Zmiany w ustawie o VAT - wprowadzenie grup VAT

Czym jest grupa VAT?

Grupa VAT to grupa powiązanych ekonomicznie, finansowo oraz organizacyjnie podmiotów zarejestrowanych wspólnie jako podatnik VAT. Podmiot reprezentujący daną grupę VAT w zakresie jej prawnych obowiązków oraz rozliczenia grupy z Urzędem Skarbowym, oraz Ministerstwem Finansów  ustawa nazywa przedstawicielem VAT. Naczelnik US właściwy dla przedstawiciela grupy VAT będzie organem właściwym w sprawach opodatkowania całej grupy VAT.

Ustanowienie grupy VAT

Stworzenie grupy VAT możliwe jest dla podmiotów posiadających siedzibę w Polsce oraz dla podatników nieposiadających siedziby na terytorium kraju, prowadzącym działalność w Polsce za pośrednictwem oddziału przedsiębiorstwa położonego na terytorium kraju. Konieczne do stworzenia grupy VAT jest zawarcie umowy w formie pisemnej pomiędzy podmiotami. Umowa o utworzeniu grupy VAT, zgodnie z art. 15a ust. 10 do ustawy o VAT (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.) powinna zawierać następujące informacje:

• nazwę podatnika zawierającą dodatkowe oznaczenia: grupa VAT/GV,
• określenie podmiotów tworzących grupę VAT oraz wysokości ich kapitału zakładowego,
• wskazanie, który z podmiotów będzie przedstawicielem grup VAT,
• informację o udziałowcach (akcjonariuszach) i wysokości ich udziału w kapitale zakładowym podmiotów tworzących grupę VAT, posiadających co najmniej 50% udziałów tych podmiotów,
• czas trwania grupy VAT (nie krótszy niż 3 lata).

Grupa VAT nabędzie status podatnika VAT z dniem wskazanym w umowie jako datę jej utworzenia (nie wcześniej niż dokonanie rejestracji dla potrzeb VAT). Przedłużenie istnienia grupy VAT natomiast, można dokonać poprzez zgłoszenie do naczelnika US właściwego dla grupy nowej umowy na 30 dni do wygaśnięcia umowy poprzedniej. Jakiekolwiek zmiany podmiotowe w zakresie członków grupy wymagają rozwiązania starej umowy o grupie VAT i zawarcie nowej.

Grupa VAT - warunki konieczne do spełnienia

Podmiot może być członkiem tylko jednej grupy VAT, a grupa VAT nie może być członkiem innej grupy VAT. Ponadto grupa VAT, podczas jej trwania, nie może być pomniejszona o którykolwiek podmiot ją stanowiący, ani powiększona o podmiot dodatkowy.

Powiązania zawarte w ustawie muszą zachodzić w grupie VAT przez cały okres jej istnienia i rozumieć je należy jako:

• powiązania ekonomiczne: działalność członków grupy VAT musi odnosić się do tego samego rodzaju działalności (może to być jednak działalność w różnych sektorach gospodarki). Zasada tego samego rodzaju działalności nie ma zastosowania w przypadku, gdy jeden z podmiotów bezpośrednio dostarcza towar innemu członkowi grupy (nawet jeżeli działalność tego członka nie jest zależna od tych dostaw);
• powiązania finansowe: posiadanie przez jeden z podmiotów tworzących grupę VAT (najczęściej będzie to jej przedstawiciel) bezpośredniego udziału w wysokości przynajmniej 50% w kapitale zakładowym pozostałych podmiotów grupy;
• powiązania organizacyjne: członkowie grupy muszą znajdować się formalnie, prawnie lub faktycznie pod jednym kierownictwem, lub organizują swoje działania całkowicie, lub częściowo w porozumieniu.

Grupa VAT straci status podatnika, gdy przestanie spełniać którykolwiek z warunków uzależniających możliwość jej utworzenia i funkcjonowania opisanych powyżej lub upłynie termin ważności zawartej umowy.

Opodatkowanie w ramach grupy VAT

Wszystkie transakcje, dostawy towarów czy świadczone usługi pomiędzy podmiotami stanowiącymi grupę VAT, nie podlegają opodatkowaniu, co sprawia, że podmioty takie stają się dla siebie neutralne podatkowo. Co więcej, transakcje, dostawy towarów czy świadczenie usług na rzecz jednego z podmiotów należących do grupy, traktowane będą jako stanowione na rzecz grupy (tak samo w drugą stronę). 

W zakresie rozliczeń grupy VAT warto wspomnieć o solidarności podmiotów względem grupy przy jej rozliczaniu z podatku VAT. Oznacza to, że wszystkie podmioty grupy VAT będą solidarnie odpowiadać za zobowiązania, czy ewentualne niedopatrzenia w rozliczeniach z US, czy MF.

Więcej na ten temat znajdziesz w publikacji VAT 2021. Komentarz z serwisem online

Szymon Kwasigroch
Systim.pl