REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Doręczanie korespondencji i fikcja doręczeń w postępowaniu administracyjnym i podatkowym

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 e-file sp. z o.o.
Producent aplikacji i rozwiązań pomocnych w biznesie oraz w kontaktach z urzędami
Doręczanie korespondencji i fikcja doręczeń w postępowaniu administracyjnym i podatkowym
Doręczanie korespondencji i fikcja doręczeń w postępowaniu administracyjnym i podatkowym

REKLAMA

REKLAMA

Niejednokrotnie podatnicy czy osoby biorące udział w postępowaniu administracyjnym podnoszą, że nie wiedziały o jakiejś decyzji, czy nawet wyroku, że nie zdawały sobie sprawy z terminu. Zdarzają się sytuacje, że z powodu nieodebranego dokumentu przegrywają sprawę, czy że nakładane są na nich kary finansowe. Należy jednak pamiętać, że nie każdy jest uczciwy w swoich działaniach i ustawodawca musiał to uwzględnić w regulacjach prawnych dotyczących doręczania przesyłek. Nie może być przecież tak, że samo unikanie listonosza skutecznie zwalnia z odpowiedzialności. Wskutek tego wprowadzono tak zwane fikcje doręczeń czy doręczenia zastępcze. Na czym polegają? Jakie mogą mieć konsekwencje? Jakie skutki wywołują, na przykład w trakcie epidemii?

Procedura doręczenia w postępowaniu administracyjnym

Podstawę całego postępowania administracyjnego, czyli postępowanie przez organami administracji publicznej i organami państwowymi, reguluje kodeks postępowania administracyjnego. Zgodnie z jego normami (art. 42), w przypadku osób fizycznych pisma należy doręczyć w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. Jeżeli przypisy szczególne nie stanowią inaczej, pisma można doręczyć w lokalu organu administracji publicznej. W tym miejscu jednak ustawodawca stwierdził, że norma może prowadzić do nadużyć i już rok po wprowadzeniu kodeksu (w 1961 roku) wprowadził dodatkowy zapis, że w przypadku niemożności doręczenia pisma w domu, pracy lub lokalu organu, można je doręczyć w każdym innym miejscu, gdzie zastanie się adresata.

Uwaga praktyczna: Pismo może zostać doręczone podatnikowi w zakładzie pracy, jeżeli będzie unikać korespondencji w domu.

REKLAMA

REKLAMA

Doręczenia zastępcze

Początkowo, ustawodawca chciał doręczenia osobistego, z podpisem i datą doręczenia. Jednak już w 1980 roku zauważył, że podatnicy unikają odbioru pism i wprowadził możliwość doręczenia ich każdemu dorosłemu domownikowi, sąsiadowi a nawet dozorcy budynku. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 43, pismo doręcza się (w przypadku nieobecności adresata) za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu pod warunkiem, że podejmą się oddania mu pisma. O doręczeniu sąsiadowi lub dozorcy informuje się zawiadomieniem w skrzynce pocztowej lub drzwiach mieszkania.

Uwaga praktyczna: Pismo odebrane przez każdego dorosłego domownika lub dozorcę, uważa się za doręczone z chwilą, kiedy oni pismo odebrali, nie natomiast kiedy adresat otrzymuje je do rąk własnych.

Fikcja doręczenia

REKLAMA

Najbardziej rozszerzone możliwości doręczenia pisma zostały jednak określone w art. 44 ustawy. Zgodnie z nimi, w razie, jeżeli niemożliwe jest doręczenie adresatowi, domownikowi, sąsiadowi ani dozorcy, operator pocztowy przechowuje pismo 14 dni w swojej placówce, albo jeżeli pismo doręcza urzędnik gminy, to pismo przechowuje właściwa gmina (miasto). Zawiadomienie o takim przechowywaniu zostawia się w oddawczej skrzynce pocztowej, na drzwiach lub w widocznym miejscu wejścia na posesję. To zawiadomienie nazywane jest potocznie "awizem". Po upływie ostatniego dnia 14 dniowego okresu, pismo uważa się za doręczone. Oznacza to w praktyce, że jeżeli adresat nie odbierze pisma, ale zostanie dokonana prawidłowa procedura awizacji - odniesie ono takie skutki, jakby adresat odebrał je 14 dnia.

Uwaga praktyczna: Poczta nie wyda pisma adresatowi po terminie awizacji. Dlatego w przypadku przekroczenia tego terminu można stracić możliwość zapoznania się z jego treścią. Odbiór pisma w terminie 14 dni oznacza jego doręczenie – z datą odebrania pisma z placówki Pocztowej (od tej daty oblicza się ewentualne terminy, nie od daty pierwszego awiza).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: INFORLEX Biznes

Procedura doręczeń w postępowaniu podatkowym i egzekucyjnym

Swoje własne uregulowania w zakresie doręczeń ma ustawa Ordynacja podatkowa, która normuje kwestie zobowiązań podatkowych, postępowań podatkowych, kontroli i czynności sprawdzających, a także informacji podatkowych i tajemnicy skarbowej. Zasady te korespondują i są dość podobne do unormowań KPA.

Zgodnie z art. 148 Ordynacji podatkowej, pisma doręcza się osobom fizycznym albo w miejscu ich zamieszkania, albo pod adresem do doręczeń. Można doręczyć je również w miejscu zatrudnienia lub prowadzenia działalności adresatowi lub osobie upoważnionej do odbioru korespondencji, a także w siedzibie organu podatkowego. Ponownie katalog ten ustawodawca rozszerzył o możliwość doręczenia pisma wszędzie, gdzie tylko się adresata zastanie - jeżeli jest to uzasadniony przypadek.

Uwaga praktyczna: Uwaga - pismo w osobistym postępowaniu podatkowym może zostać doręczone osobom prowadzącym działalność gospodarczą do rąk ich recepcji firmowej.

Doręczenie zastępcze

W dalszej części, ordynacja podatkowa przewiduje również doręczenie zastępcze oraz fikcję doręczenia. Zgodnie z art. 149, w przypadku nieobecności adresata w miejscu zamieszkania lub pod adresem doręczeń w kraju, pismo można doręczyć za pokwitowaniem dorosłemu domownikowi, a gdy go nie ma (lub odmówił) - sąsiadom, zarządcy domu lub dozorcy, pod warunkiem, że podjęły się oddania pisma. Tak jak w procedurze administracyjnej, zawiadomienie o takim doręczeniu zostawia się w oddawczej skrzynce pocztowej, drzwiach mieszkania lub w widocznym miejscu przy wejściu na posesję.

Fikcja doręczenia

W ostatnim kroku, art. 150 określa możliwość doręczenia pism przez operatora pocztowego. Zgodnie z nim, pismo przechowuje się przez okres 14 dni w placówce pocztowej lub urzędzie gminy (miasta). W miejscu zamieszkania / do doręczeń, pozostawia się zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki w terminie 7 dni, następnie pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru w terminie nie dłuższym niż 14 dni od pierwszego zawiadomienia. W przypadku niepodjęcia pisma, uważa się je za dokonane z upływem okresu 14 dni, a pismo pozostawia się w aktach sprawy. Dodatkowo, w procedurze podatkowej na wniosek strony, doręczenie może mieć miejsce na adres skrytki pocztowej.

Postępowanie egzekucyjne

Przepisy dotyczące doręczania korespondencji z procedury administracyjnej, mają zastosowanie w również w postępowaniu egzekucyjnym. Przepisy ustawy postępowanie egzekucyjne w administracji wskazują w art. 18, iż w przypadku braku postanowień innych do postępowania egzekucyjnego, należy stosować kodeks podstępowania administracyjnego. Postępowanie egzekucyjne w administracji ma zastosowanie do większości egzekucji podatkowych.

Należy pamiętać, że w obu procedurach operatorem pocztowym jest operator ustalony, zgodnie z ustawą Prawo Pocztowe.

Doręczenia i fikcje doręczenia w praktyce orzeczniczej

Na tle doręczeń zastępczych oraz fikcji doręczeń, toczyły się i toczą gorące spory. Wiele osób jest zdania, że nie mogą przecież ponosić negatywnych konsekwencji dokumentów, których nie otrzymali. W ostatnim czasie coraz więcej sporów dotyczy również nie tylko tradycyjnych form doręczeń (opisywanych powyżej), ale i nowoczesnych możliwości doręczeń elektronicznych. Jednym z ostatnich wyroków dotyczących tej materii, jest Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 1 kwietnia 2020 r. (sygn. akt. I SA/Bk 110/20), dotykający właśnie zarzutów braku doręczenia środkami komunikacji elektronicznej, podczas gdy strona dokonała takiego wyboru.

W ocenie Sądu: przepis art. 44 k.p.a. ustanawiając zastępczy tryb doręczenia korespondencji umożliwia przyjęcie fikcji prawnej, że pismo, którego adresat nie odebrał z placówki pocztowej lub z urzędu gminy (miasta) w określonym terminie, zostało doręczone z upływem ostatniego dnia terminu.

Doręczenia i fikcje w trakcie epidemii

Na szczególne rozwiązania doręczeń zdecydowano się w trakcie epidemii COVID-19. Zaskoczeni adresaci mogą znaleźć listy polecone w swoich skrzynkach pocztowych i nie jest to błąd listonosza. Fikcja doręczeń w trakcie zagrożenia epidemicznego stała się więc sporym problemem - adresat listu nie ma już 14 dni na odbiór, a jego termin liczy się od momentu wrzucenia listu do skrzynki, a nie jego fizycznego odebrania. Część listów natomiast wcale nie może zostać uznana za doręczone, podczas całego trwania epidemii. Kwestie te reguluje tak zwana 2 Tarcza Antykryzysowa, w art. 50, 97 i 98.

Zgodnie z tymi uregulowaniami, przede wszystkim w przypadku wystąpienia stanu epidemii, przesyłka listowa rejestrowana może być doręczona w sposób zwykły, bez wniosku adresata. Nie dotyczy to przesyłek z Sądu, Trybunału, Prokuratury, organów ścigania lub komornika sądowego. W trakcie epidemii nie zwraca się przesyłki niedoręczonej do adresata. Dodatkowo, w przypadku nieodebranych pism z potwierdzeniem odbioru, nie można ich uznać za doręczone w czasie obowiązywania zagrożenia epidemicznego. Tych zasad nie stosuje się do postępowań w sprawach gier hazardowych, niektórych podatkowych, celno-skarbowych oraz przesyłanych przez sądy, trybunały, prokuraturę, organy ścigania i komornika sądowego.

Podstawy prawne:

  • Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego Dz.U.2020.256 tj. z dnia 2020.02.18 (zwana w artykule „Kodeks postępowania administracyjnego” lub „KPA”);
  • Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, Dz.U.2019.900 tj. z dnia 2019.05.14 (zwana w artykule „Ordynacja Podatkowa”);
  • Ustawa z dnia z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 Dz.U.2020.695 z dnia 2020.04.17 (zwana w artykule "2 Tarcza Antykryzysowa" lub "Tacza 2.0.");
  • Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji Dz.U.2019.1438 tj. z dnia 2019.08.01 (zwana w artykule „Podstępowanie egzekucyjne w administracji”;
  • Ustawa z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe, Dz.U.2018.2188 tj. z dnia 2018.11.23 (zwana w artykule „Prawo pocztowe”);
  • Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 1 kwietnia 2020 r. w sprawie sygn. akt. I SA/Bk 110/20.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

REKLAMA

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

REKLAMA

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

Rząd chce dać preferencje podatkowe funduszom inwestycyjnym spoza UE od 2026 roku

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawy o CIT), przedłożony przez Ministra Finansów i Gospodarki. Projekt dostosowuje przepisy CIT do orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczących zagranicznych funduszy inwestycyjnych i emerytalnych. Chodzi m.in. o rozszerzenie preferencji podatkowych na fundusze z państw spoza UE, przy zachowaniu zabezpieczeń przed nadużywaniem prawa do zwolnienia podatkowego.

REKLAMA