REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy podlega opodatkowaniu odszkodowanie wypłacone pracownikowi za rozwiązanie umowy o pracę

Krzysztof Rustecki
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Na podstawie wyroku sądu pracownik otrzymał odszkodowanie za rozwiązanie z nim umowy o pracę oraz odszkodowanie z tytułu braku zapłaty za nadgodziny. Czy od odszkodowań tych należy pobrać zaliczkę na podatek dochodowy?

RADA

REKLAMA

Autopromocja

Odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę jest zwolnione od podatku dochodowego. Zaliczkę na podatek dochodowy należy pobrać tylko od odszkodowania z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe. Odszkodowanie to wynika bowiem z utraconych przez pracownika korzyści, gdyby wynagrodzenia te były wypłacane zgodnie z obowiązkiem pracodawcy.

UZASADNIENIE

Z pytania wynika, że mają Państwo obowiązek wypłaty pracownikowi odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę oraz odszkodowania z tytułu braku zapłaty za nadgodziny. W związku z tym powstaje wątpliwość co do konieczności pobrania zaliczki z tego tytułu.

Odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę

Aby odpowiedzieć, czy odszkodowanie za rozwiązanie umowy o pracę podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, należy odwołać się do art. 21 ust. 1 pkt 3 updof. Zgodnie z nim zwolnieniu od podatku dochodowego podlegają otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

 odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

 odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

 odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

• odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

 odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali lub według liniowej stawki 19%,

 odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Z powyższego wynika, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie zostało wymienione jako wyłączone ze zwolnienia od podatku dochodowego, a więc opodatkowane tym podatkiem. Jedynymi odszkodowaniami przyznawanymi zwykłym pracownikom podlegającymi opodatkowaniu są odszkodowania z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a) updof, oraz odszkodowania wynikające z zawartych umów lub ugód, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) updof. Z pytania nie wynika, żeby wypłacane przez Państwa odszkodowanie było jednym z dwóch wymienionych. W związku z tym odszkodowanie to jest zwolnione od podatku i nie należy od niego pobierać zaliczki na podatek dochodowy.

Odszkodowanie, które mają Państwo obowiązek wypłacić pracownikowi na podstawie wyroku sądu w związku z rozwiązaniem umowy o pracę, jest zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Warunkiem koniecznym do zwolnienia ze składek odszkodowania jest faktyczne rozwiązanie umowy o pracę i wypłacenie odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy. Nie ma znaczenia podstawa uzyskania odszkodowania, tzn. czy są nią przepisy prawa pracy, porozumienie z pracodawcą, czy np. wyrok sądu. Nie ma również znaczenia, czy w związku z rozwiązaniem umowy o pracę pracownik uzyskał inne odprawy, odszkodowania lub rekompensaty. Na zwolnienie ze składek nie ma również wpływu data wypłacenia odszkodowania - bezpośrednio po rozwiązaniu umowy o pracę, ani sposób jej wypłaty - jednorazowo, w ratach. Ponieważ odszkodowanie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy jest zwolnione ze składek, nie powinni Państwo tego odszkodowania wykazywać w dokumentach rozliczeniowych składanych do ZUS za poszczególne osoby zgłoszone do ubezpieczenia.

Odszkodowanie z tytułu braku zapłaty za nadgodziny

REKLAMA

Pracodawca jest obowiązany w szczególności terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie (art. 94 pkt 5 k.p.). Oznacza to, że na pracodawcy ciąży nie tylko obowiązek wypłaty w prawidłowej wysokości oraz w terminie samej pensji, ale również pozostałych składników wynagrodzenia. Ponieważ Państwa firma nie wypłaciła wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, pracownikowi udało się uzyskać z tego tytułu odszkodowanie. Odszkodowanie to należy uznać za odszkodowanie dotyczące korzyści, które pracownik mógłby osiągnąć, gdyby mu nie wyrządzono szkody (tj. gdyby wypłacono mu wynagrodzenie za godziny nadliczbowe).

Odszkodowanie to nie będzie korzystało ze zwolnienia z podatku dochodowego. Wynika to z treści art. 21 ust. 1 pkt 3b updof. Zgodnie z nim zwolnieniem od podatku zostały objęte także inne odszkodowania bądź zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

• otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

• dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

 

W kwestii prawidłowego rozliczenia podatku dochodowego od odszkodowań wypłacanych za rozwiązanie umowy o pracę oraz niewypłacone godziny nadliczbowe wielokrotnie wypowiadały się organy podatkowe. W piśmie z 21 listopada 2008 r., nr IPPB2/415-1296/08-2/JK, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdził, że:

Odszkodowanie w kwocie 4320 zł przysługujące pracownikowi w związku z rozwiązaniem umowy o pracę nie zostało również wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a)-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A zatem powyżej wskazana kwota odszkodowania podlega zwolnieniu od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Odnośnie natomiast do kwoty odszkodowania dotyczącego spornego wynagrodzenia za nadgodziny, należy stwierdzić, iż odszkodowanie jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy, niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się. Na podstawie ww. przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega odszkodowanie otrzymane z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, iż gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Zatem odszkodowanie z tytułu utraconego zysku powinno być opodatkowane, w przeciwnym razie poszkodowany znalazłby się w korzystniejszej sytuacji niż ta, w jakiej by był, gdyby szkoda nie zaistniała.

Reasumując, należy stwierdzić, iż odszkodowanie zasądzone przez Sąd w części przypadające na odszkodowanie z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę będzie zwolnione z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to równocześnie, iż Wnioskodawca jako płatnik nie jest obowiązany do poboru zaliczki na podatek dochodowy od kwoty tej części odszkodowania. Natomiast odszkodowanie w kwocie przypadającej na wynagrodzenie za godziny nadliczbowe będzie stanowić dla pracownika przychód ze stosunku pracy. Tym samym Spółka od tej kwoty odszkodowania ma obowiązek zgodnie z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy, a następnie kwotę odszkodowania wykazać łącznie z innymi dochodami ze stosunku pracy w informacji PIT-11.

PRZYKŁAD

Na podstawie wyroku sądu pracy pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę w kwocie 4000 zł. Jest ono zwolnione od podatku. Pracodawca nie powinien pobierać od niego zaliczki na podatek dochodowy. Ponadto pracownik otrzymał odszkodowanie z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia za godziny nadliczbowe w wysokości 10 000 zł. Odszkodowanie to nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego. Pracodawca powinien pobrać od tej kwoty zaliczkę na podatek dochodowy.

Odszkodowanie, które pracownik uzyskał od Państwa w związku z niewypłaceniem w terminie wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych na podstawie wyroku sądu, nie jest zwolnione ze składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W związku z tym mają Państwo obowiązek naliczyć składki od wypłaconego pracownikowi odszkodowania. Dokumenty do ZUS za byłego pracownika zostaną przekazane już po rozwiązaniu umowy o pracę, dlatego jako tytuł do ubezpieczeń powinni Państwo wskazać: 30 00 xx - osoba, za którą należy rozliczyć i opłacić składki lub należne świadczenia w dokumentach rozliczeniowych składanych nie wcześniej niż za następny miesiąc, po ustaniu tytułu do ubezpieczeń.

• art. 21 ust. 1 pkt 3, pkt 3a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 19, poz. 100

• art. 55 § 1, § 11, art. 94 pkt 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - j.t. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94; ost.zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 6, poz. 33

• § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - Dz.U. Nr 161, poz. 1106; ost.zm. Dz.U. 2004 r. Nr 243, poz. 2434

Krzysztof Rustecki

ekspert w zakresie podatku dochodowego

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Odliczenie w PIT zakupu smartfona, smartwatcha i tabletu jest możliwe. Kto ma takie prawo? [Ulga rehabilitacyjna 2025]

Wydatki poniesione przez podatnika z orzeczoną niepełnosprawnością na zakup telefonu komórkowego (smartfona), smartwatcha i tabletu oraz oprogramowania i baterii do tych urządzeń (a także na naprawy tych urządzeń), można uznać za wydatki, podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem tego odliczenia jest to, by te urządzenia ułatwiały wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Takie jest stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentowane np. w interpretacji indywidualnej z 19 listopada 2024 r.

Twój e-PIT już jest! Jak szybko rozliczyć PIT i otrzymać zwrot podatku?

Usługa Twój e-PIT ruszyła 15 lutego 2025 roku rusza. To najprostszy sposób na szybkie i wygodne rozliczenie podatku PIT za 2024 rok. Sprawdź, jakie nowości wprowadzono w tym roku i jak złożyć zeznanie w kilka kliknięć, by nie czekać na zwrot podatku!

Zaniechanie poboru podatku od subwencji i wsparcia finansowego z tarcz PFR do końca 2026 roku

Ministerstwo Finansów chce wydłużyć do końca 2026 r. okres zaniechania poboru podatku od subwencji finansowych oraz finansowania preferencyjnego udzielonych przez PFR w ramach tarcz – wynika z projektu rozporządzenia, opublikowanego 14 lutego 2025 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji.

Twój e-PIT 2025: jakie ulgi podatkowe trzeba wypełnić samemu? Jak złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok?

Od 15 lutego do 30 kwietnia 2025 r. można składać roczne zeznania podatkowe PIT i rozliczyć dochody (przychody) uzyskane w 2024 roku. Ministerstwo Finansów zachęca do korzystania z e-usług Krajowej Administracji Skarbowej i rozliczania podatków drogą elektroniczną. W 2025 r. kolejny raz z usługi Twój e-PIT będą mogły skorzystać również osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Pierwszy raz usługa Twój e-PIT będzie dostępna także w aplikacji mobilnej e-Urząd Skarbowy (e-US). MF i KAS zachęcają także do aktywowania usługi e-korespondencji przy okazji logowania do e-US w związku z rozliczeniem podatku.

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: kwoty, podstawy wymiaru, zmiany i korzyści dla firm. Kiedy pierwsze płatności na nowych zasadach?

Od 1 stycznia 2025 r. zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, kto skorzysta z nowych przepisów i kiedy pierwsze płatności „na nowych zasadach”. Ile wynoszą składki zdrowotne i podstawy wymiaru poszczególnych przedsiębiorców w zależności od ich formy opodatkowania?

PFRON 2025: Obowiązki pracodawcy. Składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

REKLAMA

260-280 zł za badanie techniczne samochodu (postulat diagnostów). Czy już w 2025 r. będzie drożej, w tym wyższe też opłaty karne za spóźniony przegląd i nowe terminy?

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

REKLAMA