Prawa autorskie majątkowe

Polskie prawo przewiduje możliwość zastosowania preferencyjnych (50%) kosztów uzyskania przychodów przez specjalistów z branży IT, którzy w ramach realizowanych zadań działają w sposób twórczy. Jest to więc związane m.in. z grami komputerowymi i tworzeniem programów. Aby skorzystać z podwyższonych KUP, trzeba jednak spełnić konkretne przesłanki. Przedstawiamy działania po stronie pracodawcy, które pozwolą uniknąć powstania wątpliwości w razie kontroli ze strony Urzędu Skarbowego.

Pracownicy i samodzielni profesjonaliści, którzy wykonują w ramach swoich obowiązków czynności o twórczym charakterze, mogą liczyć na preferencyjne traktowanie w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Jednym z profitów jest możliwość korzystniejszego rozliczenia kosztów uzyskania przychodu związanych z przeniesieniem praw autorskich do utworów przez nich wytwarzanych. Kto i na jakich zasadach może skorzystać z takiej możliwości?

15 września 2020 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie zastosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do honorarium autorskiego. Celem tej interpretacji jest wskazanie warunków, których spełnienie umożliwia zastosowanie, w tym przez płatnika podatku dochodowego (np. pracodawcę), 50% kosztów uzyskania przychodów w odniesieniu do przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania przez twórców tymi prawami. Zdaniem Ministra dla potraktowania wynagrodzenia, jako honorarium i dla zastosowania wobec niego 50% kosztów uzyskania przychodów niezbędne jest: (1) powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, warunkujące korzystanie przez twórcę z praw autorskich i umożliwiające rozporządzanie majątkowym prawem autorskim do utworu, (2) dysponowanie obiektywnymi dowodami potwierdzającymi powstanie utworu będącego przedmiotem prawa autorskiego, (3) wyraźne wyodrębnienie honorarium od innych składników wynagrodzenia - warunek ten nie obejmuje wskazanych w interpretacji przypadków, w których 50% koszty uzyskania przychodów można stosować do całości wynagrodzenia twórcy. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Zasady stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do przychodów z praw autorskich wywołują od lat wątpliwości podatników. Bardzo liczne są interpretacje indywidualne w tej kwestii wydawane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Od ponad roku Ministerstwo Finansów zapowiada wydanie interpretacji ogólnej w tej sprawie, by w tej formie odpowiedzieć kompleksowo na pytania podatników. Ostatnio w udzielonej 23 kwietnia 2020 r. odpowiedzi na interpelacją poselską Jan Sarnowski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów poinformował, że "w Ministerstwie Finansów na ukończeniu są prace związane z wydaniem ogólnej interpretacji prawa podatkowego w sprawie zasad stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów do przychodów z praw autorskich". Minister Finansów już teraz przyznał, że "do całości wynagrodzenia nauczyciela akademickiego mają zastosowanie 50% koszty uzyskania przychodów, zgodnie z treścią art. 22 ust. 9 pkt 3 i ust. 9a ustawy PIT".

Czy podatnik może skorzystać z preferencyjnej stawki opodatkowania w wysokości 5% (ulgi IP BOX) w przypadku dochodu uzyskiwanego z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych do oprogramowania?

Spółki zawierające różnego rodzaju transakcje z podmiotami powiązanymi mogą mieć wątpliwość, czy wydatki związane z tymi transakcjami mogą stanowić koszty uzyskania przychodów. Wątpliwości te wynikają z regulacji zawartej w art. 15e ustawy o PDOP przewidującej ograniczenia w zaliczaniu do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących niektórych usług, ponoszonych na rzecz podmiotów powiązanych.

12 października 2018 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie traktowania na gruncie ustawy o VAT opłat uiszczanych na podstawie art. 20 ust. 1 i art. 201 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania oraz skutków wyroku TSUE w sprawie C-37/16 w zakresie uprzedniego rozliczenia podatku. Prezentujemy w całości tę interpretację.

Organy podatkowe „po cichu” ograniczają stosowanie przez twórców podwyższonych kosztów uzyskania przychodów tylko do drobnych umów o dzieło – pisze Michał Sroczyński, doradca podatkowy.

Sprzedaż książek własnego autorstwa powoduje przeniesienie na kupującego tylko własności egzemplarza utworu i nie prowadzi do przeniesienia na jego rzecz praw autorskich; nie stanowi więc odpłatnego zbycia tych praw. Zatem przychody powstałe w następstwie tych zdarzeń prawnych nie mogą być przychodami z praw majątkowych, a w szczególności z autorskich praw majątkowych w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Obowiązujące od 1 stycznia 2018 r. zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) o 100 proc. podniosły limit stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów dla twórców (do 85.528 zł rocznie). Nowe przepisy w dalszym ciągu umożliwiają stosowanie 50% kosztów tym nauczycielom akademickim, którzy w ramach stosunku pracy tworzą dzieła objęte ochroną praw autorskich.

Od 1 stycznia 2018 roku 50% koszty uzyskania przychodu będą mogli stosować podatnicy PIT do dochodów ze ściśle określonych rodzajów działalności twórczej. Chodzi m.in. o działalność w zakresie architektury, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, programów komputerowych, dziennikarstwa, sztuki aktorskiej i estradowej, publicystyki. Limit 50-proc. kosztów uzyskania przychodów zostanie podwyższony z obecnych 42 764 zł do 85 528 zł.

Jednym ze sposobów na uzyskanie możliwości korzystania z cudzego dzieła jest uzyskanie licencji na jego wykorzystanie. Kiedy należy uzyskać licencję? W jaki sposób to zrobić?

Przychody z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich albo rozporządzania tymi prawami występują wówczas, gdy spełnione są dwie przesłanki. Po pierwsze, konieczne jest wystąpienie przedmiotu praw majątkowych w postaci utworu lub artystycznego wykonania. Po drugie zaś, osiągnięty przychód musi być bezpośrednio związany z korzystaniem z określonych praw autorskich lub pokrewnych albo rozporządzaniem nimi, stanowić skutek takiego korzystania lub rozporządzenia w postaci odpowiedniego wynagrodzenia autorskiego lub wykonawczego.

Przekazanie prawa do własności intelektualnej w drodze darowizny nie podlega opodatkowaniu – wynika z interpretacji podatkowej. A pod pojęciem praw do własności intelektualnej rozumie się prawa autorskie i pokrewne, prawa do projektów wynalazczych, wzorów zdobniczych oraz – jak w sprawie poruszonej w interpretacji – prawa do znaków towarowych.

Zdaniem organów podatkowych przychody osób fizycznych - twórców aplikacji na smartfony - zaliczyć należy do przychodów ze źródła określonego w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o PIT (tj. z tytułu korzystania z praw majątkowych). Dotyczy to zarówno przychodów twórcy z tytułu zawarcia umowy licencyjnej, jak też przychodów uzyskanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Na podstawie ustaw o podatkach dochodowych (CIT i PIT) prawa własności intelektualnej, takie jak prawa autorskie, patenty czy prawa do znaków towarowych, zaliczane są do wartości niematerialnych i prawnych, które podlegają amortyzacji. Zobaczmy jakie są zasady amortyzacji tych praw.

Firma świadczy usługi informatyczne. Zatrudnia programistów i grafików komputerowych. Pracownicy ci tworzą w ramach obowiązków pracowniczych utwory w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim oraz prawach pokrewnych (np. programy komputerowe, grafiki oraz animacje komputerowe, a także artykuły dla prasy na tematy związane z działalnością wnioskodawcy oraz technologiami informatycznymi, materiały przeznaczone na strony www wnioskodawcy czy inne materiały marketingowe wnioskodawcy związane z jego działalnością). Czy do wynagrodzeń tych pracowników można zastosować 50% koszty uzyskania przychodu?

Odziedziczyłem po wujku prawa autorskie do jego książek. Nie wiem jak mam je wycenić. Czy muszę płacić podatek od tych praw?