REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odwrotne obciążenie w VAT - usługi budowlane

 Wilk Latkowski Doradcy Podatkowi i Radcowie Prawni
Nowoczesna kancelaria doradztwa podatkowego i prawnego
Michał Wilk
Michał Wilk
radca prawny, doradca podatkowy
Mateusz Latkowski
Doradca podatkowy
Odwrotne obciążenie w VAT - usługi budowlane
Odwrotne obciążenie w VAT - usługi budowlane
Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od początku 2017 roku zostało wprowadzone tzw. odwrotne obciążenie w VAT na usługi budowlane. Wyjaśniamy zasadnicze problemy związane z nowym sposobem rozliczeń, w tym istniejące ryzyka i potencjalne działania zabezpieczające.

Odwrotne obciążenie w VAT - kto, jak i kiedy

Założenia mechanizmu odwrotnego obciążenia są proste. Przy spełnieniu warunków wynikających z przepisów, usługa wykonana przez usługodawcę rozliczana jest podatkowo na poziomie usługobiorcy – inaczej zatem niż w „klasycznej” transakcji, za rozliczenie VAT należnego odpowiada nabywca usługi. W przypadku interesujących nas usług budowlanych najistotniejsze warunki są dwa. Po pierwsze, usługi świadczone muszą być przez usługodawcę działającego jako podwykonawca. Po drugie, usługi muszą pokrywać się z usługami wymienionymi w załączniku nr 14 do ustawy o VAT. Dodajmy przy tym, że schemat ten ma zastosowanie, gdy usługodawca (a więc podwykonawca) jest podatnikiem VAT nie korzystającym ze zwolnienia ze względu na obrót.

REKLAMA

Autopromocja

Kim jest podwykonawca?

Najprościej odpowiedzieć można, że to dalszy wykonawca prac w ramach tego samego projektu budowlanego. A zatem podatnik działający na zlecenie głównego wykonawcy. Ale zdaniem Ministra Finansów podwykonawcą jest także dalszy podwykonawca działający na zlecenie podwykonawcy (który dla dalszego podwykonawcy występuje niejako w charakterze głównego wykonawcy). A zatem łańcuch odwrotnego obciążenia obejmować może – w ramach jednego projektu budowlanego – całą grupę podwykonawców bliższych i dalszych. Podwykonawcą może być także zaangażowany przez inwestora (lub podwykonawcę) wykonawca zastępczy, jak również podatnik, który nabywa usługi budowlane i odprzedaje je (refakturuje) w niezmienionym kształcie podwykonawcy lub głównemu wykonawcy.

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Definicja usług budowlanych

Zakres usług objętych obowiązkiem odwrotnego obciążenia wskazany został poprzez zawartą w nowym załączniku do ustawy o VAT listę usług identyfikowanych poprzez PKWiU. Jest to szeroka lista różnego rodzaju usług budowlanych wykazanych w działach 41, 42 i 43 PKWiU. Wobec wątpliwości odnośnie klasyfikacji statystycznej danej usługi pomocne mogą być informacje statystyczne udzielane przez GUS. Nie mają one waloru dowodu absolutnego, ale stanowią istotny argument w przypadku sporu z organami podatkowymi. Warto też zadbać o to, żeby w zawartej umowie podwykonawca oświadczył do jakiego grupowania PKWiU kwalifikuje swoje usługi. Nie zwalnia to co prawda nabywcy automatycznie z odpowiedzialności za błędną kwalifikację rozliczenia, ale przy dyskusyjnym charakterze niektórych usług może stanowić argument w sporze z organami podatkowymi.

Powstaje pytanie, czy można zabezpieczyć tego rodzaju transakcję w drodze interpretacji indywidualnej. Istotnym elementem oceny prawnej stanowi bowiem klasyfikacja usługi na gruncie PKWiU, natomiast organy wydające interpretacje indywidualne odmawiają odpowiedzi na pytanie o klasyfikację, przerzucając ciężar w tym zakresie na wnioskodawcę. Pojawiają się jednak orzeczenia sądów administracyjnych, które próbują ten trend odwrócić (np. wyrok WSA w Krakowie z 10 września 2015 r., sygn. I SA/Kr 1206/15; wyrok WSA w Opolu z 24 sierpnia 2016 r., sygn. I SA/Op 185/16).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

 Sytuacje problematyczne

Problem praktyczny dotyczyć może sytuacji, w której usłudze budowlanej towarzyszy inna czynność opodatkowana (usługa lub dostawa towarów) niebędąca usługą budowlaną, również świadczona przez podwykonawcę. Może być to np. usługa transportowa, usługa obróbki materiałów budowlanych, sprzedaż tych materiałów itp. Jeżeli czynność „dodatkowa” stanowi element kompleksowej usługi budowlanej, powinna zostać rozliczona na zasadzie odwrotnego obciążenia. Tymczasem kwestia kwalifikacji danego zespołu czynności jako świadczenia kompleksowego od lat sprawia problemy – jest to bowiem domena nie tyle przepisów, ale raczej praktyki orzeczniczej TSUE i sądów administracyjnych.

Istnienie obowiązku odwrotnego obciążenia wyłącza możliwość odliczenia podatku z faktury błędnie wystawionej przez usługodawcę z pominięciem tego obowiązku (a więc z wykazanym podatkiem należnym). W tym przypadku istnieje bowiem wyraźna przeszkoda do odliczenia wynikająca z art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy o VAT. W sytuacji zafakturowania przez podwykonawcę dodatkowych świadczeń na ogólnych zasadach nabywca nie będzie zwolniony z obowiązku rozliczenia podatku należnego w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia. Powstaje pytanie, czy jako podstawę opodatkowania powinien przyjąć kwotę brutto czy netto z faktury. W orzecznictwie pojawił się pogląd, zgodnie z którym powinna być to kwota brutto – jako kwota, do której zapłaty zobowiązany jest nabywca (przynajmniej do momentu korekty faktury in minus przez usługodawcę) – np. wyrok WSA w Gliwicach z 26 stycznia 2015 r., sygn. III SA/Gl 936/14.

Dodać należy, że niewystarczające może być powołanie się przez nabywcę na fakt, że to usługodawca błędnie dokonał kwalifikacji transakcji. Nabywca nie jest bowiem zwolniony od samodzielnej oceny w zakresie nabywanych świadczeń – tym bardziej, że to po stronie nabywcy istnieje obowiązek opodatkowania transakcji w ramach odwrotnego obciążenia. Korzyści wynikające z tzw. „dobrej wiary” będą zatem w tym przypadku istotnie ograniczone.

Polecamy: Biuletyn VAT

 Podatek naliczony po stronie podwykonawcy

Nowe rozwiązanie zapewne przysporzy problemów z płynnością finansową tym podatnikom, dla których podwykonawstwo przy robotach budowlanych stanowi główne źródło przychodów z działalności. VAT od dokonywanych przez nich zakupów opodatkowanych (np. materiałów budowlanych) nie będzie pomniejszał sprzedaży opodatkowanej, bo takiej już nie będzie. Realną możliwością jego rozliczenia pozostanie wystąpienie o zwrot VAT. Uwzględniając terminy zwrotów i problemy praktyczne związane z ich weryfikacją może się okazać, że istotna część środków finansowych zostanie „zamrożona” (jednocześnie np. zaliczki na prace budowlane będą niższe, bo bez VAT). Podatnicy powinni więc zawczasu odpowiednio przygotować się do kontroli swoich rozliczeń na potrzeby zwrotów VAT.

Źródło: podatkifirmowe.pl

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA