Obowiązek podatkowy z tytułu świadczenia odpłatnych usług ustanowienia służebności gruntowej

Ustanowienie służebności gruntowej na gruncie VAT jest usługą o podobnym charakterze do usłu­gi najmu. Z punktu widzenia regulacji zawartych w Kodeksie cywilnym służebność jest obciążeniem cudzej nieruchomości, mającym na celu zwiększenie użyteczności innej nieruchomości albo zaspo­kojenie określonych potrzeb oznaczonej osoby fizycznej. Definicję służebności gruntowej zawiera art. 285 § 1 k.c. Zgodnie z tym przepisem, nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w sto­sunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności. Z pytania wynika, że ustanowienie słu­żebności gruntowej ma charakter odpłatny. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny między świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi zatem istnieć bezpośredni związek między świadczoną usłu­gą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczące­go usługę. Otrzymana zapłata powinna więc być konsekwencją wykonanego świadczenia. Te warunki są w tym przypadku spełnione. Dlatego obowiązek podatkowy powinien zostać rozpoznany zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b) tiret trzecie ustawy o VAT, tj. w dacie wystawienia faktury, jednak nie później niż z upływem terminu płatności. Jeśli termin płatności nie jest oznaczony, to zasadne będzie zastoso­wanie art. 455 k.c., zgodnie z którym, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.

Polecamy: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

Potwierdzają to także organy podatkowe. W piśmie Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2014 r. (sygn. IPPP1/443-16/14-2/EK) czytamy: