Usługa transportu międzynarodowego towarów na gruncie podatku VAT

Usługi transportu międzynarodowego - stawka podatku VAT

Co do zasady, stawkę podatku w wysokości 0% stosuje się do usług transportu międzynarodowego (art. 83 ust. 1 pkt 23 ustawy o VAT).

Usługi transportu międzynarodowego zostały wymienione w dyspozycji art. 83 ust. 3 pkt 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym to przepisem przez usługi transportu międzynarodowego, o których mowa w ust. 1 pkt 23, rozumie się przewóz lub inny sposób przemieszczania towarów:

1. z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej,
2. z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium kraju,
3. z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt),
4. z miejsca wyjazdu (nadania) na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) poza terytorium Unii Europejskiej lub z miejsca wyjazdu (nadania) poza terytorium Unii Europejskiej do miejsca przyjazdu (przeznaczenia) na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju.

Zatem jak wynika z powołanej regulacji, przykładowo stawka 0% znajdzie zastosowanie dla klasycznego eksportu usługi transportowej z Polski do kraju trzeciego (państwa spoza Unii Europejskiej). Jednocześnie należy mieć na względzie, że oprócz wypełnienia definicji transportu międzynarodowego określonego przez ustawodawcę, koniecznym jest dysponowaniem odpowiednią dokumentacją, o której mowa w art. 83 ust. 5 ustawy o VAT. W związku z tym podatnik będzie uprawniony do zastosowania stawki 0%, o ile posiada następujące dowody świadczenia usługi transportu międzynarodowego towarów, tj.:

1. przez przewoźnika lub spedytora - list przewozowy lub dokument spedytorski (kolejowy, lotniczy, samochodowy, konosament morski, konosament żeglugi śródlądowej), stosowany wyłącznie w komunikacji międzynarodowej, lub inny dokument, z którego jednoznacznie wynika, że w wyniku przewozu z miejsca nadania do miejsca przeznaczenia nastąpiło przekroczenie granicy z państwem trzecim, oraz faktura wystawiona przez przewoźnika (spedytora), z zastrzeżeniem pkt 2;
2. importowanych - oprócz dokumentów, o których mowa w pkt 1, dokument potwierdzony przez urząd celno-skarbowy, z którego jednoznacznie wynika fakt wliczenia wartości usługi do podstawy opodatkowania z tytułu importu towarów;
3. przez eksportera - dowód wywozu towarów.

Właściwe miejsce opodatkowania

Analizując powyższą problematykę określenia odpowiedniego opodatkowania usług transportu międzynarodowego towarów należy ustalić właściwe miejsce opodatkowanie tegoż świadczenia w świetle ustawy o VAT. Uwypuklić należy, że dla omawianej usługi zastosowanie znajdzie zasada ogólna wyrażona w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT, tj. miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej. Przy czym wyjątki od powołanej regulacji zostały wskazane w art. 28f ustawy o VAT. Tak więc, stosownie do dyspozycji powołanego przepisu:

• gdy świadczenie realizowane jest na rzecz podatnika spoza UE, a transport odbywa się w całości na terytorium Polski, to miejscem świadczenia jest Polska. A to oznacza, że właściwym rozwiązaniem będzie opodatkowanie takiej usługi stawką podstawową – 23% VAT.
• o ile świadczeniobiorcą (nabywcą świadczenia) jest podatnik spoza UE, a świadczenie realizowane jest w całości poza terytorium UE, tym samym miejscem świadczenia usługi będzie terytorium poza UE. W związku z tym zastosowanie znajdzie stawka „NP.”

Przy czym życie gospodarcze pisze różne scenariusze i nie zawsze u podatników świadczących usługi transportu występują standardowe przypadki… Wobec powyższego, poniżej przedstawimy kilka ciekawych sytuacji, gdzie stawka 0% VAT nie będzie właściwą dla polskiego usługodawcy (tj. posiada siedzibę działalności gospodarczej w Polsce):

Usługa transportowa świadczona na rzecz	Kierunek świadczenia	Stawka VAT	Przykład
polskiego podatnika, o którym mowa art. 15 ustawy o VAT	wewnątrz UE	23%	Polska firma zamówiła usługę transportową na terenie Niemiec. Świadczenie odbędzie się w całości tylko i wyłącznie na terenie Niemiec. Miejscem wyjazdu i przyjazdu są Niemcy.
unijnego kontrahenta zarejestrowanego do VAT	wszystkie kierunki usługi transportowej	NP	Spółka zarejestrowana do francuskiego systemu podatku od wartości dodanej zamówiła świadczenie transportowe na terenie Polski, gdzie miejscem wyjazdu będzie Francja.
indywidualnego klienta (nieposiadającego numeru identyfikacyjnego na potrzeby podatku VAT)	poza UE	23%	Osoba fizyczna z Włoch zamówiła usługę transportową na terenie Rosji.
kontrahent spoza UE	poza UE	NP	Rosyjski podmiot zamówił usługę transportową na terenie Chin, gdzie miejscem wyjazdu będzie Rosja.

W świetle powyższego, rekomenduje się każdorazowo zweryfikować występujące okoliczności u podatników. Przy czym trapiące jest to, że uboga jest linia interpretacyjna organów podatkowych w tymże zakresie.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm.; dalej jako: ustawa o VAT).
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2020 r. poz. 527; dalej jako: Rozporządzenie).

Autor: Roksana Basty – Starszy konsultant podatkowy w Kancelarii Doradztwa Podatkowego dr Eweliny Skwierczyńskiej TAX-ES we Wrocławiu

https://tax-es.pl/