REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kontrolerom fiskusa udostępnij dokumenty i oddzielne pomieszczenie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
urząd skarbowy, podatki
urząd skarbowy, podatki

REKLAMA

REKLAMA

Przeglądanie ksiąg rachunkowych, weryfikacja majątku firmy, oddzielny pokój w biurze przedsiębiorcy – takie między innymi uprawniania mają kontrolerzy z urzędu skarbowego. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa skarbowego mogą zatrzymać dokumentację. Jeśli przedsiębiorca będzie utrudniał im pracę, mogą wezwać policję.

Kontrola w firmie to bez wątpienia spory stres dla przedsiębiorcy. Musi przygotować kontrolującym dokumentację i de facto być do ich dyspozycji.

REKLAMA

Mimo, że obecne regulacje prawne, które obowiązują od 2009 roku, przyniosły pewną ochronę kontrolowanych przedsiębiorców, to jednak w przeprowadzonym przez Tax Care i Idea Bank badaniu wśród osób prowadzących drobne biznesy prawie 5% wskazało kontrole skarbowe jako najważniejszą barierę w prowadzeniu działalności gospodarczej.

Pojęcia „kontrola podatkowa” i „kontrola skarbowa” są na co dzień używane zamiennie. Jednak są to dwa różne postępowania, regulowane innymi ustawami i prowadzone przez inne organy.

Kontrola skarbowa obejmuje szerszy zakres i zajmuje się ochroną interesów majątkowych Skarbu Państwa. Poza sprawdzeniem prawidłowości rozliczeń podatkowych może dotyczyć np. sposobu gospodarowania środkami z Unii Europejskiej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kontrola podatkowa z kolei ma na celu sprawdzenie prawidłowości rozliczeń podatkowych i jest przeprowadzana przez organy podatkowe (najczęściej naczelnika urzędu skarbowego) oraz przez organy kontroli skarbowej (najczęściej dyrektor urzędu kontroli skarbowej)

Nikt nie spodziewa się kontroli skarbowej

Trzeba zawiadomić przedsiębiorcę o kontroli

REKLAMA

Kontrole muszą być zapowiedziane z odpowiednim wyprzedzeniem, chociaż są pewne wyjątki od tej zasady, które dotyczą np. kontroli wszczynanych w sytuacji gdy przedsiębiorca jest podejrzany o popełnienie przestępstwa skarbowego lub gdy kontrola ma zapobiec jego popełnieniu (tzw. kontrola na legitymację) albo gdy dotyczy zbadania zasadności zwrotu VAT-u.

Kontrolę wszczyna się nie wcześniej niż po upływie 7 dni i nie później niż przed upływem 30 dni od dnia doręczenia zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli. Przedsiębiorca nie może w tym samym czasie być kontrolowany przez więcej niż jedną instytucję. A to oznacza, że jeśli jest weryfikowany przez fiskusa, to nie może być jednocześnie sprawdzany na przykład przez ZUS.

Również czas kontroli podatkowej, choć nie jest ściśle wyznaczony przepisami, musi być wskazany w specjalnym upoważnieniu do przeprowadzenia takiej kontroli.

Kontrolujący muszą go pilnować, chociaż fiskus został niestety wyposażony w możliwość przedłużenia tych czynności. Wystarczy, że poinformuje o tym podatnika.

Ale uwaga! Brak takiej informacji po upływie terminu wskazanego w upoważnieniu skutkuje brakiem możliwości uwzględnienia zebranych po terminie dowodów w postępowaniu podatkowym.

Kontrolerzy mogą wejść do domu przedsiębiorcy

Chociaż przedsiębiorca ma zagwarantowane pewne procedury, które mają ograniczyć związane z kontrolą uciążliwości (jak np. wspomniane zawiadomienie o wszczęciu, określenie przewidywanego czasu zakończenia, czy ograniczenie godzin prowadzenia kontroli do godzin, w jakich prowadzona jest firma), to jednak kontrolującym przysługuje szereg uprawnień.

Jakie uprawnienia ma wywiad skarbowy?

I co ważne, Ordynacja podatkowa zawiera katalog otwarty takich uprawnień. Oznacza to, że wymienione tam czynności są tylko przykładowymi.

Czego można się spodziewać?

Oczywiście konieczności wpuszczenia do lokalu firmy (w wyjątkowych sytuacjach kontrolujący mogą przyjść też do mieszkania przedsiębiorcy, ale w zasadzie potrzebna jest do tego jego zgoda lub prokuratora), okazania dokumentów związanych z przedmiotem kontroli np. akt, ksiąg rachunkowych, ewidencji.

Trzeba też zapewnić możliwość dokonania z nich odpisów, kopii, notatek czy wydruków. Kolejne uprawnienie to oględziny majątku firmy, jak np. maszyny, budynki.

Warto równocześnie zaznaczyć, że w razie konieczności podatnik może zostać poproszony o sporządzenie tzw. spisu z natury składników majątku (wskazuje się w nim faktyczny stan składników majątkowych firm np. budynki, budowle, maszyny, urządzenia techniczne, środki transportowe i inne środki trwałe), który będzie musiał wykonać.

Konieczność wydania dokumentacji

REKLAMA

W przypadku, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie wadliwości lub nierzetelności prowadzonych ksiąg i akt, dokumentacja ta może zostać zatrzymana na czas trwania kontroli. Uprawnienie to przysługuje także wtedy, gdy podatnik nie zapewnia kontrolującym warunków umożliwiających wykonywanie czynności kontrolnych, np. nie udostępnia samodzielnego pomieszczenia i miejsca do przechowywania dokumentów.

W praktyce często zdarza się, że przedsiębiorca uzgadnia z kontrolującymi, że dokumenty zostaną dostarczone do siedziby urzędu na potrzeby kontroli. Jest to rozwiązanie przewidziane w Ordynacji podatkowej i może stanowić dogodne rozwiązanie nie tylko dla samego fiskusa, ale także dla przedsiębiorcy.

Niezależnie od tego uprawnienia, kontrolujący mogą również żądać wydania próbek towarów. Wydanie zarówno dokumentów, jak i próbek następuje za pokwitowaniem podatnika.

Urzędnicy upoważnieni do przeprowadzenia kontroli podatkowej mogą także przesłuchać świadków, kontrolowanego oraz inne osoby. Przysługuje im również prawo do dokonywania weryfikacji
ich tożsamości, gdy jest to niezbędne dla potrzeb kontroli.

Kontrola skarbowa sprawdza również legalność oprogramowania

Kontrolerzy mogą wezwać na pomoc policję

W razie uzasadnionej potrzeby, gdy kontrolujący trafi na opór uniemożliwiający lub utrudniający przeprowadzenie czynności kontrolnych, może poprosić o wsparcie policję lub inne uprawnione służby. 

Stanie się tak tylko wtedy, gdy opór jest bezprawny. Kontrolujący, którzy chcą wejść do mieszkania przedsiębiorcy i nie mają na to zgody, nie mogą wzywać na pomoc policji, gdyż w takim przypadku nie jest to opór bezprawny.

Upoważnij księgową

To przykładowe uprawnienia kontrolujących. Co ważne, trzeba je spełniać gdyż utrudnianie, czy udaremnianie wykonania czynności kontrolnych to przestępstwo skarbowe.

Jest jednak możliwość by powierzyć te obowiązki innej osobie.

Teoretycznie reprezentantem do celów kontroli może być np. małżonek, pracownik czy księgowy. Jednak w praktyce musi to być osoba, do której przedsiębiorca ma ogromne zaufanie w innym przypadku lepiej by został na miejscu i osobiście „doglądał” kontrolerów.

Gdy sprawy księgowe prowadzi zewnętrzne biuro rachunkowe, w którym dokumenty są przechowywane przez określony czas, a do tego reprezentantem jest księgowy, który prowadzi sprawy firmy, można liczyć, że kontrola przebiegnie bez znacznego udziału przedsiębiorcy.  Żeby takie upoważnienie było skuteczne trzeba wybraną osobę zgłosić do organu podatkowego. Upoważnienie, jeżeli nie zostanie odmiennie w nim wskazane, znajdzie zastosowanie zarówno do kontroli poprzedzonej zawiadomieniem, jak i tzw. kontroli na legitymację.

Pomoc, czy wręcz wyręczenie może mieć miejsce już od pierwszej czynności, jaką jest zawiadomienie o zamiarze wszczęcia kontroli, aż po złożenie zastrzeżeń do protokołu kontroli.

W trakcie nie trzeba martwić się o udostępnienie właściwych dokumentów, czy np. okazanie majątku firmy (chyba, że chce się być przy tym osobiście) albo składanie wyjaśnień (chyba, że ich charakter będzie wymagał osobistego oświadczenia albo złożenia zeznań przez przedsiębiorcę).

Jeśli reprezentantem jest księgowy to można liczyć, że znaczną część wyjaśnień będzie mógł złożyć samodzielnie. Jeżeli powstanie potrzeba przewiezienia dokumentacji do urzędu również może zająć się tym reprezentujący pełnomocnik.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care

Tax Care
Lider wśród biur księgowych dla mikro- i małych firm
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ministerstwo Finansów: te daniny muszą wzrosnąć aby Polacy byli zdrowsi. Podwyżka akcyzy na alkohol i opłaty cukrowej od 2026 roku

Ministerstwo Finansów informuje, że przedstawiło dwa projekty ustaw dotyczących zdrowia publicznego. Jako pierwsze proponuje aktualizację (czytaj: podniesienie) stawek akcyzy na wszystkie napoje alkoholowe, co ma na celu ograniczenie spożycia napojów alkoholowych, a w konsekwencji redukcję negatywnych skutków jego nadużycia. Ministerstwo Finansów przygotowuje również aktualizację ustawy o zdrowiu publicznym, której celem jest ograniczenie ekonomicznej dostępności napojów słodzonych.

BCC o zmianach w Ordynacji podatkowej: przedawnienie zobowiązań, hipoteka i nowe przepisy karne

Business Centre Club (BCC) przedstawiło uwagi do propozycji nowelizacji ordynacji podatkowej z postulatami w zakresie dalszych zmian w tym obszarze. Eksperci BCC (Daniel Panek i Wojciech Pławiak) odnieśli się do modyfikacji wprowadzonych do treści projektu w porównaniu z wersją z 26 marca 2025 r.

Zwrot akcyzy za paliwo rolnicze 2025: tylko do 1 września! Sprawdź, ile możesz odzyskać! Trzeba pamiętać o dokumentach

Rolnicy mają kolejną szansę na odzyskanie części kosztów związanych z zakupem paliwa. Od 1 sierpnia do 1 września 2025 roku można składać wnioski o zwrot podatku akcyzowego, który obejmuje olej napędowy wykorzystywany w produkcji rolnej.

Szokujące dane KRUS: Rolnicy pracują ponad 29 lat, zanim dostaną emeryturę. Świadczenia wciąż daleko od ZUS

Rolnicy w Polsce pracują średnio ponad 29 lat, zanim otrzymają emeryturę z KRUS. Mimo długiego stażu ich świadczenia wynoszą przeciętnie nieco ponad 2 tysiące złotych, co znacząco odbiega od emerytur wypłacanych w ZUS.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach: Kasowy PIT obejmie tysiące nowych firm! Sprawdź, czy skorzystasz

Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie przepisy, które podniosą limit przychodów uprawniających do stosowania kasowego PIT z 1 mln zł do 2 mln zł. Zmiana wynika z projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na postulaty przedsiębiorców.

Kasowy PIT - zmiany od 2026 r. Limit przychodów wzrośnie do 2 mln zł

Ministerstwo Finansów chce, by dotychczasowy limit przychodów pozwalający na skorzystanie z kasowego PIT został podniesiony z 1 mln zł do 2 mln zł. Tak wynika z projektu nowelizacji ustawy o PIT opublikowanego 19 sierpnia 2025 r. Zmiana ta ma pozwolić większej grupie przedsiębiorców wybranie tej formy rozliczeń podatku dochodowego.

Faktura elektroniczna w rozumieniu art. 106nda ustawy o VAT nie jest fakturą ustrukturyzowaną. Prof. W. Modzelewski: wewnętrznie sprzeczne nowe przepisy ustawy o VAT trzeba zmienić

Profesor Witold Modzelewski z Instytutu Studiów Podatkowych zwraca uwagę na wewnętrzną sprzeczność niedawno uchwalonych nowych przepisów ustawy o VAT dot. nowego rodzaju faktury elektronicznej, która będzie mogła skutecznie zastąpić obowiązkowo wystawianą fakturę ustrukturyzowaną.

Czy pożyczka dla podmiotu powiązanego to ukryty zysk? Spór o interpretację przepisów estońskiego CIT

Kwestia opodatkowania pożyczek udzielanych przez spółki rozliczające się estońskim CIT na rzecz podmiotów powiązanych budzi wątpliwości interpretacyjne. Ostateczne stanowisko w tej sprawie może przesądzić o kształcie stosowania estońskiego CIT w praktyce.

REKLAMA

Podatek od smartfonów i komputerów? FWG ostrzega przed nową opłatą

Resort kultury planuje opłatę reprograficzną na telefony, komputery i telewizory. Fundacja Wolności Gospodarczej ostrzega, że podwyżki cen uderzą w konsumentów i polskie firmy, a regulacja jest nieadekwatna w erze streamingu i nowoczesnej cyfryzacji.

Rewolucja w dopłatach dla rolników: Rząd szykuje ustawę o aktywnym rolniku – koniec wsparcia dla fikcyjnych gospodarstw

Rząd przygotowuje rewolucyjne zmiany w dopłatach unijnych. Nowy projekt ustawy o rolnikach aktywnych zawodowo ma wyeliminować fikcyjne gospodarstwa i sprawić, że pieniądze z Wspólnej Polityki Rolnej trafią wyłącznie do osób faktycznie prowadzących działalność rolniczą.

REKLAMA