REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co może ograniczać możliwość zbycia udziałów w spółce z o.o.

Co może ograniczać możliwość zbycia udziałów w spółce z o.o. /Fotolia
Co może ograniczać możliwość zbycia udziałów w spółce z o.o. /Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Każdemu wspólnikowi spółki z o.o. przysługuje prawo zbycia posiadanych udziałów w spółce. Jest to zasada, która wynika bezpośrednio z przepisów kodeksu spółek handlowych. Przy czym, wspólnicy mogą swobodnie rozporządzać swoimi udziałami tylko wtedy, gdy w tej materii nie postanowiono inaczej w umowie spółki.

Zgodnie bowiem z art. 182 § 1 kodeksu spółek handlowych (ksh) zbycie udziału umowa spółki może uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć. Czy na tej podstawie wspólnicy mogą całkowicie zakazać udziałowcom sprzedaży ich udziałów?

REKLAMA

Autopromocja

Można, ale nie wszystko

Bez wątpienia przed planowanym zbyciem udziałów w kapitale zakładowym spółki z o.o. należy zapoznać się z umową spółki. Przepis art. 182 § 1 ksh daje wspólnikom duże możliwości w zakresie regulacji ograniczających swobodne dysponowanie udziałami. Najczęściej spotykanymi zapisami są postanowienia przyznające wspólnikom prawo pierwszeństwa albo prawo pierwokupu udziałów, wymagające uzyskania zgody wszystkich wspólników na zbycie udziałów, lub uzależniające możliwość zbycia udziałów od ziszczenia się określonego warunku. Wspólnicy nie mogą jednak wpisać w umowie spółki dowolnych ograniczeń w zbywaniu udziałów.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Z treści art. 180 § 1 ksh wynika, iż posiadanie udziałów w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest co do zasady prawem zbywalnym. Zgodnie z art. 57 § 1 kc – jeżeli według ustawy prawo jest zbywalne, to nie można przez czynność prawną (np. w drodze umowy) wyłączyć możliwości jego przeniesienia. Ma to istotne znaczenie w kontekście zamiaru zawarcia w umowie spółki z o.o. np. zapisów zakazujących zbywania wspólnikom posiadanych przez nich udziałów. Wprowadzone ograniczenia, jakiekolwiek by one nie były, nie mogą zmierzać do zablokowania możliwości rozporządzenia udziałami.

Członek zarządu spółki z o.o. – jak uniknąć osobistej odpowiedzialności za długi spółki?

Sąd Najwyższy słusznie zwrócił uwagę, iż art. 182 § 1 ksh dopuszcza jedynie ograniczenie zbywalności udziałów, a nie jej wyłączenie. Dlatego sprzeczne z ustawą będą regulacje umowne bezpośrednio bądź pośrednio wyłączające zbywalność udziałów. Nie chodzi zatem tylko o wyłączenie zbywalności wprost, ale również o takie ograniczenie zbywalności udziałów, które czyni zbycie nadmiernie utrudnionym (wyrok SN z dnia 1 grudnia 2011 roku, I CSK 123/11).

A jeśli mimo wszystko w umowie spółki widnieje bezwzględny zakaz zbywania udziałów? Zapis taki pozostanie bez wpływu na skuteczność rozporządzenia udziałem przez wspólnika, a sama transakcja będzie ważna. Czy zatem spółka jest na przegranej pozycji? Nie do końca. Co prawda spółka nie może przeciwdziałać dokonanemu zbyciu udziałów, jednak może wystąpić przeciwko byłemu wspólnikowi z roszczeniem odszkodowawczym z tytułu naruszenia zakazu. Spółka będzie musiała wówczas wykazać, że działanie wspólnika doprowadziło do powstania po stronie spółki szkody oraz, że między tymi okolicznościami istniał adekwatny związek przyczynowy.

Zbycie udziałów w spółce z o.o. – obowiązki informacyjne i rejestrowe

Wspólnik może zrezygnować

Nawet jeżeli spółkę tworzą wspólnicy posiadający wyjątkowe i niepowtarzalne umiejętności, lub wiedzę i spółka w innym składzie osobowym nie miałaby racji bytu, to nie jest to wystarczający powód, by uczynić ze wspólnika „więźnia” i skutecznie zakazać mu na zawsze zbycia udziałów. Każdy ze wspólników posiada wolność w decydowaniu, czy uczestniczy kapitałowo w danym przedsięwzięciu gospodarczym i może się z niego wycofać zachowując odpowiednie procedury.

Polecamy: Jak rejestrować i aktualizować dane firmy po zmianach w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej


Ograniczenia ustawowe

Brak w umowie spółki modyfikacji ustawowej zasady zbywalności udziałów nie oznacza całkowitej dowolności wspólnika w rozporządzaniu udziałami. Udziałowcy zawsze muszą liczyć się z zasadami określonymi w przepisach powszechnie obowiązującego prawa.

Podstawowe ograniczenie dotyczy formy czynności prawnej zbycia udziałów. Umowę taką należy zawrzeć w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, pod rygorem nieważności (art. 73 § 2 kc). Od dnia 1 kwietnia 2016 roku nieco większe możliwości posiadają wspólnicy spółek zawiązanych przy wykorzystaniu wzorca umownego, a zatem zarejestrowanych za pośrednictwem systemu S24. Mogą oni dokonać zbycia udziałów również on-line z wykorzystaniem wzorca udostępnionego w systemie S24. Rozwiązanie to stanowi jedno z uprawnień wspólników spółki z o.o. zarejestrowanej w trybie S24, a zatem mogą oni dokonać zbycia udziałów również w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

Nic nie stoi na przeszkodzie, aby dokonać zbycia udziałów w formie aktu notarialnego – i to niezależnie od tego czy spółka z o.o. była rejestrowana w formie tradycyjnej, czy za pośrednictwem systemu S24. Wyższa forma czynności prawnej konsumuje niższą formę czynności prawnej. Jeśli zatem zastrzeżono dla danej czynności prawnej zwykłą formę pisemną, to dokonanie tej czynności w formie szczególnej, np. w formie aktu notarialnego, jest równoznaczne z dochowaniem formy zastrzeżonej dla określonej czynności.

Sposoby likwidacji spółki z o.o.

Niezależnie od zachowanej formy czynności prawnej zbycia udziałów rozporządzanie udziałem i tak będzie niedopuszczalne w określonych ustawowo przypadkach. Zgodnie z art. 16 ksh nieważne jest zbycie udziałów dokonane przed wpisem spółki do rejestru, albo przed zarejestrowaniem podwyższenia kapitału zakładowego. Wspólnik planujący zbycie udziałów, nawet jeśli nie jest związany ograniczeniami w tym zakresie ustanowionymi w umowie spółki, albo spełnił wszystkie wymogi umowne, musi zawsze przestrzegać zasad ustanowionych w kodeksie spółek handlowych. W przeciwnym razie rozporządzenie jego udziałami będzie obarczone nieważnością.

Autor: Piotr Kalina – radca prawny, wpisany na listę Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Specjalizuje się w ochronie danych osobowych, prawie gospodarczym oraz prawie spółek handlowych. Ukończył z wynikiem bardzo dobrym studia podyplomowe z zakresu ochrony danych osobowych w Polskiej Akademii Nauk w Warszawie „Wykonywanie funkcji administratora bezpieczeństwa informacji”.

Autopromocja
Stillwell Polska Sp. z o.o.
Stillwell Polska Sp. z o.o. jest nowoczesną firmą prawniczą zajmującą się obsługą prawną przedsiębiorstw a także sprzedażą gotowych spółek.

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
2 maja 2023 r. (wtorek)
4 maja 2023 r. (czwartek)
29 kwietnia 2023 r. (sobota)
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Małe polskie firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE

Jest projekt ustawy upraszczający i modyfikujący obowiązki w podatku VAT, który zakłada między innymi, że małe polskie firmy będą mogły korzystać ze zwolnienia z VAT w innych państwach członkowskich UE. Nowe regulacje mają wejść w życie 1 stycznia 2025 r.

Najniższa krajowa 2025 (płaca minimalna): 4666 zł brutto - ok. 3510 netto. 30,50 zł minimalnej stawki godzinowej. Rozporządzenie już w Dzienniku Ustaw

Rząd dorzucił 40 zł do wcześniej proponowanej kwoty minimalnego wynagrodzenia w przyszłym roku. Płaca minimalna (tzw. najniższa krajowa) w 2025 r. wzrośnie do 4666 zł brutto. Wcześniej rząd na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego proponował 4626 zł brutto. Natomiast minimalna stawka godzinowa wyniesie w 2025 roku do 30,50 zł. Takie kwoty znalazły się w rozporządzeniu Rady Ministrów z 12 września 2024 r. - opublikowanym w Dzienniku Ustaw z 13 września 2024 r., poz. 1362.

Budujesz podjazd dla osoby niepełnosprawnej? Sprawdź możliwość odliczenia

Budowa pochylni (rampy) dla osoby niepełnosprawnej a kwestia podatków. Czy możliwe jest odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej kosztów poniesionych na budowę pochylni (rampy) dla osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności? Co mówią przepisy ustawy o PIT?

Problem z fikcyjnymi fakturami wciąż jest poważny. Wartość lewych faktur w pierwszym półroczu br. wyniosła 4,25 mld zł i była o 23,5% większa niż rok wcześniej

Fikcyjne faktury są nadal poważnym problemem dla obrotu gospodarczego. Mimo że skarbówka coraz sprawniej walczy z lewymi fakturami i tylko w I półroczu tego roku wykryła ich ponad 140 tys. Okazuje się, że wartość lewych faktur w pierwszym półroczu br. wyniosła 4,25 mld zł i była o 23,5% większa niż rok wcześniej.

REKLAMA

Przedsiębiorcy mają dość łamania prawa przez urzędników skarbowych i ZUS. Czas skończyć z bezprawiem urzędniczym

Przedsiębiorcy są zdania, że bezprawie urzędnicze to problem, który trzeba szybko rozwiązać. Należy skończyć z łamaniem prawa urzędników skarbowych, organów ścigania i ZUS, czego nagminnie dopuszczają się wobec nich. To mocne postulaty „Nowej Polityki Gospodarczej” jakie wysunęły Rada Przedsiębiorców i Rada Naukowa przy Rzeczniku Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Ile wynosi składka KRUS na IV kwartał 2024 r.?

Składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w IV kwartale 2024 roku. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) uchwaliła wysokość składek dla rolnika, małżonka, domownika i pomocnika rolnika. Podała również wysokość składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

Dokument urzędowy dla podatnika może potwierdzać wyprowadzenie towaru z UE w świetle wydanej interpretacji podatkowej

Należy zwrócić szczególną uwagę  na propozycję firm kurierskich co do wywozu towaru poza UE po wejściu w życie przepisów likwidujących procedurę uproszczoną w wywozie. Procedura uproszczona w wywozie działa tylko do końca października 2024. Jest to niewątpliwie wezwanie dla wszystkich obsługujących łańcuch dostaw. Beż wątpienia spowoduje to trudności w procedowaniu zgłoszeń celnych na oddziałach celnych z powodu obsługi ich przez funkcjonariuszy celno – skarbowych. Dlatego też część firm kurierskich próbowało wyjść naprzeciw i proponowała tzw. odprawy kurierskie dla przesyłek do 1000 EUR i tu zaczyna się problem.

Niewykorzystany urlop wypoczynkowy - kary, przedawnienie. Co, gdy pracownik nie chce wykorzystać zaległego urlopu?

Urlop wypoczynkowy jest jednym z fundamentalnych praw pracowniczych, które ma na celu zapewnienie pracownikom odpowiedniego odpoczynku oraz regeneracji sił. W Polsce prawo do urlopu jest uregulowane w Kodeksie pracy, a pracodawca jest zobowiązany do udzielenia pracownikowi przysługującego mu urlopu w ustalonym terminie. W praktyce jednak, nie zawsze udaje się wykorzystać wszystkie dni urlopowe w danym roku kalendarzowym. Z tego powodu warto zwrócić uwagę na przepisy dotyczące terminu wykorzystania zaległych dni urlopowych, a także na konsekwencje niewykorzystania urlopu.

REKLAMA

Nowy podatek! Lewica ma plan na pustostany, który ma być remedium na 2 mln niewykorzystywanych nieruchomości

Pojawi się projekt ustawy dotyczący wykorzystania 2 mln pustostanów - zapowiedział lider Lewicy Włodzimierz Czarzasty. Lewica chce rozpoczęcia dyskusji z samorządami na temat wprowadzenia podatku od pustostanów. Podatek taki samorządy mogłyby wprowadzać na obszarach, gdzie występują największe trudności na rynku mieszkaniowym.

Komunikat PFRON: Przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności (3 kluczowe przepisy). Co zrobić by dalej dostawać dofinansowanie do wynagrodzeń lub refundację składek ZUS lub KRUS?

W komunikacie z 5 września 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyjaśnił, jak stosować w praktyce przepisy dot. przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności - w kontekście dofinansowania do wynagrodzeń lub refundacji składek ZUS lub KRUS.

REKLAMA