REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy odszkodowanie za zerwanie umowy podlega VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Czy odszkodowanie za zerwanie umowy podlega VAT
Czy odszkodowanie za zerwanie umowy podlega VAT
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Klient wypowiedział mi umowę najmu lokalu bez zachowania trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. Muszę wystawić mu fakturę za zerwanie umowy. Faktura ma opiewać na kwotę trzymiesięcznych usług. Czy kwota ta podlega VAT?

Treść pytania sugeruje, że otrzymana kwota nie jest wypłacana Panu z powodu niewykonania bądź nienależytego wykonania łączącej Pana z kontrahentem umowy. Dlatego nie stanowi ona odszkodowania ani kary umownej mającej na celu naprawienie poniesionej przez Pana szkody. W efekcie otrzymana kwota zawiera VAT, który trzeba obliczyć metodą „w stu”.

REKLAMA

REKLAMA

Odszkodowanie, kara umowna, czy inna rekompensata a VAT

Usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT powinien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący z tego tytułu wymierną korzyść.

Odszkodowanie można uznać za zapłatę za wykonaną usługę podlegającą opodatkowaniu VAT, jeśli:

- zaniechanie pewnych czynności za „odszkodowaniem” przynosi wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, co do której istnieje zgoda stron,

REKLAMA

- jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- związek między otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Odszkodowania nie podlegają opodatkowaniu VAT, gdy nie są związane z wykonaniem żadnej czynności, która miałaby charakter świadczenia ze strony kontrahenta zobowiązanego do takiego odszkodowania. W związku z tym otrzymanie odszkodowania lub kary umownej za niewykonanie bądź nienależyte wykonanie umowy nie mieści się w ustawowym pojęciu dostawy towarów ani świadczenia usług.

Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za „odszkodowanie”, niezbędne jest więc rozstrzygnięcie, czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Kwestią opodatkowania otrzymanej rekompensaty za wcześniejsze rozwiązanie umowy o świadczenie usług zajmował się m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 13 lutego 2014 r. (sygn. IPPP1/443-29/14-2/AW). Organ podatkowy, odpowiadając na pytanie o opodatkowanie VAT otrzymanej rekompensaty w zamian za zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy o świadczenie usług, uznał, że w tym przypadku ma miejsce świadczenie usługi, ponieważ można wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi.

Organ podatkowy podkreślił dodatkowo, że:

Opisane we wniosku wynagrodzenie (odszkodowanie) nie może być również uznane za zadośćuczynienie. Stanowi ono formę wynagrodzenia za działanie kontrahenta – wyrażenie zgody na odstąpienie od umowy. Stanowi ono zabezpieczenie interesów kontrahenta poprzez zagwarantowanie wypłaty dodatkowego wynagrodzenia w przypadku rozwiązania umowy o zarządzanie hotelem. Natomiast korzyścią dla wnioskodawcy jest przedterminowe rozwiązanie umowy. Spełniona zatem zostanie przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą wskazanych należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji uznać należy, że świadczenie pieniężne płacone z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy o zarządzanie hotelem stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi wynikającej z łączącej strony umowy oraz przewidziane wprost w postanowieniach porozumienia. Zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy należy traktować jako odpłatne świadczenie usług, spełniające przesłanki określone w art. 8 ust. 1 ustawy i podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Korekta faktur - Raport INFOR - PDF

Podatki 2014 - Nowy VAT 500 pytań i odpowiedzi na trudne pytania

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Z kolei w wyroku z 7 lutego 2014 r. (sygn. akt I FSK 1664/12) NSA uznał, że jeśli czynność wynikająca z kontraktu jest opodatkowana VAT, to rekompensata pieniężna za wcześniejsze rozwiązanie umowy również podlega temu podatkowi. W wyroku tym sąd powołał się na uchwałę Sądu Najwyższego z 18 lipca 2012 r. (sygn. akt III CZP 39/12), cytując:

(...) kara umowna jest związana z odpowiedzialnością odszkodowawczą za szkodę spowodowaną niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania niepieniężnego (poszczególnymi przejawami nienależytego wykonania zobowiązania). Odstąpienie od umowy nie jest ani nienależytym wykonaniem zobowiązania, ani niewykonaniem zobowiązania, lecz wykonaniem przez jedną ze stron stosunku obligacyjnego uprawnienia prawnokształtującego, realizowanego na podstawie postanowienia zawartego w umowie wzajemnej (art. 395 § 1 i art. 492 k.c.) albo wynikającego z przepisów ustawy.

Umowa najmu lokalu użytkowego została zawarta na czas nieokreślony z trzymiesięcznym okresem wypowiedzenia. Ze względu na malejącą liczbę klientów najemca postanowił przenieść siedzibę firmy bliżej centrum miasta. Udało mu się znaleźć inny lokal położony w lepszej lokalizacji, z atrakcyjnym czynszem. Porozumiał się więc z wynajmującym, który wyraził zgodę na przedterminowe rozwiązanie umowy najmu poprzez rezygnację z przewidzianego w umowie trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia w zamian za rekompensatę pieniężną ze strony najemcy. Kwota wypłacona przez najemcę, aczkolwiek niewątpliwie ma z punktu widzenia wynajmującego charakter kompensacyjny, jednak nie może zostać uznana za karę umowną. Tym samym wynagrodzenie kompensujące wynajmującemu utracony czynsz podlega opodatkowaniu VAT, gdyż wyrażenie przez niego zgody na skrócenie okresu obowiązywania umowy najmu za wynagrodzeniem wypełnia definicję odpłatnego świadczenia usług w szerokim rozumieniu tego pojęcia.

Wskaźniki i stawki

Kalkulatory

Z pytania wynika, że otrzymuje Pan od swojego kontrahenta rekompensatę za wcześniejsze rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. To sugeruje, że otrzymana kwota nie jest Panu wypłacana z powodu niewykonania bądź nienależytego wykonania łączącej Pana z kontrahentem umowy. Nie stanowi więc odszkodowania ani kary umownej mającej na celu naprawienie poniesionej przez Pana szkody. Jeśli tak rzeczywiście jest, to kwota ta – jako swoisty ekwiwalent za świadczenie usług na rzecz kontrahenta uzyskującego w takim przypadku wymierną korzyść w postaci braku kontynuacji umowy, a tym samym zwolnienia z konieczności ponoszenia związanych z nią płatności – podlega opodatkowaniu VAT.

PODSTAWA PRAWNA:

• art. 8 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – j.t. Dz.U. z 2011 r. Nr 154, poz. 1077; ost.zm. Dz.U. z 2014 r. poz. 312

Anna Welsyng, radca prawny, doradca podatkowy, autorka licznych publikacji

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

REKLAMA

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

REKLAMA

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA