REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy harmonizacja podatku od towarów i usług chroni interes fiskalny naszego kraju?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Czy harmonizacja podatku od towarów i usług chroni interes fiskalny naszego kraju?
Czy harmonizacja podatku od towarów i usług chroni interes fiskalny naszego kraju?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Niedawno dowiedziałem się na jednej z konferencji organizowanych przez Izbę Doradców Podatkowych, że istotną (główną?) przyczyną sukcesu wdrożenia w naszym kraju podatku od towarów i usług w 1993 roku było wzorowanie się przez ówczesne władze naszego kraju na… prawie wspólnotowym. Powiedział to ktoś, kto zajmuje się od lat prawem podatkowym, a pogląd został wypowiedziany na poważnie i bardzo kategorycznie.

Może inni wiedzą lepiej, ale gdy sięgnę pamięcią do lat 1992-1993, gdy kierowałem pracami legislacyjnymi a następnie wdrażaniem tego podatku w naszym kraju, mogę wszystkich zapewnić, że nikt nie wzorował się na żadnym obcym systemie, a już w najmniejszym stopniu na przepisach Szóstej Dyrektywy. Dlaczego?

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Bo tworzono polską wersję tego podatku, która miała zapewnić najmniej bolesne odejście od postsocjalistycznego systemu podatku obrotowego, w którym nota bene udało się już wcześniej wprowadzić pewne „przyczółki” dla wdrożenia nowego systemu.

Nikt nam wtedy nie wiązał rąk koniecznością implementowania czegokolwiek, a wiedza zespołu, którym miałem okazję kierować, była całkowicie wystarczająca, aby w postbalcerowiczowskim chaosie podatkowym znaleźć jakąś drogę naprawy finansów publicznych.

Bo co odziedziczyliśmy w 1992 r. po „szokowej transformacji”? System podatkowy był w stanie kompletnego rozkładu, dochody budżetowe spływały tylko z część sektora państwowego. Reszta nie płaciła nic lub prawie nic. Kontrabanda wszystkich możliwych (i niemożliwych) towarów niszczyła  na co dzień legalnych podatników. Słowem – katastrofa finansów publicznych na własne życzenie, najgłębsza od wielkiej  inflacji początku lat dwudziestych zeszłego wieku.

REKLAMA

Głównym, nie zawsze wprost uwypuklanym zadaniem nowego opodatkowania obrotu było zbudowanie „granicznej” części VAT-u i akcyzy oraz zmuszenie do płacenia tych podatków przynajmniej część nowopowstałego sektora prywatnego. Jak to zrobiono – o tym trzeba kiedyś opowiedzieć.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Komplet Podatki 2015

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Szkoda, że nie ma już wśród nas dwóch wybitnych wysokich urzędników resortu finansów, którym nasz kraj tak wiele zawdzięcza: byli to śp. dyrektorzy: Adam Wesołowski i Stanisław Rurka. Pierwszy z nich został pośmiertnie odznaczony prywatnym medalem Virtus Est Perfecta Ratio za zasługi w przeprowadzeniu właśnie tej operacji.

Oficjele z reguły nie cenią rzeczywistych zasług w pracy dla dobra publicznego. Orderami państwowymi szczodrze obdarza się przede wszystkim według partyjnego klucza. Wysokie odznaczenia niedawno otrzymali nawet politycy z lat 1989-1993, którzy nie tylko nie pomogli w ówczesnej naprawie systemu podatkowego, lecz starali się sabotować (co prawda nieskutecznie) wysiłki na rzecz jego naprawy. Wcześniej lewicowy prezydent odznaczał autora polityki podatkowej z lat 1989-1991 – później byłego szefa Unii Wolności – najwyższym odznaczeniem państwowym, orderem Orła Białego. Nie po raz pierwszy sprawdza się teza, że finanse publiczne są faktycznie czymś zupełnie nieważnym i poświęca się je ołtarzowi interesów politycznych.

Warto przypomnieć jaki był skutek pierwszej rzeczywistej harmonizacji tego podatku w 2004 roku, gdy uchwalono obecnie obowiązującą ustawę z dnia 11 marca 2004 r.: wówczas dochody budżetowe spadały nominalnie od czerwca 2004 r. i powróciły do poziomu sprzed integracji dopiero za rok, czyli utracono ponad 10% potencjalnych dochodów.

Nowe umowy zlecenia i inne umowy cywilnoprawne

Przewodnik po zmianach przepisów 2014/2015

Wtedy – to prawda – wzorowano się właśnie na prawie wspólnotowym, jak widać z opłakanym skutkiem dla budżetu, bo tej drugiej „reformy” podatku od towarów i usług nikt nie może uznać (i nie uznał) za udaną operacją. Potem było jeszcze gorzej, bo rzeczywiste rządy nad tym podatkiem przejął międzynarodowy biznes podatkowy, który pisze uchwalane przez parlament przepisy.

Skutkiem tego dochody budżetowe spadają nominalnie od 2011 roku a realnie od 2008. Ale te informacje nie nadają się do oficjalnej, proeuropejskiej narracji, bo u nas najczęściej cytowanymi orędownikami zwalczania oszustw podatkowych są… eksperci międzynarodowego biznesu podatkowego.

Witold Modzelewski
Profesor Uniwersytetu Warszawskiego
Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Paradoks: Rentowność obligacji skarbowych spadała w minionym tygodniu, a ich ceny rosły. Co będzie dalej?

Rentowność obligacji skarbowych spadała w minionym tygodniu, a ich ceny rosły, na przekór narracji płynącej z rynku złota i innych metali szlachetnych, których rajd miałby być wyrazem spadającego zaufania do dolara, obligacji i całego systemu fiducjarnego. Czy można pogodzić dwa trendy o przeciwnym charakterze? Na to pytanie, w cotygodniowym komentarzu Catalyst odpowiada Emil Szweda (Obligacje.pl).

Skarbówka wchodzi na nasze konta i sprawdza transakcje bez nakazu jak się fiskusowi tylko podoba: STIR, DAC7 – warto wiedzieć, co to jest i jak działa

Fiskus ma prawo do prowadzenia kontroli kont bankowych. Dotyczy to osób prywatnych oraz przedsiębiorców i firm. Dla sprawdzenia historii transakcji na koncie bankowym nie musi być prowadzone przeciwko nam żadne postępowanie ani wszczęta kontrola. Skarbówce wystarczy samo podejrzenie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego, aby sięgnąć do banku po informacje o dokonywanych przez nas transakcjach. Poza tym zautomatyzowane systemy same badają na bieżąco historię bankową naszych kont i wyłapują transakcje podejrzane.

Firmowe to firmowe. Dlaczego warto oddzielić finanse prywatne od firmowych. Cztery konta, które dają przedsiębiorcy spokój

Właściciele małych firm często powtarzają: „to przecież wszystko moje pieniądze”. I rzeczywiście – formalnie tak jest. Ale kiedy pieniądze są wspólne, problemy finansowe też robią się wspólne. Dopóki na koncie jest płynność, granica między finansami firmowymi a prywatnymi wydaje się niewidoczna. Ale wystarczy większy wydatek, spadek sprzedaży albo poślizg w płatnościach od klientów – i zaczyna się chaos. Nie w dokumentach – w codziennym zarządzaniu.

Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

REKLAMA

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

REKLAMA

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA