REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nadzwyczajne obostrzenie kary cz.1

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Katarzyna Broniszewska
Nadzwyczajne obostrzenie kary
Nadzwyczajne obostrzenie kary

REKLAMA

REKLAMA

Instytucja, jaką jest nadzwyczajne obostrzenie kary, polega na orzeczeniu kary nie w granicach zagrożenia, jakie jest przewidziane za dane przestępstwo, ale powyżej górnej lub dolnej granicy tej sankcji. Ponadto może ono nastąpić poprzez ograniczenie możliwości dokonania wyboru rodzaju kary przez sąd (o ile w przepisie występują sankcje alternatywne).

Regulacje dotyczące nadzwyczajnego obostrzenia kary znajdują się w art. 37 i 38 ustawy  z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765 ze zmianami), zwanej dalej kodeksem.

REKLAMA

REKLAMA

Przepis art. 37 kks wskazuje sytuacje, kiedy sąd ma obowiązek orzec nadzwyczajnie obostrzoną karę. Kodeks przewiduje zastosowanie poniżej wyliczonych przypadków dla wszystkich przestępstw skarbowych, ponieważ mają one wspólny przedmiot ochrony.

Są to następujące przypadki:

1. Kiedy sprawca popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe, powodując uszczuplenie należności publicznoprawnej dużej wartości albo popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe, a wartość przedmiotu czynu zabronionego jest duża. Uszczuplenie należności musi nastąpić już wcześniej. Nie jest wystarczające, aby doszło jedynie do narażenia należności o dużej wartości na uszczuplenie. Istotne jest, aby sprawca je spowodował i to w znacznym rozmiarze.

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 28 stycznia 2009 r. (V KK 309/08) podkreślił ten fakt, stwierdzając, że Stadium dokonania przestępstwa oszustwa podatkowego (art. 56 § 1 k.k.s.) następuje już z chwilą zaistnienia narażenia na uszczuplenie należności podatkowej, ale dopiero w razie stwierdzenia dalej idącego skutku zachowania sprawcy, w postaci spowodowania uszczuplenia takiej należności, i to "dużej" wartości w rozumieniu art. 53 § 15 k.k.s., zachodzi konieczność przeprowadzenia śledztwa (art. 151a § 1 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 k.k.s.).

REKLAMA

Kodeks w art. 53 § 26 i 26 a podaje definicję należności publicznoprawnej. Jest nią „należność państwowa lub samorządowa, będąca przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego; należnością państwową jest podatek stanowiący dochód budżetu państwa, należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji lub należność celna, a należnością samorządową - podatek stanowiący dochód jednostki samorządu terytorialnego lub należność z tytułu rozliczenia udzielonej dotacji lub subwencji, […] przychód budżetu ogólnego Wspólnot Europejskich lub budżetu zarządzanego przez Wspólnoty Europejskie lub w ich imieniu, w rozumieniu wiążących Rzeczpospolitą Polską przepisów prawa Unii Europejskiej, będąca przedmiotem przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Duża wartość jest to wartość, która w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza pięćsetkrotną wysokość minimalnego wynagrodzenia (art. 53 § 15).

2. Kiedy sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstw skarbowych stałe źródło dochodu.

To, że źródło dochodu jest stałe nie oznacza, że musi być główne, wyłączne czy jedyne. Nie jest wykluczone, aby sprawca czynu miał inne, niekiedy i poważniejsze źródła. Ponadto nie trzeba dochodu z popełniania przestępstw otrzymywać w terminach wskazanych z góry.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 maja 1976 r. (II KR 69/76) wskazał, że uniknięcie opodatkowania oznacza osiągnięcie większego nienależnego dochodu, wobec czego stałe niepłacenie podatków lub ich części oznacza uczynienie sobie z tego również stałego źródła dochodu.

3. Kiedy sprawca popełnia dwa albo więcej przestępstw skarbowych, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z nich; każdy z tych czynów wyczerpuje znamiona przestępstwa skarbowego określonego w tym samym przepisie, a odstępy czasu pomiędzy nimi nie są długie.

W komentarzu do Kodeksu karnego skarbowego (T. Grzegorczyk „Kodeks karny skarbowy. Komentarz”, wyd. IV, wydawnictwo LEX a Wolter Kluwer business, zwany dalej komentarzem) T. Grzegorczyk wskazuje, że odstęp czasu nie jest długi, jeżeli nie przekracza on roku.

4. Kiedy sprawca skazany za umyślne przestępstwo skarbowe na karę pozbawienia wolności lub karę ograniczenia wolności albo karę grzywny, w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności lub 6 miesięcy kary ograniczenia wolności albo po uiszczeniu grzywny wynoszącej co najmniej 120 stawek dziennych popełnia umyślnie przestępstwo skarbowe tego samego rodzaju.

Recydywa karna skarbowa polega na uprzednim skazaniu za czyn umyślny na karę pozbawienia wolności, karę ograniczenia wolności lub karę grzywny, o ile następny czyn też popełniony jest umyślnie i jest tego samego rodzaju.

Przepis art. 53 § 12 stanowi, że tego samego rodzaju są tylko przestępstwa określone w tym samym rozdziale k.k.s., a ponadto zawsze czyny popełnione z użyciem przemocy lub groźby jej użycia, choćby były określone w różnych rozdziałach kodeksu.

Zobacz także: Przestępstwa i wykroczenia skarbowe 2012 - grzywny

Zobacz także: Podatnik w postępowaniu karnoskarbowym - PORADNIK

5. Kiedy sprawca popełnia przestępstwo skarbowe, działając w zorganizowanej grupie albo w związku mającym na celu popełnienie przestępstwa skarbowego.

Regulacji tej nie stosuje się wobec współuczestnika, który odstąpił od udziału w grupie lub związku i ujawnił przed organem ścigania istotne okoliczności zamierzonego przestępstwa w taki sposób, że zapobiegł jego popełnieniu (art. 37 § 3).

Celem tego przepisu jest rozbicie grupy lub związku przestępczego, dlatego współdziałający, którzy zapobiegają popełnieniu przestępstwa, nie podlegają karze.

Zatem dana osoba musi spełnić trzy warunki:

- odstąpić od udziału w grupie lub związku,

- ujawnić organom ścigania istotne okoliczności zamierzonego przez grupę lub związek czynu,

- zapobiec w ten sposób (przez to  ujawnienie) popełnieniu przestępstwa, o ile działa przekonująco i na tyle szybko, aby organy ścigania mogły podjąć przeciwdziałanie.

6. Kiedy sprawca popełnia przestępstwo skarbowe, używając przemocy lub grożąc natychmiastowym jej użyciem albo działając wspólnie z inną osobą, która używa przemocy lub grozi natychmiastowym jej użyciem.

7. Kiedy sprawca przez nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia doprowadza inną osobę do popełnienia czynu zabronionego- przestępstwa skarbowego.

W tym przypadku niezbędne jest to, aby najpierw stwierdzić, że osoba, którą doprowadzono na skutek nadużycia stosunku zależności lub wykorzystania krytycznego położenia, popełniła czyn zabroniony. Wykazanie tego faktu jest konieczne, niezależnie od tego, czy tej osobie można  przypisać winę.

T. Grzegorczyk w komentarzu wskazuje, że sformułowanie ‘doprowadzenie’ oznacza „przywiedzenie innej osoby do popełnienia czynu, a zatem do stanu dopuszczenia się przestępstwa skarbowego. Sam doprowadzający może przy tym ponosić własną odpowiedzialność, np. za sprawstwo kierownicze lub polecające (zob. art. 9 § 1)”.

Nadużycie stosunku zależności dotyczy sytuacji, gdy dochodzi do wykorzystania relacji nadrzędności. Źródłem nadrzędności może być stosunek prawny (pracowniczy, służbowy, opieki, inny), a także faktyczny (nawet jeśli jest krótkotrwały). Krytyczne położenie dotyczy okoliczności, w jakiej znaleźli się nadużywający stosunku zależności i doprowadzany (np. obietnica, że nie zgłosi się przestępstwa, niejawni haniebnych faktów z życia osobistego itp.).

Wyłączenia

Punkt 1 oraz 3 nie jest stosowany, jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnej, a wymagalna należność została w całości uiszczona przed zamknięciem przewodu sądowego w pierwszej instancji. Regulacja ta dotyczy zarówno czynów polegających na uszczuplaniu należności, a także czynów w związku z którymi doszło do uszczuplenia.

Wyłączenie oznacza, że można skorzystać z innych przepisów, które przewidują łagodniejszą postać odpowiedzialności, a których normalnie przy powyżej opisanych wypadkach nie stosuje się. Nie dotyczy to jednak tych przepisów, które nie pozwalają na zastosowanie takiego wyłączenia w sytuacjach przewidzianych w punkcie 2, 3 oraz w art. 38 § 3 kks.

W przypadkach opisanych w punkcie 1 i 3 sąd przypisuje skazanemu poszczególne przestępstwa należące do ciągu przestępstw, ale nie wymierza kar jednostkowych za każde z nich, lecz orzeka karę tylko jeden raz na zasadach wskazanych w art. 38.

Kolejne wyłączenie przewiduje, że nie stosuje się punktu 5, jeżeli sprawca odstąpił od udziału w zorganizowanej grupie lub związku i ujawniając przed organem ścigania istotne okoliczności zamierzonego przestępstwa skarbowego, zapobiegł jego popełnieniu.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

REKLAMA

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA