Kody GTU w nowym JPK_VAT - pytania i odpowiedzi

Co to są kody GTU?

Nowością wprowadzoną wraz z nowym plikiem JPK_VAT jest obowiązek oznaczania niektórych dostaw towarów i świadczenia usług (kody GTU). Dotyczy to dostaw towarów i świadczenia usług, którymi sprzedaż jest szczególnie narażona na nadużycia.

Kody GTU to rodzaj nowej klasyfikacji, powiązanej z nowym plikiem JPK_VAT, określającej przynależność sprzedawanych towarów oraz świadczonych usług do jednej z trzynastu wyodrębnionych grup.

Oznaczenia GTU prezentowane są w odpowiednich polach nowej struktury JPK_VAT, tj. w polu od GTU_01 do pola GTU_13.

Kody GTU - co to jest?

W celu wyjaśnienia czym są kody GTU i jakich dostaw towarów lub usług dotyczą, prezentujemy poniższą tabelę, która pokazuje opis pól GTU dla struktury ewidencji w zakresie podatku należnego dla JPK_V7M i JPK_V7K, zgodnie z wykazem zawartym w rozporządzeniu Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług.

Nazwa pola	Opis pola
GTU_01	Dostawa napojów alkoholowych - alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
GTU_02	Dostawa towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy.
GTU_03	Dostawa oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła) oraz smarów plastycznych zaliczanych do kodu CN 2710 19 99, olejów smarowych o kodzie CN 2710 20 90, preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją.
GTU_04	Dostawa wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
GTU_05	Dostawa odpadów - wyłącznie określonych w poz. 79-91 załącznika nr 15 do ustawy.
GTU_06	Dostawa urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7-9, 59-63, 65, 66, 69 i 94-96 załącznika nr 15 do ustawy.
GTU_07	Dostawa pojazdów oraz części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701 - 8708 oraz CN 8708 10.
GTU_08	Dostawa metali szlachetnych oraz nieszlachetnych - wyłącznie określonych w poz. 1-3 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12-25, 33-40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy.
GTU_09	Dostawa leków oraz wyrobów medycznych - produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.).
GTU_10	Dostawa budynków, budowli i gruntów.
GTU_11	Świadczenie usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1201 i 2538 oraz z 2019 r. poz. 730, 1501 i 1532).
GTU_12	Świadczenie usług o charakterze niematerialnym - wyłącznie: doradczych, księgowych, prawnych, zarządczych, szkoleniowych, marketingowych, firm centralnych (head offices), reklamowych, badania rynku i opinii publicznej, w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych.
GTU_13	Świadczenie usług transportowych i gospodarki magazynowej - Sekcja H PKWiU 2015 symbol ex 49.4, ex 52.1.

Jak wynika z tabeli, w celu weryfikacji czy zachodzi konieczność zastosowania kodu GTU w nowej strukturze JPK_VAT niezbędne będzie sięgnięcie nie tylko do ustawa o VAT i jej załączników, ale także do PKWiU, Nomenklatura Scalona (CN) czy ustawy o podatku akcyzowym.

Kody GTU - jak wygląda struktura?

Struktura ewidencji w zakresie podatku należnego dla JPK_V7M i JPK_V7K (od pola GTU_01 do pola GTU_13) wygląda następująco.

Kody GTU - co to? Jak i kiedy je stosować?

W strukturze nowego pliku JPK_VAT pola od GTU_01 do GTU_13 należy wypełniać dla całej faktury poprzez zaznaczenie "1" we właściwych polach odpowiadających symbolom od GTU_01 do GTU_13, w przypadku wystąpienia dostawy towaru lub świadczenia usługi na ewidencjonowanym dokumencie, bez wyodrębniania poszczególnych wartości, kwot podatku itp.

Przykładowo, jeżeli przedmiotem transakcji udokumentowanej fakturą są towary np. z grup 01, 02 i 04 to podatnik wpisuje „1” odpowiednio w polu „GTU_01”, „GTU_02” i GTU_04”.

W przypadku gdy dany towar lub usługa nie wystąpiły na dokumencie, pola będą pozostawiane puste.

Jeżeli na jednej fakturze znajdują się towary lub usługi objęte różnymi kodami GTU, wówczas struktura nowego JPK_VAT przewiduje możliwość stosowania wielu oznaczeń GTU dla jednej faktury bez dzielenia jej na kilka wpisów.

Wyjaśnijmy przy tym, że kody GTU nie mają zastosowania do zbiorczych informacji o sprzedaży ewidencjonowanej na kasie rejestrującej oraz zbiorczych informacji o sprzedaży nieudokumentowanej fakturami i nieobjętej obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. Oznaczeń tych nie stosuje się również do transakcji zakupu skutkujących pojawieniem się VAT należnego (np. WNT, import usług).

Gdzie znaleźć kody GTU?

Zasady obowiązujące przy sporządzaniu oraz przesyłaniu nowego pliku JPK_VAT z deklaracją i ewidencją w niewielkim stopniu wynikają z przepisów ustawy o VAT. Jeżeli chodzi o sporządzanie nowego pliku JPK_VAT (w tym stosowanie kodów GTU), kluczowe będą:

- rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 1988),

- struktury nowego pliku JPK_VAT opublikowane przez Ministerstwo Finansów, oznaczone symbolami JPK_V7M oraz JPK_V7K,

- broszura informacyjna udostępniona przez Ministerstwo Finansów, a także wyjaśnienia zamieszczone na portalu podatki.gov.pl.

Od kiedy kody GTU w JPK?

Kodami GTU należy oznaczać w nowym JPK_VAT sprzedaż dokonaną po 1 października 2020 r.

Przy czym, jak wyjaśniło Ministerstwo Finansów w odpowiedziach na pytania podatników dotyczące kodów GTU, oznaczeniu podlegają również faktury korygujące wystawione do faktur otrzymanych przed 1 października 2020 r. Jednak w przypadku gdy pierwotna faktura sprzed 1 października 2020 r. zawierała towary lub usługi, które według nowych przepisów są objęte GTU, a korekta dotyczy tylko towarów lub usług nieobjętych GTU, nie ma obowiązku oznaczania faktury korygującej. Oznaczenia GTU dotyczą też faktur wystawionych przed 1 października 2020 r., jeśli będą wykazywane w okresie rozliczeniowym rozpoczynającym się od tego dnia, są to np. faktury zakupowe wystawione wcześniej, jeśli podatnik będzie korzystać z prawa do odliczenia już w okresie obowiązywania przepisów o nowym JPK_VAT.

Wyjaśnijmy także, że wejście w życie obowiązku sporządzania i przesyłania nowego pliku JPK_VAT od 1 października 2020 r. nie zmienia terminów składania deklaracji VAT oraz przesyłania informacji o ewidencji VAT. Wobec czego:

1) deklaracje VAT za okresy miesięczne nadal będą składane w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą (art. 99 ust. 1 ustawy o VAT),

2) deklaracje VAT za okresy kwartalne nadal będą składane w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczą (art. 99 ust. 2 i 3 ustawy o VAT). Z kolei informacje o ewidencji VAT nadal będą przesyłane w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą (art. 109 ust. 3b i 3c ustawy o VAT).

W świetle powyższego podatnicy składający deklaracje VAT za okresy miesięczne będą obowiązani przesyłać nowe pliki JPK_VAT (w wariancie JPK_V7M) w pełnym zakresie (tj. z wypełnioną zarówno częścią deklaracyjną, jak i częścią ewidencyjną) co miesiąc, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą (art 109 ust. 3b ustawy o VAT).

Polecamy: Nowy JPK_VAT z deklaracją i ewidencją. Poradnik Gazety Prawnej 4/2020

Natomiast podatnicy składający deklaracje VAT za okresy kwartalne:

1) za pierwszy miesiąc kwartału w terminie do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału będą obowiązani przesłać nowy plik JPK_VAT (w wariancie JPK_V7K) jedynie w części dotyczącej ewidencji VAT,

2) za drugi miesiąc kwartału w terminie do 25 dnia trzeciego miesiąca kwartału będą obowiązani przesłać nowy plik JPK_VAT (w wariancie JPK_V7K) jedynie w części dotyczącej ewidencji VAT,

3) w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału będą obowiązani przesłać nowy plik JPK_VAT (w wariancie JPK_V7K) z wypełnionymi obiema częściami, z zastrzeżeniem, że w części deklaracyjnej będą obowiązani wskazać dane dotyczące całego zakończonego kwartału, a w części ewidencyjnej – jedynie trzeciego miesiąca tego kwartału.

Kody GTU - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Ministerstwo Finansów przygotowało szereg odpowiedzi na pytania podatników dotyczące prawidłowego stosowania kodów GTU. Odpowiedzi MF dotyczące kodów oznaczeń dostawy towarów i świadczenia usług w nowym JPK_VAT z deklaracją znajdują się w artykule: Oznaczenia dostawy towarów i świadczenia usług (kody GTU) w nowym JPK_VAT z deklaracją

Podstawa prawna:

- rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 576),

- z dnia 11 marca 2004 r.  o podatku od towarów i usług (t.j. z dnia 23 stycznia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 106, ost.zm.: Dz.U. z 2020 r., poz. 1106).