REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kary umowne a PIT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Kary umowne a PIT
Kary umowne a PIT

REKLAMA

REKLAMA

Kary umowne, w odróżnieniu od odszkodowań, stanowią przychód z innych źródeł i są objęte PIT. Przekonał się o tym podatnik, którego sprawa zakończyła się ostatecznie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w Warszawie (wyrok NSA z dnia 29 marca 2022 r. sygn. II FSK 1822/19).

Odmowa zawarcia umowy przyrzeczonej

Sprawa dotyczyła osoby pokrzywdzonej przez dewelopera, który odmówił zawarcia umowy przyrzeczonej, pomimo, że podpisał umowę przedwstępną sprzedaży lokalu mieszkalnego. W rezultacie, po wygranym procesie cywilnym, deweloper był zobowiązany zapłacić wnioskodawcy blisko 500 tys. zł wraz z odsetkami, kosztami procesu oraz karą umowną.

REKLAMA

Autopromocja

REKLAMA

W związku z powyższą wypłatą deweloper przesłał do wnioskodawcy PIT-8C, gdzie w części D, jako przychody z innych źródeł, wskazał wszystkie wypłacone sumy, poza zwrotem wpłaconych zaliczek. Były wśród nich różne kategorie płatności takie jak: koszty zastępstwa procesowego, które są elementem wynagrodzenia adwokatów, koszty sądowe, które są przychodem Skarbu Państwa, czy kary i odsetki umowne, które są zadośćuczynieniem za opóźnienie w świadczeniu usługi. Ponadto wskazano tam odsetki ustawowe będące odszkodowaniem za bezprawne korzystanie przez dewelopera przez 7 lat ze środków pieniężnych oraz za pozbawienie przedmiotu umowy.

W ramach wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wnioskodawca zapytał jakie są skutki podatkowe z tytułu odzyskanych i otrzymanych od dewelopera należności, w szczególności, czy w związku z zasądzonymi przez sądy należnościami ma możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego od podatku dochodowego. Ponadto podatnik chciał ustalić czy do kosztów uzyskania przychodu w przedmiotowej sprawie można zaliczyć: straty z wynajmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego, lub z oprocentowania środków na lokatach i innych bezpiecznych instrumentach bankowych, lub państwowych produktach finansowych oraz czy do kosztów uzyskania przychodu w przedmiotowej sprawie można zaliczyć: koszty wynajmu mieszkania zastępczego, porównywalnego w stosunku do przedmiotowego, koszty adwokackie (poza kosztami, zasądzonymi przez sąd, zastępstwa procesowego) i koszty obsługi zaciągniętego długu i karę umowną.

Innymi słowy podatnik, pomimo wygranej sprawy przed sądem nie chciał płacić podatku od otrzymanych od dewelopera należności.

Stanowisko fiskusa

Fiskus w wydanej interpretacji stwierdził, że zwrot wpłaconych zaliczek oraz zwrot kosztów procesu nie stanowią przysporzenia majątkowego dla wnioskodawcy. Tymczasem pozostałe płatności z tytułu odsetek za zwłokę ze świadczeniem odszkodowania, czy kara umowna są zasadniczo opodatkowane.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W kwestii kosztów uzyskania przychodów organ wskazał, że jedynie koszty adwokackie są związane z przychodem, a w pozostałym zakresie brak jest związku przyczynowo skutkowego pomiędzy kosztami, a przychodami, co oznacza, że poniesione lub alternatywne wydatki nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu.

W świetle takiej interpretacji podatnik zobowiązany byłby do zapłaty stosunkowo dużego podatku z uwagi na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jedynie niewielkiej kwoty poniesionej szkody. Ponadto organ zakwalifikował wypłacone kwoty jako kary umowne, a nie odszkodowanie podlegające zasadniczo zwolnieniu z PIT (art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT).

Wyroki sądów administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oraz Naczelny Sąd Administracyjny były w tej sprawie zgodne stwierdzając, że organ podatkowy prawidłowo wskazał, że nie można uznać kary umownej za odszkodowanie w rozumieniu art. 21 ust.1 pkt 3b ustawy o PIT, bowiem znaczenie tych pojęć jest inne, mimo podobnej funkcji jaką pełnią w obrocie. Dodatkowo na poparcie stanowiska organu oba sądy administracyjne wskazały, że w przypadku, gdy wysokość kary umownej nie zależy od wysokości uszczerbku, nie ma możliwości dokonania analizy, czy otrzymane odszkodowanie zostało przyznane za rzeczywistą stratę (damnum emergens) czy za utracone korzyści (lucrum cessans).

W odniesieniu do kosztów uzyskania przychodów sądy administracyjne potwierdziły, że wnioskodawca może zaliczyć do nich jedynie koszty adwokackie, i to tylko w części, tj. proporcjonalnie do przychodu podlegającego opodatkowaniu. W pozostałej części koszty adwokackie nie będą stanowiły kosztów uzyskania przychodów, gdyż dotyczą przychodu zwolnionego z opodatkowania. W zakresie pozostałych kosztów, czy utraconych korzyści, sądy administracyjne wskazały, że nie można ich kwalifikować do kosztów uzyskania przychodu.

W związku z negatywnym podejściem sądów do kwalifikacji utraconych korzyści jako kosztów uzyskania przychodów warto zastosować nieco inną strategią, zmierzającą do przynajmniej częściowego zrekompensowania podatnikowi strat powstałych w wyniku niemożności osiągnięcia zysków. Dobrze skalkulowane koszty utraconych korzyści mogą bowiem stanowić podstawę do wyliczenia kary umownej, i być dla sądu podstawą do orzeczenia adekwatnej rekompensaty.

Autor: Agnieszka Stachurska, dyrektor biura rachunkowego Skarbiec Corporate Services, z grupy Kancelarii Prawnej Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

REKLAMA

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

Miliardy z KPO usprawniają kolejową infrastrukturę

Prawie 11,5 mld zł warte są inwestycje realizowane ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. Zarządzająca infrastrukturą kolejową spółka, która jest największym beneficjentem KPO, zawarła już ponad 120 umów z wykonawcami na kwotę 8 mld zł. Przeszło 160 prowadzonych zadań ma przyczynić się do zwiększenia prędkości pociągów, a także zwiększenia przepustowości tras oraz usprawnienia zarządzania ruchem kolejowym. Inwestycje poprawiają bezpieczeństwo ruchu i komfort obsługi podróżnych. Na stacjach i przystankach budowany jest nowoczesny system informacji pasażerskiej, a ich infrastruktura - dopasowywana do potrzeb osób o ograniczonej mobilności.

REKLAMA

Darowizna od brata ponad limit 36 120 zł. Jakie warunki muszą zostać spełnione, aby nie stracić prawa do zwolnienia podatkowego?

Co robić gdy darowizna przekazana przez brata przekracza limit kwoty wolnej w wysokości 36 120 zł? Czy podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że jest dokonywana z majątku wspólnego brata i jego małżonki? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby nie stracić prawa do zwolnienia?

KSeF wymusi zmiany. Rejestry VAT i wydatki pracownicze po nowemu od 2026 roku

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur to jeden z najważniejszych projektów cyfryzacyjnych polskiej administracji podatkowej ostatnich lat. Od 1 lutego lub od 1 kwietnia 2026 roku – w zależności od poziomu sprzedaży w 2024 roku – podatnicy VAT będą zobowiązani do wystawiania faktur wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem KSeF. To nie tylko zmiana technologiczna, ale także rewolucja organizacyjna, która wymusi dostosowanie systemów księgowych, procesów wewnętrznych i codziennej pracy działów finansowych.

REKLAMA