Jaki wpływ na wymiar PCC ma opinia biegłego?

Sprawa, którą rozstrzygnął WSA w Krakowie w wyroku z 11 stycznia 2012 r. (sygn. I SA/Kr 1592/11) nie należała do szczególnie skomplikowanych, a jej wynik był łatwy do przewidzenia: skarżąca podatniczka stała na straconej pozycji. Niemniej jednak, użyte przez nią argumenty zasługują na uwagę, bowiem rzucają światło na ważną kwestię, jaką jest wpływ opinii biegłego (rzeczoznawcy majątkowego) na wymiar podatku.

Jedna działka o dwóch cenach   

Podatniczka (osoba fizyczna) sprzedała krakowską nieruchomość (działkę gruntu) przeznaczoną do prowadzenia działalności gospodarczej. Tego samego dnia nabywca nieruchomości odprzedał ją osobie trzeciej.

Kluczowa była okoliczność, że cena ustalona w tej drugiej transakcji (ok. 1.750.000 zł) była – w przybliżeniu – dwa razy wyższa niż cena ustalona w pierwszej. Jak można przypuszczać, obudziło to czujność organów podatkowych, które uznały, że w pierwszej transakcji doszło do ustalenia ceny poniżej wartości rynkowej.

Doprowadziło to – zdaniem organów – do zaniżenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Przypomnijmy, że podatek ten – w zakresie, w jakim dotyczy sprzedaży – naliczany jest od wartości rynkowej sprzedawanych rzeczy lub praw.

Dlatego też organ pierwszej instancji (naczelnik US) wezwał strony do wskazania wartości rynkowej działki w rzeczywistej wysokości. Strony uznały, że wezwanie było bezprzedmiotowe, bo wspomniana wartość została podana w umowie.

Organ nie był co do tego przekonany, więc – dla rozstrzygnięcia wątpliwości – powołał biegłą (rzeczoznawcę majątkowego), która dokonała wyceny. Jej opinia sugerowała, że strony transakcji rzeczywiście – tak, jak utrzymywał naczelnik – ustaliły cenę na poziomie zaniżonym. Zdaniem biegłej, rynkowa wartość nieruchomości wynosiła ok. 1.578.000 zł, czyli nieco mniej niż to, co otrzymał nabywca przy odprzedaży (przypomnijmy: otrzymał ok. 1.750.000 zł), ale niemal dwa razy więcej niż ustaliły strony w transakcji, która była przedmiotem badania.

Polecamy: Kiedy można domagać się wyłączenia biegłego?

Polecamy: Kiedy wartość początkową środka trwałego ustala biegły

Organ podatkowy uznał, że powyższa wycena trafnie wskazuje wartość nieruchomości i – posiłkując się tą wyceną – podwyższył PCC należny od sprzedaży. (W obecnym stanie prawnym, obowiązującym od 1 stycznia 2007 r., zobowiązanie w PCC dotyczyłby wyłącznie kupującego, ale w okresie, w którym dokonano spornej transakcji, podatek obciążał solidarnie kupującego i sprzedającego; dlatego w stroną postępowania była podatniczka, która występowała w charakterze sprzedającego).