REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak zarządzać spółką i pozostać anonimowym? Powiernictwo udziałów

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Jak zarządzać spółką i pozostać anonimowym? Powiernictwo udziałów
Jak zarządzać spółką i pozostać anonimowym? Powiernictwo udziałów

REKLAMA

REKLAMA

Powiernictwo udziałów. Ostatnio coraz częściej przedsiębiorcy chcieliby prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki z o.o., a jednocześnie robić to w sposób anonimowy. W wielu wypadkach takie rozwiązania są wymuszone przez rynek, zakaz konkurencji, jak również specyfikę niektórych branż. Co do zasady rozpoznawalność konkretnej osoby stanowi ogromną wartość dodaną dla spółki, jednakże w niektórych przypadkach może to być przysłowiowa „kula u nogi” uniemożliwiająca lub znacznie utrudniająca przeprowadzenie planowanych inwestycji.

Powiernictwo udziałów – czym jest

Rozwiązaniem, które pozwoli na zachowanie anonimowości, a jednocześnie na zarządzanie spółką jest powiernictwo jej udziałów. Najprościej rzecz ujmując powiernictwo udziałów polega na zawarciu pomiędzy powierzającym (osobą, która chce w spółce pozostać anonimową) a powiernikiem (osobą, która oficjalnie pełni funkcję wspólnika, figuruje w rejestrze przedsiębiorców i jest przy tym uzależniona w podejmowaniu decyzji dotyczących spółki od powierzającego), umowy której głównym założeniem jest zlecenie przez powierzającego powiernikowi nabycia w jego imieniu udziałów w spółce z o.o., zaś na podstawie przedmiotowej umowy powiernik zobowiązany jest do wykonywania poleceń oraz instrukcji powierzającego przy zarządzaniu udziałami.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Umowa powiernictwa udziałów w spółce z o.o. nie jest umową, co do której uregulowania znajdziemy w przepisach obowiązującego prawa, jest to więc tzw. umowa nienazwana. Zgodnie zaś z orzecznictwem Sądu Najwyższego do umowy powiernictwa udziałów zastosowanie znajdują przepisy regulujące umowy zlecenia.

Rodzaje umów powiernictwa

Wyróżnia się dwa rodzaje umów powiernictwa:

  1. powiernictwo fiducjarne;
  2. powiernictwo upoważniające.

Powiernictwo fiducjarne charakteryzuje się tym, że podmiotem, któremu przysługuje prawo własności udziałów jest powiernik, który jest oficjalnym właścicielem udziałów, jak również wykonuje prawa związane z tymi udziałami zgodnie z wytycznymi powierzającego.

REKLAMA

Jeśli chodzi zaś o powiernictwo upoważniające to powierzający posiada prawo własności udziałów, zaś powiernik jest upoważniony jedynie do zarządzania przedmiotowymi udziałami w swoim imieniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Bardzo ważne jest by umowa powiernictwa udziałami była prawidłowo skonstruowana

oraz by zabezpieczała interesy obu stron, ze szczególnym naciskiem na interesy powierzającego. Przedmiotowa umowa powinna w sposób szczegółowy określać m.in. zasady wynagradzania powiernika za świadczone przez niego usługi, sposób przekazywania instrukcji oraz wytycznych przez powierzającego, a także regulacje dotyczące związania nimi powiernika, warunki związane z przeniesieniem prawa własności do udziałów z powiernika na powierzającego, w tym w szczególności odpowiednie rozwiązania na wypadek śmierci powiernika.

Nadmienić należy, iż przeniesienie własności udziałów w spółce z o.o. nie stanowi odpłatnego zbycia praw majątkowych, a co za tym idzie u powiernika nie powstaje żaden przychód. Również wypłata dywidendy nie powoduje powstania jakiegokolwiek obowiązku podatkowego u powiernika. Przychód, a co za tym idzie obowiązek jego rozliczenia, powstaje po stronie Powierzającego. Potwierdza to m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 listopada 2004 r. (sygn. akt III SA 3031/03), zgodnie z którym: Nie można przychodu ze sprzedaży powierniczej traktować jako przysporzenia zleceniobiorcy - powiernika. Za przychody podatnika z tytułu umowy zlecenia powierniczego uznać należy zatem wyłącznie prowizję (art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, tekst jednolity Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.). Natomiast kosztów powierniczego nabycia udziału oraz kosztów i przychodu z powierniczego zbycia udziału nie rozpoznaje się w rozliczeniu podatkowym u zleceniobiorcy, ale u zleceniodawcy.

Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych

Odnieść się należy również do kwestii wpisu do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych. Na tle ostatnich zmian prawodawczych oraz w związku z wejściem w życie Ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (Dz.U.2021.1132 t.j. z dnia 2021.06.24) pojawia się problem co do tego, kogo należy uznać za beneficjenta rzeczywistego – powierzającego czy też powiernika.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 1 w/w ustawy beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna sprawującą bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad klientem poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez klienta, lub każdą osobę fizyczną, w imieniu której są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna, w tym:

  1. w przypadku osoby prawnej innej niż spółka, której papiery wartościowe
    są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym podlegającym wymogom ujawniania informacji wynikającym z przepisów prawa Unii Europejskiej lub odpowiadających im przepisów prawa państwa trzeciego:

–     osobę fizyczną będącą udziałowcem lub akcjonariuszem, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,

–     osobę fizyczną dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

–     osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji lub które łącznie dysponują więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym tej osoby prawnej, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,

–     osobę fizyczną sprawującą kontrolę nad osobą prawną poprzez posiadanie uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217), lub

–     osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w tiret pierwszym-czwartym oraz
w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu,

  1. w przypadku trustu:

– założyciela,

– powiernika,

–  nadzorcę, jeżeli został ustanowiony,

–  beneficjenta lub - w przypadku, gdy osoby fizyczne czerpiące korzyści z danego trustu nie zostały jeszcze określone - grupę osób, w których głównym interesie powstał lub działa trust,

–   inną osobę sprawującą kontrolę nad trustem,

–   inną osobę fizyczną posiadającą uprawnienia lub wykonującą obowiązki równoważne z określonymi w tiret pierwszym-piątym,

  1. w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, wobec której nie stwierdzono przesłanek lub okoliczności mogących wskazywać na fakt sprawowania kontroli nad nią przez inną osobę fizyczną lub osoby fizyczne, przyjmuje się, że taka osoba fizyczna jest jednocześnie beneficjentem rzeczywistym

Odnosząc się do przytoczonej powyżej treści art. 2 ust 2 Ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, na pierwszy rzut oka może się wydawać, że istnieje obowiązek zgłoszenia powierzającego do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych, a więc anonimowość, o którą chodziło przecież powierzającemu, w takim wypadku jest fikcją i de facto nie istnieje. Nic bardziej mylnego, o tym czy w danych okolicznościach będzie zachodziła konieczność zgłoszenia do CRBR powierzającego zależy od… zapisów zawartych w umowie powiernictwa.

Strony umowy powierniczej posiadają dużą dowolność w kształtowaniu jej treści. Powiernictwo może być skutecznym sposobem na bycie anonimowym w spółce, jak i narzędziem do realizacji interesów bez łamania zakazu konkurencji.

Katarzyna Kulig, adwokat, Kancelaria Sterrn - Partner ECDP GROUP

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

REKLAMA

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

REKLAMA