REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pierwsze zasiedlenie a podatkowe zwolnienie z VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Biegun Filip
Pierwsze zasiedlenie a zwolnienie z VAT
Pierwsze zasiedlenie a zwolnienie z VAT
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Pierwsze zasiedlenie jest pojęciem zdefiniowanym w ustawie o podatku od towarów i usług. Fakt jego zaistnienia jest kluczowy dla zastosowania zwolnienia z opodatkowania VAT dla dostawy budynków, budowli lub ich części dokonywanej przez czynnego podatnika VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:
a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,
b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

REKLAMA

REKLAMA

Pojęcie pierwszego zasiedlenia jest zdefiniowanie w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT. Zgodnie z nim, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:
a) wybudowaniu lub
b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że do zaistnienia pierwszego zasiedlenia konieczne są trzy warunki:
1) oddanie do użytkowania,
2) w wyniku czynności opodatkowanej,
3) pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi.

500 pytań o VAT - odpowiedzi z interpretacjami MF

Jak wynika z analizy powyższych przepisów, kluczowe dla zastosowania zwolnienia z opodatkowania VAT dostawy budynków, budowli lub ich części jest wystąpienie  pierwszego zasiedlenia. Jego prawidłowe rozpoznanie leży w gestii podatnika dokonującego takiej dostawy. Ewentualny błąd może skutkować powstaniem zaległości podatkowej w VAT. Ze względu na potencjalnie dużą wartość transakcji których przedmiotem są budynki, budowle lub ich części, sankcje mogą okazać się bardzo dotkliwe.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Sporne pojęcie „oddania do użytkowania”

REKLAMA

Niestety, prawidłowe zastosowanie instytucji pierwszego zasiedlenia bywa kłopotliwe. Największe wątpliwości podatników wzbudza użyty przez ustawodawcę zwrot „oddanie do użytkowania”. Przepisy nie wskazują bowiem kiedy z taką czynnością mamy do czynienia.

Do niedawna sądy administracyjne i Minister Finansów stali na stanowisku, że do pierwszego zasiedlenia dochodzi wyłącznie w drodze sprzedaży, najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze. Przełomowy w tym zakresie jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dn. 30 października 2014. (sygn. I FSK 1545/13), zgodnie z którym za pierwsze zasiedlenie można uznać także odpłatne udostępnienie. Jak wskazał NSA w uzasadnieniu do wyroku: „Nie ma bowiem żadnych podstaw aby różnicować, pod względem skutków podatkowych w podatku VAT, sytuację podmiotu, który przez okres dłuższy niż dwa lata wynajmie parking w całości lub w części na podstawie umowy najmu sytuacji od podmiotu, który udostępnia taki parking na podstawie abonamentu czy jednorazowego wydruku z kasy rejestrującej, jeżeli w jednym i drugim przypadku następuje to w ramach czynności opodatkowanych. W jednym i drugim przypadku następuje bowiem wydanie nieruchomości w wykonywaniu czynności opodatkowanej.” Choć wyrok dotyczył odpłatnego udostępnienia parkingu, wydaje się że te uwagi można odnieść także do innych sytuacji (np. udostępnienie hotelu gościom hotelowym). Jak wskazuje bowiem dalej NSA: „(…) już sama analiza przepisów ustawy o VAT, pozwala uznać, że każda forma korzystania z budynków, budowli lub ich części, jeżeli następuje w wykonywaniu czynności opodatkowanej, spełnia warunki pierwszego zasiedlenia, o którym mowa art. 2 pkt 14 ustawy o VAT”.

Należy jednak stwierdzić, że powyższe orzeczenie ma charakter rewolucyjny i nie jest uwzględniany w interpretacjach wydawanych przez Ministra Finansów. Przykładowo w interpretacji z 16 marca 2015 r. (sygn. IBPP1/443-1220/14/AW) Dyrektor Izby Skarbowej  w Katowicach nie zgodził się ze stanowiskiem spółki, która twierdziła że odpłatne udostępnienie parkingu stanowi pierwsze zasiedlenie (wnioskodawca przywołał na poparcie swojej argumentacji ww. wyrok NSA).

Biuletyn VAT

Pierwsze zasiedlenie tylko w stosunku do części objętej opodatkowaną czynnością

Co istotne, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, oddanie do użytkowania w ramach czynności podlegających opodatkowaniu musi nastąpić w stosunku do całej powierzchni danego budynku, budowli lub ich części. Choć taki wymóg nie wynika wprost z przepisów, pogląd ten jest ugruntowany w interpretacjach organów podatkowych (tak stwierdzono m. in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dn. 19 listopada 2012 r., sygn. ITPP1/443-1024/12/DM, Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 24 marca 2014 r., sygn. IBPP1/443-1129/13/LSz, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dn. 17 czerwca 2013 r., sygn. IPTPP1/443-314/13-4/AK) i w orzecznictwie sądów administracyjnych (tak uznano m. in. w wyrokach WSA w Gdańsku z dn. 16 lipca 2014 r., sygn. I SA/Gd 646/14, i WSA we Wrocławiu z dn. 15 listopada 2011 r., sygn. I SA/Wr 1228/11).

Jak liczyć procentowy udział wydatków na ulepszenia

Kolejną problematyczną kwestią z jaką muszą zmierzyć się podatnicy, którzy badają czy w stosunku do danego budynku, budowli lub ich części nastąpiło pierwsze zasiedlenie jest ustalenie wartości w stosunku do której należy liczyć moment przekroczenia 30 % ulepszeń. Może się bowiem zdarzyć, że na przestrzeni lat nastąpi kilka ulepszeń, przy czym żadne z nich nie przekracza 30 % wartości początkowej.

W interpretacjach podatkowych (m. in. w interpretacjach Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 5 stycznia 2011 r., sygn. ITPP1/443-984/10/KM, Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 9 grudnia 2009 r.  sygn. ILPP1/443-1119/09-2/AI, , Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dn. 9 grudnia 2009 r., sygn. ILPP1/443-1119/09-2/AI, Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dn. 26 lipca 2011 r., sygn. IPTPP1/443-102/11-4/MW)  dominuje pogląd, że w celu prawidłowego obliczenia procentowego udziału wydatków na ulepszenia należy każdorazowo wartość takich wydatków odnieść do zaktualizowanej o dokonane już ulepszenia wartości początkowej środka trwałego. Mówiąc prościej, jeśli np. na przestrzeni roku ulepszymy dany budynek o 5 %, to w celu zbadania czy następne ulepszenie przekroczy 30 % powinniśmy odnieść się do wartości początkowej powiększonej o już dokonane ulepszenie (a nie do wartości „historycznej”).

Kasy fiskalne 2015 / 2016 – zwolnienia


Takie podejście jest ponadto zgodne z wykładnią systemową. Zgodnie bowiem z art. 16g ust. 13 ustawy o CIT, jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z ust. 1 i 3-11 ustawy o CIT, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie.

W powyższym przykładzie nie nastąpiło ustawowe przekroczenie wartości ulepszeń o 30% w stosunku do wartości początkowej [(300.000,00 / 1.400.000/00) * 100% = 21 %].

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Filip Biegun
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Śląski

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najniższa krajowa w 2026 r. i minimalna stawka godzinowa - jest oficjalna propozycja rządu

W dniu 12 czerwca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła propozycję wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz minimalnej stawki godzinowej w 2026 r.

Sejm przyjął ważną zmianę dla przedsiębiorców – korekta deklaracji podatkowej po kontroli celno-skarbowej coraz bliżej

W środę, 11 czerwca 2025 roku, Sejm zdecydował o skierowaniu do trzeciego czytania projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawy o VAT. To istotna zmiana dla przedsiębiorców – umożliwia bowiem korektę deklaracji podatkowej po zakończeniu kontroli celno-skarbowej.

Nowelizacja ustawy o VAT: możliwe podniesienie limitu zwolnienia z 200 tys. zł do nawet 300 tys. zł

Trwają prace nad ustawą, która może przynieść realne ulgi podatkowe najmniejszym przedsiębiorcom. Ostateczna decyzja – czy limit zwolnienia z VAT wyniesie 240 tys. zł, czy aż 300 tys. zł – zależy od dalszych prac sejmowych komisji.

Nowe ułatwienia dla przedsiębiorców: dane z wykazu VAT dostępne na biznes.gov.pl od 1 października 2025 r.

Jest projekt ustawy, który zakłada wprowadzenie nowych regulacji umożliwiających przedsiębiorcom łatwiejszy dostęp do wykazu podatników VAT za pośrednictwem portalu biznes.gov.pl. Zmiany mają uprościć weryfikację kontrahentów, zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego i ograniczyć formalności papierowe.

REKLAMA

Kupujesz rzeczy przez internet? Za te towary musisz zapłacić podatek w ciągu 14 dni

Polacy chętnie kupują różne rzeczy przez internet, ale nie wiedzą, że niektóre transakcje rządzą się swoimi prawami. Fiskus ma coraz więcej możliwości, żeby sprawdzić, kto nie zapłacił podatku PCC. Monika Piątkowska, doradca podatkowy w e-pity.pl i fillup.pl, wyjaśnia, kiedy zachować szczególną czujność i jak uniknąć ewentualnych problemów ze skarbówką.

Można znaleźć 50 mld zł na podwyżkę kwoty wolnej w PIT do 60 tys. zł. Prof. Modzelewski podpowiada rządowi D. Tuska, gdzie szukać pieniędzy

Można domyślać się, że politycznym „być albo nie być” obecnego rządu jest „dowiezienie” (jak to się mówi) swoich obietnic z 2023 roku. Wśród nich najważniejszą (obiektywnie) jest podwyższenie do 60 tys. kwoty wolnej od podatku dochodowego od osób fizycznych. Jest to dziś nierealne, bo w tym roku w budżecie państwa z tego podatku pojawiła się kwota minus 22 mld złotych (tak, po raz pierwszy w historii mamy ujemne dochody budżetowe), a miało być za cały rok 31 mld zł (czyli o 60 mld zł mniej niż w roku 2024).

Obowiązkowy KSeF - podatnicy zagraniczni z większymi przywilejami niż polscy. Sprostowanie i wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

W wyjaśnieniach przesłanych 9 czerwca 2025 r.do naszej redakcji, Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że w decyzji derogacyjnej dot. obowiązkowego modelu KSeF, Polska została upoważniona – w przypadku podatników mających siedzibę na jej terytorium – do akceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawianych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy. Jak wskazuje Ministerstwo, Komisja Europejska zastrzegła (co zostało potwierdzone przez Radę UE), że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszać prawa klientów do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.

Efektywny controlling w biznesie – czyli jaki? Jakie procesy w firmie można zauważalnie usprawnić dzięki wdrożeniu controllingu?

Controlling to znacznie więcej niż tylko kontrola kosztów czy tworzenie raportów. To kompleksowe podejście do zarządzania przedsiębiorstwem, które dostarcza informacji niezbędnych do podejmowania trafnych decyzji. Efektywny controlling staje się dziś jednym z kluczowych elementów przewagi konkurencyjnej, szczególnie w czasach dynamicznych zmian, rosnącej złożoności i presji na efektywność. Ale które obszary działalności firmy najbardziej zyskują na wdrożeniu nowoczesnego controllingu?

REKLAMA

Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

REKLAMA