REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - ważny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - ważny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - ważny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 12 grudnia 2023 r. Trybunał Konstytucyjny wydał ważny dla podatników wyrok (sygn. SK 110/20) w sprawie zgodności z Konstytucją RP przepisów Ordynacji podatkowej zakresie, w jakim „przewiduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z dniem wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania, w sytuacji, gdy na skutek tej skargi sąd administracyjny prawomocnie stwierdził nieważność (z mocą ex tunc)”.

Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Czego dotyczył spór?

Sprawa dotyczyła podatnika, wobec którego zostały wydane decyzję w sprawie zobowiązania podatkowego w CIT za 2006 r. Zarówno jednak w pierwszej jak i drugiej instancji rozstrzygnięcia zostały podpisane przez osoby do tego nieuprawnione, co podatnik podnosił zaskarżając decyzje do sądu administracyjnego. Istotne znaczenie mają tutaj daty poszczególnych zdarzeń:

REKLAMA

  • maj 2009 r. – wszczęcie pierwotnego postępowania podatkowego w sprawie CIT za 2006 r.;
  • październik 2009 r. – wydanie decyzji kończącej postępowanie organu pierwszej instancji; 
  • styczeń 2010 r. – wydanie decyzji przez organ drugiej instancji uchylającą decyzję organu pierwszej instancji;
  • kwiecień 2010 r. – wydanie przez organ pierwszej instancji ponownej decyzji;
  • kwiecień 2010 r. – wydanie przez organ drugiej instancji ponownej decyzji;
  • listopad 2010 r. – wyrok WSA w Rzeszowie oddalający skargę podatnika;
  • 31 grudzień 2012 r. – ustawowy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego w CIT za 2006 r.
  • kwiecień 2013 r. wyrok NSA uchylający orzeczenie WSA i przekazujący sprawę do ponownego rozpatrzenia.
  • maj 2013 r. – ponowny wyrok WSA w Rzeszowie stwierdzający nieważność decyzji organu pierwszej i drugiej instancji.
  • maj 2014 r. – wszczęcie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego ponownego postępowania podatkowego wobec spółki w zakresie CIT, zakończonego decyzją z lipca 2014 r.

REKLAMA

Ponowne wszczęcie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego postępowania podatkowego zakończonego decyzją określająca zaległość podatkową w CIT za 2006 r., (tym razem prawidłowo podpisaną i podtrzymaną następnie przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej i sądy administracyjne) ponad dwa lata po upływie wynikającego z Ordynacji podatkowej 5 letniego okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego możliwe było dzięki zawieszeniu biegu przedawnienia od daty wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego do dnia doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego ze stwierdzeniem jego prawomocności. Dzięki temu organy podatkowe zyskały dodatkowy czas na zakwestionowanie rozliczeń spółki w CIT.

W ocenie podatnika przedłużenie okresu przedawnienia zobowiązania w związku z wniesieniem do sadu administracyjnego skargi na decyzję, która następnie została uznana za nieważną od momentu jej wydania z uwagi na dotknięcie jej wadliwością (podpisanie przez nieuprawnioną osobę) jest niezgodne z Konstytucją RP, w tym m.in.:
- art. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym: Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej oraz 
- art. 64 Konstytucji RP, zgodnie z którym: Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.

Warto przy tym podkreślić, że gdyby nie zawieszenie biegu przedawnienia organy podatkowe nie mogłyby ponownie w sposób prawidłowy wydać decyzji i podatnik nie były zobowiązany do zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami.

Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego

Trybunał nie zgodził się ze skarżącą. W jego ocenie zawieszenie biegu przedawnienia podatkowego z przyczyny wyżej wymienionych nie narusza zasady demokratycznego państwa prawa, ani nie stanowi nieuprawnionej ingerencji we własność

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W ustnych motywach wyroku, Trybunał stwierdził, że w niniejszej sprawie gdyby można było twierdzić, że w związku ze stwierdzeniem przez sąd, że zaskarżona decyzja jest nieważna to nie doszło by zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego to organy podatkowe utraciły by prawo do prawidłowego wyegzekwowania zaległości podatkowej.

Ponadto w ocenie Trybunału, fakt wystąpienia zawieszenia biegu przedawnienia nie może być uzależniony od zdarzeń przyszłych następujących po rozpoczęciu zawieszenia, tj. orzeczeniu o nieważności decyzji. Taka sytuacja bowiem powodowałaby niepewność po stronie podatnika co do jego sytuacji.

Niepokojący wyrok TK - komentarz

Szerzej będzie można odnieść się do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego po opublikowaniu pisemnego uzasadnienia wyroku. Niemniej już ustne motywy wyroku powinny budzić niepokój, w szczególności mając na uwadze nierówne pozycje jednostki i państwa w postępowaniu mającym na celu ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. 

Po pierwsze, Trybunał Konstytucyjny rozstrzygając w sprawie uprawnień państwa i skorelowanych z nimi gwarancji zabezpieczających prawa jednostki uznał jako ważniejsze te pierwsze. Z wyroku wynika bowiem, że możliwe jest przedłużenie uprawnień organów podatkowych do weryfikowania rozliczeń podatnika nawet jeżeli to przedłużenie wynika z działania organów stanowiącego rażące naruszenie prawa. 

Po drugie, nie zgadzam się z argumentacją, że w sytuacji takiej jak w niniejszej sprawie, zapewnienie pewności co do zasad przedłużenia terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego stanowi wartość która powinna być chroniona. Mamy tutaj bowiem do czynienia ze swoistą pułapką, w którą wpadł podatnik, a wynikającą z nieprawidłowego działania organów podatkowych. Nie ma przy tym znaczenia, że ostatecznie w związku z wydaniem decyzji wymiarowej w sposób prawidłowy zapłacił on zaległość podatkową. To na państwie bowiem ciąży obowiązek prawidłowego przeprowadzenia procedury w terminach przewidzianych prawem. Podatnik natomiast nie może ponosić negatywnych konsekwencji, jeżeli powołane do tego profesjonalne organy administracji publicznej nie są w stanie tego dokonać. 

Powyżej odnoszę się jedynie do argumentacji przedstawionej w ustnych motywach wyroku. Po ukazaniu się pisemnego uzasadnienia przedstawimy Państwu jego pełną analizę.

Piotr Popiel, Advicero Nexia

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

Kredyt EKOlogiczny 2025 – bezzwrotna dotacja dla firm na modernizację energetyczną. Jakie warunki trzeba spełnić?

Już od października 2025 r. przedsiębiorcy będą mogli ubiegać się o dofinansowanie z Kredytu EKOlogicznego – dotacji realizowanej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG 3.01).

Obowiązkowy KSeF: kogo obejmie, jak fakturować w czasie awarii? Co czeka podatników VAT w 2026 roku?

Ponad pół rok dzieli przedsiębiorców od dnia, w którym elektroniczne fakturowanie stanie się w Polsce obowiązkowe. W zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku, firmy będą musiały dołączyć do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku. Od tego momentu korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT czynnych. Firmy mają już niewiele czasu, by dostosować swoje systemy, procedury i zespoły do nowych wymogów.

REKLAMA

Ulga termomodernizacyjna i zwolnienie z podatku dochodowego (PIT) dla osób realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Najnowsze objaśnienia Ministra Finansów z 2025 r.

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Nowe tachografy nie aż tak inteligentne jak zakładano. Na jakie błędy muszą uważać kierowcy i firmy transportowe?

Od 19 sierpnia 2025 roku w przewozach międzynarodowych w UE wymagane będą już wyłącznie najnowsze tachografy inteligentne często oznaczane jako tachografy G2V2, czyli druga wersja tachografów inteligentnych. Obecnie w transporcie międzynarodowym stanowią one już większość tachografów. Choć nowe urządzenia rejestrujące miały za zadanie ułatwiać pracę firmom transportowym, to jednak są zawodne i mogą powodować wiele trudności przy rozliczaniu i kontroli czasu pracy kierowców. Na jakie błędy nowych smart tachografów trzeba uważać i jak skutecznie sobie z nimi radzić?

Patologiczna prywatyzacja majątku firm? Rada Przedsiębiorców wzywa rząd do pilnych zmian w prawie

Rada Przedsiębiorców alarmuje: niekontrolowane postępowania upadłościowe sprzyjają nadużyciom i grabieży majątku firm. W liście do premiera Donalda Tuska organizacja apeluje o zmiany legislacyjne, które mają zakończyć nieformalny system patologicznej prywatyzacji i chronić interes publiczny.

Jak korzystać w praktyce z procedury VAT OSS – rejestracja, rozliczenia, płatności, ewidencja

Procedura OSS (ang. One Stop Shop) obowiązuje w Polsce od 1 lipca 2021 r., jednak wciąż wiele firm nie zdaje sobie sprawy, jak bardzo może ona uprościć ich rozliczenia podatkowe w zakresie VAT. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się skomplikowana, przy wsparciu doświadczonego doradcy jej wdrożenie jest szybkie i efektywne, a korzyści z jej stosowania znaczące.

REKLAMA

Stawka VAT 0%: Jak poprawnie udokumentować dostawę wewnątrz UE, by nie stracić na podatku?

Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) może być opodatkowana stawką VAT 0%, ale tylko pod warunkiem spełnienia określonych wymogów formalnych. Sprawdź, czym dokładnie jest WDT, jakie dokumenty są niezbędne, by transakcja była zgodna z przepisami i jak uniknąć pułapek, które mogą skutkować dodatkowymi kosztami podatkowymi.

Urlop na samozatrudnieniu (kontrakt B2B) - komu przysługuje i co trzeba wiedzieć?

Zmęczenie i potrzeba oddechu od maili, telefonów i projektów to uczucia, które dobrze zna nie tylko pracownik etatowy. Coraz więcej samozatrudnionych prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze przyznaje wprost: chcieliby odpocząć, ale mają wątpliwości, co będzie się działo z ich firmą podczas dłuższej nieobecności. Często nie wiedzą nawet, jakie prawa do odpoczynku im przysługują. Wyjaśniamy, jakie mechanizmy prawne, podatkowe oraz organizacyjne mogą pomóc przedsiębiorcy złapać oddech.

REKLAMA