REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Granice należytej staranności w podatku u źródła

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paula Kołodziejska, aplikant radcowski, BG Tax & Legal
BG TAX & LEGAL
Spółka BG TAX & LEGAL od 2015 r. świadczy usługi profesjonalnego doradztwa podatkowego na rzecz średnich i dużych przedsiębiorstw, specjalizując się w bieżącym doradztwie podatkowym, jak i transakcyjnym.
Granice należytej staranności w podatku u źródła
Granice należytej staranności w podatku u źródła

REKLAMA

REKLAMA

Należyta staranność w podatku u źródła, nie powinna być już zaskoczeniem dla polskich płatników tego podatku. Pomimo konsekwentnego odraczania wejścia w życie nowych zasad jego poboru, począwszy od 1 stycznia 2019 r., obowiązek jej dochowania pojawia się zawsze wtedy, gdy płatnik chce zastosować inną stawkę podatku niż podstawowa (20%/10%/19%), czy skorzystać z preferencji, które dają zapisy odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

W ostatnim czasie, Lubelski Urząd Skarbowy – dedykowany do obsługi podatników i płatników WHT, wysyła do wybranych podmiotów komunikaty, w których zwraca się z prośbą o weryfikację dokonanych rozliczeń w zakresie poboru podatku u źródła oraz sprawdzenie, czy została dochowana należyta staranność. Z tego też względu, pytanie o jej istotę i zakres, jest coraz częściej słyszalne.

REKLAMA

Autopromocja

Brak definicji legalnej i brak limitu kwotowego

Już na początku należy wskazać, że w obu ustawach dochodowych, brak definicji legalnej należytej staranności. W praktyce rozumie się ją najczęściej jako ocenę zachowań kontrahenta – przy uwzględnieniu zasad logiki, doświadczenia życiowego i racjonalnego postępowania przedsiębiorcy. Przy jego weryfikacji, należy zatem zwrócić uwagę na wszelkie nietypowe działania, które odbiegają od standardowo występujących w obrocie gospodarczym.

Słuszne można postawić w tym miejscu pytanie, czy obowiązek dochowania należytej staranności aktywuje się po przekroczeniu oznaczonego limitu kwotowego?

Przykład: przedsiębiorca nabył usługę doradczą za kwotę 100. Posiada jednak certyfikat rezydencji kontrahenta, który uprawnia do skorzystania z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a na jej podstawie (co do zasady) zwolnienia z zapłaty podatku. Czy przy tak obiektywnie niewielkiej kwocie, ustawodawca podatkowy także oczekuje dochowania należytej staranności przez płatnika? Odpowiedź jest niestety twierdząca. Weryfikacja kontrahenta jest koniecznością niezależnie od wartości transakcji.

Przykłady czynności, które powinien podjąć płatnik

Ustalając pulę czynności, które płatnik może wykonać chcąc dochować należytej staranności, warto skorzystać z objaśnień podatkowych z dnia 19 czerwca 2019 r. w zakresie zasad poboru podatku u źródła (dalej także jako ,,Objaśnienia podatkowe”). Wynika z nich, że powinien on:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • zweryfikować otrzymane dokumenty pod kątem ich zgodności ze stanem faktycznym;
  • zweryfikować rezydencję podatkową odbiorcy należności;
  • zweryfikować status kontrahenta jako podatnika, który uzyskuje przychód z tytułu otrzymanej należności oraz jej rzeczywistego właściciela, w tym poprzez pryzmat prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej przez ten podmiot.

REKLAMA

Chcąc uczynić zadość powyższemu, płatnicy proszą podatnika najczęściej o certyfikat rezydencji, dokumenty potwierdzające wpis do zagranicznego rejestru przedsiębiorców (na których podstawie analizują też skuteczność umocowania pełnomocników), nierzadko pytają o koncesje czy zezwolenia. Z tych bardziej przyziemnych czynności – weryfikują ogólnodostępne informacje, czyli sprawdzają przykładowo czy kontrahent posiada stronę internetową lub jest widoczny w mediach społecznościowych.

Pozyskiwanie oświadczenia beneficial owner, jest dość rozległym zagadnieniem w tej materii. Upraszczając: choć sądy administracyjne są w tym zakresie po stronie płatników (a właściwie literalnego brzmienia przepisów), organy stoją na stanowisku, że to nieodłączny element należytej staranności. Z tego względu, rekomendujemy jednak ich pozyskiwanie (albo alternatywnie odpisu z zagranicznego Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych). Przemawia za tym chociażby to, że aspekt ten jest obecnie widoczny w komunikatach Lubelskiego Urzędu Skarbowego.

REKLAMA

Już z powyższego wynika, że przedsiębiorca jest zmuszony do podjęcia daleko idącego monitoringu podatnika, co w przypadku płatników prowadzących działalność na szeroką skalę, wiąże się często z zatrudnieniem dedykowanej temu osoby. Mimo to, nadal słychać pytanie: czy to wystarczy?

Chcąc na nie odpowiedzieć, a właściwie wykazać groteskowość omawianego zagadnienia, można przytoczyć kilka przykładów z Objaśnień podatkowych. Wskazano w nich, że przy weryfikacji prowadzenia przez odbiorcę należności rzeczywistej działalności gospodarczej, płatnik może przykładowo dowiedzieć się, jaki personel oraz zaplecze sprzętowe i lokalowe posiada spółka, albo czy dokumenty dotyczące prowadzenia jej spraw, są podpisywane faktycznie w miejscu (kraju) rejestracji. Wspomnieć warto także o innej ,,podpowiedzi” Objaśnień podatkowych – w przypadku najistotniejszych wypłat, płatnik może uzyskać opinię niezależnego audytora lub doradcy podatkowego w zakresie działalności odbiorcy należności.

Jeśli zatem istnieją granice należytej staranności, to z perspektywy polskich przedsiębiorców, są daleko przesunięte. Tak nieostra klauzula i szerokie spektrum potencjalnych form jej dochowania, zasadnie budzą grozę wśród płatników. Wydaje się bowiem, że organ będzie miał dość dużą swobodę przy jej ocenie i prawdopodobnie często dojdzie do przekonania, że płatnik mógł zrobić więcej, pójść w weryfikacji kontrahenta o krok dalej i poprosić o jeszcze jeden, ten ostatni dokument. A on (płatnik) spotyka się przecież często z prozą życia – choćby w postaci tajemnicy przedsiębiorstwa podatnika. To, czy jest zainteresowany udzieleniem odpowiedzi na serię tak drobiazgowych pytań, jest w istocie pytaniem retorycznym.

Należyta staranność między podmiotami powiązanymi – przykład zwolnienia dywidendowego

Objaśnienia podatkowe akcentują także istotę powiązań podatnika z płatnikiem. W praktyce oznacza to często pytanie o bezpieczeństwo transakcji w postaci wypłaty dywidendy do zagranicznego udziałowca. W przypadku spełnienia przesłanek z art. 22 ust. 4 i nast. ustawy o CIT, zwalnia się ją od podatku dochodowego. Skoro płatnik nie jest wówczas obowiązany do poboru stawki podstawowej, to zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o CIT, powinien dochować należytej staranności przy jej wypłacie.

Co na to Objaśnienia podatkowe? ,,(…) w przypadku podmiotów powiązanych należyta staranność powinna obejmować uzyskanie dokumentów grupowych wskazujących na przepływy finansowe między podmiotami w grupie oraz rolę poszczególnych podmiotów w jej strukturze, a także dokumentów, na podstawie których będzie można ustalić substancję biznesową powiązanego odbiorcy należności. (…) Przykładowym dokumentem, który może być szczególnie przydatny przy analizie substancji biznesowej powiązanego odbiorcy należności, może być jego lokalna dokumentacja cen transferowych (ang. Local file).”

Oznacza to, w obecnych warunkach, że preferencyjna wypłata dywidendy, to nie tylko spełnienie przesłanek ustawowych, ale i w szczególności certyfikat rezydencji podatnika, jego sprawozdanie finansowe, dokumentacja cen transferowych i oświadczenie o statusie beneficjenta rzeczywistego (zgodnie ze stanowiskiem organów podatkowych). Przy czym, ponownie, pytanie czy jest to wystarczające – pozostaje otwarte.

Podsumowanie

Wypracowanie uniwersalnego modelu należytej staranności, wobec różnorodności sytuacji gospodarczych, jak również konieczności każdorazowego uwzględnienia towarzyszących im zmiennych (takich jak wysokość transakcji czy powiązania), wydaje się niemożliwe, ale i niewskazane. Z tego względu, wobec widma rychłej kontroli przestrzegania tego obowiązku, rekomendujemy płatnikom przeprowadzenie audytu dokonanych transakcji transgranicznych, a w oparciu o płynące z niego wnioski – zabezpieczenie prowadzonej działalności poprzez wdrożenie odpowiednich procedur. Identyfikacja potrzeb pozwoli na opracowanie wytycznych, które będą dostosowane do charakteru i skali działalności prowadzonej przez płatnika. Warto podkreślić, że procedury ułatwiają nie tylko bieżące funkcjonowanie, ale i są pomocne w trakcie kontroli, bo samo posiadanie jej w spisanej formie, uznaje się za element dochowywania należytej staranności.

Paula Kołodziejska, aplikant radcowski, BG Tax & Legal

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

REKLAMA

Księgowi obawiają się obowiązkowego KSeF-u. Czego najbardziej?

Już tylko niecały rok dzieli nas od wprowadzenia obowiązkowego KSeF-u, a mimo to – jak się okazuje – księgowi nadal czują się niepewnie. Czego obawiają się najbardziej? Kto się wyłamuje i już dzisiaj deklaruje gotowość na zmiany? fillup k24 we współpracy ze Stowarzyszeniem Księgowych w Polsce opublikowali w maju 2025 r. "Barometr nastrojów polskich księgowych 2025", w którym przedstawiciele branży wypowiedzieli się w sprawach dla nich najważniejszych. Na KSeF-ie nie pozostawiono suchej nitki.

Akcja jak z filmu! Polskie służby rozbiły gang od kontrabandy za 31 milionów

Akcja dosłownie jak z filmu – zatrzymania w kilku województwach, przeszukania, graniczny pościg i papierosy warte fortunę. Gang działał w Polsce, Czechach, Słowacji i Wielkiej Brytanii. Wpadło już 29 osób, a służby przejęły blisko 5 mln sztuk nielegalnych papierosów. Śledztwo nabiera tempa – są kolejne tropy.

Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

REKLAMA

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA