REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

VAT marża przy sprzedaży samochodów i części samochodowych

Subskrybuj nas na Youtube
VAT marża przy sprzedaży samochodów i części samochodowych
VAT marża przy sprzedaży samochodów i części samochodowych

REKLAMA

REKLAMA

Gdy przy nabyciu samochodu nie wystąpi VAT naliczony, zarówno sprzedaż takiego samochodu, jak i części samochodowych może być opodatkowana od marży. Prawo do stosowania marży w przypadku sprzedaży części samochodowych pochodzących z demontażu potwierdził TSUE w wyroku z 18 stycznia 2017 r. w sprawie C-471/15. Do tej pory ani polskie organy podatkowe, ani sądy nie dawały takiego prawa.

W przypadku podatnika wykonującego czynności polegające na dostawie towarów używanych nabytych uprzednio przez niego do celów prowadzonej działalności w celu odsprzedaży podstawą opodatkowania podatkiem może być marża stanowiąca różnicę między całkowitą kwotą, którą ma zapłacić nabywca towaru, a kwotą nabycia, pomniejszona o kwotę podatku (art. 120 ust. 4 ustawy o VAT).

REKLAMA

Dla celów rozliczeń według tej procedury ustawodawca wprowadził odrębną definicję towarów używanych.

DEFINICJA

REKLAMA

Towary używane to ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie, antyki oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne (CN 7102, 7103, 7106, 7108, 7110, 7112), (PKWiU 24.41.10.0, 24.41.20.0, ex 24.41.30.0, ex 32.12.11.0, ex 32.12.12.0 i 38.11.58.0).

Opodatkowanie w systemie marży jest jednak ograniczone do pewnej kategorii towarów używanych, które podatnik nabył uprzednio w celu ich odsprzedaży. Istotne jest przy tym, od kogo towary używane zostały nabyte.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Aby można było stosować procedurę marży, towary muszą być nabyte od:

• osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem podatku od towarów i usług lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej;

• podatników VAT, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 (dostawa towarów używanych) lub art. 113 (zwolnienie podmiotowe ze względu na wysokość obrotów);

• podatników, jeśli dostawa tych towarów była opodatkowana od marży;

• podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 ustawy o VAT;

• podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5 (od marży), a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Jak z tego wynika, ta szczególna procedura dotyczy jednak tylko dostawy towarów używanych, które podatnik nabył od osób:

• niebędących podatnikami podatku od towarów i usług;

REKLAMA

• które wprawdzie są podatnikami podatku od towarów i usług, ale którym w stosunku do dostarczanych towarów używanych nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub które należą do kategorii drobnych przedsiębiorców zwolnionych od podatku od towarów i usług, które są pośrednikami, a towar będący przedmiotem dostawy już był opodatkowany w szczególnej procedurze opodatkowania marży;

• które nie są podatnikami podatku od towarów i usług albo są podatnikami podatku od wartości dodanej na terytorium innego państwa członkowskiego Wspólnoty Europejskiej i realizują dostawę towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 113 oraz regulacjom zawartym w art. 120 ust. 4 i 5 ustawy o VAT.

Samochody sprowadzane z innych krajów

Powstaje zatem pytanie, czy import oraz wewnątrzwspólnotowe nabycie samochodów używanych z kraju trzeciego klasyfikuje się do nabycia, o którym mowa w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT. Po pierwsze, należy zauważyć, że katalog w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT jest katalogiem zamkniętym. A zatem jest to wyliczenie wszystkich możliwych sposobów nabycia towarów używanych, które upoważniają do zastosowania opodatkowania na zasadzie marży do dalszej sprzedaży nabytych towarów używanych. Tym samym gdy podatnik-pośrednik nabędzie towary używane od podmiotów innych niż wymienione w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT, nie będzie uprawniony do zastosowania opodatkowania marży.

Po drugie, należy zauważyć, że w tym katalogu nie został wymieniony import ani wewnątrzwspólnotowe nabycie jako sposób nabycia towarów używanych uprawniający do zastosowania opodatkowania marży.

Po trzecie, procedura opodatkowania marży znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy nabycie towaru używanego przez podatnika nie jest opodatkowane ze względu na status zbywcy określony w ww. artykule lub jest opodatkowane na szczególnych zasadach. W żadnym z tych przypadków nie występuje jednak podatek naliczony z tytułu nabycia tych towarów używanych, tak jak to ma miejsce przy imporcie (bądź wewnątrzwspólnotowym nabyciu) samochodów.

Jak stwierdził TSUE w wyroku z 3 marca 2011 r. w sprawie C-203/10:

(...) w każdym razie procedura marży nie ma zastosowania do dostaw dotyczących takich towarów, jakie są przedmiotem niniejszej sprawy, które zostały osobiście zaimportowane do Unii przez podatnika-pośrednika na podstawie zasad ogólnych VAT. (...) Jednakże jeżeli na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnik-pośrednik odsprzedaje towary, które osobiście zaimportował, podlegając zasadom ogólnym VAT w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, będąc uprawniony na mocy art. 168 lit. d) dyrektywy 2006/112 do odliczenia podatku VAT należnego lub zapłaconego z tytułu importu owych towarów, nie istnieje żadne ryzyko podwójnego opodatkowania, które mogłoby uzasadnić stosowanie stanowiącej odstępstwo procedury marży.

Oznacza to, że pośrednik sprowadzający samochody:

• z innych krajów UE, gdy jest zobowiązany do rozliczenia WNT, lub

• spoza UE, gdy rozlicza VAT od importu towarów,

nie może ich sprzedaży opodatkować od marży, gdyż w obu przypadkach jest uprawniony do odliczenia VAT.

Polecamy: Biuletyn VAT

Przykład

Podatnik zajmujący się sprzedażą samochodów używanych sprowadził z Niemiec trzy samochody:

• jeden samochód kupił od osoby prywatnej – jego sprzedaż może opodatkować od marży,

• drugi samochód kupił od niemieckiego pośrednika, który zastosował na fakturze marżę – jego sprzedaż również może opodatkować od marży;

• trzeci samochód kupił od niemieckiej firmy, która na fakturze zastosowała zwolnienie (w Polsce 0%) – od jego nabycia musi rozliczyć WNT i przy sprzedaży nie może zastosować marży.

Podatnik rozlicza VAT od WNT, gdy sprzedawca jest podatnikiem VAT niekorzystającym ze zwolnienia, a transakcja nie była opodatkowana według procedury marży (art. 10 ustawy o VAT).

Marża przy sprzedaży nie może być zastosowana także w przypadku, gdy samochód jest importowany do innego kraju UE, a następnie sprowadzany do Polski. Artykuł 2 pkt 7 ustawy o VAT zawiera definicję importu, według której za import uznaje się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju. Należy jednak zaznaczyć, że tylko wtedy, gdy określona procedura celna zostanie zakończona na terytorium Polski, będziemy mieli do czynienia z importem towarów na terytorium kraju (art. 26a ust. 1 ustawy o VAT). Jeśli natomiast procedura celna zostanie zakończona na terytorium innego państwa członkowskiego, import będzie dokonany w tym państwie. W przypadku gdy przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego następuje na terytorium innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej, nie dochodzi do importu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Nie oznacza to jednak, że sprzedaż samochodu może być opodatkowana od marży. W tym przypadku podatnik jest zobowiązany do rozliczenia VAT od WNT. Do wewnątrzwspólnotowego nabycia dochodzi także wtedy, gdy podatnik podatku od wartości dodanej przemieszcza z innego kraju UE do Polski towary należące do jego firmy. Z art. 11 ust. 1 ustawy o VAT wynika, że do WNT dochodzi wówczas, gdy są spełnione następujące warunki:

• towary są przemieszczane przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz,

• towary należą do tego podatnika i są przemieszczane z terytorium innego państwa członkowskiego na terytorium Polski,

• towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane,

• towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

W tym przypadku w państwie, z którego przemieszczane są towary, występuje wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów, natomiast w państwie, do którego przemieszczane są towary, następuje ich wewnątrzwspólnotowe nabycie.

W przypadku przemieszczania towarów własnych największy problem stwarza ustalenie, czy polski podatnik, który w innym kraju UE zapłacił VAT od importu towarów, jest podatnikiem podatku od wartości dodanej w tym kraju. Jak wynika z orzecznictwa polskich sądów, aby uznać dany podmiot za podatnika, nie ma znaczenia faktyczna rejestracja do VAT w tym kraju. Dlatego polski podatnik, który importuje towary do innego kraju UE i następnie sprowadza je do Polski, ma obowiązek rozliczyć w kraju WNT.

W wyroku NSA z 6 listopada 2009 r. (sygn. akt II FSK 965/08) czytamy:

Reasumując wewnątrzwspólnotowe nabycie ma miejsce także wówczas, gdy przemieszczeniu podlegają towary, które uprzednio zostały zaimportowane na terytorium wspólnoty: polski podatnik przemieszcza do Polski towary, które zostały zaimportowane z Kanady na terytorium Niemiec. W tym przypadku najpierw ma miejsce import na terytorium Niemiec, a następnie z terytorium Niemiec wewnątrzwspólnotowa dostawa do Polski, w Polsce następuje wewnątrzwspólnotowe nabycie. Faktyczne opodatkowanie dotyczy czynności importu oraz wewnątrzwspólnotowego nabycia. Zatem czynność przywozu jest opodatkowana dwukrotnie. Przepisy dyrektywy VAT z 2006 r. nakazują, aby państwa członkowskie, w których następuje import, przyznały prawo bezpośredniego zwrotu podatnikowi dokonującemu przemieszczania towaru. Na koniec należy dodać, iż powstanie u podatnika nabycia wewnątrzwspólnotowego jest uzależnione od treści dokonanej przez niego czynności oraz od jego statusu jako podatnika tzn. prowadzącego działalność gospodarczą. Rejestracja nie jest natomiast warunkiem wystąpienia u tego podmiotu nabycia wewnątrzwspólnotowego.

Dlatego gdy przemieszczane są towary, których import wystąpił na terytorium innego kraju UE, polski podatnik rozlicza w kraju WNT. Podatek należny jest jednocześnie podatkiem naliczonym, który podlega odliczeniu na zasadach ogólnych. Wyłącza to możliwość zastosowania przy sprzedaży samochodu szczególnej procedury określonej w art. 120 ust. 4 ustawy, tj. opodatkowania ich na zasadzie marży.

Polski podatnik kupił w Szwajcarii używany samochód. Sprowadził go do Polski przez Niemcy, gdzie zapłacił VAT od importu towarów. W związku z tym musi w Polsce rozliczyć WNT i nie może stosować marży przy jego sprzedaży.


Części samochodowe

Polskie organy podatkowe oraz sądy uznają, że sprzedaż używanych części samochodowych pochodzących z samochodów nabytych na warunkach określonych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT nie może być opodatkowana od marży m.in. z tego powodu, że nie jest znana cena nabycia poszczególnych części, lecz wyłącznie samochodu. W wyroku NSA z 28 marca 2012 r. (sygn. akt I FSK 839/11) czytamy:

Z art. 120 ust. 4 u.p.t.u. wynika bowiem, że do wyliczenia marży musi być znana cena nabycia towaru, który jest zbywany. Musi być to zatem towar zindywidualizowany, bo tylko takiemu towarowi można przypisać rzeczywistą kwotę nabycia. Możliwość odstąpienia od tej reguły dotyczącej ceny nabycia ustawodawca przewidział wyłącznie w odniesieniu do przedmiotów kolekcjonerskich (art. 120 ust. 5–8 u.p.t.u.). Zauważyć należało również i to, że także w art. 120 ust. 15 ww. ustawy w kontekście wymogów ewidencyjnych mowa jest o obowiązku wskazywania w niej „kwot nabycia towarów niezbędne do określenia kwoty marży”. Muszą to zatem być kwoty takie, jakie stanowiły należność za konkretne ruchome dobro materialne, poddawane następnie zbyciu w tym samym (aktualnym) stanie lub wyłącznie po naprawie tegoż samego dobra.

Stanowisko to powinien zmienić ostatni wyrok TSUE z 18 stycznia 2017 r. w sprawie C-471/15. Trybunał orzekł, że przepisy określające procedurę opodatkowania marży:

(...) należy interpretować w ten sposób, że części używane pochodzące z pojazdu samochodowego wycofanego z eksploatacji, nabytego przez przedsiębiorstwo zajmujące się recyklingiem samochodowym od osoby fizycznej i przeznaczone do odsprzedaży jako części zamienne stanowią „towary używane” w rozumieniu tego przepisu, w związku z czym dostawy tego rodzaju części dokonane przez podatnika-pośrednika są objęte zakresem zastosowania procedury marży.

Wyrok dotyczył przedsiębiorstwa, które zajmowało się recyklingiem części pochodzących z samochodów wycofanych z eksploatacji, i do takiej sytuacji może mieć zastosowanie. Podatnik musi wówczas cenę nabycia samochodu proporcjonalnie przypisać do odzyskanych części.

Oczywiście procedura marży ma zastosowanie do sprzedaży części samochodowych, gdyby miała zastosowanie do sprzedaży samochodu, z którego pochodzą. Ponadto należy pamiętać, że stosowanie procedury marży jest dobrowolne i zależy od podatnika. Jej stosowanie wymaga prowadzenia specjalnej ewidencji, która pozwoli na ustalenie ceny nabycia dla każdej części. Dlatego gdy podatnik uznana, że ustalanie ceny nabycia każdej części jest zbyt pracochłonne, może stosować zasady ogólne.

Cena nabycia nie obejmuje kosztów związanych z odzyskaniem tej części z samochodu. To wyłącznie kwota zapłacona sprzedawcy samochodu, przypadająca na ten towar.

Podatnik skupuje samochody do demontażu. Płaci za kilogram 60 gr. Wymontował część ważącą 8 kg, którą sprzedał za 100 zł. Gdy zastosuje procedurę marży, musi zapłacić VAT w wysokości 17,80 zł [(100 zł – 4,80 zł) x 23/123]. Gdyby stosował zasady ogólne, zapłaciłby 18,70 zł.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 11 ust. 1, art. 120 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 710; ost.zm. Dz.U. z 2017 r. poz. 60

Marcin Jasiński, ekspert w zakresie VAT

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA