REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - ważny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Nexia Advicero
Doradztwo podatkowe, księgowość, corporate services, obsługa płacowo-kadrowa
Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - ważny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego
Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego - ważny dla podatników wyrok Trybunału Konstytucyjnego

REKLAMA

REKLAMA

W dniu 12 grudnia 2023 r. Trybunał Konstytucyjny wydał ważny dla podatników wyrok (sygn. SK 110/20) w sprawie zgodności z Konstytucją RP przepisów Ordynacji podatkowej zakresie, w jakim „przewiduje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego z dniem wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania, w sytuacji, gdy na skutek tej skargi sąd administracyjny prawomocnie stwierdził nieważność (z mocą ex tunc)”.

Zawieszenie biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Czego dotyczył spór?

Sprawa dotyczyła podatnika, wobec którego zostały wydane decyzję w sprawie zobowiązania podatkowego w CIT za 2006 r. Zarówno jednak w pierwszej jak i drugiej instancji rozstrzygnięcia zostały podpisane przez osoby do tego nieuprawnione, co podatnik podnosił zaskarżając decyzje do sądu administracyjnego. Istotne znaczenie mają tutaj daty poszczególnych zdarzeń:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja
  • maj 2009 r. – wszczęcie pierwotnego postępowania podatkowego w sprawie CIT za 2006 r.;
  • październik 2009 r. – wydanie decyzji kończącej postępowanie organu pierwszej instancji; 
  • styczeń 2010 r. – wydanie decyzji przez organ drugiej instancji uchylającą decyzję organu pierwszej instancji;
  • kwiecień 2010 r. – wydanie przez organ pierwszej instancji ponownej decyzji;
  • kwiecień 2010 r. – wydanie przez organ drugiej instancji ponownej decyzji;
  • listopad 2010 r. – wyrok WSA w Rzeszowie oddalający skargę podatnika;
  • 31 grudzień 2012 r. – ustawowy termin przedawnienia zobowiązania podatkowego w CIT za 2006 r.
  • kwiecień 2013 r. wyrok NSA uchylający orzeczenie WSA i przekazujący sprawę do ponownego rozpatrzenia.
  • maj 2013 r. – ponowny wyrok WSA w Rzeszowie stwierdzający nieważność decyzji organu pierwszej i drugiej instancji.
  • maj 2014 r. – wszczęcie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego ponownego postępowania podatkowego wobec spółki w zakresie CIT, zakończonego decyzją z lipca 2014 r.

Ponowne wszczęcie przez Naczelnika Urzędu Skarbowego postępowania podatkowego zakończonego decyzją określająca zaległość podatkową w CIT za 2006 r., (tym razem prawidłowo podpisaną i podtrzymaną następnie przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej i sądy administracyjne) ponad dwa lata po upływie wynikającego z Ordynacji podatkowej 5 letniego okresu przedawnienia zobowiązania podatkowego możliwe było dzięki zawieszeniu biegu przedawnienia od daty wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego do dnia doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego ze stwierdzeniem jego prawomocności. Dzięki temu organy podatkowe zyskały dodatkowy czas na zakwestionowanie rozliczeń spółki w CIT.

W ocenie podatnika przedłużenie okresu przedawnienia zobowiązania w związku z wniesieniem do sadu administracyjnego skargi na decyzję, która następnie została uznana za nieważną od momentu jej wydania z uwagi na dotknięcie jej wadliwością (podpisanie przez nieuprawnioną osobę) jest niezgodne z Konstytucją RP, w tym m.in.:
- art. 2 Konstytucji RP, zgodnie z którym: Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej oraz 
- art. 64 Konstytucji RP, zgodnie z którym: Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia.

Warto przy tym podkreślić, że gdyby nie zawieszenie biegu przedawnienia organy podatkowe nie mogłyby ponownie w sposób prawidłowy wydać decyzji i podatnik nie były zobowiązany do zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami.

REKLAMA

Stanowisko Trybunału Konstytucyjnego

Trybunał nie zgodził się ze skarżącą. W jego ocenie zawieszenie biegu przedawnienia podatkowego z przyczyny wyżej wymienionych nie narusza zasady demokratycznego państwa prawa, ani nie stanowi nieuprawnionej ingerencji we własność

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W ustnych motywach wyroku, Trybunał stwierdził, że w niniejszej sprawie gdyby można było twierdzić, że w związku ze stwierdzeniem przez sąd, że zaskarżona decyzja jest nieważna to nie doszło by zawieszenia biegu przedawnienia zobowiązania podatkowego to organy podatkowe utraciły by prawo do prawidłowego wyegzekwowania zaległości podatkowej.

Ponadto w ocenie Trybunału, fakt wystąpienia zawieszenia biegu przedawnienia nie może być uzależniony od zdarzeń przyszłych następujących po rozpoczęciu zawieszenia, tj. orzeczeniu o nieważności decyzji. Taka sytuacja bowiem powodowałaby niepewność po stronie podatnika co do jego sytuacji.

Niepokojący wyrok TK - komentarz

Szerzej będzie można odnieść się do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego po opublikowaniu pisemnego uzasadnienia wyroku. Niemniej już ustne motywy wyroku powinny budzić niepokój, w szczególności mając na uwadze nierówne pozycje jednostki i państwa w postępowaniu mającym na celu ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. 

Po pierwsze, Trybunał Konstytucyjny rozstrzygając w sprawie uprawnień państwa i skorelowanych z nimi gwarancji zabezpieczających prawa jednostki uznał jako ważniejsze te pierwsze. Z wyroku wynika bowiem, że możliwe jest przedłużenie uprawnień organów podatkowych do weryfikowania rozliczeń podatnika nawet jeżeli to przedłużenie wynika z działania organów stanowiącego rażące naruszenie prawa. 

Po drugie, nie zgadzam się z argumentacją, że w sytuacji takiej jak w niniejszej sprawie, zapewnienie pewności co do zasad przedłużenia terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego stanowi wartość która powinna być chroniona. Mamy tutaj bowiem do czynienia ze swoistą pułapką, w którą wpadł podatnik, a wynikającą z nieprawidłowego działania organów podatkowych. Nie ma przy tym znaczenia, że ostatecznie w związku z wydaniem decyzji wymiarowej w sposób prawidłowy zapłacił on zaległość podatkową. To na państwie bowiem ciąży obowiązek prawidłowego przeprowadzenia procedury w terminach przewidzianych prawem. Podatnik natomiast nie może ponosić negatywnych konsekwencji, jeżeli powołane do tego profesjonalne organy administracji publicznej nie są w stanie tego dokonać. 

Powyżej odnoszę się jedynie do argumentacji przedstawionej w ustnych motywach wyroku. Po ukazaniu się pisemnego uzasadnienia przedstawimy Państwu jego pełną analizę.

Piotr Popiel, Advicero Nexia

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Źródło zewnętrzne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA