REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ceny transferowe: Recharakteryzacja – kiedy i kogo dotyczy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Doradztwo podatkowe, przeglądy i szkolenia podatkowe, ceny transferowe
Ceny transferowe: Recharakteryzacja – kiedy i kogo dotyczy
Ceny transferowe: Recharakteryzacja – kiedy i kogo dotyczy
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Podatnicy, którzy co roku stają przed obowiązkami z zakresu cen transferowych w ostatnim czasie coraz częściej mogą usłyszeć ostrzeżenie przed recharakteryzacją. Co tak naprawdę oznacza to pojęcie i czy dotyczyć może każdego podatnika?

Czym jest recharakteryzacja

W ustawie o podatku dochodowym (zarówno od osób prawnych, jak i fizycznych) od 1.01.2019 r. obowiązuje regulacja, zgodnie z którą organ podatkowy w pewnych okolicznościach może stwierdzić, że transakcja jest inną transakcją niż prezentują to strony transakcji (podatnicy). W praktyce oznacza to, że w pierwszej kolejności organ podatkowy stwierdzi, że dane rozliczenie między stronami wynika z zupełnie innego rodzaju transakcji, a w drugim kroku, ze względu na to, że rozliczenie jest dokonywane między podmiotami powiązanymi organ zastosuje metodę ustalania cen transferowych odpowiednią dla transakcji, która została określona właśnie przez organ podatkowy. Takie postępowanie organu powszechnie nazywamy właśnie recharakteryzacją transakcji.

Przepisy dają organom podatkowym jeszcze jedno narzędzie, gdyż w pewnych okolicznościach organ może całkowicie pominąć transakcję zawartą między podmiotami powiązanymi, czyli stwierdzić, że do danej transakcji w ogóle nie doszło.

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy fiskus zastosuje recharakteryzację

REKLAMA

Wydaje się, że wprowadzone od początku 2019 r. narzędzia dają organom podatkowym pole do bardzo dużej ingerencji w relacje gospodarcze, jednocześnie mocno naruszając swobodę kształtowania stosunków gospodarczych między przedsiębiorcami. Należy jednak pamiętać, że regulacje te dotyczą wyłącznie transakcji między podmiotami powiązanymi, które są „pod lupą” fiskusa. Powstaje pytanie jak bardzo organy będą ingerować w transakcje między podmiotami powiązanymi i jaki poziom ingerencji zaakceptują sądy administracyjne. Linia orzecznicza w odniesieniu do przepisów o recharakteryzacji dotychczas nie jest ukształtowana, gdyż przepisy obowiązują dopiero kilka lat, więc spory dotyczące stosowania tych przepisów są najczęściej w toku.

Przesłanki stosowania przepisów o recharakteryzacji sformułowane zostały nieostro. Z przepisów wynika, że recharakteryzacja lub pominięcie transakcji może mieć miejsce, jeśli organ „uzna, że podmioty niepowiązane kierujące się racjonalnością ekonomiczną” inaczej ukształtowałyby daną transakcję lub dokonałyby innej czynności. Nie można zatem wykluczyć nadużywania tych przepisów, co byłoby jednak w sprzeczności z wykładnią systemową ustaw podatkowych.

Analizując całokształt przepisów regulujących „zasadę ceny rynkowej” można wyprowadzić wniosek, że przepisy podatkowe przewidują określone sytuacje, w których mogą mieć zastosowanie regulacje o recharakteryzacji lub pominięciu transakcji. Jeśli w ocenie organu podatkowego w transakcji między podmiotami powiązanymi zastosowane zostały warunki, których podmioty rynkowe by nie zastosowały skutkiem czego przychód z transakcji jest zawyżony (koszt zaniżony), to w pierwszej kolejności organ może określić wynik na transakcji bez uwzględnienia tych nierynkowych warunków transakcji. Zatem pierwszym krokiem organu podatkowego powinno być zakwestionowanie ceny transakcyjnej. Jednocześnie kwestionując cenę transakcyjną organ zgodnie z brzmieniem przepisów ustaw podatkowych powinien uwzględnić faktyczny przebieg i okoliczności transakcji, zatem na tym etapie bezpodstawne jest podejmowanie próby recharakteryzacij lub pominięcia transakcji. Dopiero w kolejnym przepisie ustawodawca dopuścił możliwość pominięcia transakcji lub jej recharakteryzacji.

Słusznie zatem przyjmuje się w doktrynie, że regulacje w zakresie recharakteryzacji lub pominięcia transakcji powinny być stosowane przez organy podatkowe w ostateczności, dopiero w sytuacji gdy nie jest możliwe podważenie samej ceny transakcyjnej, a okoliczności zawarcia transakcji między podmiotami powiązanymi wskazują, że podmioty niepowiązane transakcji w danym kształcie, by nie zawarły.

Ważne

Przepisy wyłączyły możliwość stosowania recharakteryzacji oraz pominięcia transakcji w dwóch sytuacjach. Powodem zastosowania tych narzędzi nie może być ani wyłącznie trudność w weryfikacji ceny transferowej ani wyłącznie brak porównywalnej transakcji.

Polecamy: Komplet podatki 2025

Wytyczne OECD

REKLAMA

Przepisy o recharakteryzacii lub pominięciu transakcji dalekie są od precyzji. Wiele pytań może budzić fakt, jak organ podatkowy będzie badać czy podmioty niepowiązane, kierujące się racjonalnością ekonomiczną zawarłyby daną transakcję. W tym zakresie pomocne może być odniesienie do regulacji zawartych w Wytycznych OECD w sprawie cen transferowych, które wprost wskazują, że recharakteryzacji lub pominięcia transakcji można dokonać tylko dla prawidłowo ustalonej substancji transakcji. W regulacjach OECD określono w poszczególnych punktach na czym powinna polegać analiza substancji transakcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przepisy polskich ustaw o podatkach dochodowych nie referują się do Wytycznych OECD, a zatem organy podatkowe nie są w żaden sposób związane Wytycznymi, nie można zatem wykluczyć, iż przy stosowaniu regulacji o recharakteryzji lub pominięciu transakcji często będziemy mieli do czynienia z uznaniowością organów podatkowych.

Od kiedy przepisy obowiązują

Końcowo warto zaznaczyć, że przepisy o recharakteryzacji oraz pominięciu transakcji mogą być stosowane począwszy od transakcji realizowanych w 2019 r. Mimo, że w projekcie ustawy wprowadzającej te przepisy pojawiło się stwierdzenie, że dodane przepisy mają charakter doprecyzowujący, to nie sposób się zgodzić z tą tezą. Również w najnowszych orzeczeniach wojewódzkich sądów administracyjnych (patrz wyrok WSA z Poznania z 25.04.2024, sygn. I SA/Po 19/4 i wyrok WSA w Rzeszowie z 4.04.2024, sygn. I SA/Rz 9/23 ) wyrażony został pogląd, że przepisy o recharakteryzacji lub pominięciu transakcji są w polskim porządku prawnym nowością normatywną, gdyż pojęcia i przesłanki zastosowane w tych przepisach nie dają się wywieść z przepisów obowiązujących przed 1.01.2019 r.

autor: Anita Olbrych, doradca podatkowy w Business Tax Professionals sp. z o. o. sp. k.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA