Jak kwalifikować catering dla celów VAT w świetle orzeczeń ETS?

Do końca 2010 r. o kwalifikacji podatkowej cateringu oraz usług gastronomicznych decydowało przyporządkowanie do określonej grupy statystycznej wg PKWiU. Symbolem 55.3 ustawodawca oznaczał usługi gastronomiczne, zaś usługi przygotowywania i dostarczania posiłków podmiotom zewnętrznym posiadały symbol 55.5 – usługi stołówkowe i usługi dostarczania posiłków dla odbiorców zewnętrznych (tzw. catering).

Przyjmowało się więc, że catering jest inną czynnością niż usługa gastronomiczna. Podział ten miał istotne znaczenie w zakresie prawa do odliczenia VAT. Jak wynika bowiem z art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatek naliczony z tytułu nabycia usług gastronomicznych nie podlega odliczeniu.

Również na gruncie znowelizowanej 1 stycznia 2011 r. ustawy o VAT podatnicy bardzo często mają trudności z ustaleniem stawki VAT właściwej dla wykonywanych przez nich świadczeń. Wysokość stawki zależy bowiem od tego, czy świadczenie zostanie uznane za świadczenie usług (wówczas możliwe jest zastosowanie 8 % stawki podatku), czy też za dostawę towarów (stawka to 5 % lub 23 %). Aktualne pozostaje również ustalenie prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Ciekawe rozstrzygnięcia w tym zakresie zawarte są w wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości („ETS”) z 10 marca 2011 r. w sprawach połączonych C-497/09, C-499/09, C-501/09 i C-502/09. Rozpoznając pytanie prejudycjalne, ETS rozważał bowiem kwestię, czy usługi restauracyjne i cateringowe należy traktować jako dostawę towarów, czy też świadczenie usług.

Jak zaznaczył ETS, ustalenie czy wyżej wspomniane świadczenia należy traktować jako dostawę towarów, czy też świadczenie usług wymaga wzięcia pod uwagę wszelkich okoliczności, w jakich następuje transakcja, w celu określenia jej elementów charakterystycznych i dominujących. Element dominujący określa się - zdaniem ETS - z punktu widzenia przeciętnego konsumenta oraz z uwzględnieniem elementów świadczenia usług w stosunku do elementów dostawy.

Jak stwierdził ETS, działalność restauracyjną charakteryzuje szereg elementów i czynności, wśród których dostawa żywności jest tylko jedną ze składowych i gdzie dalece przeważają usługi.

Jakie towary i usługi są opodatkowane stawką 8% VAT

Odwrotnie jest natomiast, gdy transakcja dotyczy artykułów żywnościowych na wynos i nie wiąże się ze świadczeniem usług służących organizacji konsumpcji na miejscu w odpowiednich warunkach. Sprzedaż gotowych artykułów żywnościowych i napojów do spożycia na miejscu jest wynikiem świadczenia szeregu usług, od przygotowania posiłku do jego podania i wiąże się z zapewnieniem klientom infrastruktury obejmującej salę jadalną z pomieszczeniami przyległymi oraz meble i nakrycia.