REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Instytucja "czynnego żalu", czyli jak uniknąć kary za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe?

inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

W praktyce działalności gospodarczej nietrudno o wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Przepisy podatkowe dają jednak szansę na uniknięcie konsekwencji, jeśli przedsiębiorca w porę przyzna się do popełnionego czynu w ramach tzw. „czynnego żalu”. Jak przyznać się do czynu zabronionego, aby uniknąć kar? Kiedy zamiast „czynnego żalu” wystarczy złożenie korekty deklaracji?

 

REKLAMA

Autopromocja

 

 


Na czym polega instytucja „czynnego żalu”?

Dalszy ciąg materiału pod wideo


Przedsiębiorcy, którzy popełnią wykroczenie lub przestępstwo skarbowe, mogą skorzystać z instytucji tzw. „czynnego żalu”, aby uniknąć kary. „Czynny żal” polega na złożeniu dobrowolnego zawiadomienia, w którym przedsiębiorca przyznaje się do popełnionego czynu, otrzymując w zamian gwarancję, że nie zostanie za to ukarany przez urząd skarbowy. Oprócz przyznania się do czynu, przedsiębiorca musi wskazać okoliczności jego popełnienia oraz podać ewentualnych współsprawców. Jeśli w wyniku przekroczenia prawa przedsiębiorca nie zapłacił podatku lub zapłacił go w mniejszej wysokości, przedsiębiorca ma obowiązek wyrównać podatek wraz z odsetkami.


Czym jest wykroczenie lub przestępstwo skarbowe?


Właściciele małych i średnich firm nie zawsze są świadomi wszystkich obowiązków wynikających z przepisów podatkowych. Przedsiębiorca może także zwyczajnie przeoczyć termin złożenia deklaracji lub zapomnieć o zaktualizowaniu danych firmy. W związku z tym nietrudno jest o popełnienie wykroczenia, a nawet przestępstwa skarbowego. Do wykroczeń skarbowych należy między innymi:

- niezłożenie deklaracji podatkowej w terminie;

- brak zainstalowanej kasy fiskalnej lub nieewidencjonowanie sprzedaży za jej pomocą;

- nieprowadzenie lub nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych;

- brak zgłoszenia aktualizacji, jeśli zmieniły się dane przedsiębiorcy lub miejsce przechowywania ksiąg rachunkowych;

- niewystawianie faktur, rachunków lub np. odmowa ich wydania.

„Czynny żal” daje również ochronę przedsiębiorcom, którzy w sposób celowy i przemyślany popełnili czyn zabroniony określony w przepisach podatkowych, np. celowo nie wystawiali faktur, zaniżali przychody lub wyłudzili podatek VAT.

Ujawnienie popełnionego czynu może się opłacać. Kary za wykroczenia i przestępstwa skarbowe są bardzo zróżnicowane. W przypadku nieujawnionych dochodów, urząd skarbowy może nałożyć nawet 75-procentową, sankcyjną stawkę podatku dochodowego. Za wykroczenia i przestępstwa skarbowe grożą grzywny. Kwalifikacja czynu zależy nie tylko od tego jaki przepis został złamany, ale również od wartości uszczuplonego podatku.


Jak wyrazić „czynny żal”?


Aby skorzystać z instytucji „czynnego żalu”, należy złożyć zawiadomienie. Może być ono złożone w formie pisemnej lub ustnie do protokołu. W przypadku formy pisemnej należy:

- podać podstawę prawną (art. 16 ustawy z 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy),

- określić jakiego rodzaju wykroczenie lub przestępstwo skarbowe zostało popełnione,

- określić w jaki sposób to naraziło na uszczuplenie podatku lub do niego doprowadziło,

- podać informację o wszystkich osobach zaangażowanych w popełnienie czynu (współsprawców).

Jeśli „czynny żal” dotyczy niezłożonej deklaracji (np. PIT, VAT, PCC), to należy dołączyć ją do zawiadomienia. Wyjątek stanowi zamiar złożenia korekty zeznania podatkowego. W takim wypadku nie jest konieczne złożenie „czynnego żalu”, gdyż samo złożenie korekty z pisemną informacją jej przyczyny chroni przed ukaraniem.

Złożenie zawiadomienia nie musi wiązać się z narażeniem na kontrolę podatkową.

 


Zaległy podatek należy zapłacić, niesłuszną nadwyżkę zwrócić, a przedmioty oddać


Jeśli w wyniku popełnionego czynu doszło do uszczuplenia podatku, należy go zapłacić wraz z odsetkami. Można to zrobić od razu, samodzielnie obliczając odsetki. Od 10 maja 2012 odsetki od zaległości podatkowych wynoszą 14,5% rocznie. Można też poczekać aż urząd skarbowy w odpowiedzi na zawiadomienie poda kwotę podatku do zapłacenia i wyznaczy termin płatności. Dotyczy to również sytuacji, w której przedsiębiorca otrzymał niesłusznie nadpłatę podatku VAT i chce ją zwrócić.

Zawiadomienie o „czynnym żalu” może dotyczyć czynów, w których zostałby orzeczony przepadek przedmiotów, np. towary pochodzące z przemytu. Wtedy przedsiębiorca ma obowiązek złożyć je w urzędzie skarbowym. Jeśli nie można tego uczynić lub przechowywanie ich nastręczałoby problemy (np. produkty zagrożone szybkim zepsuciem lub zniszczeniem), należy liczyć się z koniecznością uiszczenia równowartości pieniężnej.


Kiedy nie można złożyć „czynnego żalu”?


Nie zawsze można skorzystać z instytucji „czynnego żalu”. Zawiadomienie nie odniesie skutku, jeśli przedsiębiorca składa „czynny żal”:

- w czasie, kiedy organ ścigania ma już wyraźnie udokumentowaną wiadomość o popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego,

REKLAMA

- po rozpoczęciu przez organ ścigania czynności służbowej, w szczególności przeszukania, czynności sprawdzającej lub kontroli zmierzającej do ujawnienia przestępstwa lub wykroczenia skarbowego, chyba że czynność ta nie dostarczyła podstaw do wszczęcia postępowania o ten czyn zabroniony.

Jeśli urząd skarbowy rozpoczął kontrolę, która zmierza do zweryfikowania prawidłowości rozliczania podatku VAT, to na złożenie „czynnego żalu” w sprawie rozliczeń tego podatku jest już za późno. Przedsiębiorca musi złożyć „czynny żal” zanim urząd skarbowy zorientuje się, że mogło dojść do nieprawidłowości. Nie oznacza to jednak, że „czynnego żalu” w ogóle nie można złożyć w czasie trwania kontroli. Jeśli urzędnicy rozpoczną kontrolę w sprawie nieujawnionych dochodów (zagrożonych 75-procentową, sankcyjną stawką PIT), to przedsiębiorca wciąż za pomocą „czynnego żalu” może się przyznać do tego, że nie ewidencjonował przychodów z działalności gospodarczej.

Ponadto, przepisy określają, że nie jest możliwe skorzystanie z „czynnego żalu” jeśli przedsiębiorca:

- kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego,

- wykorzystał uzależnienie innej osoby od siebie i polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego,

- zorganizował grupę albo związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo nimi kierował (wyjątkiem jest tutaj sytuacja, gdy „czynny żal” złożą również wszyscy pozostali uczestnicy grupy lub związku),

- nakłaniał inną osobę do popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o ten czyn zabroniony.


Czasem wystarczy złożyć korektę podatkową i nie trzeba „czynnie żałować”


Przepisy podatkowe przewidują również, że karze nie podlega podatnik, który złoży korektę deklaracji. Aby korekta deklaracji została uznana za prawidłową, należy poprawić błąd popełniony w uprzednio złożonej deklaracji oraz dołączyć osobne, pisemne uzasadnienie przyczyny tej korekty. W piśmie należy opisać błąd, jaki wkradł się do deklaracji oraz jak wpływa to na wysokość zapłaconego podatku.

Złożenie korekty wystarczy, jeśli przedsiębiorca zorientował się, że np. niesłusznie zakwalifikował do kosztów uzyskania przychodów wydatek osobisty lub wpisał nieprawidłowo kwotę należnego podatku w deklaracji VAT. W dołączonym piśmie należy wyjaśnić, dlaczego doszło do błędu np. pomyłka, przeoczenie, zagubiona faktura itp. Nie można natomiast złożyć korekty w przypadku trwającej kontroli lub postępowania podatkowego (w zakresie objętym tymi czynnościami), a także po przedawnieniu się zaległości podatkowej.

W tym wypadku również należy zapłacić zaległy podatek wraz z odsetkami. Można to zrobić od razu lub zaczekać na wezwanie urzędu skarbowego.

Źródło: Infact

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

Urojona podmiotowość podatników - skutki. Błędne przekonanie, czy świadome oszustwo?

Czy można mieć urojenia podatkowe? Oczywiście tak i mogą z nich wynikać nawet realne w sensie prawnym zobowiązania podatkowe. Nie jest to również zjawisko na wskroś marginalne, bo owe urojenia wynikają z błędnego odczytania i zastosowania norm prawnych, przy czym ów błąd wcale nie musi być czymś nieuświadomionym – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

REKLAMA

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

Jak opodatkować przychody z najmu? Kluczowe zasady i przepisy

Przychody z najmu można opodatkować ryczałtem lub w ramach działalności gospodarczej. Wybór odpowiedniego sposobu zależy od rodzaju najmu i decyzji podatnika. Sprawdź, jakie zasady obowiązują, jakie stawki podatkowe mają zastosowanie oraz kiedy najem kwalifikuje się jako odrębne źródło przychodów.

9000 zł brutto średniej pensji w Polsce w 2025 r. Kiedy pęknie bariera psychologiczna 10 tys. zł miesięcznie?

Główny Urząd Statystyczny podał, że w grudniu 2024 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 8.821,25 zł. Eksperci oceniają, że w 2025 roku na pewno przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach przekroczy kwotę 9.000 zł brutto (ok. 6.450 zł netto). Natomiast zdaniem przedsiębiorców, granicą psychologiczną przeciętnej miesięcznej pensji w Polsce jest kwota 10 000 zł brutto (ok. 7.150 zł netto). Kiedy ta granica zostanie przełamana?

REKLAMA

ZUS zmienił zasady doręczania pism na PUE (eZUS). Nowości od 15 stycznia 2025 r.

W komunikacie z 24 stycznia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 15 stycznia 2025 r. na portalu PUE eZUS udostępnił funkcjonalności, które wynikają z art. 71 ab ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń́ społecznych w zakresie tzw. e-Doręczeń.

Rozliczenie PIT emeryta i rencisty w 2025 r. ZUS wysyła PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za 2024 r. Kiedy zwrot nadpłaty podatku? Jak odliczać i przekazać 1,5 proc. podatku?

W najbliższych tygodniach emeryci i renciści otrzymają ważny formularz, dotyczący rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). ZUS rozpoczął właśnie wysyłkę deklaracji PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za miniony rok. W całym kraju akcja obejmie niemal 10,5 mln osób.

REKLAMA