REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przekształcenie spółki kapitałowej przed jej likwidacją

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Przekształcenie spółki kapitałowej przed jej likwidacją /shutterstock.com
Przekształcenie spółki kapitałowej przed jej likwidacją /shutterstock.com
www.shutterstock.com

REKLAMA

REKLAMA

Zakończenie działalności spółki kapitałowej wymaga przeprowadzenia czasochłonnego i sformalizowanego procesu jej likwidacji. Natomiast spółkę osobową można rozwiązać z pominięciem tego etapu. W związku z tym coraz częściej wspólnicy spółki kapitałowej, przed likwidacją spółki, decydują się przekształcenie jej w osobową.

Dlaczego warto przekształcić spółkę przed jej likwidacją?

Likwidacja stanowi proces, którego zakończeniem jest rozwiązanie spółki handlowej i wykreślenie jej z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1577, dalej: „k.s.h.”) nie zawiera postanowień, które jednolicie regulują zagadnienie procesu likwidacji dla wszystkich spółek handlowych. Inaczej należy zakończyć działalność gospodarczą spółki osobowej, a inaczej – kapitałowej. Z uwagi na charakter wskazanych form prowadzenia działalności inne będą również czynniki wpływające na konieczność przeprowadzenia procesu likwidacyjnego.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z k.s.h. przeprowadzenie likwidacji spółki zwykle warunkuje skuteczne rozwiązanie przedsiębiorstwa. Wyjątkiem są regulacje odnoszące się do spółek osobowych, pozwalające na odstąpienie od czasochłonnego procesu likwidacyjnego. Tę furtkę mogą wykorzystać także wspólnicy spółek kapitałowych – mają oni przecież prawo przekształcić przedsiębiorstwo w spółkę osobową i rozwiązać ją bez obowiązkowej likwidacji, a więc w sposób mniej wymagający zarówno pod względem prawnym, jak i finansowym.

Polecamy: Przekształcenia spółek. Praktyczne aspekty prawne, podatkowe i rachunkowe

Przekształcenie działalności ze spółki kapitałowej w osobową

Procedura przekształcenia spółki kapitałowej w osobową polega na zmianie formy prawnej i struktury organizacyjnej podmiotu przekształcanego przy jednoczesnym zachowaniu ciągłości praw i obowiązków spółki kapitałowej. Dzięki temu utrzymuje się charakter prowadzonej działalności i trwają dalej stosunki umowne z kontrahentami.

REKLAMA

Do przekształcenia dochodzi z chwilą wpisu spółki osobowej do rejestru i wykreślenia spółki kapitałowej z urzędu przez sąd rejestrowy (art. 552 k.s.h.). Skuteczna transformacja spółki wymaga spełnienia warunków określonych przez Kodeks spółek handlowych (art. 556 k.s.h.).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W pierwszej kolejności zarząd spółki kapitałowej zobowiązany jest przygotować plan przekształcenia w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Przygotowanie tego dokumentu wymaga znajomości nie tylko przepisów prawnych, ale również zagadnień ekonomiczno-finansowych ustawowo określonych w art. 558 k.s.h. W kolejnej fazie postępowania należy zawiadomić wspólników o planowanym podjęciu uchwały o przekształceniu – co najmniej dwukrotnie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed dniem podjęcia uchwały.

Do przekształcenia spółki kapitałowej w osobową dochodzi, gdy za przekształceniem wypowiedzieli się wspólnicy reprezentujący minimum 2/3 kapitału zakładowego. Umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub statut spółki akcyjnej mogą jednak przewidywać surowsze wymogi. Dodatkowo w przypadku przekształcenia w spółkę komandytową lub komandytowo-akcyjną ustawodawca przewidział szczególne warunki określone w art. 576 k.s.h. – oprócz wymaganej większości głosów niezbędne jest uzyskanie zgód osób, które w nowej spółce mają posiadać status komplementariusza, czyli osoby odpowiadającej całym swoim majątkiem osobistym i bez żadnych ograniczeń za przyszłe zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Kolejnym obowiązkiem jest wydanie dokumentów akcji na nowo z uwagi na to, że z dniem przekształcenia dotychczasowe są unieważniane.

Procedurę przekształcenia kończy złożenie wniosku o wpis przekształcenia do rejestru oraz ogłoszenie przekształcenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Tych czynności mogą dokonać zarząd przekształconej spółki kapitałowej lub wspólnicy reprezentujący powstałą spółkę osobową.

Procedura przekształcenia wymaga od wspólników znajomości przepisów prawa, umiejętności sporządzania bilansu przekształceniowego i specyfiki podejmowanych uchwał. Niejednokrotnie skutkiem przekształcenia jest konieczność zmiany korpusu firmy i wprowadzenia ładu korporacyjnego, co może wiązać się z potrzebą podjęcia współpracy z doświadczonym zespołem doradców i ekspertów z zakresu prawa i finansów.

Rozwiązanie spółki osobowej bez likwidacji – korzyści dla firmy

W związku z tym, że w spółkach osobowych prowadzenie spraw powierzone jest samym wspólnikom, proces ich likwidacji i rozwiązania jest znacznie prostszy niż ten dotyczący spółek kapitałowych, który wiąże się z przeprowadzeniem czynności likwidacyjnych.

Te są skomplikowane i długotrwałe. Otworzyć likwidację w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością lub akcyjnej można po uprawomocnieniu się orzeczenia o rozwiązaniu spółki przez sąd albo powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki, o czym stanowią art. 274 k.s.h. i 461 k.s.h. (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 19 listopada 2010 r., sygn. IV SA/Wa 1367/10). Czynności likwidacyjne w spółkach kapitałowych związane są z ustanowieniem likwidatorów, którymi w większości przypadków są członkowie zarządu, chyba że umowa lub statut stanowią inaczej. Jednym z głównych obowiązków likwidatorów jest sporządzenie bilansu otwarcia likwidacji, ogłoszenie o otwarciu likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, przygotowanie sprawozdania likwidacyjnego dla sądu, dbanie o właściwy podział majątku oraz złożenie wniosku o wykreślenie z KRS.

Szczególne korzyści związane z przekształceniem spółki kapitałowej w spółkę osobową są widoczne już na pierwszy rzut oka. Na skutek zaistnienia przyczyn rozwiązania następuje likwidacja lub, co ważniejsze, ma miejsce inna dyspozycja dotycząca majątku spółki, która odnosi się do ustania jej bytu prawnego. Przepisy Kodeksu spółek handlowych przyznają wspólnikom spółek osobowych szczególne uprawnienie – mogą oni wybrać sposób zakończenia działalności spółki i podziału majątku.

Art. 67 ust. 1 k.s.h. reguluje szczególne prawo wspólników spółki jawnej, którzy mogą uzgodnić inny sposób zakończenia działalności spółki, aniżeli przeprowadzenie jej obowiązkowej likwidacji, do której zobowiązuje art. 58 k.s.h. Zastosowanie tej instytucji możliwe jest w odniesieniu do wszystkich spółek osobowych, które wprost odwołują się do zasad dotyczących spółki jawnej. Jest to zasadnicza różnica w stosunku do spółek kapitałowych, w których taki przywilej nie przysługuje.

Zobacz także: Moja firma


Zakończenie działalności gospodarczej w spółce osobowej bez procesu likwidacji jest rozwiązaniem prostszym dla samych wspólników, charakteryzującym się mniejszym stopniem skomplikowania prawno-finansowego i zakresem obowiązków. Wspólnicy spółki osobowej nie muszą bowiem otwierać likwidacji, sporządzać bilansu otwarcia i zamykać likwidacji, nie obowiązują ich też sztywne zasady dotyczące podziału majątku. Po prostu określają oni sposób zastąpienia procedury likwidacyjnej. Co ważne, kończąc funkcjonowanie spółki osobowej, wspólnicy nie są zobowiązani upłynnić całości majątku spółki. Mogą zatem postanowić o podziale majątku w naturze czy zbyciu przedsiębiorstwa lub jego części na rzecz osób trzecich (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 17 grudnia 2012 r., sygn. I ACa 970/12). Możliwe jest również przejęcie majątku przez jednego ze wspólników wraz ze zobowiązaniem do zaspokojenia wierzycieli (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 29 czerwca 2011 r., sygn. IV CSK 473/10).

Wierzytelności spółki osobowej stanowią majątek, który może zostać podzielony swobodnie, według woli i ustaleń samych wspólników. Warunkiem jest jedynie podjęcie przez wszystkich wspólników zgodnej uchwały. Dotychczasowi wspólnicy mogą też określić dogodne dla nich samych zasady spłaty zobowiązań spółki w sytuacji, gdy nie zostały one całkowicie pokryte w momencie zakończenia funkcjonowania przedsiębiorstwa.

Po rozdysponowaniu majątku bez ogłoszenia likwidacji wspólnicy są zobowiązani złożyć do sądu wniosek o wykreślenie spółki z rejestru.

Fiskus bez litości dla firm. Doradztwo podatkowe nie tylko na etapie likwidacji spółki

Sprawna możliwość zakończenia działalności gospodarczej spółki osobowej jest niewątpliwą korzyścią dla wspólników, którzy wcześniej zdecydowali się przekształcić spółkę kapitałową. Podejmowanie przedmiotowych transformacji może okazać się pomocne dla przedsiębiorców również z punktu widzenia zagadnień podatkowych. Zwrócić należy uwagę, że organy skarbowe wyposażane są w coraz nowsze instrumenty prawne służące zapewnieniu jak największych wpływów finansowych do Skarbu Państwa. Szczególne zainteresowanie organów podatkowych podczas dokonywanej likwidacji spółki kapitałowej kierowane jest na kwestie związane z rozdysponowywaniem składników jej majątku.

W tym celu Fiskus wykorzystuje przyjętą przez siebie wykładnię art. 14a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. – o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2017 r., poz. 2343, dalej jako: „ustawa o CIT”) stojąc na stanowisku, iż wydanie aktywów wspólnikom w trakcie likwidacji spółki powoduje przychód podatkowy po stronie rozwiązywanego podatnika. Negatywne stanowisko sądów administracyjnych w tym zakresie argumentuje, że spółka w trakcie likwidacji nie osiąga żadnych korzyści majątkowych w sytuacji przekazania wspólnikom majątku, który pozostał po spłacie wszystkich wierzycieli. Tym samym spółka nie może osiągać przychodu w wyniku dokonania przedmiotowych czynności. Pomimo że sądy administracyjne podkreślają nieodpłatność i jednostronność czynności przekazywania aktywów niepieniężnych na rzecz udziałowców – Fiskus pozostaje nieprzekonany i konsekwentnie zobowiązuje spółki do regulowania podatku CIT.

Polecamy: CIT 2018. Komentarz

Różnorodność stanowisk poszczególnych organów podatkowych, jak i sądów administracyjnych powoduje, że każda likwidacja spółki prawa handlowego wymaga indywidualnego podejścia i oceny pod kątem jej skutków prawnych i podatkowych. Dostrzegając coraz intensywniejsze działania Fiskusa – ukierunkowane na zwiększanie kontroli skarbowych, których celem jest zapewnienie jak największych wpływów do budżetu państwa pochodzących od przedsiębiorców – niezbędne jest wykorzystywanie profesjonalnego doradztwa prawnego nie tylko na etapie rozwiązania spółki. Przedmiotowe wsparcie dedykowanego zespołu ekspertów podczas całości trwania działalności gospodarczej może uchronić podatnika przed niesłusznym opodatkowaniem spółki. Dotyczy to chociażby częstych zmian Fiskusa odnośnie interpretacji przepisów prawa podatkowego. W takich przypadkach spółki przy współpracy doradców podatkowych uprawnione są występować z wnioskami o wydanie indywidualnych interpretacji przepisów podatkowych w celu ochrony swoich interesów.

Mając na uwadze powyższe, decydując się na proces przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową należy właściwie przygotować dokumentację prawno-finansową podmiotu, co warunkuje skuteczne przeprowadzenie transformacji. Każdorazowo należy również zbadać aspekty podatkowe przekształcenia w oparciu o audyt podatkowy firmy tak aby nie narazić się na odpowiedzialność finansową wobec Skarbu Państwa.

Autor: Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA