Korekta ceny transferowej a VAT. Współpracujące ze sobą podmioty powiązane muszą ustalić warunki transakcji takie same jak podmioty rynkowe. Dlatego częstą praktyką jest bazowanie na benchmarkach lub na kosztach planowanych, które następnie są porównywane z kosztami realnymi. W przypadku pojawienia się różnic konieczna jest korekta ceny transferowej, mająca na celu wyrównanie cen do poziomu rynkowego. Ustawa o VAT nie wskazuje wyraźnie, czy korekta ceny transferowej dokonywana pomiędzy podmiotami powiązanymi (lub inna korekta rentowności) powinny być uznane za zdarzenia podlegające lub niepodlegające VAT.

Country-by-Country (CbC) - raportowanie według krajów. Odpowiedzi Ministerstw Finansów na najczęściej zadawane pytania przez podatników dotyczące informacji o grupie podmiotów CbC-R oraz powiadomienia CbC-P.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, składając plik JPK_VAT podatnik zobowiązany jest do oznaczenia przy użyciu stosownego kodu procedury, w ramach której wykazywana transakcja przebiegała. Wymóg ten obejmuje m.in. oznaczenie symbolem „TP” istniejącego pomiędzy nabywcą, a dokonującym dostawę lub świadczącym usługę podmiotem powiązania, o którym mowa w art. 32 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej: ustawy o VAT). Wprowadzenie tego obowiązku zrodziło wśród podatników wiele wątpliwości. W niniejszym artykule rozwiejemy jedną z nich, odpowiadając na pytanie: czy sprzedaż na rzecz krewnych byłego małżonka należy oznaczyć kodem „TP”.

Procedura dochowania należytej staranności w przypadku podatku u źródła jest bardzo pracochłonna i obarczona niepewnością odnośnie do tego, czy wdrożone rozwiązania zostaną na etapie kontroli zaakceptowane przez urzędy. Podatnicy nie mają też pewności, czy taka weryfikacja wymagana jest przy płatnościach poniżej 2 mln zł.

Dane z nowego JPK_VAT zostaną wykorzystane do badania przepływów między spółką a indywidualną działalnością wspólnika, a także by weryfikować koszty usług niematerialnych, np. doradztwa - informuje "Dziennik Gazeta Prawna".

Ministerstwo Finansów przygotowało projektu objaśnień podatkowych w zakresie korekt cen transferowych. Konsultacje podatkowe tego projektu objaśnień podatkowych potrwają do dnia 6 listopada 2020 r.

Zbliża się termin na sporządzenie i przesłanie formularza TPR dotyczącego transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi w zakresie cen transferowych. Termin został przesunięty do końca grudnia 2020 r. za sprawą przepisów dotyczących tarczy antykryzysowej 4.0, dla tych podatników, których pierwotny termin raportowania za 2019 r. upływał w okresie od 31 marca 2020 r. do 30 września 2020 r.

Tworzenie spółek zależnych jest praktyką nieodłącznie towarzyszącą większości dużych, międzynarodowych podmiotów gospodarczych niezależnie od branży, którą reprezentują. Jednostki takie powstają poza centralą, w krajach, w których spółka-matka oferuje swoje produkty czy usługi na większą skalę. Jednak, czy funkcjonowanie spółki zależnej na terytorium państwa trzeciego pociąga za sobą dla podmiotu głównego skutek w postaci posiadania w tym miejscu stałego miejsca wykonywania działalności?

Choć sezon wakacyjny 2020 r. nieubłaganie dobiega końca, w temacie cen transferowych dla podmiotów powiązanych nie był to leniwy okres. Nowe obowiązki sprawozdawcze, obligatoryjna analiza porównawcza, a także pandemia koronawirusa (która może wpływać na dotychczas ustalone warunki transakcji), zdecydowanie spowodowały, że poziom cen pomiędzy podmiotami powiązanymi jest tematem aktualnym i budzącym rosnące zainteresowanie organów podatkowych. Tylko bowiem w I półroczu 2020 r. Ministerstwo Finansów wyznaczyło do objęcia czynnościami kontrolnymi ze względu na ryzyko nieprawidłowości w obszarze cen transferowych i optymalizacji podatkowej 102 podmioty (podczas gdy za 2019 r. wytypowano ich 175, a w 2018 r. 166 podmiotów). Również wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS, organ podatkowy) interpretacje indywidualne pokazują, że przepisy w zakresie cen transferowych nadal budzą wątpliwości wśród podatników, a ich stosowanie w obliczu realnych przypadków nie jest proste.

Relacje między podmiotami powiązanymi mają istotne znaczenie, jeśli chodzi o pobór tzw. podatku dochodowego u źródła (WHT) od płatności dokonywanych z tytułu niektórych usług (np. IT, doradczych, księgowych) oraz dywidend wypłacanych m.in. na rzecz powiązanych podmiotów z siedzibą na terytorium kraju, UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. W zakresie wymienionych wypłat wciąż jeszcze obowiązują dotychczasowe zasady poboru daniny, zgodnie z którymi płatności kierowane do podmiotów powiązanych korzystają ze zwolnienia.

W ramach ułatwień dla przedsiębiorców zawartych w Tarczy Antykryzysowej 4.0 wydłużono terminy związane z dokumentacją cen transferowych i TPR, a także wprowadzono nowe wyłączenie dla szpitali klinicznych.