Sprzedaż gruntu użytkownikowi wieczystemu a VAT

W świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.04.2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Jak wskazuje dalej art. 7 ust. 1 pkt 6-7 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, a także zbycie tego prawa. Przy czym,  pojęcia przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nie można rozumieć na gruncie ustawy o VAT jedynie jako przeniesienia prawa własności w  rozumieniu cywilistycznym. Chodzi tutaj bowiem o przeniesienie władztwa ekonomicznego nad rzeczą, co może, lecz nie musi być połączone z przejściem prawa własności.

Autopromocja

Zgodnie z art. 233 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny, w granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach może on swoim prawem rozporządzać. Z przepisu tego wynika zatem, iż użytkownik wieczysty może rozporządzać rzeczą jak właściciel: może swobodnie z niego korzystać, czerpać z niego pożytki, a nawet go zbyć. Oznacza to, że posiada on władztwo ekonomiczne nad użytkowanym gruntem.

Co warte podkreślenia, do końca kwietnia 2004 r. czynność oddania gruntów w użytkowanie wieczyste nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec tego sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, którego prawo zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r. pozostaje poza zakresem ustawy o VAT. Dopiero od momentu wejścia w życie ustawy o VAT ustanowienie użytkowania wieczystego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Opodatkowana jest również czynność zbycia tego prawa.

Polecamy: Samochód po zmianach od 1 kwietnia 2014 - multipakiet

Autopromocja

VAT w 2025 roku.
Szkolenie INFOR

Sprawdź

Zapisz się na nasz newsletter

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zgodnie jednak z przyjęta linią interpretacyjną, za czynność opodatkowaną nie można uznać sprzedaży bezprzetargowej gruntu na rzecz użytkownika wieczystego tego gruntu dokonanej zgodnie z wymogami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Jak podkreślają organy podatkowe, sprzedaż na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego jest de facto przekształceniem tytułu prawnego do nieruchomości (użytkowanie wieczyste zostaje przekształcone w prawo własności), natomiast nie dochodzi do przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą, czyli kolejnej dostawy towarów.

Autopromocja

Sprawozdanie finansowe 2024
Przykłady, schematy, tabele, wzory

Sprawdź

Rozporządzenie to nastąpiło już bowiem w momencie ustanowienia użytkowania wieczystego (por. interpretacja Dyrektora IS w Bydgoszczy z dnia 21.05.2014 nr ITPP2/443-340/14/AK, interpretacja Dyrektora IS w Poznaniu z 24.06.2013 nr ILPP5/443-112/13-2/PG).

Należy zatem podkreślić, iż sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Autopromocja

Jak przygotować się do zmian 2025.
Podatki. Rachunkowość. ZUS

Sprawdź

Ewelina Kalita

Młodszy konsultant podatkowy

ECDDP Sp. z o.o.

Paweł Barnik

Kierownik Zespołu ds. Podatku VAT

ECDDP Sp. z o.o.