REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zbycie udziałów w spółce z o.o. – obowiązki informacyjne i rejestrowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Góralski&Goss Legal
Góralski&Goss Legal to butikowa kancelaria prawna, specjalizująca się w doradztwie transakcyjnym i procesowym na rzecz dużych podmiotów gospodarczych, w szczególności firm z sektora ubezpieczeniowego.
Zbycie udziałów w spółce z o.o. – obowiązki informacyjne i rejestrowe /Fot. Fotolia
Zbycie udziałów w spółce z o.o. – obowiązki informacyjne i rejestrowe /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy polskiego prawa nakładają na strony umowy zbycia udziałów w spółce z o.o. szereg obowiązków. Mogą to być obowiązki natury korporacyjnej, co może przejawiać się np. koniecznością uzyskania zgody zgromadzenia wspólników na zbycie udziałów, w przypadku gdy umowa spółki tak stanowi.

W niektórych przypadkach wymagane będzie uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w przypadku, gdy w wyniku transakcji nabycia udziałów dojdzie do przejęcia kontroli w rozumieniu ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. nr 50, poz. 331, z późniejszymi zmianami) i gdy zostaną przekroczone progi określone w tej ustawie. W sytuacji, gdy nabywcą udziałów w spółce z o.o. jest podmiot zagraniczny może także pojawić się obowiązek uzyskania zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych w przypadku spełnienia przesłanek, o których mowa w ustawie z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (Dz.U. nr 31, poz. 178, z późniejszymi zmianami).

REKLAMA

Niezależnie od pozostałych obowiązków związanych ze zbyciem udziałów, przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 z późniejszymi zmianami) nakładają na strony transakcji zbycia udziałów pewne obowiązki informacyjne i rejestrowe.

Obowiązki informacyjne

Po pierwsze zgodnie z art. 187 § 1 tej ustawy o przejściu udziału na inną osobę zainteresowani zawiadamiają spółkę, zaś przejście udziału jest skuteczne wobec spółki od chwili, gdy spółka otrzyma od jednego z zainteresowanych zawiadomienie o tym wraz z dowodem dokonania tej czynności. Zawiadomienie takie nie wymaga szczególnej formy, istotne jest żeby otrzymał je zarząd spółki. Może być dokonane przez zbywcę lub nabywcę udziałów, a do zawiadomienia powinien być dołączony dowód zbycia udziałów (np. umowa sprzedaży udziałów).

Do chwili otrzymania powyższego zawiadomienia zbywca nadal jest traktowany przez spółkę jako wspólnik i może wykonywać przysługujące mu uprawnienia majątkowe i korporacyjne w spółce tak, jakby przejście udziału nie miało miejsca. Od momentu otrzymania zawiadomienia przez spółkę, nabywca uzyskuje możliwość wykonywania praw (takich jak prawo do dywidendy, prawo do udziału w zgromadzeniach wspólników czy prawo kontroli) jak i obowiązków związanych z nabytymi udziałami (np. obowiązku wniesienia dopłat czy spełnienia innych świadczeń należnych spółce).

Warto także zauważyć, że od momentu zawiadomienia liczy się także 3-letni termin przedawnienia roszczeń spółki do zbywcy z tytułu niespełnionych świadczeń przysługujących spółce ze zbytego udziału, czyli świadczeń z tytułu dopłat oraz powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Chodzi tutaj o świadczenia, które stały się wymagalne nie później niż przed zawiadomieniem spółki o zbyciu udziału.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odpowiedzialność nowych członków zarządu w spółce z o.o.

Dodatkowe obowiązki informacyjne zostały uregulowane w art. 6 ksh i związane są one z powstaniem lub ustaniem stosunku dominacji na skutek przejścia udziałów na nowego wspólnika. Zgodnie z art. 6 § 1 ksh spółka dominująca (a więc dysponująca większością głosów na zgromadzeniu wspólników spółki zależnej, uprawiona do powoływania większości członków zarządu lub rady nadzorczej takiej spółki, itp.) ma obowiązek zawiadomić spółkę zależną o powstaniu stosunku dominacji w terminie dwóch tygodni. Konsekwencją braku zawiadomienia jest zawieszenie wykonywania prawa głosu z udziałów spółki dominującej reprezentujących więcej niż 33% kapitału zakładowego spółki zależnej. Ten sam obowiązek spoczywa zgodnie z art. 6 § 6 ksh na spółce, która przestała być spółką dominującą.


Obowiązki rejestrowe

Zawiadomienie, o którym mowa w art. 187 § 1 ksh daje zarządowi spółki podstawę do dokonania odpowiednich zmian w księdze udziałów, tj. wykreślenia dotychczasowego oraz wpisania nowego wspólnika, który to obowiązek nakłada na zarząd art. 188 § 1 ksh, a także podstawę do sporządzenia nowej, aktualnej listy wspólników. Zgodnie natomiast z dyspozycją art. 188 § 3 ksh, po każdym wpisaniu zmiany zarząd składa sądowi rejestrowemu podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich oraz wzmianką o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału.

Istnieją rozbieżności zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie Sądu Najwyższego, co do tego czy dołączona do wniosku o wpis do rejestru lista wspólników jest wystarczającym dokumentem do dokonania wpisu, czy też wymagany jest także dokument stanowiący o przejściu udziałów z dotychczasowego wspólnika na inną osobę.

Za poglądem o braku obowiązku przedstawiania sądowi rejestrowemu umów, na podstawie których nastąpiła zmiana w składzie osobowym wspólników opowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 22 września 1993 r. (III CZP 118/93). Jednocześnie wskazał, że sąd rejestrowy może dokonywać kontroli zgodności danych wynikających z listy wspólników ze stanem rzeczywistym  w sytuacji, gdy poweźmie w przedmiotowej kwestii wątpliwości co do prawdziwości przedstawionych danych. W konsekwencji Sąd Najwyższy przyjął, że sąd rejestrowy może odmówić przyjęcia do rejestru nowej listy wspólników, jeżeli zgłoszona w tym przedmiocie zmiana opiera się na nieważnej umowie zbycia udziałów. Podobne stanowisko już na gruncie Kodeksu spółek handlowych zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 23 stycznia 2009 r. (III CSK 271/08).

Skutki umorzenie udziałów w spółce z o.o.

W jednym z nowszych orzeczeń z dnia 6 czerwca 2012 r. (III CZP 22/12) Sąd Najwyższy uznał, że dopuszczenie możliwości dokonania w rejestrze przedsiębiorców KRS zmiany danych wspólników posiadających więcej niż 10% udziałów w kapitale zakładowym na podstawie listy wspólników, nie pozbawia sądu rejestrowego prawa żądania przedłożenia przez wnioskodawcę dalszych dokumentów, w tym zwłaszcza umowy zbycia udziałów w spółce, w celu zbadania zgodności wskazanych w liście wspólników danych z rzeczywistym stanem rzeczy. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym z dnia 20 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 121, poz. 769 z późniejszymi zmianami) sąd rejestrowy w ramach swojej kognicji jest uprawniony do badania zgodności danych wskazanych we wniosku ze stanem rzeczywistym, jeżeli w tej kwestii poweźmie uzasadnione wątpliwości.

Pomimo więc, że przepisy prawa nie nakładają na wnioskodawcę wprost obowiązku załączenia do wniosku o wpis do rejestru zmiany wspólnika umowy zbycia udziałów, nie można wykluczyć sytuacji, w której sąd rejestrowy zażąda przedłożenia przez spółkę takiej umowy. Ze względu na tajemnicę handlową a także z uwagi na to, że umowy takie regulują zazwyczaj także inne zobowiązania stron, np. dotyczące okresu „po transakcji”, często w obrocie spotykane są (i załączane do głównej umowy) dokumenty, stanowiące niejako skróconą wersję umowy zbycia udziałów, zawierające te postanowienia, które dotyczą przeniesienia praw udziałowych. W ten sposób strony dysponują dokumentem, który bez ujawniania szczegółowych postanowień biznesowych objętych główną umową, może wraz z listą wspólników zostać złożony w sądzie rejestrowym.

Autorem komentarza jest Adam Michalczyk, Senior Associate w kancelarii Góralski&Goss Legal w Warszawie.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

REKLAMA

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

REKLAMA

2 miliony firm czeka na podpis prezydenta. Stawką jest niższa składka zdrowotna

To może być przełom dla mikroprzedsiębiorców: Rada Przedsiębiorców apeluje do Andrzeja Dudy o podpisanie ustawy, która ulży milionom firm dotkniętym Polskim Ładem. "To test, czy naprawdę zależy nam na polskich firmach" – mówią organizatorzy pikiety zaplanowanej na 6 maja.

Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje skutków błędów w deklaracjach podatkowych. Ochrona dopiero po wykupieniu rozszerzonej polisy OC

Księgowi w biurach rachunkowych mają coraz mniej czasu na złożenie deklaracji podatkowych swoich klientów – termin składania m.in. PIT-36, PIT-37 i PIT-28 mija 30 kwietnia. Pod presją czasu księgowym zdarzają się pomyłki, np. błędne rozliczenie ulg, nieuwzględnienie wszystkich przychodów czy pomyłki w zaliczkach na podatek. W jednej z takich spraw nieprawidłowe wykazanie zaliczek w PIT-36L zakończyło się naliczonymi przez Urząd Skarbowy odsetkami w wysokości ponad 7000 zł. Obowiązkowe ubezpieczenie OC księgowych nie obejmuje błędów w deklaracjach podatkowych – ochronę zapewnia dopiero wykupienie rozszerzonej polisy.

REKLAMA