REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nie ma odwrotnego obciążenia gdy podatnik VAT został wykreślony z rejestru

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Nie ma odwrotnego obciążenia gdy podatnik VAT został wykreślony z rejestru
Nie ma odwrotnego obciążenia gdy podatnik VAT został wykreślony z rejestru

REKLAMA

REKLAMA

Nie wiadomo, kto ma płacić VAT w transakcjach objętych odwrotnym obciążeniem, gdy fiskus wykreśli nabywcę z rejestru VAT. Walka z oszustwami staje przez to pod znakiem zapytania.

Może się zdarzyć, że w transakcjach objętych odwrotnym obciążeniem podatku nie odprowadzi ani nabywca (bo został wykreślony z rejestru), ani sprzedawca (bo sądził, że ma do czynienia z mechanizmem reverse charge).

REKLAMA

Autopromocja

Kto ma rozliczyć

Wczoraj informowaliśmy w DGP o ponad 22,3 tys. podmiotów wyrzuconych z rejestru podatników czynnych VAT. Wśród nich są nie tylko oszuści, ale i firmy legalnie działające, bo zdarza się, że urząd wykreśla z rejestru, nie upewniwszy się do końca, czy podmiot faktycznie nie istnieje, a jest jedynie ogniwem w łańcuchu podatkowych wyłudzeń.

Wśród legalnie działających, lecz wykreślanych z rejestru firm są nie tylko takie, które sprzedają, ale także te, które są nabywcami.

Pozbawienie ich przez urząd statusu podatnika VAT powoduje, że nie wiadomo, kto ma rozliczyć daninę od transakcji objętych odwrotnym obciążeniem. Jego zasadniczą cechą jest to, że VAT odprowadza do budżetu państwa nabywca, a nie sprzedawca. Tym właśnie mechanizm reverse charge różni się od ogólnych zasad opodatkowania VAT.

Od złomu po budowlankę

Z roku na rok fiskus obejmuje odwrotnym obciążeniem kolejne towary i usługi. Traktuje to jako sposób na walkę z wyłudzeniami VAT. Najpierw objął nim obrót złomem i prawami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych, potem rozszerzył go na wyroby stalowe, w tym m.in. pręty, gdzie notowano największą skalę nadużyć. Od lipca 2015 r. odwrotnym obciążeniem objęto elektronikę (komputery przenośne, telefony komórkowe, konsole do gier wideo). Od 2017 r. reverse charge ma być sposobem na podatkowe przekręty w robotach budowlanych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wymóg rejestracji

Problem polega na tym, że jednym z warunków odwrotnego obciążenia jest ten, aby nabywca był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny. Wymaga tego art. 17 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT.

Co zatem w sytuacji, gdy urząd wykreśli takiego nabywcę z rejestru VAT? Czy w grę wchodzą wtedy zasady ogólne, a zatem podatek powinien doliczyć (do ceny netto) ten, kto sprzedał złom lub elektronikę albo jako podwykonawca wykonał roboty budowlane?

Jeśli tak, to czy nabywca będzie mógł odliczyć podatek wynikający z faktury, gdy już zostanie przywrócony do rejestru, bo urząd przyzna, że doszło do pomyłki?

A może sprzedawca nie powinien doliczać VAT do wystawianej faktury, mając świadomość, że mimo wszystko są to transakcje objęte odwrotnym obciążeniem? Czy może więc odmówić doliczenia VAT do faktury?

To pytania, na które ustawa o VAT nie daje jasnej odpowiedzi.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Zasady ogólne

– W takiej sytuacji nie ma innego wyjścia jak doliczenie VAT przez sprzedawcę – uważa Dorota Kosacka-Olszewska, partner w DK Doradztwo w Białymstoku.

REKLAMA

– Oceniamy to na moment wykonania czynności, a w konsekwencji powstania obowiązku podatkowego – dodaje Tomasz Michalik, partner w MDDP. Jego zdaniem, jeżeli w tym momencie nabywca jest zarejestrowany, to jego późniejsze wyrejestrowanie nie powinno zmienić statusu dostawcy ani usługodawcy.

– Inaczej będzie, gdy w chwili dostawy lub wykonania usługi nabywca jest już wyrejestrowany. W takim wypadku warunek odwrotnego obciążenia nie jest spełniony – twierdzi Michalik. Słowem, dostawca lub ten, kto świadczy usługę, powinien naliczyć VAT, bez względu na to, jak strony sie umawiały. – Umowa taka nie ma w tej mierze żadnego znaczenia – dodaje ekspert.

– Naturalnie po stronie nabywcy może pojawić się chęć opodatkowania na zasadzie odwrotnego obciążenia – przyznaje Roman Namysłowski, partner w Crido Taxand. Wymienia co najmniej dwa tego powody. Po pierwsze, nabywca może się obawiać, że w przyszłości, gdy odzyska status podatnika, nie będzie mógł odliczyć VAT z faktury wystawionej przez dostawcę. Po drugie, gdy terminy płatności są stosunkowo krótkie, to odwrotne obciążenie jest dla kupującego korzystniejsze.

Roman Namysłowski zgadza się jednak z innymi doradcami: jeżeli na moment wykonania usługi lub dostarczenia towarów nabywca nie jest podatnikiem VAT czynnym, to transakcja powinna być opodatkowana na zasadach ogólnych, czyli do kwoty netto powinien być dodany podatek.

Wniosek z tego taki, że sprzedawcy powinni na bieżąco monitorować status nabywcy. W praktyce jednak to mało realne.

Ustawa o VAT 2017 - tekst ujednolicony

Nabywca odliczy

Zdaniem Romana Namysłowskiego, VAT wykazany na takiej fakturze może w przyszłości być podatkiem naliczonym dla nabywcy lub usługobiorcy. Oczywiście pod warunkiem, że odzyskają oni status podatnika VAT czynnego.

– Przywrócenie im takiego statusu nie powinno zmieniać przyjętych wcześniej zasad rozliczania podatku (czyli zasad ogólnych) dla dostawcy i usługobiorcy – uważa ekspert.


Śledź portal

REKLAMA

Jest jeszcze jeden problem, na który zwracają uwagę zarówno eksperci, jak i czytelnicy DGP. Ministerstwo Finansów musiałoby na bieżąco aktualizować Portal Podatkowy, gdzie zamieszcza informacje, czy dana firma jest podatnikiem czynnym VAT, czy takiego statusu nie ma. Na bieżąco oznacza, że w czasie rzeczywistym. Z tym niestety bywa różnie.

– Jeżeli dostawca lub usługodawca oparłby się na informacji udostępnionej przez MF, która potem okazałaby się nieaktualna (tj. byłaby nieprawidłowa w chwili jej udostępnienia), to powinien być w stanie to udowodnić, aby nie ponieść żadnych negatywnych konsekwencji – zwraca uwagę Tomasz Michalik.

Jego zdaniem, w tym wypadku powinna zadziałać zasada należytej staranności, tak często podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości UE. ⒸⓅ

Spośród 22,3 tys. firm wykreślonych z rejestru VAT na 28 lutego 2017 r. większość (12 938) to te, które zawiesiły biznes na podstawie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

Katarzyna Jędrzejewska

katarzyna.jedrzejewska@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA