Sprzedaż gruntu użytkownikowi wieczystemu a VAT

W świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11.04.2004 r. o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Jak wskazuje dalej art. 7 ust. 1 pkt 6-7 ustawy o VAT, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste, a także zbycie tego prawa. Przy czym,  pojęcia przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel nie można rozumieć na gruncie ustawy o VAT jedynie jako przeniesienia prawa własności w  rozumieniu cywilistycznym. Chodzi tutaj bowiem o przeniesienie władztwa ekonomicznego nad rzeczą, co może, lecz nie musi być połączone z przejściem prawa własności.

Autopromocja

Zgodnie z art. 233 ustawy z dnia 23.04.1964 r. - Kodeks cywilny, w granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach może on swoim prawem rozporządzać. Z przepisu tego wynika zatem, iż użytkownik wieczysty może rozporządzać rzeczą jak właściciel: może swobodnie z niego korzystać, czerpać z niego pożytki, a nawet go zbyć. Oznacza to, że posiada on władztwo ekonomiczne nad użytkowanym gruntem.

Co warte podkreślenia, do końca kwietnia 2004 r. czynność oddania gruntów w użytkowanie wieczyste nie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec tego sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, którego prawo zostało ustanowione przed 1 maja 2004 r. pozostaje poza zakresem ustawy o VAT. Dopiero od momentu wejścia w życie ustawy o VAT ustanowienie użytkowania wieczystego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju. Opodatkowana jest również czynność zbycia tego prawa.

Polecamy: Samochód po zmianach od 1 kwietnia 2014 - multipakiet

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Zapisz się na nasz newsletter

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zgodnie jednak z przyjęta linią interpretacyjną, za czynność opodatkowaną nie można uznać sprzedaży bezprzetargowej gruntu na rzecz użytkownika wieczystego tego gruntu dokonanej zgodnie z wymogami ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Jak podkreślają organy podatkowe, sprzedaż na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego jest de facto przekształceniem tytułu prawnego do nieruchomości (użytkowanie wieczyste zostaje przekształcone w prawo własności), natomiast nie dochodzi do przeniesienia ekonomicznego władztwa nad rzeczą, czyli kolejnej dostawy towarów.

Autopromocja

Webinar: VAT 2025

Sprawdź

Rozporządzenie to nastąpiło już bowiem w momencie ustanowienia użytkowania wieczystego (por. interpretacja Dyrektora IS w Bydgoszczy z dnia 21.05.2014 nr ITPP2/443-340/14/AK, interpretacja Dyrektora IS w Poznaniu z 24.06.2013 nr ILPP5/443-112/13-2/PG).

Należy zatem podkreślić, iż sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Autopromocja

Kasowy PIT 2025 – webinar.
Nowe przepisy

Sprawdź

Ewelina Kalita

Młodszy konsultant podatkowy

ECDDP Sp. z o.o.

Paweł Barnik

Kierownik Zespołu ds. Podatku VAT

ECDDP Sp. z o.o.