Czy koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu trzeba refakturować na leasingobiorcę

Kwestia refakturowania ubezpieczenia przy usłudze leasingu budzi wiele kontrowersji. Praktyka polskich organów podatkowych od 2008 r. była niekorzystna, tj. nie pozwalała firmom leasingowym na stosowanie zwolnienia z VAT w przypadku ubezpieczenia przedmiotu umowy leasingu.

Co ważne, w 2008 r. nie zmieniło się prawo, a jedynie, albo aż, diametralnie zmieniła się interpretacja przepisów prezentowana przez organy skarbowe. Z drugiej strony, w świetle orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, istniała (i istnieje nadal) silna argumentacja przemawiająca za traktowaniem ubezpieczenia jako odrębnej i niezależnej od leasingu usługi.

Powyższa uchwała jest jednoznaczna w kwestii VAT-owskich skutków refakturowania ubezpieczenia przy usłudze leasingu, jednak uzasadnienia pozostawia kilka kwestii niewyjaśnionych.

Przede wszystkim, treść uzasadnienia skupia się mocno na aspekcie cywilistycznym. Skład NSA uznał, że decydujące znaczenie w niniejszej sprawie ma ekonomiczny związek występujący pomiędzy ubezpieczeniem a leasingiem, nie zaś odrębność obydwu usług na gruncie Kodeksu cywilnego.

Tymczasem, wspomniany element ekonomiczny został zbadany bardzo pobieżnie. Sąd w ogóle nie odniósł się do tego, czy ubezpieczenie stanowi część składową umowy leasingu, czy też jest ono uregulowane poza taką umową. Nie został również uwzględniony typowo biznesowy aspekt dotyczący przewagi negocjacyjnej leasingodawcy. Z łatwością można bowiem sobie wyobrazić sytuację, w której dochodzi do zawarcia umowy leasingu, jednak wybór ubezpieczenia pozostaje w gestii leasingobiorcy.

Odpowiedź jest prosta – leasingodawca jest w stanie zaproponować korzystniejsze stawki ubezpieczenia, gdyż ze względu na swoją pozycję i relacje biznesowe może więcej wynegocjować od ubezpieczyciela. 

Polecamy: VAT 2011

Uchwała pomija również uregulowania zawarte w projekcie Rozporządzenia Rady ustanawiającym przepisy wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych.

W świetle tych postanowień, jeżeli ubezpieczenie jest elementem umowy o większym zakresie, to należy je traktować jako odrębną usługę, zwolnioną z VAT. Skład sędziowski powołał się na harmonizację wspólnotowego systemu opodatkowania VAT, tymczasem omawiane regulacje doprecyzowują zakres i charakter zwolnień usług ubezpieczeniowych w zupełnie innym kierunku.