REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wystawianie i ewidencjonowanie faktur VAT w świetle zmian w Kodeksie karnym - jak nie popełnić nowych przestępstw fakturowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wystawianie i ewidencjonowanie faktur VAT w świetle zmian w Kodeksie karnym - jak nie popełnić nowych przestępstw fakturowych
Wystawianie i ewidencjonowanie faktur VAT w świetle zmian w Kodeksie karnym - jak nie popełnić nowych przestępstw fakturowych

REKLAMA

REKLAMA

Od dnia 1 marca 2017 r. mają wejść w życie nowe przepisy Kodeksu karnego (ustawa czeka na podpis Prezydenta RP), które wprowadzają nowe przestępstwa fakturowe i ewidencyjne. Fakt, że ich popełnienie może być zagrożone nawet karą 25 lat więzienia, zmienia całkowicie hierarchię problemów podatkowych rodzących ryzyko odpowiedzi karnej.

Sprawy karno-skarbowe przechodzą na drugi plan: teraz najważniejsze są faktury w rozumieniu podatku od towarów i usług. Wystawianie lub posługiwanie się tymi fakturami jeżeli zostały one podrobione lub przerobione, może być przestępstwem zagrożonych karą więzienia od sześciu miesięcy do ośmiu lat, a w przypadkach szczególnych nawet nie mniej niż 5 lat lub 25 lat pozbawienia wolności. Wszystkie osoby uczestniczące w wystawianiu lub posługiwaniu się tymi fakturami muszą zrozumieć sens tych przepisów i podjąć działania mające na celu zapobieżenie popełnienia tych przestępstw.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Zacznijmy od istoty dwóch najistotniejszych czynów zabronionych, które są uregulowane w nowym art. 270a Kodeksu karnego. Kluczowym zdarzeniem jest „faktura podrobiona lub przerobiona”. Co należy przez to rozumieć?

Są to najczęściej trzy następujące sytuacje:

1. fakturę wystawia osoba nie będąca podatnikiem lub nie działająca w imieniu podatnika, a podany w jej treści wystawca – podatnik nie istnieje; nie tylko są to powszechnie znane „słupy”, lecz również różnego rodzaju „podmioty optymalizacyjne”, które powołano tylko po to, aby wystawiły one faktury z tytułu pozornych czynności; czynność, której dotyczy ta faktura, może być realnie wykonana, lecz nie wykonał jej podmiot wymieniony na fakturze, gdyż on obiektywnie nie istnieje,

REKLAMA

2. fakturę wystawia osoba będąca podatnikiem lub działająca w imieniu realnie istniejącego podatnika, lecz podatnik ten nie wykonał fakturowanej czynności, gdyż:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • czynność tak była wykonana przez innego podatnika,
  • czynności tej w ogóle nie było.

W tych dość typowych przypadkach fakturowanie dokumentuje zdarzenia, których nie wykonał podatnik będący jej prawnym wystawcą, przy czym fakt jej realnego wykonania przez innego podatnika nie ma rozstrzygającego znaczenia (są to najczęściej podmioty podstawione, które fałszują faktury w celu ukrycia rzeczywistego podatnika),

3. faktury wystawione przez osoby będące podatnikiem lub reprezentujące podatnika, który wykonał czynność na rzecz adresata faktury, lecz w treści faktury podano nieprawdę co do przedmiotu, podstawy opodatkowania lub innych danych dotyczących tej czynności. Dotyczy to w szczególności:

  • nazwy czynności lub jej charakteru,
  • kwot podstawy opodatkowania stawek i podatku należnego (lub jego braku),
  • daty czynności.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

W tych przypadkach podanie nieprawdy na fakturze albo ma przynieść nienależną korzyść podatnikowi – nieprawdziwa nazwa czynności ma uzasadniać zastosowanie stawki 0% w miejsce np. 23% albo nabywcy, który chce uzyskać z tego tytułu korzyść (np. odliczenie podatku naliczonego).

Istotą dwóch czynów zabronionych dotyczących powyższych faktur będzie „wystawienie” lub „posłużenie się”:

  • w celu użycia jak autentyczną,
  • w zakresie okoliczności fakturowych mogących mieć znaczenie dla określenia należności publicznej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności publicznej.

Cel użycia jak autentyczną jest oczywisty: tylko wtedy może być popełnione przestępstwo, aby ktoś fałszując faktury po to, aby jej użyć jako autentyczną lub posługuje się sfałszowaną przez kogoś fakturą jak autentyczną. Istotne są jednak okoliczności, o których mowa w pkt 2). Co należy przez to rozumieć? Są nimi te działania, które mogą mieć wpływ na rozliczenia podatkowe, czyli:

  • prowadzenie ewidencji podatkowych dla potrzeb złożenia deklaracji,
  • uwzględnienie w deklaracji podatkowej kwot wynikających ze sfałszowanych faktur.

 

Dopiero bowiem zaewidencjonowanie tych dokumentów w rejestrach podatkowych oraz zadeklarowanie tych kwot zgodnie z przepisami prawa podatkowego może mieć wpływ na określenie należności publicznych lub ich zwrotów. Czyli ryzyko popełnienia tych czynności pojawia się w związku z rutynowymi działaniami rozliczeniowymi: prowadzeniem ksiąg podatkowych i sporządzaniem deklaracji. Podatnicy muszą więc podjąć wszelkie niezbędne działania mające na celu zapobiegnięcie popełnienia tych przestępstw.

Witold Modzelewski

Profesor Uniwersytetu Warszawskiego

Instytut Studiów Podatkowych

                                  

Właściciele firm, zarządy spółek, dyrektorzy ekonomiczni lub finansowi oraz pracownicy zajmujący się fakturowaniem, ewidencją podatkową oraz składaniem deklaracji VAT muszą podjąć wszelkie niezbędne działania mające na celu wyeliminowanie ryzyka wystawiania nierzetelnych (podrobionych lub przerobionych) faktur oraz posłużenia się tymi fakturami wystawionymi przez inne podmioty dla potrzeb prowadzenia ewidencji i składania deklaracji. Muszą być wydane odpowiednie zarządzenia i polecenia dotyczące fakturowania oraz  ewidencjonowania i deklarowania pod kątem wyeliminowania powyższych ryzyk.

W tym celu Instytut Studiów Podatkowych przygotował Wzorcowe Instrukcje dotyczące:

- Fakturowania dla potrzeb podatku od towarów i usług

- Sporządzania nowych deklaracji VAT,

które mogą być wykorzystane przez właścicieli, zarządy i dyrektorów ekonomicznych lub finansowych firm przy wydaniu poleceń eliminujących ryzyko popełnienia błędów mogących mieć znamiona tych czynów zakazanych.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Limit poniżej 10 000 zł - najczęściej zadawane pytania o KSeF

Czy przedsiębiorca z obrotami poniżej 10 tys. zł miesięcznie musi korzystać z KSeF? Jak długo można jeszcze wystawiać faktury papierowe? Ministerstwo Finansów wyjaśnia szczegóły nowych zasad, które wejdą w życie od lutego 2026 roku.

"Podatek" (opłata) od psa w 2026 r. Jest stawka maksymalna ale każda gmina ustala samodzielnie. Kto nie musi płacić tej opłaty?

Najczęściej mówi się potocznie: „podatek od psa”. Ale tak naprawdę to opłata lokalna: "opłata od posiadania psów" pobierana przez gminy. Na szczęście nie wszystkie gminy się na to decydują. Bo opłata właśnie tym się różni od podatku, że może ale nie musi być wprowadzona na terenie danej gminy. Ile wynosi opłata od psa w 2026 roku? Kto musi ją płacić a kto jest zwolniony? Do kiedy trzeba wnosić tę opłatę do gminy? Wyjaśniamy.

Podatki i opłaty lokalne w 2026 roku: Minister Finansów ustalił stawki maksymalne

Od 1 stycznia 2026 r. wzrosną (jak prawie każdego roku) o wskaźnik inflacji (tym razem o ok. 4,5%) maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych. Minister Finansów wydał już coroczne obwieszczenie w tej kwestii. Zatem w 2026 roku możemy liczyć się z zauważalnie wyższymi stawkami podatku od nieruchomości, podatku od środków transportowych i opłat lokalnych (targowej, miejscowej, uzdrowiskowej, reklamowej, od posiadania psów) - oczywiście w tych gminach, których rady podejmą stosowne uchwały do końca 2025 roku.

Zasadzka legislacyjna na fundacje rodzinne. Krytyczna analiza projektu nowelizacji ustawy o CIT z dnia 29 sierpnia 2025 r.

"Niczyje zdrowie, wolność ani mienie nie są bezpieczne, kiedy obraduje parlament" - ostrzega sentencja często błędnie przypisywana Markowi Twainowi, której rzeczywistym autorem jest Gideon J. Tucker, dziewiętnastowieczny amerykański prawnik i sędzia Sądu Najwyższego stanu Nowy Jork. Ta gorzka refleksja, wypowiedziana w 1866 roku w kontekście chaotycznego procesu legislacyjnego w Albany, nabiera szczególnej aktualności w obliczu współczesnych praktyk legislacyjnych.

REKLAMA

Od 2026 koniec faktur w Wordzie i Excelu. KSeF zmienia zasady gry dla wszystkich firm

Od 2026 roku KSeF stanie się obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców, a sposób wystawiania faktur zmieni się na zawsze. System przewiduje różne tryby – online, offline24, awaryjny – aby zapewnić firmom ciągłość działania w każdych warunkach. Dzięki temu nawet brak internetu czy awaria serwerów nie zatrzyma procesu fakturowania.

Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

REKLAMA

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

REKLAMA