REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nowy JPK_VAT - mapowanie powiązań niezbędne dla znacznika „TP”

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Nowy JPK_VAT - znacznik „TP”
Nowy JPK_VAT - znacznik „TP”

REKLAMA

REKLAMA

W artykule wskazujemy problematykę dotyczącą nowego JPK_VAT w zakresie analizy powiązań przy znaczniku "TP". Posługujemy się przykładami w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy zasadne jest mapowanie kierowniczych stanowisk/działów w firmie.

I. Uwagi ogólne

W dniu 1 października 2020 r., weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (dalej rozporządzenie)., które to m.in. w art. 10 ust. 4 pkt 3 rozporządzenia przewiduje obowiązek wykazywania różnego rodzaju oznaczeń w nowym pliku JPK_VAT (przypominając, deklaracje VAT oraz dotychczasowy plik JPK_VAT zastąpiono rozbudowanymi plikami JPK, tj. JPK_V7M i JPK_V7K), w tym m.in. znacznika „TP” .

REKLAMA

Autopromocja

II. Przesłanki stosowania oznaczenia „TP”

Oznaczenie „TP” stosujemy do transakcji sprzedaży w przypadku istnienia powiązań, między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą[1], o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy VAT. Z kolei powiązania, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT są powiązaniami w rozumieniu przepisu art. art. 23m ust. 1 pkt 5 ustawy o PIT i odpowiednio przepisu art. 11a ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. Co do zasady transakcjami sprzedaży do jakich zastosowanie znajdzie kod „TP” to: dostawa towarów, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów oraz eksport towarów, jak również świadczenie usług na terytorium kraju oraz eksport usług.

III. Powiązania w rozumieniu ustaw dochodowych (ustawy o PIT, ustawy o CIT)

W następstwie, celem prawidłowego stosowania oznaczenia „TP”, konieczne jest dokonanie analizy poszczególnych transakcji sprzedaży pod kątem ewentualnych powiązań, czyli relacji, opisanych przez postanowienia ustawy o PIT/ustawy o CIT. Analiza może okazać się problematyczna, zwłaszcza wobec faktu, że katalog możliwych powiązań jest bardzo szeroki.

Mianowicie, w świetle przepisu art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT oraz zbliżonego treścią przepisu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, definicja „podmioty powiązane” oznacza:

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

Dalszy ciąg materiału pod wideo

b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

– ten sam inny podmiot lub

– małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lub

c) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lub

d) podatnika i jego zagraniczny zakład[2]

Co należy rozumieć przez wyrażenie „wywiera znaczący wpływ”? Odpowiedź znajdziemy w przepisach  art. 23m ust. 2 ustawy o PIT oraz art. 11a ust. 2 ustawy o CIT, zgodnie z którymi rozumie się przez to następujące sytuacje:

1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:

a) udziałów w kapitale lub

b) praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lub

c) udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy, w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub

2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub

3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

IV. Powiązania rodzinne – krewni, powinowaci do drugiego stopnia – omówienie z przykładami

  1. Uwagi ogólne

REKLAMA

Analiza powiązań rodzinnych, celem ustalenia, czy przy danej transakcji należy stosować oznaczenie „TP”, wiąże się z koniecznością zdobycia informacji o osobistych konotacjach, nawet przy niewielkich transakcjach sprzedaży. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, sytuacja wydaje się mniej skomplikowana. Wystarczy bowiem poddać analizie, pod kątem powiązań - transakcje sprzedażowe między przedsiębiorcą, a podmiotem, na rzecz którego sprzedaż jest dokonywana.

W podmiotach korporacyjnych należy weryfikować możliwość powiązań na wielorakich płaszczyznach, m.in. na poziomie zarządów/rad nadzorczych, czy na poziomie pracowników wywierających znaczący wpływ, w rozumieniu ustaw dochodowych, na funkcjonowanie podmiotu, np. Dyrektor sprzedaży, Główna księgowa, Radca prawny.

    1. Stopnie pokrewieństwa/powinowactwa przy oznaczeniu „TP”

Omawiane powiązania rodzinne winny być analizowane wyłącznie do drugiego stopnia pokrewieństwa i powinowactwa.

Krewni do II stopnia: syn, córka, matka, ojciec, dziadek, babcia, wnuki, brat, siostra.

Powinowaci do II stopnia: teść, teściowa, zięć, synowa, szwagier, szwagierka.

Przykład krewnych, których nie uwzględniamy: bratanek, siostrzenica, gdyż są krewnymi III stopnia.

Należy pamiętać, że stosunek powinowactwa nie ustaje wraz z ustaniem małżeństwa, z wyjątkiem gdy doszło do jego unieważnienia. W następstwie była teściowa, teść, szwagier są dalej powinowatymi.

    1. Przykłady zastosowania oznaczenia „TP”

  • Jedyny Prezes Zarządu spółki X która w październiku 2020 r. sprzedała towary o łącznej wartości 5000 zł netto spółce Y, ma byłego teścia w spółce Y, który w tej spółce jest jej jedynym udziałowcem.

W takiej sytuacji mamy do czynienia z powiązaniem poprzez powinowactwo I stopnia między jedynym członkiem zarządu spółki X i byłym teściem (powinowactwo nie ustaje po ustaniu małżeństwa), będącym jedynym udziałowcem spółki Y. Prezes zarządu wywiera znaczący wpływ na spółkę X (posiada 100 % głosów w Zarządzie). Były teść wywiera znaczący wpływ na spółkę Y (posiada 100 % udziałów w kapitale spółce Y).

A co w sytuacji, w której ww. powiązanie rodzinne występowałoby na linii Główny Księgowy spółki X – jedyny udziałowiec spółki Y?

  •  Mianowicie, Główny księgowy spółki X która w październiku 2020 r. sprzedała towary o łącznej wartości 5000 zł netto spółce Y, ma byłego teścia w spółce Y, który w tej spółce jest jej jedynym udziałowcem.

Czy w takim przypadku można uznać, że Główny Księgowy wywiera znaczący wpływ na spółkę X? Niniejsza kwestia winna być oceniana indywidualnie, niemniej istnieje możliwość, że analiza doprowadzi do uznania, że Główny Księgowy ma faktyczną zdolność do wpływania na podejmowanie kluczowych decyzji gospodarczych w spółce X. W takiej sytuacji, wobec faktu powinowactwa I stopnia, sprzedaż na rzecz spółki Y winna być oznaczona w rejestrze VAT jako TP.

  • Jedynym Prezesem Spółki X jest Pani Monika. Spółka ta sprzedała w październiku 2020 r. towary do Spółki Y. Z kolei w Spółce Y większościowym udziałowcem, posiadającym 75 % kapitału zakładowego jest spółka Z, w której to z kolei akcjonariuszem posiadającym 35% akcji jest mąż Pani Moniki.

W takiej sytuacji sprzedaż na rzecz Spółki Y winna być oznaczona „TP”, gdyż akcjonariusz, będący mężem Prezesa spółki X, wywiera znaczący wpływ na spółkę Z i w następstwie wywiera, znaczący wpływ na spółkę Y, wobec faktu, że spółka Z jest większościowym udziałowcem spółki Y, nabywającej towary od spółki X.

Ocena powiązań winna się odbywać każdorazowo na moment dostawy towarów lub wykonania usługi, względnie otrzymania zaliczki bądź przedpłaty w przypadku tzw. faktur zaliczkowych.

V. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów i import usług dotyczące spółki matki należy oznaczać "TP"

Wydawać by się mogło, że kod „TP” jako kod tzw. procedury będzie mieć zastosowanie tylko w przypadku transakcji sprzedaży na rzecz podmiotu powiązanego. Jednakże lektura wyjaśnień „pytań i odpowiedzi do nowego JPK_VAT” MF oraz rozporządzenia nakazywałaby oznaczać tym kodem również specyficznie rozliczane – w ramach odwrotnego obciążenia – transakcje zakupowe dla których podatnikiem jest nabywca.

Mowa tu o wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów na terytorium kraju, imporcie towarów rozliczanym metodą uproszczoną, imporcie usług jak i dostawie towarów dla której podatnikiem jest nabywca. W transakcjach tych bowiem nabywca towaru rozpoznaje (rozlicza) podatek VAT należny (jak również VAT naliczony). Rozporządzenie z kolei w § 10 ust. 1 i 4 nakazuje stosować m.in. oznaczenia dotyczące poszczególnych transakcji w zw. z rozliczeniem podatku VAT należnego (a nie tylko sprzedaży). Dlatego też dla tych transakcji również musimy badać powiązania z podmiotem zagranicznym od którego nastąpiło nabycie towaru lub usługi.

Na marginesie wskazujemy na pewną niekonsekwencję Ministra Finansów, który w przypadku takich samych transakcji (WNT, import towarów z uproszczeniem celnym, import usługi i dostawa, dla której podatnikiem jest nabywca) nie wymaga oznaczania kodem GTU – pomimo, że kody GTU związane są również z rozliczeniem VAT należnego.

VI. Rekomendacje

Jak wynika z powyższego, kwestie powiązań osobowych, wymagają dokonania analizy prywatnego życia m.in. pracowników, którzy wywierają znaczący wpływ na dany podmiot. Pytania dotyczące pokrewieństwa, powinowactwa, nie są standardowymi w kontekście katalogu danych z art. 22 (1) § 1 i 3 KP. Niemniej podstawa ich uzyskaniu wydaje się możliwa, zgodnie z treścią art. 22 (1) § 4 KP, umożliwiającego uzyskanie przez pracodawcę „innych danych osobowych” gdy jest to niezbędne do spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Natomiast, przepisem prawa w rozumieniu ww. artykuły 22 (1) § 4 KP, byłby przepis art. 32 ustawy o VAT odsyłający w kwestii badania powiązań do ustaw dochodowych. Jednocześnie, z ww. podstaw prawnych należy wywieść prawo pracodawcy do przetwarzania tychże danych osobowych zgodnie z zasadami RODO. Oczywiście nie ma potrzeby by pracodawca zbierał tego rodzaju dane (m.in. o pokrewieństwie, powinowactwie do II stopnia) w przypadku wszelkich pracowników.

W następstwie, wydaje się zasadne przeprowadzenie mapowania stanowisk/działów i w oparciu o tego rodzaju analizę zdefiniowanie osób, które wywierają znaczący wpływ na funkcjonowanie podmiotu. W następstwie wobec tychże osób winna być przeprowadzona np. ankieta obejmująca pytania dotyczące m.in. pokrewieństwa, powinowactwa, pełnienia funkcji kierowniczych w innych spółkach, posiadania udziałów/ akcji w innych spółkach na poziomie co najmniej 25%, zwłaszcza w kontekście stałych kontrahentów pracodawcy.

Powyższe oznacza, iż nowe reguły mogą spotkać się w ogromną ilością problemów praktycznych, na które każdy przedsiębiorca musi być przygotowany.

Kinga Masilunas, radca prawny
Łukasz Jankowski, doradca podatkowy nr 13312
w BG TAX & LEGAL

 

[1]Dokładniej, dot. on transakcji sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy VAT, a także dostawy towarów i świadczenia usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 ustawy o VAT.

[2]  Art. 11a ust. 1 pkt 4 lit. d ustawy o CIT jest nieco bardziej rozbudowany, tj: podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitałowej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF wchodzi na stałe – od 2026 roku faktury tylko elektroniczne. Szczegóły ustawy już znane!

KSeF wchodzi na stałe i już od 2026 roku każda faktura będzie musiała być wystawiona elektronicznie. Nowa ustawa całkowicie zmienia zasady rozliczeń i obejmie zarówno podatników czynnych, jak i zwolnionych z VAT. To największa rewolucja w fakturowaniu od lat.

Od kwietnia 2026 r. bez KSeF nie wystawisz żadnej faktury. To prosta droga do paraliżu firmy

Od 2026 r. KSeF stanie się obowiązkiem dla wszystkich przedsiębiorców w Polsce. System zmieni sposób wystawiania faktur, obieg dokumentów i współpracę z księgowością. W zamian przewidziano m.in. szybszy zwrot VAT. Eksperci podkreślają jednak, że firmy powinny rozpocząć przygotowania już teraz – zwlekanie może skończyć się paraliżem rozliczeń.

Rewolucja w fakturach: od 2026 KSeF obowiązkowy dla wszystkich! Firmy mają mniej czasu, niż myślą

Mamy już ustawę wprowadzającą obowiązkowy Krajowy System e-Faktur. Od lutego 2026 r. część przedsiębiorców straci możliwość wystawiania tradycyjnych faktur, a od kwietnia – wszyscy podatnicy VAT będą musieli korzystać wyłącznie z KSeF. Eksperci ostrzegają: realnego czasu na wdrożenie jest dużo mniej, niż się wydaje.

Rewolucja w interpretacjach podatkowych? Rząd planuje centralizację i zmiany w Ordynacji podatkowej – co to oznacza dla podatników i samorządów?

Rząd szykuje zmiany w Ordynacji podatkowej, które mają ułatwić dostęp do interpretacji podatkowych i uporządkować ich publikację. Zamiast rozproszenia na setkach stron samorządowych, wszystkie dokumenty trafią do jednej centralnej bazy – systemu EUREKA, co ma zwiększyć przejrzystość i przewidywalność prawa podatkowego.

REKLAMA

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Prezydent podpisał ustawę

Prezydent Karol Nawrocki podpisał w środę zmianę ustawy o VAT, wprowadzającą Krajowy System e-Faktur (KSeF) - poinformowała kancelaria prezydenta. Co to oznacza dla firm?

Nierozwiązany problem ziemi po PGR-ach: czy minister Krajewski uratuje miejsca pracy i gospodarstwa indywidualne?

Nierozwiązane od lat kwestie zagospodarowania dzierżawionej ziemi państwowej powracają dziś z ogromną siłą. Na decyzje ministerstwa rolnictwa czekają zarówno pracownicy spółek gospodarujących na gruntach po dawnych PGR-ach, jak i rolnicy indywidualni, którzy chcą powiększać swoje gospodarstwa. W tle stoją dramatyczne obawy o przyszłość setek osób zatrudnionych w spółkach oraz widmo likwidacji stad bydła.

Dobra wiadomość dla rolników! Prezydent podpisał ustawę o przechowywaniu nawozów naturalnych – zmiany wejdą w życie błyskawicznie

Prezydent RP podpisał ustawę przygotowaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która wprowadza istotne zmiany dla rolników w zakresie przechowywania nawozów naturalnych. Nowe przepisy wydłużają terminy dostosowania gospodarstw, upraszczają procedury budowlane i zapewniają dodatkowe wsparcie administracyjne.

Pracujący studenci, a ubezpieczenie w ZUS. Umowy o pracę, o dzieło i zlecenia - składki i świadczenia

Nie tylko latem wielu studentów podejmuje pracę, na podstawie kilku rodzajów umów. Różnią się one obowiązkiem odprowadzania składek a co za tym idzie, również prawem do świadczeń. Wyjaśniamy jakie umowy są podpisywane i jak są oskładkowane.

REKLAMA

Rekord: Ponad 1,24 mln cudzoziemców pracuje legalnie w Polsce i płaci składki do ZUS

Na koniec I półrocza 2025 r. liczba cudzoziemców legalnie pracujących i objętych ubezpieczeniami społecznymi w ZUS przekroczyła 1,24 mln osób. W województwie kujawsko-pomorskim było ich ponad 48,3 tys.W porównaniu z końcem 2024 roku wzrost odnotowano zarówno w skali kraju, jak i w regionie - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Działalność nierejestrowana w 2025 roku - własny biznes bez składek ZUS i formalności [limit]. Kiedy rejestracja firmy jest już konieczna i jak to zrobić?

Rozpoczęcie działalności gospodarczej w Polsce może wydawać się skomplikowane – zwłaszcza dla osób, które dopiero testują swój pomysł na biznes. Dlatego działalność nierejestrowana (zwana też nieewidencjonowaną) to atrakcyjna forma dla początkujących przedsiębiorców. Jednak wraz z rozwojem działalności pojawia się pytanie: czy to już czas, by przejść na zarejestrowaną firmę? Przedstawiamy, kiedy warto podjąć ten krok, jakie są jego konsekwencje oraz jak się do tego przygotować.

REKLAMA