REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrolerom fiskusa udostępnij dokumenty i oddzielne pomieszczenie

urząd skarbowy, podatki
urząd skarbowy, podatki

REKLAMA

REKLAMA

Przeglądanie ksiąg rachunkowych, weryfikacja majątku firmy, oddzielny pokój w biurze przedsiębiorcy – takie między innymi uprawniania mają kontrolerzy z urzędu skarbowego. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa skarbowego mogą zatrzymać dokumentację. Jeśli przedsiębiorca będzie utrudniał im pracę, mogą wezwać policję.

Kontrola w firmie to bez wątpienia spory stres dla przedsiębiorcy. Musi przygotować kontrolującym dokumentację i de facto być do ich dyspozycji.

REKLAMA

Autopromocja

Mimo, że obecne regulacje prawne, które obowiązują od 2009 roku, przyniosły pewną ochronę kontrolowanych przedsiębiorców, to jednak w przeprowadzonym przez Tax Care i Idea Bank badaniu wśród osób prowadzących drobne biznesy prawie 5% wskazało kontrole skarbowe jako najważniejszą barierę w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Pojęcia „kontrola podatkowa” i „kontrola skarbowa” są na co dzień używane zamiennie. Jednak są to dwa różne postępowania, regulowane innymi ustawami i prowadzone przez inne organy.

Kontrola skarbowa obejmuje szerszy zakres i zajmuje się ochroną interesów majątkowych Skarbu Państwa. Poza sprawdzeniem prawidłowości rozliczeń podatkowych może dotyczyć np. sposobu gospodarowania środkami z Unii Europejskiej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kontrola podatkowa z kolei ma na celu sprawdzenie prawidłowości rozliczeń podatkowych i jest przeprowadzana przez organy podatkowe (najczęściej naczelnika urzędu skarbowego) oraz przez organy kontroli skarbowej (najczęściej dyrektor urzędu kontroli skarbowej)

Nikt nie spodziewa się kontroli skarbowej

Trzeba zawiadomić przedsiębiorcę o kontroli

Kontrole muszą być zapowiedziane z odpowiednim wyprzedzeniem, chociaż są pewne wyjątki od tej zasady, które dotyczą np. kontroli wszczynanych w sytuacji gdy przedsiębiorca jest podejrzany o popełnienie przestępstwa skarbowego lub gdy kontrola ma zapobiec jego popełnieniu (tzw. kontrola na legitymację) albo gdy dotyczy zbadania zasadności zwrotu VAT-u.

Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Przedsiębiorca nie może w tym samym czasie być kontrolowany przez więcej niż jedną instytucję. A to oznacza, że jeśli jest weryfikowany przez fiskusa, to nie może być jednocześnie sprawdzany na przykład przez ZUS.

Również czas kontroli podatkowej, choć nie jest ściśle wyznaczony przepisami, musi być wskazany w specjalnym upoważnieniu do przeprowadzenia takiej kontroli.

Kontrolujący muszą go pilnować, chociaż fiskus został niestety wyposażony w możliwość przedłużenia tych czynności. Wystarczy, że poinformuje o tym podatnika.

Ale uwaga! Brak takiej informacji po upływie terminu wskazanego w upoważnieniu skutkuje brakiem możliwości uwzględnienia zebranych po terminie dowodów w postępowaniu podatkowym.

Kontrolerzy mogą wejść do domu przedsiębiorcy

Chociaż przedsiębiorca ma zagwarantowane pewne procedury, które mają ograniczyć związane z kontrolą uciążliwości (jak np. wspomniane zawiadomienie o wszczęciu, określenie przewidywanego czasu zakończenia, czy ograniczenie godzin prowadzenia kontroli do godzin, w jakich prowadzona jest firma), to jednak kontrolującym przysługuje szereg uprawnień.

Jakie uprawnienia ma wywiad skarbowy?

I co ważne, Ordynacja podatkowa zawiera katalog otwarty takich uprawnień. Oznacza to, że wymienione tam czynności są tylko przykładowymi.

Czego można się spodziewać?

Oczywiście konieczności wpuszczenia do lokalu firmy (w wyjątkowych sytuacjach kontrolujący mogą przyjść też do mieszkania przedsiębiorcy, ale w zasadzie potrzebna jest do tego jego zgoda lub prokuratora), okazania dokumentów związanych z przedmiotem kontroli np. akt, ksiąg rachunkowych, ewidencji.

Trzeba też zapewnić możliwość dokonania z nich odpisów, kopii, notatek czy wydruków. Kolejne uprawnienie to oględziny majątku firmy, jak np. maszyny, budynki.

Warto równocześnie zaznaczyć, że w razie konieczności podatnik może zostać poproszony o sporządzenie tzw. spisu z natury składników majątku (wskazuje się w nim faktyczny stan składników majątkowych firm np. budynki, budowle, maszyny, urządzenia techniczne, środki transportowe i inne środki trwałe), który będzie musiał wykonać.

Konieczność wydania dokumentacji

W przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie wadliwości lub nierzetelności prowadzonych ksiąg i akt, dokumentacja ta może zostać zatrzymana na czas trwania kontroli. Uprawnienie to przysługuje także wtedy, gdy podatnik nie zapewnia kontrolującym warunków umożliwiających wykonywanie czynności kontrolnych, np. nie udostępnia samodzielnego pomieszczenia i miejsca do przechowywania dokumentów.

W praktyce często zdarza się, że przedsiębiorca uzgadnia z kontrolującymi, że dokumenty zostaną dostarczone do siedziby urzędu na potrzeby kontroli. Jest to rozwiązanie przewidziane w Ordynacji podatkowej i może stanowić dogodne rozwiązanie nie tylko dla samego fiskusa, ale także dla przedsiębiorcy.

Niezależnie od tego uprawnienia, kontrolujący mogą również żądać wydania próbek towarów. Wydanie zarówno dokumentów, jak i próbek następuje za pokwitowaniem podatnika.

Urzędnicy upoważnieni do przeprowadzenia kontroli podatkowej mogą także przesłuchać świadków, kontrolowanego oraz inne osoby. Przysługuje im również prawo do dokonywania weryfikacji
ich tożsamości, gdy jest to niezbędne dla potrzeb kontroli.

Kontrola skarbowa sprawdza również legalność oprogramowania

Kontrolerzy mogą wezwać na pomoc policję

W razie uzasadnionej potrzeby, gdy kontrolujący trafi na opór uniemożliwiający lub utrudniający przeprowadzenie czynności kontrolnych, może poprosić o wsparcie policję lub inne uprawnione służby. 

Stanie się tak tylko wtedy, gdy opór jest bezprawny. Kontrolujący, którzy chcą wejść do mieszkania przedsiębiorcy i nie mają na to zgody, nie mogą wzywać na pomoc policji, gdyż w takim przypadku nie jest to opór bezprawny.

Upoważnij księgową

To przykładowe uprawnienia kontrolujących. Co ważne, trzeba je spełniać gdyż utrudnianie, czy udaremnianie wykonania czynności kontrolnych to przestępstwo skarbowe.

Jest jednak możliwość by powierzyć te obowiązki innej osobie.

REKLAMA

Teoretycznie reprezentantem do celów kontroli może być np. małżonek, pracownik czy księgowy. Jednak w praktyce musi to być osoba, do której przedsiębiorca ma ogromne zaufanie w innym przypadku lepiej by został na miejscu i osobiście „doglądał” kontrolerów.

Gdy sprawy księgowe prowadzi zewnętrzne biuro rachunkowe, w którym dokumenty są przechowywane przez określony czas, a do tego reprezentantem jest księgowy, który prowadzi sprawy firmy, można liczyć, że kontrola przebiegnie bez znacznego udziału przedsiębiorcy.  Żeby takie upoważnienie było skuteczne trzeba wybraną osobę zgłosić do organu podatkowego. Upoważnienie, jeżeli nie zostanie odmiennie w nim wskazane, znajdzie zastosowanie zarówno do kontroli poprzedzonej zawiadomieniem, jak i tzw. kontroli na legitymację.

Pomoc, czy wręcz wyręczenie może mieć miejsce już od pierwszej czynności, jaką jest zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli, aż po złożenie zastrzeżeń do protokołu kontroli.

W trakcie nie trzeba martwić się o udostępnienie właściwych dokumentów, czy np. okazanie majątku firmy (chyba, że chce się być przy tym osobiście) albo składanie wyjaśnień (chyba, że ich charakter będzie wymagał osobistego oświadczenia albo złożenia zeznań przez przedsiębiorcę).

Jeśli reprezentantem jest księgowy to można liczyć, że znaczną część wyjaśnień będzie mógł złożyć samodzielnie. Jeżeli powstanie potrzeba przewiezienia dokumentacji do urzędu również może zająć się tym reprezentujący pełnomocnik.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Tax Care
Lider wśród biur księgowych dla mikro- i małych firm
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Duże zmiany w ordynacji podatkowej od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR. Ponad 50 różnych zmian w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA