REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak opodatkować sprzedaż na rzecz rodziny

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aneta Szwęch
Aneta Szwęch
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Prowadzę sklep z artykułami AGD. Czasem robi u mnie zakupy rodzina i chce kupić ode mnie sprzęt, ale najchętniej po cenie zakupu, bez doliczania marży. Czy urząd skarbowy może zakwestionować takie transakcje?

RADA

REKLAMA

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi, w tym m.in. rodzinnie, mogą być przedmiotem zainteresowania organów podatkowych. Jednak ustalenie przez podatnika ceny preferencyjnej dla podmiotu powiązanego rodzinnie nie w każdym przypadku jest przesłanką wskazującą na zaniżenie zobowiązania podatkowego w VAT, które narusza przepisy ustawy. Jeżeli podatnik dokona sprzedaży artykułów AGD członkowi rodziny i w tej transakcji strony ustalą cenę sprzedaży na poziomie ceny zakupu towaru przez sprzedawcę (bez doliczania marży), to organ podatkowy nie musi ingerować w tak ustaloną cenę, ponieważ nie odbiega ona od wartości rynkowej. Podatnik musi jednak obiektywnie uzasadnić i udokumentować fakt obniżenia ceny towaru członkowi rodziny.

UZASADNIENIE

Warunki, kiedy organ podatkowy może ustalić podstawę opodatkowania według wartości rynkowej, określa art. 32 ustawy o VAT. W sytuacji, w której zostaną spełnione łącznie następujące warunki:

1) między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą istnieje m.in. związek o charakterze rodzinnym,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2) związek ten miał wpływ na ustalenie wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług,

3) ustalone wynagrodzenie jest:

• niższe od wartości rynkowej, a nabywca towarów lub usług nie ma pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego,

• niższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego, a dostawa towarów lub świadczenie usług są zwolnione z podatku,

• wyższe od wartości rynkowej, a dokonujący dostawy towarów lub usługodawca nie ma pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego

- organ podatkowy ma prawo do ustalenia podstawy opodatkowania w wysokości wartości rynkowej, pomniejszonej o VAT (wartość rynkowa netto).

REKLAMA

W sytuacji opisanej w pytaniu Czytelnik wskazał na istnienie powiązań rodzinnych, które wpływają na zmniejszenie ceny sprzedaży towaru poniżej ceny stosowanej dla kontrahentów niepowiązanych. Nie jest to jednak cena niższa niż wartość rynkowa towaru określona zgodnie z art. 2 pkt 27b ustawy o VAT. Zgodnie z definicją wartości rynkowej (art. 2 pkt 27b ustawy o VAT), jeżeli nie można ustalić porównywalnej dostawy towarów, wartością rynkową towaru jest cena nabycia towarów określona w momencie dostawy. Ustawa dopuszcza więc sytuację sprzedaży towaru bez doliczania marży.

W sytuacji opisanej w pytaniu dochodzi w rezultacie do transakcji nabycia po cenie uznawanej przez przepisy za najniższą dopuszczalną „wartość rynkową” towaru. W efekcie podatnik, sprzedając rodzinie artykuły AGD bez doliczania marży, nie sprzedaje tych towarów poniżej wartości rynkowej. Stosuje wyłącznie najniższą dopuszczalną cenę rynkową.

ZAGROŻENIA (-)

W tym przypadku jedynym zagrożeniem jest fakt, że określenie ceny sprzedaży na poziomie ceny nabycia jest uznawane przez przepisy ustawy za wartość rynkową w sytuacji, w której brak jest porównywalnych dostaw towaru. A w przypadku podatnika prowadzącego sklep ze sprzętem AGD istnieją wszelkie przesłanki, aby porównać dostawy danego towaru w danym okresie i na danym etapie sprzedaży.

Przykład

REKLAMA

Podatnik prowadzi działalność w zakresie handlu detalicznego artykułami gospodarstwa domowego. Jego klientką jest żona brata, która chciałaby kupić odkurzacz marki XY. Okazuje się jednak, że cena sprzedaży oferowana przez podatnika jest większa niż cena sprzedaży tego samego artykułu w sąsiednim supermarkecie, który zakupując dużą liczbę tych produktów uzyskał korzystną dla siebie cenę zakupu. W rezultacie podatnik uzgodnił z żoną brata, że sprzeda jej odkurzacz po cenie, za jaką kupił towar (bez doliczania marży), w wyniku czego uzgodniona cena będzie równa cenie sprzedaży odkurzacza w supermarkecie.

Przykład ten obrazuje, że sprzedaż towaru bez doliczania marży wcale nie musi powodować ustalenia obrotu w wysokości odbiegającej od wartości rynkowej, ponieważ żona brata podatnika taką samą cenę musiałaby zapłacić, kupując odkurzacz w supermarkecie. Obie oferty sprzedaży, tzn. w supermarkecie i w sklepie podatnika, są ze sobą porównywalne, ponieważ:

1) warunki cenowe obowiązują w danym (tym samym) momencie,

2) dotyczą tego samego towaru (odkurzacz marki XY),

3) dokonane są na tym samym etapie sprzedaży (sprzedaż detaliczna).

Tym samym sprzedaż odkurzacza marki XY przez podatnika po cenie sprzedaży bez doliczania marży nie odbiega od wartości rynkowej określonej w art. 2 pkt 27b ustawy. Organ podatkowy, pomimo powiązań rodzinnych między stronami transakcji, nie określi obrotu w innej wysokości, ponieważ podatnik wykaże, że jest to obrót odpowiadający wartości rynkowej.

 

Warto zaznaczyć, że dostawy dla podmiotów powiązanych towarów po obniżonych cenach (w tym po cenie nabycia) mogą być uzasadnione innymi względami niż powiązania, w tym rodzinne. Przykładowo na okoliczność sprzedaży towaru po cenie niższej niż stosowana w transakcjach z pozostałymi odbiorcami warto sporządzić protokół przeceny tego towaru, wyjaśniając jej powód, oraz wskazując wartość towaru po przecenie. Wyprzedaże, promocje i obniżki cen są powszechnie stosowanym instrumentem sprzedażowym. Sprzedawca ma prawo obniżyć ceny na poszczególne towary ze swojej oferty, np. z powodu przeceny towaru dokonanej w związku z posezonową wyprzedażą, stosowania instrumentów mających na celu intensyfikację sprzedaży w postaci promocji, obniżenia wartości towaru stanowiącego ekspozycję itd. Takie zdarzenia trzeba jednak udokumentować (np. regulaminem obniżek cen towaru, warunkami promocji sezonowej, wspomnianym wyżej protokołem przeceny towaru). Udokumentowana obniżka ceny sprzedaży towaru do wysokości ceny nabycia nie może być zakwestionowana przez organy podatkowe, nawet gdy nabywcą będzie członek rodziny podatnika.

WAŻNE!

Na okoliczność sprzedaży towaru po cenie niższej niż stosowana w transakcjach z pozostałymi odbiorcami warto sporządzić protokół przeceny tego towaru, wyjaśniając jej powód, oraz wskazując wartość towaru po przecenie.

Trzeba ponadto zauważyć, że celem art. 32 ustawy o VAT jest zapobieganie wykorzystywaniu mechanizmu opodatkowania tym podatkiem, niekorzystnego w skutkach dla budżetu państwa. Ustalenie podstawy opodatkowania po koszcie nabycia jest dla budżetu neutralne. Podatnik odlicza podatek naliczony i nalicza należny. Kwoty te się pokrywają i nie powodują uszczerbku dla budżetu państwa. Przepis art. 32 ustawy o VAT w swoim nowym brzmieniu znajduje podstawę w art. 80 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. W wyniku nowelizacji przepisu możliwość szacowania obrotu nie dotyczy transakcji opodatkowanych między podatnikami, którym przysługuje pełne prawo do odliczenia VAT.

Przykład

Jan Nowak, który prowadzi działalność gospodarczą, dokonał dostawy towaru dla firmy swojego brata. Strony ustaliły, że ceną sprzedaży towaru będzie cena nabycia, bez doliczania marży. Ponieważ obie strony transakcji są czynnymi podatnikami VAT, które co do zasady w związku z wykonywanymi czynnościami korzystają z pełnego prawa do doliczenia podatku naliczonego, to organ podatkowy, pomimo istnienia powiązań rodzinnych pomiędzy podatnikami, nie może ingerować w ustaloną przez strony podstawę opodatkowania. Podstawy takiej nie daje art. 32 ustawy o VAT.

Przy dokonywaniu transakcji podlegających ustawie o VAT pomiędzy podmiotami rodzinnie powiązanymi warto pamiętać, że nie każda transakcja z członkiem rodziny może się wiązać z ryzykiem określania obrotu przez organ podatkowy. Zgodnie z ustawą o VAT przez powiązania rodzinne rozumie się małżeństwo oraz pokrewieństwo lub powinowactwo do drugiego stopnia. Pokrewieństwo oznacza pochodzenie od tego samego, wspólnego przodka. Pokrewieństwo w linii prostej występuje, gdy mówimy o osobach pochodzących jedna od drugiej; krewnymi będą więc wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itp.) oraz zstępni (dziecko, wnuk, prawnuk). Stopnie pokrewieństwa określić można następująco - np. matka i syn spokrewnieni są w I stopniu, dziadek z wnuczką w II stopniu. Natomiast powinowactwo to istniejący od momentu zawarcia związku małżeńskiego stosunek między jednym z małżonków a krewnymi drugiego małżonka, przy czym powinowactwo trwa pomimo ustania małżeństwa. Również w przypadku powinowactwa występują linie i stopnie. Powinowatym pierwszego stopnia jest więc dla małżonka przykładowo brat, siostra czy matka jego współmałżonka. W konsekwencji sprzedaż towaru pomiędzy np. wujkiem a mężem siostrzenicy, pomimo powiązań rodzinnych, nie podlega regulacji zawartej w art. 32 ustawy.

Jeżeli podatnik dokona sprzedaży artykułów AGD członkowi rodziny i w tej transakcji strony ustalą cenę sprzedaży na poziomie ceny zakupu towaru przez sprzedawcę (bez doliczania marży), to organ podatkowy nie powinien ingerować w tak ustaloną cenę, ponieważ nie odbiega ona od wartości rynkowej w rozumieniu art. 2 pkt 27b ustawy. Jeżeli ponadto podatnik obiektywnie uzasadni i udokumentuje fakt, że obniżenie ceny towaru wobec członka rodziny było skutkiem okoliczności, które warunkowałyby obniżenie tej ceny również w transakcji z podmiotem niepowiązanym, wówczas organ podatkowy nie będzie miał podstaw do określania podstawy opodatkowania innej niż ustalona przez strony. W takim przypadkuwartość transakcji nie będzie pozbawiona cech wartości rynkowej.

• art. 26 ustawy z 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz.U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1378

• art. 2 pkt 27b, art. 32 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2008 r. Nr 141, poz. 888

Aneta Szwęch

konsultant podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podatek od prezentów komunijnych - kiedy trzeba zapłacić. Są 3 limity kwotowe

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Obowiązku stosowania KSeF można uniknąć. Jest kilka sposobów. Jednym jest uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

REKLAMA

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

REKLAMA

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

REKLAMA