REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy sprzedaż towaru „za grosze” jest bezpieczna podatkowo?

Małopolski Instytut Studiów Podatkowych
Doradztwo podatkowe, rachunkowość, audyt, obsługa i pomoc w trakcie postępowań z organami podatkowymi, ceny transferowe
Czy sprzedaż towaru „za grosze” jest bezpieczna podatkowo?
Czy sprzedaż towaru „za grosze” jest bezpieczna podatkowo?

REKLAMA

REKLAMA

Działający na rynku przedsiębiorcy niejednokrotnie borykają się z koniecznością sprzedaży określonych towarów za cenę nieodpowiadającą ich wartości (poniżej wartości). Sytuacje takie występują w przypadkach, gdy podatnikowi bardziej opłaca się sprzedać towar za pół darmo, niż długotrwale poszukiwać klienta chcącego nabyć go choćby za cenę rynkową, jednocześnie ponosząc koszty składowania produktów. Warto zatem zastanowić się, czy sprzedaż towaru w takich okolicznościach może wiązać się dla podatnika z ryzykiem podatkowym?

W pierwszej kolejności wskazać należy w tym miejscu na treść art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: ustawa o CIT), zgodnie z którym zasadniczo przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych, z zastrzeżeniem ust. 4 wskazanego przepisu, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

REKLAMA

Autopromocja

Nie sposób nie odnieść się w tym miejscu do treści art. 14 ust. 3 ustawy o CIT, w myśl którego jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych (jeżeli wartość określona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający).

Kluczowe w tym przypadku wydaje się wykazanie, jak należy rozumieć pojęcie „przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej” – pobieżna lektura przepisu pozwala bowiem na przyjęcie, iż ustawodawca w pewnych przypadkach dopuszcza możliwość sprzedaży towaru poniżej jego wartości rynkowej, które nie będzie wiązało się z koniecznością „doszacowania” owej wartości dla celów podatkowych. Podobny pogląd prezentowany jest również wśród przedstawicieli orzecznictwa.

Warto wskazać w tym miejscu na treść wyroku NSA z dnia 22 października 2014 r. sygn. II FSK 2472/12 (LEX nr 1591744), gdzie stwierdzono, iż „z art. 14 ust. 3 u.p.d.o.p. wynika wyraźnie, że ustawodawca dopuszcza taką sytuację, w której cena odpłatnego zbycia nieruchomości zawarta w umowie może nawet znacznie odbiegać od wartości rynkowej, a mimo to być także ceną rynkową z uwagi na uzasadnione przyczyny wskazujące na przyjęcie jako ceny rynkowej ceny podanej w umowie. Jest to kwestia istotna, której przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy nie można pominąć.” Podobne stanowisko zaprezentował WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 21 lipca 2011 r., sygn. I SA/Gl 354/11, aprobując pogląd orzeczniczy, zgodnie z którym „racjonalne wyjaśnienie przyczyny przyjęcia w umowie ceny niższej od rynkowej uniemożliwia ustalenie podstaw opodatkowania według wartości rynkowej”.

Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Jednak to od oceny organu podatkowego zależeć będzie uznanie, czy w konkretnym przypadku zachodzą przesłanki uzasadniające ustalenie podstawy opodatkowania w oparciu o treść art. 14 ust. 3 ustawy o CIT. Podatnik może mieć natomiast trudności z uzyskaniem w tym zakresie jakiegokolwiek zabezpieczenia, choćby w postaci interpretacji indywidualnej.

Warto wskazać tu na sprawę rozstrzyganą przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z dnia 26 stycznia 2015, znak IBPBI/2/423-1260/14/AP. Sprawa dotyczyła Spółki, która zamierzała sprzedać organowi władzy publicznej wał przeciwpowodziowy za symboliczną kwotę 1 zł. We wniosku o interpretacje Spółka wykazała, iż do budowy wału została zobligowana w latach ’60, aktualnie ponosiła ona koszty jego utrzymania. W ocenie Spółki „najistotniejszym argumentem przemawiającym za sprzedażą budowli” była „możliwość uniknięcia konieczności poniesienia wysokich wydatków na jej kolejną modernizację, przewyższających znacznie aktualną wartość księgową budowli.” We wniosku wskazano także, iż „ewentualna, księgowa strata na transakcji sprzedaży będzie niższa niż wydatki niezbędne do dokonania modernizacji budowli.” W związku z powyższym Spółka zadała pytanie, czy w przypadku sprzedaży wału za złotówkę suma ta stanowić będzie podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. Organ nie udzielił jednak jednoznacznej odpowiedzi, wskazując, iż „Updop nie precyzuje pojęcia ceny „znacznie odbiegającej od wartości rynkowej”. (…)Updop nie precyzuje także stanów faktycznych, jakie mogłyby uzasadnić stosowanie w obrocie cen niższych niż odpowiadających wartości rynkowej. Za uzasadnioną przyczynę należy przyjąć oparty na obiektywnych racjach i podstawach, słuszny i usprawiedliwiony czynnik wywołujący w sposób pośredni lub bezpośredni dane zjawisko. Przepis art. 14 updop służy uniknięciu zaniżania przez strony zawieranej umowy deklarowanej ceny sprzedaży w celu ukrycia rzeczywistej ceny ustalonej przez strony, czyli części przychodu podatkowego. Organ podatkowy może kwestionować na gruncie prawa podatkowego wartość dokonanej umowy, jeżeli podatnik kształtuje swoje stosunki prawne z innym podmiotem tak, aby uchylić się od opodatkowania. W przypadku takim podatnik będzie obciążony podatkiem od potencjalnych, a nie rzeczywistych dochodów. Właściwa ocena zawartej umowy wymaga wnikliwej analizy jej treści, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności faktycznych i prawnych, mających wpływ na jej zawarcie, co jest czynione w toku postępowania podatkowego i kontrolnego.”

Interpretując pojęcie „przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej”, warto zwrócić uwagę także na wykazywane w orzecznictwie „wzorce działania” organu podatkowego, który w konkretnym przypadku zamierza doszacować wartość przychodu podatnika na podstawie art. 14 ust. 3 ustawy o CIT. Można wskazać tu na treść wyroku WSA w Szczecinie z dnia 24 listopada 2011r., sygn. I SA/Sz 808/11, gdzie Sąd wskazał, co następuje: „aby zastosować mechanizm opisany w art. 14 ust. 3 u.p.d.o.p. (wycena rzeczoznawcy), organ podatkowy musi wpierw udowodnić, że cena w znaczącym stopniu odbiega od cen rynkowych, wykazać brak uzasadnionej przyczyny ustalenia ceny poniżej wartości rynkowej. Oznacza to konieczność udowodnienia, że sprzedający miał możliwość uzyskania ceny w wyższej wysokości. Należy tu indywidualnie oceniać każdą transakcję, w szczególności uwzględnić konkretne okoliczności sprawy. Dotyczy to konieczności wykazania sytuacji, że podatnik miał realne możliwości uzyskania ceny wyższej od transakcyjnej.

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Powyższa analiza wskazuje, iż sprzedaż towaru poniżej jego wartości rynkowej nie zawsze będzie wiązać się dla podatnika z koniecznością opodatkowania oszacowanego przychodu z tego tytułu. Ważne w tym przypadku jest bowiem wykazanie odpowiedniej przyczyny, która uzasadnia sprzedaż w opisanej powyżej formie. Nie sposób nie zauważyć jednak, iż ostateczna ocena wypełnienia przesłanki „uzasadnionej przyczyny” należeć będzie do organu podatkowego.

Mateusz Oleksy, Departament Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

REKLAMA

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Już w 2025 r. będzie drożej? Wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i zmiana terminów

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Ile można uzyskać? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

REKLAMA