REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany umowy leasingu - skutki podatkowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Zmiany umowy leasingu - skutki podatkowe
Zmiany umowy leasingu - skutki podatkowe
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Jeśli zmieniły się tylko strony umowy, to mamy do czynienia z kontynuacją. Ale jeżeli teraz zostanie przedłużona spłata rat, to dla celów podatkowych jest to już nowy kontrakt – uważa Ministerstwo Finansów. Ma to swoje konkretne skutki podatkowe.

Swoje stanowisko przedstawiło w odpowiedzi na pytania DGP. Odniosło się tym samym do problemu firm, które w przeszłości (np. w 2018 czy 2019 r.) przejęły po poprzednim leasingobiorcy umowę leasingu samochodów (lecz nie tylko, dotyczy to również maszyn), a teraz, ze względu na koronawirusa, chciałyby podpisać aneks zawieszający spłatę części rat. Słowem, chciałyby skorzystać z wakacji leasingowych. Napotykają na odmowę ze strony firm leasingowych. – Powód? Niekorzystne stanowisko fiskusa – wskazuje Paweł Mazurkiewicz, doradca podatkowy i partner w MDDP.

Potwierdza to Andrzej Krzemiński, przewodniczący Komitetu Wykonawczego Związku Polskiego Leasingu. – Sprawa – jak mówi – dotyczy tysięcy przedsiębiorców z branży transportowej w całej Polsce. Podkreśla, że stanowisko firm leasingowych jest prokonsumeckie. Są one gotowe renegocjować warunki także tej grupie klientów, która przejęła umowy w wyniku cesji. – Mają jednak związane ręce – mówi Andrzej Krzemiński.

REKLAMA

Autopromocja

Polecamy: PIT 2020. Komentarz
Polecamy: CIT 2020. Komentarz

Stanowisko MF…

REKLAMA

Z odpowiedzi Ministerstwa Finansów na pytania DGP wynika bowiem, że od 1 stycznia 2013 r. możliwa jest jedynie zmiana strony w zawartych umowach leasingu. Kluczowy jest tu art. 23a pkt 2 ustawy o PIT (analogiczny – art. 17a pkt 2 ustawy o CIT). Zgodnie z nim w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.

Z tego przepisu – jak wskazuje MF – wynika, że gdyby oprócz zmiany strony umowy nastąpiły jeszcze inne zmiany, wówczas umowa taka powinna być oceniana – dla celów podatkowych – jako nowa umowa.

Wcześniej takie samo stanowisko zajmował dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach indywidualnych, np. z 22 listopada 2017 r. (nr 0114-KDIP3-1.4011.316.2017.1), z 30 kwiet nia 2019 r. (nr 0112-KDIL3-3.4011. 70.2019.2.MM) oraz 15 kwietnia 2019 r. (nr 0111-KDIB2-1.4010. 17.2019.2.AR).

Takie stanowisko potwierdził również WSA w Warszawie w nieprawomocnym wyroku z 8 stycznia 2019 r. (sygn. akt III SA/Wa 491/18).

…i jego skutki

REKLAMA

Stanowisko fiskusa blokuje jednak możliwość działania zarówno leasingobiorcom, jak i leasingo dawcom. Andrzej Sugajski, dyrektor generalny Związku Polskiego Leasingu, wyjaśnia, że jeśli firma przejęła w wyniku cesji umowę leasingu, a obecnie skorzysta z wakacji leasingowych, to fiskus uznaje, że jest to nowa umowa i sprawdza, czy dla celów podatkowych spełnia ona definicję leasingu (mimo że w świetle kodeksu cywilnego nie budzi to wątpliwości).

W praktyce – jak mówi Sugajski – fiskus bada, ile czasu pozostało jeszcze do spłaty rat oraz czy suma rat po podpisaniu aneksu jest równa wartości początkowej samochodu, czyli cenie jego zakupu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przypomnijmy, że zgodnie z art. 17a ustawy o CIT i art. 23a ustawy o PIT w umowie leasingu musi być określony okres, na jaki została ona zawarta (podstawowy okres umowy leasingu). W razie zmiany strony lub stron umowy okres ten będzie zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie.

Ważny jest też okres, w którym odpisy amortyzacyjne zrównują się z wartością początkową (normatywny okres amortyzacji).

Minimalny okres amortyzacji dla samochodów to 2,5 roku. W tym czasie można niemal całkowicie zamortyzować pojazd.

– Jeśli firma skorzysta obecnie z wakacji podatkowych i do końca umowy leasingu pozostanie jej jeszcze 2,5 roku, to fiskus dojdzie zapewne do wniosku, że okres jest zachowany – mówi Sugajski.

Ale jeżeli po wakacjach kredytowych pozostanie rok do końca umowy, to z perspektywy podatkowej będzie to dyskwalifikowało umowę jako leasing. W praktyce nie ma bowiem rocznych umów leasingu.

To nie wszystko. Jeżeli przed zawarciem aneksu spłacono np. 30–40 proc. kapitału, to raty, które pozostaną jeszcze do spłaty, wyniosą 60–70 proc. Ich suma, licząc od podpisania aneksu (wakacji leasingowych), nie będzie więc równa wartości początkowej przedmiotu leasingu. W efekcie fiskus znów uzna, że umowa nie spełnia warunków uznania jej za leasing w rozumieniu podatkowym.

W efekcie – jak wyjaśnia Andrzej Sugajski – nie będzie można, w sensie podatkowym, sprzedać przedmiotu leasingu po cenie niższej niż rynkowa. Jest to możliwe tylko w ramach umowy leasingu, ale jeśli fiskus uzna, że nie są spełnione warunki leasingu, to i ta możliwość odpada. Tymczasem zazwyczaj spłata następuje szybciej niż utrata wartości np. samochodu. Przykładowo – jak wyjaśnia Andrzej Sugajski – jeśli leasingobiorca spłacił 99 proc. wartości samochodu, to po upływie umowy nabywa pojazd za 1 proc. wartości, a nie za wartość rynkową.

– W momencie gdy umowa straci charakter umowy leasingu (ze względu na wakacje leasingowe), to w świetle przepisów podatkowych firma nie będzie mogła kupić auta za 1 proc., ale za wartość rynkową. A to by oznaczało obowiązek powtórnej spłaty kapitału, co jest przecież nieopłacalne – mówi Sugajski.

Wskazuje również na ryzyko po stronie leasingodawcy. – Firma, która dostała już 99 proc. wartości samochodu, mogłaby go sprzedać poniżej wartości rynkowej, ale skoro nie jest to już umowa leasingu, to nie może tego zrobić ze względu na przepisy podatkowe – zauważa dyrektor generalny ZPL.

Rezygnacja z umowy

W odpowiedzi na pytania DGP Ministerstwo Finansów stwierdziło również, że „uregulowanie sytuacji zmiany stron umowy leasingu, w przypadku gdy nie są dokonywane inne zmiany tej umowy, np. dotyczące długości czasu trwania tej umowy czy wartości opłat leasingowych, i określenie, że taka zmiana podmiotu nie ma wpływu na dotychczasową umowę, ułatwi przedsiębiorcom prowadzenie działalności przez możliwość „rezygnacji” z kontynuowania umowy leasingu”.

Takie stanowisko MF budzi kontrowersje wśród doradców podatkowych, którzy wskazują na brak uwzględnienia specyfiki leasingu (w porównaniu np. z najmem).

– „Rezygnacja” z umowy leasingu wcale może nie być korzystna dla firm. Skutkuje tym, że leasingobiorca musi zapłacić wszystkie raty leasingowe do końca okresu obowiązywania umowy – tłumaczy Paweł Mazurkiewicz.

W praktyce, upraszczając, leasingobiorca musiałby zapłacić firmie leasingowej wszystkie należności, a ona sama musiałaby oddać leasingobiorcy pieniądze uzyskane ze sprzedaży samochodu. Leasingobiorca, w wyniku odstąpienia od umowy, musiałby spłacić np. 300 tys. zł za samochód, a leasingodawca, który sprzeda go np. za 200 tys. zł, zwrócić uzyskaną kwotę.

– Dla osób korzystających z leasingu rozliczenia wynikające z rozwiązania umowy są często bardzo niekorzystne. Także firmy leasingowe wolałyby ich unikać, bo zmusza je to do szukania kupców na używane środki trwałe, co zwłaszcza w obecnej sytuacji kryzysu może być utrudnione – podsumowuje Paweł Mazurkiewicz.

Zdaniem ekspertów zmiana harmonogramu spłaty rat leasingowych nie powinna prowadzić do takich skutków, jak przedstawia to resort finansów.

– Nie ma żadnych powodów, aby podmioty, które na skutek cesji stały się stronami umów, traktować inaczej niż przedsiębiorców, którzy są leasingobiorcami od samego początku – mówi Mazurkiewicz. Dodaje, że jest to istotne zwłaszcza teraz, w czasie kryzysu spowodowanego pandemią, i nie tylko leży w interesie całej gospodarki, ale nie wpływa też negatywnie na dochody budżetu państwa. ©℗

Leasing w przepisach podatkowych

Leasing operacyjny

Leasing finansowy

umowa zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej:

40 proc. normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo

5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości.

umowa zawarta na czas oznaczony

Suma ustalonych opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Suma ustalonych w umowie leasingu opłat, pomniejszona o należny VAT, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych (do sumy tej zalicza się również wartość wykupu środka trwałego po zakończeniu okresu umowy),

Opłaty wynikające z umowy leasingu ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy są:

przychodem podatkowym u finansującego, który dokonuje również odpisów amortyzacyjnych od przedmiotu leasingu,

kosztem uzyskania przychodów u korzystającego.

Opłaty wynikające z umowy leasingu w części stanowiącej spłatę wartości początkowej przedmiotu leasingu nie są

przychodem podatkowym u finansującego,

kosztem uzyskania przychodów korzystającego. Korzystający dokonuje natomiast odpisów amortyzacyjnych w podstawowym okresie umowy.

Stanowisko Ministerstwa Finansów

1 stycznia 2013 r. ustawodawca, na podstawie przepisów ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. poz. 1342) dopuścił możliwość zmian podmiotowych w zawartych umowach leasingu z konsekwencjami w zakresie praw i obowiązków podatkowych.

Przepis art. 23a pkt 2 ustawy PIT otrzymał nowe brzmienie, zgodnie z którym w przypadku zmiany strony lub stron tej umowy podstawowy okres umowy uważa się za zachowany, jeżeli inne postanowienia umowy nie uległy zmianie. Analogicznie, art. 17a pkt 2 ustawy CIT. Jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy nowelizującej, „w przypadku zmiany strony umowy dokonanej w trakcie trwania podstawowego okresu umowy, jeżeli nie dochodzi do zmiany innych postanowień umowy, a jedynie zmiany strony i wstąpienia jej w prawa i obowiązki dotychczasowego korzystającego lub finansującego, zasady podatkowego rozliczania takiej umowy powinny odbywać się tak, jakby się nic nie zmieniło.

Jeżeli bowiem dochodzi do przeniesienia praw i obowiązków na inny podmiot, nie dochodzi do przerwania biegu samej umowy leasingu, a jedynie do zastąpienia jednej strony tej umowy przez inny podmiot. Uregulowanie sytuacji zmiany stron umowy leasingu, w przypadku gdy nie są dokonywane inne zmiany tej umowy, np. dotyczące długości czasu trwania tej umowy czy wartości opłat leasingowych, i określenie, że taka zmiana podmiotu nie ma wpływu na dotychczasową umowę, ułatwi przedsiębiorcom prowadzenie działalności przez możliwość „rezygnacji” z kontynuowania umowy leasingu. Przy czym gdyby oprócz zmiany strony umowy nastąpiły jeszcze inne zmiany, wówczas umowa taka powinna być oceniana – dla celów podatkowych – jako nowa umowa.

Nie jest możliwa jednoznaczna odpowiedź na tak ogólne pytania, gdyż nie wynika z nich, czy w związku z odroczeniem spłaty zobowiązań leasingowych, czy też wprowadzeniem wakacji leasingowych, wydłużony zostanie czas trwania umowy. Jak wskazano we wcześniejszej odpowiedzi, ocena pod względem skutków podatkowych powinna być dokonywana w odniesieniu do konkretnych okoliczności wynikających z danej umowy.

Bez obaw o limit 150 tys. zł

Niedawno na łamach DGP pisaliśmy o innych problemach związanych z leasingiem. Chodziło o firmy, które przed 2019 r. wzięły w leasing samochody osobowe o wartości powyżej 150 tys. zł, a teraz chciałyby prolongaty spłaty rat leasingowych. Obawiają się jednak, że z tego powodu stracą prawo do korzystnych rozliczeń podatkowych.

Ministerstwo Finansów zapewniło, że jeżeli z powodu pandemii dojdzie do przesunięcia w czasie spłaty rat wynikających z umowy leasingu zawartej przed 2019 r., to leasingobiorca nie musi obawiać się o koszty uzyskania przychodu. Jego limit 150 tys. zł nie obejmie. Pisaliśmy o tym w artykule „Ministerstwo Finansów: Zmiana harmonogramu spłat nie wpływa na koszty leasingu” (DGP nr 92/2020).

Informowaliśmy również w DGP o tym, że klienci firm leasingowych obawiają się, że takie same, negatywne skutki będzie miała zmiana stawki WIBOR (referencyjnej wysokości oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym). Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytania DGP poinformowało, że co prawda obniżka stóp procentowych powoduje automatycznie zmianę wysokości rat za leasingowane auta, ale nie wpływa negatywnie na podatki. Pisaliśmy o tym w artykule „WIBOR spada, ale bez obaw o koszty przy leasingu” (DGP nr 78/2020).

Łukasz Zalewski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA