REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych
Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Koszty 50 % przy zbyciu praw autorskich a zwolnienie z PIT dla młodych. Po niespełna dwóch latach od początku funkcjonowania ulgi w podatku dochodowym dla osób do 26 roku życia, nadal istnieje szereg niejasności związanych z ograniczeniami w jej stosowaniu. Wiele wątpliwości pojawia się w momencie, kiedy beneficjenci ww. ulgi uzyskują przychody z tytułu przeniesienia praw autorskich.

Zastosowanie „ulgi dla młodych” w PIT

Wraz z początkiem sierpnia 2019 roku na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: „ustawy o PIT”), zaczęła obowiązywać tzw. ulga dla młodych. W myśl art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o PIT, zakresem niniejszego zwolnienia zostały objęte przychody osiągane przez osoby fizyczne do ukończenia 26 roku życia, do których stosuje się zasady opodatkowania według skali podatkowej. Ulga objęła przychody:

REKLAMA

REKLAMA

  • ze stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT oraz
  • działalności wykonywanej osobiście na podstawie umowy zlecenia, o której mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PIT,
  •  a także od 1 stycznia 2021 r. przychody ze stażów uczniowskich oraz praktyk absolwenckich.

Kluczowymi elementami warunkującymi możliwość skorzystania z ww. ulgi są kryteria określające wiek podatnika, moment uzyskania przychodu, zasady opodatkowania przychodów i ich rodzaj, a także limit ulgi, który został ograniczony do kwoty 85 528 zł.

Chociaż w teorii zasady stosowania przedmiotowego zwolnienia zostały dosyć szczegółowo określone, to w praktyce wielu podatników i płatników ma z nimi problem. Dowodzą temu liczne wnioski o interpretacje indywidualne składane przez podatników. Szczególnie problematyczną kwestią w nich poruszaną jest zamknięty katalog źródeł przychodów umożliwiających skorzystanie z ulgi dla młodych i odpowiednie zakwalifikowanie przychodów z praw autorskich.

Prawa autorskie pracownika/zleceniobiorcy a 50 proc. kosztów uzyskania przychodów (KUP)

Zastosowanie 50 proc. kosztów uzyskania przychodów przysługuje m.in. z tytułu przeniesienia praw autorskich do utworu, jednakże aby dany przychód nie został zakwalifikowany jako przychód z praw majątkowych wyłączających możliwość zastosowania zwolnienia z PIT, kluczowa jest analiza treści zawieranej umowy o pracę bądź umowy cywilnoprawnej.

REKLAMA

Uznanie części wynagrodzenia za honorarium autorskie oraz zastosowanie wobec niego 50 proc. kosztów uzyskania przychodów  uwarunkowane jest tym, aby:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • w ramach stosunku pracy powstał utwór będącego przedmiotem prawa autorskiego;
  • pracownik, który stworzył utwór będący przedmiotem prawa autorskiego dysponował obiektywnymi dowodami na potwierdzenie tych okoliczności (np. oświadczeniem pracownika oraz pracodawcy);
  • honorarium autorskie zostało wyraźnie wyodrębnienie od innych składników wynagrodzenia  pracownika – twórcy.

Powstanie utworu i przeniesienie praw do niego

W myśl ustawy o prawie autorskim, z prawami autorskimi mamy do czynienia w sytuacji, kiedy w wyniku nakładu pracy powstaje utwór o zindywidualizowanym charakterze stanowiący postać działalności twórczej danej osoby. Staje się on przedmiotem prawa autorskiego od momentu jego ustalenia, tj. możliwości zaprezentowania osobie trzeciej, jednakże moment ten nie musi być równoznaczny z ukończeniem dzieła, może go stanowić również jego fragment.

Zgodnie z ogólną interpretacją Ministra Finansów z 15 września 2020 roku o Nr DD3.8201.1.2018, dotyczącą zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego, utwór może powstać zarówno w ramach umowy o pracę jak również stosunku cywilnoprawnego.

Na podstawie zawartej z twórcą umowy, prawa do utworu mogą zostać przekazane na zasadzie pierwotnego nabycia (ex lege) już w chwili jego powstania, bądź w drodze nabycia następczego (tzw. cessio legis), w myśl którego prawa autorskie przechodzą z twórcy na pracodawcę w sposób pochodny dopiero na skutek ich przekazania. W myśl powyższego, w przypadku nabycia wtórnego, do rozporządzenia majątkowym prawem autorskim dochodzi w momencie przyjęcia utworu. Stanowi o tym również art. 12 ust. 1 ustawy o prawie autorskim, który znajduje zastosowanie, jeśli umowa bądź szczególne regulacje ustawowe nie przewidują odrębnych ustaleń.

W tym miejscu warto wskazać, iż art. 74 ust. 3 cytowanej ustawy odnosi się stricte do profesji programistów i zawiera wyjątek od przedstawionej wyżej reguły. Wprowadza bowiem zasadę pierwotnego nabycia praw autorskich do programu komputerowego przez pracodawcę, która skutkuje wykluczeniem możliwości odliczenia 50 proc. kosztów uzyskania przychodów u danego pracownika w przypadku nie wprowadzenia innych ustaleń w umowie. Powodem takiego stanu rzeczy jest konstrukcja zacytowanego przepisu, wskazująca, iż w opisanym przypadku nie dochodzi do rozporządzania prawami autorskimi przez pracownika, ani do ich przeniesienia na pracodawcę w myśl art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT.

Reasumując, warunkiem koniecznym uprawniającym twórców do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów jest zawarcie takiej umowy, z której w sposób niebudzący wątpliwości będą wynikały prawa autora do rozporządzania własnym utworem oraz warunki ich odpłatnego przekazania na rzecz pracodawcy (zleceniodawcy).

Jednocześnie należy zastrzec, że wyżej wskazane regulacje nie odnoszą się do przychodów z praw autorskich, kwalifikowanych zgodnie z art. 18 ustawy o PIT jako przychody z praw majątkowych. Mają one bowiem zastosowanie wyłącznie do rozporządzania prawami autorskimi w ramach stosunku pracy bądź stosunków pokrewnych lub z osobiście wykonywanej działalności na podstawie umowy zlecenia.

 Wyodrębnienie i udokumentowanie honorarium autorskiego

Jednym z kluczowych elementów, umożliwiających stosowanie 50 proc. kosztów uzyskania przychodów w przypadku umowy o pracę zawieranej z twórcą jest odpowiednie wyodrębnienie honorarium dotyczącego przekazania praw autorskich.  Kryteria określenia wynagrodzenia dla autora nie zostały wprost wskazane w przepisach, jednakże co do zasady ustalenie honorarium następuje na podstawie zawartej umowy lub innych regulacji obowiązujących u pracodawcy.

Objęcie przedmiotem prawa autorskiego może dotyczyć przychodu osiągniętego przez pracownika również w części. Prawo do pomniejszenia przychodu o preferencyjne koszty w wysokości 50 proc. będzie dotyczyło wyłącznie wynagrodzenia, należnego z tytułu stworzenia dzieła będącego przedmiotem praw autorskich. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 kwietnia 2017 r. o sygn. akt II FSK 3865/14, tylko jednoznaczne ustalenie, że dany przychód objęty jest przedmiotem prawa autorskiego, umożliwia zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

W orzecznictwie wskazuje się na kilka istotnych elementów, o których spełnienie należy zadbać, aby organy podatkowe nie zakwestionowały słuszności zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów.  Warto podkreślić, że dorobek orzecznictwa w tym zakresie, ograniczył się w głównej mierze do  wyszczególnienia negatywnych przesłanek. Mianowicie, jako niewystarczające dowody potwierdzające wyodrębnienie honorarium autorskiego sądy wskazują oparcie się wyłącznie na obustronnych oświadczeniach o wykonaniu pracy twórczej bądź jedynie procentowym wyszczególnieniu czasu przeznaczonego na pracę twórcą w umowie o pracę.

Nie ma uniwersalnych reguł, które należałoby zastosować. Wskazuje się jednak, że niezbędnym elementem w obydwu przypadkach (tj. wyodrębnienia honorarium wyłącznie na podstawie oświadczenia bądź procentowego wyszczególnienia czasu pracy) jest określenie konkretnego utworu, który powstał lub ma powstać w ramach zawartej umowy. Pomocne będą również wszelkiego rodzaju ewidencje oraz dokumentacja urzeczywistniająca przebieg prac nad danym utworem. W ewidencji tej pracodawca może też potwierdzać przyjęcie danego utworu, lub inny moment  warunkujący przejście na niego autorskich praw majątkowych.

Ponadto płatnik powinien wyodrębnić w ramach wynagrodzenia honorarium oraz pozostałe składniki wynagrodzenia. Umowa może wprost wskazywać kwotę honorarium lub przewidywać zasadę procentowego określania honorarium w stosunku do ogólnej kwoty wynagrodzenia, z tym że honorarium musi być powiązane z konkretnym utworem (czy utworami określonymi rodzajowo).

Fakt uzyskania przychodu z praw autorskich i jego wysokość wymaga odpowiedniego udokumentowania. W ślad za aktualną linią orzeczniczą, należy podkreślić, iż nie wyklucza się żadnego prawnie dopuszczalnego dowodu.

Należy podkreślić, że analogiczne wnioski płyną także z powołanej wyżej interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 15.09.2020 r. dotyczącej zastosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego.

Wspólny limit obejmujący ulgę dla młodych oraz podwyższone KUP z tytułu praw autorskich

Zastosowanie wobec podatnika preferencji polegającej na zwolnieniu z PIT do osiągnięcia 26 roku życia, nie wyklucza odliczenia 50 proc. kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich. Jednakże, osoby korzystające z ulgi dla młodych oraz jednocześnie uzyskujące przychody z tytułu rozporządzania prawami autorskimi, do których stosują podwyższone KUP, powinny monitorować na bieżąco ich proporcję w stosunku do ustawowo określonego limitu obydwu preferencji. Zgodnie z art. 22 ust. 9aa ustawy o PIT, suma przychodów objętych ulgą oraz łączna wartość odliczanych 50 proc. kosztów uzyskania przychodów, nie mogą w roku podatkowym przekroczyć wysokości pierwszego progu podatkowego, tj. kwoty 85 528 zł.

Zatem podatnik będący beneficjentem ulgi dla młodych, który w danym roku podatkowym w ramach zawartej umowy otrzymuje także przychody z tytułu praw autorskich, musi tak skalkulować odliczane koszty oraz przychód by mieszcząc się we wskazanym wyżej limicie skorzystać z jak największej preferencji.

Podstawa prawna:

- ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.);

- ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1231 ze zm.).

Katarzyna Kliszczewska, konsultant podatkowy w Taxeo Komorniczak i Wspólnicy sp. k.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmowe to firmowe. Dlaczego warto oddzielić finanse prywatne od firmowych. Cztery konta, które dają przedsiębiorcy spokój

Właściciele małych firm często powtarzają: „to przecież wszystko moje pieniądze”. I rzeczywiście – formalnie tak jest. Ale kiedy pieniądze są wspólne, problemy finansowe też robią się wspólne. Dopóki na koncie jest płynność, granica między finansami firmowymi a prywatnymi wydaje się niewidoczna. Ale wystarczy większy wydatek, spadek sprzedaży albo poślizg w płatnościach od klientów – i zaczyna się chaos. Nie w dokumentach – w codziennym zarządzaniu.

Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

REKLAMA

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

REKLAMA