Moment powstania obowiązku podatkowego w VAT - 3 zasady ogólne

Zasady ogólne:

1. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi nie muszą być potwierdzone fakturą (tak na przykład w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych, które nie wyraziły chęci otrzymania faktury) obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeśli dostawa polega na wysyłce towaru, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru nabywcy lub osobie przez niego wskazanej.

2. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą (sprzedaż pomiędzy przedsiębiorcami) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od wydania towaru lub wykonania usługi.

3. Jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Znaczenie tych zasad

1. Zasad pierwsza jest prosta - jeśli dostarczyliśmy towar w lutym, rozliczamy się z podatku z tej transakcji do 25 marca (przy założeniu, że rozliczamy się miesięcznie). Ewentualna kontrola skarbowa dokona sprawdzenia, czy dokumentów magazynowych i porówna wielkość sprzedaży według nich ze sprzedażą zadeklarowaną w formularzu VAT-7.

2. Zasada druga pozwala nam na możliwość odroczenia momentu powstania obowiązku podatkowego o 7 dni. Jest to ważne w przypadku sprzedaży w ostatnich 7 dniach miesiąca. Zgodne z prawem będzie wystawienie faktury za transakcję wykonaną w 27 dniu miesiąca dopiero 1 dnia miesiąca następnego. Dzięki temu podatek należny wykażemy miesiąc później a jeśli nie mamy nadwyżki podatku naliczonego nad należnym spowoduje to zmniejszenie podatku podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego. Oczywiście podatek trzeba będzie zapłacić w następnym miesiącu, ale przez ten miesiąc możemy korzystać z tych pieniędzy i mieć większą płynność finansową.

Termin 7 dni od dostarczenia towaru lub wykonania usługi, po którym powstaje obowiązek podatkowy, wprowadzono po to, by podatnicy nie mogli uchylać się od opodatkowania poprzez zbyt długie odraczanie momentu wystawienia faktury. W razie kontroli podatkowej sprawdzane są dokumenty magazynowe i porównywane z datami wystawienia faktury.

Gdyby kontrola wykazała, że
- towar został wydany 20 stycznia.
- faktura dokumentująca tę transakcję wystawiona dopiero 1 lutego.
- podatek należny z tytułu transakcji został wykazany w deklaracji VAT-7 za luty.

podatnik poniósłby następujące konsekwencje:
- podatek należny zostałby przypisany do deklaracji styczniowej.
- zostałaby ustalona inna wartość podatku do zapłaty lub kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.
- gdyby w wyniku zmiany deklaracji styczniowej powstał podatek do zapłaty jednocześnie zostałaby ustalona zwłoka w płatności podatku.
- mogłoby być wszczęte postępowanie karno za przestępstwo lub wykroczenie skarbowe na podstawie art. 62 kks.