REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy kary umowne i odszkodowania są opodatkowane VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Waldemar Żuchowski
Doradca podatkowy
Czy opodatkowaniem VAT podlegają kary umowne i odszkodowania
Czy opodatkowaniem VAT podlegają kary umowne i odszkodowania

REKLAMA

REKLAMA

Jestem podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzę wymianę handlową z wieloma kontrahentami. Zdarza się, że moi kontrahenci nie wywiązują się z umowy, która przewiduje kary umowne za nienależyte wykonanie zamówienia. Z tego tytułu otrzymuję różne kwoty (kara umowna) wyliczane procentowo od wartości zamówienia. Czy kwota, którą otrzymuję jako karę umowną podlega VAT?

Z zasady kary i odszkodowania nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to stąd, że odszkodowania i kary umowne nie są związane z żadną czynnością, która miałaby charakter świadczenia ze strony kontrahenta zobowiązanego do takiego odszkodowania i w związku z tym nie podlegają opodatkowaniu.
Nie jest to tak oczywiste jednak dla organów podatkowych, których interpretacje w tym zakresie wskazują raczej, że kary umowne i odszkodowania podlegają opodatkowaniu VAT.

REKLAMA

REKLAMA

Pewna spółka wystąpiła do MF o interpretację przepisów ustawy o VAT. Była to firma, która jako finansujący zawierała umowy leasingu operacyjnego samochodów oraz umowy połączone związane ze świadczeniem usług serwisowych. Spółka jako finansujący w ściśle określonych umową przypadkach mogła jednostronnie wypowiedzieć umowę leasingu, np. kiedy korzystający nie wykonał należycie zobowiązania z umowy. W takiej sytuacji przysługiwało finansującemu roszczenie o zapłatę przez korzystającego określonej kwoty.

VAT 2010

W związku z powyższym finansujący zwrócił się z pytaniem, czy otrzymane kwoty w związku z rozwiązaniem umów leasingu operacyjnego będą podlegały opodatkowaniu VAT.

REKLAMA

W ocenie finansującego kwoty należne z tytułu rozwiązania oraz wygaśnięcia umów leasingu operacyjnego są odszkodowaniem w rozumieniu art. 471 k.c. oraz karą umowną - art. 483 kodeksu cywilnego, a jako takie nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W odpowiedzi organ podatkowy uznał, że kwoty należne z tytułu rozwiązania umowy leasingu operacyjnego powinny być opodatkowane VAT. Ponieważ istnieją pewne składniki wynagrodzenia należnego finansującemu w związku z wykonanymi przez niego świadczeniami na rzecz korzystającego. I dlatego organ wskazał, iż zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT jako takie wchodzą do podstawy opodatkowania z tytułu wykonywania przez finansującego pewnych czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Finansujący nie zgodził się ze stanowiskiem organu podatkowego i złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjny w Warszawie, który skargę uwzględnił.  W wyroku z 1 kwietnia 2008 r. (sygn. III SA/Wa 2166/07) sąd zwrócił uwagę, że otrzymanego odszkodowania nie można uznać za wynagrodzenie w zmian za przekazany przez podatnika towar. W związku z powyższym otrzymane odszkodowania za niewykonanie umowy nie mieści się w ustawowym pojęciu dostawy towarów ani usług.

W ocenie WSA odszkodowanie jest pojęciem, które nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT. Natomiast według kodeksu cywilnego odszkodowanie jest zapłatą za wyrządzoną szkodę lub poniesione straty. W ocenie sądu błędne jest uznanie, że zapłata odszkodowania przez kontrahenta na rzecz strony jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę.

Pojęcie odszkodowania należy rozumieć jako rekompensatę, zadośćuczynienie. Istotą odszkodowania nie jest odpłatność za pewne świadczenie, lecz rekompensata za pewna szkodę. W związku z powyższym nie mamy w takiej sytuacji do czynienia ze świadczeniem w zamian za wynagrodzenie. Bowiem wypłata pewnej kwoty wynika z konieczności niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. Ponadto nie można uznać odszkodowania za wynagrodzenie z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

WSA wskazał również, że opodatkowaniu VAT podlegają dostawa towarów i świadczenie usług za wynagrodzeniem, które winno mieć formę przysporzenia po stronie beneficjenta w związku z konkretnym świadczeniem. Sąd stwierdził również, że kara umowna faktycznie różni się od odszkodowania. Jednakże zarówno w przypadku zapłaty kar umownych nie ma mowy o ekwiwalentności w postaci świadczenia.

Sąd przyznał, że tylko niektóre odszkodowania mogą mieć charakter wynagrodzenia, np. w przypadku przymusowej dostawy na rzecz gminy gruntu pod inwestycje infrastrukturalne. Wtedy jest to wynagrodzenie za dostawę. W pozostałych przypadkach o opodatkowaniu odszkodowań ustawodawca nic nie wspomina. W związku z powyższym należy uznać, iż pozostałe rodzaje odszkodowań nie podlegają opodatkowaniu VAT.

W mojej opinii w wyżej przedstawionym wyroku WSA w Warszawie z 1 kwietnia 2008 r., III SA/Wa 2166/07, sąd słusznie stwierdził, że kary umowne oraz odszkodowanie nie podlegają VAT. Jednak z uwagi na możliwe inne stanowisko organów podatkowych w takich przypadkach, proponowałbym przed podjęciem decyzji co do nieopodatkowywania kar umownych zwrócić się przedtem o interpretację do MF.

Podatki 2010

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA