REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pierwsze zasiedlenie a podatkowe zwolnienie z VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Biegun Filip
Pierwsze zasiedlenie a zwolnienie z VAT
Pierwsze zasiedlenie a zwolnienie z VAT
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pierwsze zasiedlenie jest pojęciem zdefiniowanym w ustawie o podatku od towarów i usług. Fakt jego zaistnienia jest kluczowy dla zastosowania zwolnienia z opodatkowania VAT dla dostawy budynków, budowli lub ich części dokonywanej przez czynnego podatnika VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Pojęcie pierwszego zasiedlenia jest zdefiniowanie w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Zgodnie z nim, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że do zaistnienia pierwszego zasiedlenia konieczne są trzy warunki:
1) oddanie do użytkowania,
2) w wyniku czynności opodatkowanej,
3) pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi.

500 pytań o VAT - odpowiedzi z interpretacjami MF

REKLAMA

Jak wynika z analizy powyższych przepisów, kluczowe dla zastosowania zwolnienia z opodatkowania VAT dostawy budynków, budowli lub ich części jest wystąpienie  pierwszego zasiedlenia. Jego prawidłowe rozpoznanie leży w gestii podatnika dokonującego takiej dostawy. Ewentualny błąd może skutkować powstaniem zaległości podatkowej w VAT. Ze względu na potencjalnie dużą wartość transakcji których przedmiotem są budynki, budowle lub ich części, sankcje mogą okazać się bardzo dotkliwe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sporne pojęcie „oddania do użytkowania”

Niestety, prawidłowe zastosowanie instytucji pierwszego zasiedlenia bywa kłopotliwe. Największe wątpliwości podatników wzbudza użyty przez ustawodawcę zwrot „oddanie do użytkowania”. Przepisy nie wskazują bowiem kiedy z taką czynnością mamy do czynienia.

Do niedawna sądy administracyjne i Minister Finansów stali na stanowisku, że do pierwszego zasiedlenia dochodzi wyłącznie w drodze sprzedaży, najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze. Przełomowy w tym zakresie jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dn. 30 października 2014. (sygn. I FSK 1545/13), zgodnie z którym za pierwsze zasiedlenie można uznać także odpłatne udostępnienie. Jak wskazał NSA w uzasadnieniu do wyroku: „Nie ma bowiem żadnych podstaw aby różnicować, pod względem skutków podatkowych w podatku VAT, sytuację podmiotu, który przez okres dłuższy niż dwa lata wynajmie parking w całości lub w części na podstawie umowy najmu sytuacji od podmiotu, który udostępnia taki parking na podstawie abonamentu czy jednorazowego wydruku z kasy rejestrującej, jeżeli w jednym i drugim przypadku następuje to w ramach czynności opodatkowanych. W jednym i drugim przypadku następuje bowiem wydanie nieruchomości w wykonywaniu czynności opodatkowanej.” Choć wyrok dotyczył odpłatnego udostępnienia parkingu, wydaje się że te uwagi można odnieść także do innych sytuacji (np. udostępnienie hotelu gościom hotelowym). Jak wskazuje bowiem dalej NSA: „(…) już sama analiza przepisów ustawy o VAT, pozwala uznać, że każda forma korzystania z budynków, budowli lub ich części, jeżeli następuje w wykonywaniu czynności opodatkowanej, spełnia warunki pierwszego zasiedlenia, o którym mowa art. 2 pkt 14 ustawy o VAT”.

Należy jednak stwierdzić, że powyższe orzeczenie ma charakter rewolucyjny i nie jest uwzględniany w interpretacjach wydawanych przez Ministra Finansów. Przykładowo w interpretacji z 16 marca 2015 r. (sygn. IBPP1/443-1220/14/AW) Dyrektor Izby Skarbowej  w Katowicach nie zgodził się ze stanowiskiem spółki, która twierdziła że odpłatne udostępnienie parkingu stanowi pierwsze zasiedlenie (wnioskodawca przywołał na poparcie swojej argumentacji ww. wyrok NSA).

Biuletyn VAT

Pierwsze zasiedlenie tylko w stosunku do części objętej opodatkowaną czynnością

Co istotne, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, oddanie do użytkowania w ramach czynności podlegających opodatkowaniu musi nastąpić w stosunku do całej powierzchni danego budynku, budowli lub ich części. Choć taki wymóg nie wynika wprost z przepisów, pogląd ten jest ugruntowany w interpretacjach organów podatkowych (tak stwierdzono m. in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dn. 19 listopada 2012 r., sygn. ITPP1/443-1024/12/DM, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 24 marca 2014 r., sygn. IBPP1/443-1129/13/LSz, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dn. 17 czerwca 2013 r., sygn. IPTPP1/443-314/13-4/AK) i w orzecznictwie sądów administracyjnych (tak uznano m. in. w wyrokach WSA w Gdańsku z dn. 16 lipca 2014 r., sygn. I SA/Gd 646/14, i WSA we Wrocławiu z dn. 15 listopada 2011 r., sygn. I SA/Wr 1228/11).

Jak liczyć procentowy udział wydatków na ulepszenia

Kolejną problematyczną kwestią z jaką muszą zmierzyć się podatnicy, którzy badają czy w stosunku do danego budynku, budowli lub ich części nastąpiło pierwsze zasiedlenie jest ustalenie wartości w stosunku do której należy liczyć moment przekroczenia 30 % ulepszeń. Może się bowiem zdarzyć, że na przestrzeni lat nastąpi kilka ulepszeń, przy czym żadne z nich nie przekracza 30 % wartości początkowej.

W interpretacjach podatkowych (m. in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 5 stycznia 2011 r., sygn. ITPP1/443-984/10/KM, Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 grudnia 2009 r.  sygn. ILPP1/443-1119/09-2/AI, , Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dn. 9 grudnia 2009 r., sygn. ILPP1/443-1119/09-2/AI, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dn. 26 lipca 2011 r., sygn. IPTPP1/443-102/11-4/MW)  dominuje pogląd, że w celu prawidłowego obliczenia procentowego udziału wydatków na ulepszenia należy każdorazowo wartość takich wydatków odnieść do zaktualizowanej o dokonane już ulepszenia wartości początkowej środka trwałego. Mówiąc prościej, jeśli np. na przestrzeni roku ulepszymy dany budynek o 5 %, to w celu zbadania czy następne ulepszenie przekroczy 30 % powinniśmy odnieść się do wartości początkowej powiększonej o już dokonane ulepszenie (a nie do wartości „historycznej”).

Kasy fiskalne 2015 / 2016 – zwolnienia


Takie podejście jest ponadto zgodne z wykładnią systemową. Zgodnie bowiem z art. 16g ust. 13 ustawy o CIT, jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z ust. 1 i 3-11 ustawy o CIT, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie.

W powyższym przykładzie nie nastąpiło ustawowe przekroczenie wartości ulepszeń o 30% w stosunku do wartości początkowej [(300.000,00 / 1.400.000/00) * 100% = 21 %].

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Filip Biegun
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Śląski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Co z samochodami zakupionymi do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co zmieni się od lutego 2026 roku?

Od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

REKLAMA

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF: Jak powinny być wystawiane od lutego 2026 roku?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

REKLAMA