Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów odpisów aktualizujących

Przepis art. 23 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT stwierdza natomiast, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione. Artykuł 23 ust. 1 pkt 21 ustawy o PIT stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów aktualizujących.

Autopromocja

Jednak kosztem uzyskania przychodów są odpisy aktualizujące wartość należności, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona na podstawie art. 14 do przychodów należnych, a ich nieściągalność została uprawdopodobniona. 

Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie

Nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną – zgodnie z art. 23 ust. 3 ustawy o PIT – w szczególności gdy:

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

1) dłużnik został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku;

2) zostało wszczęte postępowanie upadłościowe z możliwością zawarcia układu w rozumieniu przepisów prawa upadłościowego i naprawczego lub na wniosek dłużnika zostało wszczęte postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków;

3) wierzytelność została zasądzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego;

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

4) wierzytelność jest kwestionowana przez dłużnika, na drodze powództwa sądowego. 

Należy podkreślić, iż podatnik powinien zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe ujęcie odpisów aktualizujących należności w księgach rachunkowych, gdyż jest to niezbędne dla zaliczenia ich w momencie uprawdopodobnienia do kosztów uzyskania przychodów. Koszt podatkowy nie wystąpi bowiem w sytuacji uprawdopodobnienia nieściągalności należności, jeżeli nie został dokonany odpis aktualizujący tę należność, bowiem kosztem tym jest odpis aktualizujący, a nie wierzytelność czy należność, której nieściągalność została uprawdopodobniona. 

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

Jeżeli więc np. firma będąca kontrahentem podatnika przestała regulować należności w połowie 2008 r. i zostało wydane postanowienie sądu o wszczęciu postępowania upadłościowego będzie to wystarczającą przesłanką do uznania za uprawdopodobnione nieściągalności wskazanych wierzytelności.

Należy jeszcze podkreślić, że odpis aktualizujący jest potrącalny w dacie, na którą został prawidłowo ujęty w księgach podatnika. Stanowi on więc koszt uzyskania przychodów w dacie dokonania odpisu aktualizującego należność, której nieściągalność została uprawdopodobniona. 

Polecamy: Jak wybrać formę opodatkowania firmy

W przypadku, gdy w danym roku podatkowym (np. 2008) wystąpiły podatkowe okoliczności uprawdopodobnienia nieściągalności, a odpis aktualizujący te należności, w oparciu o przepisy o rachunkowości, został dokonany w roku następnym (2009), koszt podatkowy wystąpi w roku, w którym został dokonany odpis.