REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany składu osobowego spółki cywilnej – skutki w PIT

Anna Nasiłowska
Ekspert podatkowy
Skutki w PIT związane ze zmianą składu osobowego spółki cywilnej
Skutki w PIT związane ze zmianą składu osobowego spółki cywilnej

REKLAMA

REKLAMA

Spółka cywilna jest umową, w której zawierające ją osoby zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, a więc nie może być podmiotem praw i obowiązków oraz dokonywać we własnym imieniu czynności prawnych.

Przepisy kodeksu cywilnego nie ograniczają możliwości wystąpienia ze spółki obecnych wspólników i wstąpienia na ich miejsce nowych.

REKLAMA

Autopromocja

Powołajmy się w tym zakresie na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1995 r. (sygn. akt III CZP 160/95), w którym Sąd uznał: ,,dopuszczalne jest wstąpienie do spółki cywilnej nowego wspólnika i przejęcie przez niego dotychczasowych zobowiązań oraz uprawnień za zgodą pozostałych wspólników, w tym i jednocześnie ustępujących z tej spółki.”

Po przystąpieniu nowych wspólników, dotychczasowi wspólnicy mogą wystąpić ze spółki. Wystąpienie wspólnika ze spółki cywilnej odbywa się poprzez wypowiedzenie przez niego swojego udziału i wiąże się z koniecznością rozliczeń z pozostałymi wspólnikami.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego występującemu ze spółki wspólnikowi zwraca się:

1. w naturze - rzeczy, które wspólnik wniósł do spółki do używania; nie podlega zwrotowi wartość wkładu polegającego na świadczeniu usług albo na używaniu przez spółkę cywilną rzeczy należących do wspólnika,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2. w pieniądzu – wartość wkładu oznaczonego w umowie spółki cywilnej, wniesionego przez wspólnika występującego. Jeżeli nie ma w tej kwestii innych ustaleń, bierze się pod uwagę wartość wkładu w chwili jego wniesienia. Ponadto w pieniądzu wypłaca się wspólnikowi taką część wartości wspólnego majątku, pozostałą po odliczeniu wartości wkładów wszystkich wspólników, jaka odpowiada stosunkowi, w którym występujący wspólnik uczestniczył w zyskach spółki.

Na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) podatnikiem podatku dochodowego są osoby fizyczne będące wspólnikami spółki cywilnej, a nie sama spółka.

Zarówno przychody, jak i koszty uzyskania przychodów z tytułu udziału w spółce cywilnej, u każdego wspólnika ustala się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku spółki.

Na podstawie zapisów dokonywanych w prowadzonej przez spółkę cywilną podatkowej księdze przychodów i rozchodów (albo w księgach rachunkowych) - każdy ze wspólników z osobna oblicza swój dochód jako nadwyżkę przypadającej na niego (proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku) kwoty przychodów nad kosztami ich uzyskania (obliczonymi z zachowaniem tej samej proporcji). Od tak obliczonego dochodu każdy ze wspólników samodzielnie opłaca podatek (w ciągu roku zaliczki na podatek).

Oznacza to, że każda zmiana proporcji praw do udziału w zysku spółki cywilnej powinna być odpowiednio uwzględniona w rozliczeniu podatku dochodowego jej poszczególnych wspólników.

Jeżeli  jeden ze wspólników występuje ze spółki cywilnej, a na jego miejsce przystępuje do spółki nowy wspólnik - przychody i koszty uzyskania przychodów poszczególnych wspólników spółki cywilnej (a w rezultacie ich dochód) powinny być ustalone na podstawie zapisów dokonanych w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (albo w księgach rachunkowych).

Trzeba przy tym zauważyć, że jeżeli spółka cywilna prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, to w razie zmiany wspólnika lub zmiany proporcji udziałów, powstaje obowiązek sporządzenia i wpisania do tej księgi spisu z natury oraz rozliczenia dochodów wspólników odpowiednio z uwzględnieniem różnic remanentowych.

O zamiarze sporządzenia spisu z natury w innym terminie niż na dzień 1 stycznia lub 31 grudnia - podatnicy powinni zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie co najmniej 7 dni przed datą sporządzenia tego spisu.


Konsekwencje w PIT dla wspólnika występującego ze spółki osobowej

Środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki osobowej, a więc również spółki cywilnej, z tytułu wystąpienia z takiej spółki są przychodem z działalności gospodarczej.

REKLAMA

Dochodem z tego tytułu jest różnica między uzyskanym przychodem (otrzymanymi środkami pieniężnymi) a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w spółce. Przychód powstanie z chwilą faktycznego otrzymania przez występującego wspólnika kwot pieniężnych ze spółki.

Jednocześnie ustawodawca wskazuje na określone kwoty otrzymane przez ustępującego wspólnika, które nie stanowią przychodu podatkowego. Do przychodów z działalności gospodarczej nie zalicza się środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika występującego z takiej spółki, w części odpowiadającej uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w tej spółce.

Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z wystąpieniem wspólnika ze spółki cywilnej.

Wspólnik występujący ze spółki cywilnej zapłaci więc podatek od dochodu określonego jako różnica między przychodem uzyskanym z odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę.

Podatku nie zapłacimy od przychodów z odpłatnego zbycia składników majątku otrzymanych w związku z wystąpieniem wspólnika ze spółki cywilnej, jeżeli od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wspólnik wystąpił ze spółki, do dnia odpłatnego zbycia otrzymanych składników majątku upłynęło sześć lat i odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

W przypadku zaś otrzymania przez wspólnika występującego ze spółki cywilnej równocześnie środków pieniężnych i innych składników majątku - jednoczesne zastosowanie znajdą obie omówione wyżej regulacje. Każda z nich w odniesieniu do odpowiedniej postaci składników majątku, otrzymanych w związku z wystąpieniem ze spółki.

Warto dodać, że w przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną należy sporządzić wykaz składników majątku na dzień wystąpienia wspólnika z takiej spółki.

W 2011 roku likwidacja firmy nie będzie opodatkowana PIT

Obowiązek sporządzania wykazu składników majątku nie zwalnia podatników z obowiązku dokonania zwykłego remanentu (spisu z natury) towarów i materiałów na dzień zmiany wspólników. W remanencie trzeba też ująć wyposażenie.

Remanent nie jest trudny - czyli jak przygotować spis z natury

Konsekwencje w PIT dla wspólnika przystępującego do spółki osobowej

Przystąpienie nowych wspólników do spółki cywilnej nie podlega opodatkowaniu PIT.

Będzie się jednak wiązało się obowiązkiem sporządzenia spisu z natury na dzień poprzedzający wstąpienie nowych wspólników, gdyż spis ten jest niezbędny przy ustalaniu wysokości podatku dochodowego każdego z występujących wspólników.

Źródło: interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 kwietnia 2010 r., znak IPPB1/415-94/10-5/MT.

Podstawa prawna :

- § 27 i 28 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów,

- art. 8, art. 14 ust. 2 pkt 16, art. 14 ust. 2 pkt 16 i pkt 17 , art. 24 ust. 3a do ust. 3d oraz ust. 4, ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże zmiany w ordynacji podatkowej od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR. Ponad 50 różnych zmian w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA