REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych
Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych. Po niespełna dwóch latach od początku funkcjonowania ulgi w podatku dochodowym dla osób do 26 roku życia, nadal istnieje szereg niejasności związanych z ograniczeniami w jej stosowaniu. Wiele wątpliwości pojawia się w momencie, kiedy beneficjenci ww. ulgi uzyskują przychody z tytułu przeniesienia praw autorskich.

Zastosowanie „ulgi dla młodych” w PIT

Wraz z początkiem sierpnia 2019 roku na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: „ustawy o PIT”), zaczęła obowiązywać tzw. ulga dla młodych. W myśl art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT, zakresem niniejszego zwolnienia zostały objęte przychody osiągane przez osoby fizyczne do ukończenia 26 roku życia, do których stosuje się zasady opodatkowania według skali podatkowej. Ulga objęła przychody:

REKLAMA

  • ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT oraz
  • działalności wykonywanej osobiście na podstawie umowy zlecenia, o której mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT,
  •  a także od 1 stycznia 2021 r. przychody ze stażów uczniowskich oraz praktyk absolwenckich.

REKLAMA

Kluczowymi elementami warunkującymi możliwość skorzystania z ww. ulgi są kryteria określające wiek podatnika, moment uzyskania przychodu, zasady opodatkowania przychodów i ich rodzaj, a także limit ulgi, który został ograniczony do kwoty 85 528 zł.

Chociaż w teorii zasady stosowania przedmiotowego zwolnienia zostały dosyć szczegółowo określone, to w praktyce wielu podatników i płatników ma z nimi problem. Dowodzą temu liczne wnioski o interpretacje indywidualne składane przez podatników. Szczególnie problematyczną kwestią w nich poruszaną jest zamknięty katalog źródeł przychodów umożliwiających skorzystanie z ulgi dla młodych i odpowiednie zakwalifikowanie przychodów z praw autorskich.

Prawa autorskie pracownika/zleceniobiorcy a 50 proc. kosztów uzyskania przychodów (KUP)

Zastosowanie 50 proc. kosztów uzyskania przychodów przysługuje m.in. z tytułu przeniesienia praw autorskich do utworu, jednakże aby dany przychód nie został zakwalifikowany jako przychód z praw majątkowych wyłączających możliwość zastosowania zwolnienia z PIT, kluczowa jest analiza treści zawieranej umowy o pracę bądź umowy cywilnoprawnej.

Uznanie części wynagrodzenia za honorarium autorskie oraz zastosowanie wobec niego 50 proc. kosztów uzyskania przychodów  uwarunkowane jest tym, aby:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w ramach stosunku pracy powstał utwór będącego przedmiotem prawa autorskiego;
  • pracownik, który stworzył utwór będący przedmiotem prawa autorskiego dysponował obiektywnymi dowodami na potwierdzenie tych okoliczności (np. oświadczeniem pracownika oraz pracodawcy);
  • honorarium autorskie zostało wyraźnie wyodrębnienie od innych składników wynagrodzenia  pracownika – twórcy.

Powstanie utworu i przeniesienie praw do niego

REKLAMA

W myśl ustawy o prawie autorskim, z prawami autorskimi mamy do czynienia w sytuacji, kiedy w wyniku nakładu pracy powstaje utwór o zindywidualizowanym charakterze stanowiący postać działalności twórczej danej osoby. Staje się on przedmiotem prawa autorskiego od momentu jego ustalenia, tj. możliwości zaprezentowania osobie trzeciej, jednakże moment ten nie musi być równoznaczny z ukończeniem dzieła, może go stanowić również jego fragment.

Zgodnie z ogólną interpretacją Ministra Finansów z 15 września 2020 roku o Nr DD3.8201.1.2018, dotyczącą zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego, utwór może powstać zarówno w ramach umowy o pracę jak również stosunku cywilnoprawnego.

Na podstawie zawartej z twórcą umowy, prawa do utworu mogą zostać przekazane na zasadzie pierwotnego nabycia (ex lege) już w chwili jego powstania, bądź w drodze nabycia następczego (tzw. cessio legis), w myśl którego prawa autorskie przechodzą z twórcy na pracodawcę w sposób pochodny dopiero na skutek ich przekazania. W myśl powyższego, w przypadku nabycia wtórnego, do rozporządzenia majątkowym prawem autorskim dochodzi w momencie przyjęcia utworu. Stanowi o tym również art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, który znajduje zastosowanie, jeśli umowa bądź szczególne regulacje ustawowe nie przewidują odrębnych ustaleń.

W tym miejscu warto wskazać, iż art. 74 ust. 3 cytowanej ustawy odnosi się stricte do profesji programistów i zawiera wyjątek od przedstawionej wyżej reguły. Wprowadza bowiem zasadę pierwotnego nabycia praw autorskich do programu komputerowego przez pracodawcę, która skutkuje wykluczeniem możliwości odliczenia 50 proc. kosztów uzyskania przychodów u danego pracownika w przypadku nie wprowadzenia innych ustaleń w umowie. Powodem takiego stanu rzeczy jest konstrukcja zacytowanego przepisu, wskazująca, iż w opisanym przypadku nie dochodzi do rozporządzania prawami autorskimi przez pracownika, ani do ich przeniesienia na pracodawcę w myśl art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT.

Reasumując, warunkiem koniecznym uprawniającym twórców do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów jest zawarcie takiej umowy, z której w sposób niebudzący wątpliwości będą wynikały prawa autora do rozporządzania własnym utworem oraz warunki ich odpłatnego przekazania na rzecz pracodawcy (zleceniodawcy).

Jednocześnie należy zastrzec, że wyżej wskazane regulacje nie odnoszą się do przychodów z praw autorskich, kwalifikowanych zgodnie z art. 18 ustawy o PIT jako przychody z praw majątkowych. Mają one bowiem zastosowanie wyłącznie do rozporządzania prawami autorskimi w ramach stosunku pracy bądź stosunków pokrewnych lub z osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia.

 Wyodrębnienie i udokumentowanie honorarium autorskiego

Jednym z kluczowych elementów, umożliwiających stosowanie 50 proc. kosztów uzyskania przychodów w przypadku umowy o pracę zawieranej z twórcą jest odpowiednie wyodrębnienie honorarium dotyczącego przekazania praw autorskich.  Kryteria określenia wynagrodzenia dla autora nie zostały wprost wskazane w przepisach, jednakże co do zasady ustalenie honorarium następuje na podstawie zawartej umowy lub innych regulacji obowiązujących u pracodawcy.

Objęcie przedmiotem prawa autorskiego może dotyczyć przychodu osiągniętego przez pracownika również w części. Prawo do pomniejszenia przychodu o preferencyjne koszty w wysokości 50 proc. będzie dotyczyło wyłącznie wynagrodzenia, należnego z tytułu stworzenia dzieła będącego przedmiotem praw autorskich. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 kwietnia 2017 r. o sygn. akt II FSK 3865/14, tylko jednoznaczne ustalenie, że dany przychód objęty jest przedmiotem prawa autorskiego, umożliwia zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

W orzecznictwie wskazuje się na kilka istotnych elementów, o których spełnienie należy zadbać, aby organy podatkowe nie zakwestionowały słuszności zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów.  Warto podkreślić, że dorobek orzecznictwa w tym zakresie, ograniczył się w głównej mierze do  wyszczególnienia negatywnych przesłanek. Mianowicie, jako niewystarczające dowody potwierdzające wyodrębnienie honorarium autorskiego sądy wskazują oparcie się wyłącznie na obustronnych oświadczeniach o wykonaniu pracy twórczej bądź jedynie procentowym wyszczególnieniu czasu przeznaczonego na pracę twórcą w umowie o pracę.

Nie ma uniwersalnych reguł, które należałoby zastosować. Wskazuje się jednak, że niezbędnym elementem w obydwu przypadkach (tj. wyodrębnienia honorarium wyłącznie na podstawie oświadczenia bądź procentowego wyszczególnienia czasu pracy) jest określenie konkretnego utworu, który powstał lub ma powstać w ramach zawartej umowy. Pomocne będą również wszelkiego rodzaju ewidencje oraz dokumentacja urzeczywistniająca przebieg prac nad danym utworem. W ewidencji tej pracodawca może też potwierdzać przyjęcie danego utworu, lub inny moment  warunkujący przejście na niego autorskich praw majątkowych.

Ponadto płatnik powinien wyodrębnić w ramach wynagrodzenia honorarium oraz pozostałe składniki wynagrodzenia. Umowa może wprost wskazywać kwotę honorarium lub przewidywać zasadę procentowego określania honorarium w stosunku do ogólnej kwoty wynagrodzenia, z tym że honorarium musi być powiązane z konkretnym utworem (czy utworami określonymi rodzajowo).

Fakt uzyskania przychodu z praw autorskich i jego wysokość wymaga odpowiedniego udokumentowania. W ślad za aktualną linią orzeczniczą, należy podkreślić, iż nie wyklucza się żadnego prawnie dopuszczalnego dowodu.

Należy podkreślić, że analogiczne wnioski płyną także z powołanej wyżej interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 15.09.2020 r. dotyczącej zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego.

Wspólny limit obejmujący ulgę dla młodych oraz podwyższone KUP z tytułu praw autorskich

Zastosowanie wobec podatnika preferencji polegającej na zwolnieniu z PIT do osiągnięcia 26 roku życia, nie wyklucza odliczenia 50 proc. kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich. Jednakże, osoby korzystające z ulgi dla młodych oraz jednocześnie uzyskujące przychody z tytułu rozporządzania prawami autorskimi, do których stosują podwyższone KUP, powinny monitorować na bieżąco ich proporcję w stosunku do ustawowo określonego limitu obydwu preferencji. Zgodnie z art. 22 ust. 9aa ustawy o PIT, suma przychodów objętych ulgą oraz łączna wartość odliczanych 50 proc. kosztów uzyskania przychodów, nie mogą w roku podatkowym przekroczyć wysokości pierwszego progu podatkowego, tj. kwoty 85 528 zł.

Zatem podatnik będący beneficjentem ulgi dla młodych, który w danym roku podatkowym w ramach zawartej umowy otrzymuje także przychody z tytułu praw autorskich, musi tak skalkulować odliczane koszty oraz przychód by mieszcząc się we wskazanym wyżej limicie skorzystać z jak największej preferencji.

Podstawa prawna:

- ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.);

- ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1231 ze zm.).

Katarzyna Kliszczewska, konsultant podatkowy w Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp. k.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA