Opinia o stosowaniu preferencji – sposób na zwiększenie bezpieczeństwa podatkowego przy wypłacaniu należności pieniężnych za granicę

Jakie korzyści podatkowe zapewnia uzyskanie opinii o stosowaniu preferencji? 

Uzyskanie opinii o stosowaniu zwolnienia w poborze zryczałtowanego podatku dochodowego od należności wypłacanych na rzecz podatnika pozwala na stosowanie:
-  zwolnienia na podstawie ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2587, dalej: „ustawa o PDOP”), ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647, dalej: „ustawa o PDOF”) lub 
- zwolnienia albo niższej stawki podatku wynikającej z właściwiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Niewątpliwie opinia o stosowaniu preferencji, obok tzw. oświadczenia płatnika pozwala na zapewnienie transparentności podatkowej w transakcjach, przy okazji  pozwala uniknąć postępowania podatkowego dotyczącego zwrotu podatku u źródła przed Lubelskim Urzędem Skarbowym w Lublinie.     

Czym jest opinia o stosowaniu preferencji i jak ją uzyskać?

Instytucja opinii o stosowaniu preferencji  została uregulowana w art. 26b ustawy art. 41d ustawy o PDOF. Stosownie do art. 26b ust. 1 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 41d ustawy o PDOF) organ podatkowy na wniosek złożony przez podatnika, płatnika lub podmiot dokonujący wypłaty należności za pośrednictwem podmiotów prowadzących rachunki papierów wartościowych albo rachunki zbiorcze wydaje opinię o stosowaniu przez płatnika zwolnienia z poboru zryczałtowanego podatku dochodowego, od wypłacanych na rzecz podatnika należności, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 lub art. 22 ust. 1, lub stosowaniu stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobraniu podatku zgodnie z taką umową, jeżeli we wniosku zostało wykazane spełnienie warunków określonych w art. 21 ust. 3-9 lub w art. 22 ust. 4-6 albo warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. 
Wraz z wnioskiem o wydanie opinii o stosowaniu preferencji jako załączniki można złożyć następujące dokumenty: odpis z KRS, przetłumaczony certyfikat rezydencji podatkowej, oświadczenie o prowadzeniu rzeczywistej działalności gospodarczej, oświadczenie o niekorzystaniu ze zwolnienia z opodatkowania od całości dochodów, a także inne dokumenty, które stanowiłyby podstawę do zastosowania zwolnienia lub preferencji podatkowej. 
W wyroku z dnia 4 listopada 2022 r., sygn. I SA/Lu 299/22 WSA w Lublinie stwierdził, że: „Z treści przepisu art. 26b ust. 1 u.p.d.o.p. wynika, że opinia może być wydana jeśli to wnioskodawca wykazał spełnienie warunków zastosowania zwolnienia podatkowego lub zastosowania stawki wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przepis kształtuje zatem w określony sposób ciężar dowodu w sprawie i w żadnym razie nie wymaga od organu prowadzenia postępowania wyjaśniającego lub dowodowego”. 

Zgodnie z art. 26b ust. 2 ustawy o PDOP, wniosek o wydanie opinii o stosowaniu preferencji wraz z dokumentacją podatkową składa się w postaci elektronicznej na adres mailowy Ministerstwa Finansów. W przypadku podatnika PDOP należy złożyć formularz WH – WOZ, a w przypadku płatnika – formularz  WH – WOP.  Na podstawie art. 26b ust. 10 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 41 ust. 10 ustawy o PDOF), opinię o stosowaniu preferencji należy złożyć do naczelnika urzędu skarbowego właściwy według siedziby podatnika, a w przypadku nierezydentów podatkowych naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. Zgodnie z art. 26b ust. 6 ustawy o PDOP wniosek o wydanie opinii o stosowaniu preferencji podlega opłacie wpłacanej na rachunek organu podatkowego w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia. Wysokość opłaty od wniosku o wydanie opinii o stosowaniu preferencji wynosi 2000 zł. Według art. 26b ust. 5 ustawy o PDOP opinię o stosowaniu preferencji wydaje się bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia wpływu wniosku do organu podatkowego. 

Kiedy nie dostaniemy opinii o stosowaniu preferencji?

Zgodnie z art. 26b ust. 3 ustawy o PDOP odmawia się wydania opinii o stosowaniu preferencji w przypadku:

1. niespełnienia przez podatnika warunków określonych w art. 21 ust. 3-9 lub art. 22 ust. 4-6 albo warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania;
2. istnienia uzasadnionych wątpliwości co do zgodności ze stanem rzeczywistym dołączonej do wniosku dokumentacji lub oświadczenia podatnika, że jest rzeczywistym właścicielem należności;
3. istnienia uzasadnionego przypuszczenia wydania decyzji z zastosowaniem art. 119a Ordynacji podatkowej, środków ograniczających umowne korzyści lub art. 22c, przy czym w przypadku uzasadnionego przypuszczenia wydania decyzji z zastosowaniem art. 119a Ordynacji podatkowej lub środków ograniczających umowne korzyści przepis art. 14b § 5c tej ustawy stosuje się odpowiednio;
4. istnienia uzasadnionego przypuszczenia, że podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 2, nie prowadzi rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby tego podatnika dla celów podatkowych.

Należy podkreślić, że zgodnie z art. 26b ust. 4 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 26 na odmowę wydania opinii o stosowaniu preferencji przysługuje prawo wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Niespełnienie drugiej przesłanki z ust. 3 było w często przedmiotem spraw w postępowaniach sądowoadministracyjnych. 

W wyroku z dnia 26 października 2022 r., sygn. I SA/Lu 369/22 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził, że: „Ostatnią przesłanką umożliwiającą odmowę wydania opinii jest istnienie uzasadnionego przypuszczenia, że podatnik, nie prowadzi rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby tego podatnika dla celów podatkowych. Jak zostało to już wyżej wskazane skarżąca, która posiada udziały w spółkach zależnych z branży nieruchomości, jednocześnie posiada własne zaplecze kadrowe nieadekwatne do prowadzonej działalności. Zatrudnia zaledwie jednego pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy i to dopiero od końca 2019 r., jej członkowie Zarządu to w rzeczywistości osoby zarządzające jeszcze innymi podmiotami w grupie, co wskazuje, że współdzielą oni swój czas na wykonywanie obowiązków w różnych spółkach, w tym mających siedziby w różnych państwach. Nie posiada znaczących środków trwałych, ani nieruchomości, nie prowadzi działalności operacyjnej. Okoliczności te w ocenie Sądu wskazują, że w istocie skarżąca tylko formalnie prowadzi działalność, w rzeczywistości jest konstrukcją czysto formalną w strukturach grupy kapitałowej”. 

Kiedy wygasa opinia o stosowaniu preferencji?

Stosownie do art. 26b ust. 7 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 41d ust. 8 ustawy o PDOF), opinia o stosowaniu preferencji wygasa:

1. z upływem 36 miesięcy od dnia jej wydania;
2. ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym upłynął termin, o którym mowa w ust. 8, jeżeli zgodnie z tym przepisem wnioskodawca poinformował organ podatkowy o istotnej zmianie okoliczności;
3. z dniem, w którym podatnik, którego dotyczy ta opinia, przestał spełniać warunki określone w art. 21 ust. 3-3c lub art. 22 ust. 4-6 albo warunki zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, jeżeli wnioskodawca nie poinformował o tym organu podatkowego zgodnie z ust. 8.

Zgodnie z art. 26b ust. 8 ustawy o PDOP (odpowiednio art. 41d ust. 7 ustawy o PDOF) w przypadku istotnej zmiany okoliczności faktycznych, które mogą mieć wpływ na spełnienie warunków korzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 3 lub art. 22 ust. 4, albo warunków zastosowania umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, wnioskodawca, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się lub przy zachowaniu należytej staranności powinien się dowiedzieć, że doszło do tej zmiany, informuje o tym organ podatkowy. Wnioskodawca, o którym mowa w art. 28b ust. 2 pkt 1, jednocześnie informuje płatnika o istotnej zmianie okoliczności, o których mowa w zdaniu pierwszym.

apl. adw. Jarosław Gołąb, konsultant podatkowy - Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp.k.