REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozliczanie kosztów i przychodów działalności produkcyjnej

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Od początku roku prowadzimy zakład produkcyjny wyrobów z tworzyw sztucznych. Prosimy o odpowiedź, w jaki sposób ewidencjonować i rozliczać koszty i przychody powstałe w procesie produkcyjnym?
Na kontach działalności podstawowej w zespole 5 ewidencjonuje się koszty wytworzenia wyrobów.
Typowe zapisy po stronie Wn konta „Koszty podstawowej działalności produkcyjnej” obejmują:
• koszty bezpośrednie przeniesione z kont zespołu 4 w korespondencji z kontem „Rozliczenie kosztów” lub księgowane bezpośrednio na tym koncie, jeśli jednostka nie prowadzi kont zespołu 4,
• odpisy kosztów rozliczanych w czasie,
• koszty wydziałowe,
• koszty zużycia półfabrykatów pochodzących bezpośrednio z produkcji,
• ujawnione nadwyżki produkcji w toku.
Przy produkcji wyrobów sporządza się odpowiednią kalkulację poniesionych kosztów. Kalkulacją mogą być obejmowane poszczególne rodzaje wyrobów lub ich grupy. Spośród stosowanych metod kalkulacji najczęściej w praktyce stosowana jest kalkulacja podziałowa lub doliczeniowa.
Kalkulacja podziałowa polega na tym, że koszty produkcji wyrobów dzieli się przez ich ilość i otrzymuje się w ten sposób ich koszty jednostkowe. Metodę tę stosuje się, gdy jest wytwarzany jeden rodzaj produktu lub produkty są do siebie podobne, a więc przy produkcji masowej lub wielkoseryjnej.
Przy kalkulacji doliczeniowej koszty bezpośrednie nalicza się na podstawie dowodów źródłowych do przedmiotów kalkulacyjnych, natomiast koszty pośrednie dolicza się do kosztów bezpośrednich za pomocą określonych kluczy, np. udziału robocizny bezpośredniej z narzutami lub materiałów bezpośrednich z narzutami.
Spośród znanych metod kalkulacji najczęstsze zastosowanie ma kalkulacja podziałowa lub doliczeniowa.
Techniczny koszt wytworzenia wyrobów obejmuje:
• robociznę bezpośrednią z narzutami, po pomniejszeniu o wartość odpadów użytkowych z produkcji, przekazanych do magazynu,
• materiały bezpośrednie z narzutami kosztów zakupu i odchyleń od cen ewidencyjnych,
• inne koszty bezpośrednie, np. koszty obcej obróbki produkcyjnej,
• koszty wydziałowe.
Wartość produkcji niezakończonej ustala się w wysokości kosztów wytworzenia, która powinna być potwierdzona inwentaryzacją na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Możliwe jest zaniechanie wyceny produkcji w toku, jeśli nie powoduje to zniekształcenia stanu aktywów i wyniku finansowego jednostki.
Przy produkcji wyrobów powstają braki naprawialne i nienaprawialne. Koszty braków nienaprawialnych zwiększają koszty produkcji wyrobów.
W przypadku rozliczania kosztów produkcji według rzeczywistych kosztów produkcji oraz kosztów planowanych zastosowanie ma konto „Rozliczenie kosztów produkcji”. Na równi z wyrobami gotowymi traktuje się półfabrykaty własnej produkcji, dla których prowadzona jest ewidencja ilościowo-wartościowa.
Po stronie Wn konta „Rozliczenie kosztów produkcji” wykazuje się rzeczywisty koszt wytworzenia wyrobów gotowych i półfabrykatów w korespondencji ze stroną Ma konta „Koszty podstawowej działalności produkcyjnej”, a także odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych, gdy ich koszt rzeczywisty jest niższy od ceny ewidencyjnej, w korespondencji ze stroną Ma konta „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów”.
Po stronie Ma konta „Rozliczenie kosztów produkcji” księguje się wartość wytworzonych wyrobów gotowych (w cenach ewidencyjnych) przekazanych z magazynu do sprzedaży, w korespondencji ze stroną Ma konta „Wyroby gotowe” lub „Półfabrykaty”, a także odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych, gdy ich koszt rzeczywisty jest wyższy od ceny ewidencyjnej, w korespondencji ze stroną Wn konto „Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych”.
Konto „Rozliczenie kosztów produkcji” nie może wykazywać sald na koniec okresu sprawozdawczego. Prowadzenie tego konta nie jest celowe, gdy ewidencja wyrobów gotowych na kontach zespołu 5 i 7 jest prowadzona według kosztów rzeczywistych.
Przy zastosowaniu cen ewidencyjnych koszt wytworzenia wykazuje się po korekcie o odchylenia od cen ewidencyjnych według wskaźnika odchyleń wyliczonego w następujący sposób: odchylenia przypadające na stan początkowy wyrobów gotowych na koncie „Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych” powiększone o powstałe odchylenia w okresie sprawozdawczym i dzielone przez wartość w cenach ewidencyjnych zapasu wyrobów na początek okresu, powiększonego o wartość w cenach ewidencyjnych wyrobów przyjętych z produkcji do magazynu w okresie sprawozdawczym.
Za pomocą tak ustalonego wskaźnika wylicza się kwotę odchyleń przypadającą na pozostałość zapasu wyrobów gotowych, a różnicę odnosi się na konto „Koszt własny sprzedanych wyrobów gotowych”. Przyjęte zasady rozliczania odchyleń od cen ewidencyjnych nie mogą być zmieniane w ciągu roku sprawozdawczego.
Saldo Wn lub Ma na koncie „Odchylenia od cen ewidencyjnych wyrobów gotowych” koryguje stan wyrobów gotowych do ich rzeczywistego kosztu wytworzenia.
Przychody zarówno ze sprzedaży wyrobów gotowych, jak i półfabrykatów wykazuje się w zespole 7. Uznanie reklamacji odbiorców oraz udzielenie im bonifikat powoduje zmniejszenie przychodów.
Przy sprzedaży wyrobów gotowych występują koszty ich sprzedaży, które obejmują:
• koszty obsługi zbytu, w tym np. koszty reklamy i udziału w targach,
• koszty opakowań zbiorczych związane z przygotowaniem produkcji,
• koszty załadunku i przewozu wyrobów do magazynu odbiorcy,
• prowizje jednostek pośredniczących w sprzedaży wyrobów gotowych.
Nie zalicza się do kosztów sprzedaży kosztów magazynowania i kosztów zbytu w przypadku wydzielenia komórek zbytu. Wydzielenie kosztów zbytu nie jest wskazane, gdy koszty te są nieznaczne. W takim przypadku koszty te zalicza się do kosztów ogólnego zarządu.
Jeśli dokonuje się badania rentowności poszczególnych rodzajów działalności podstawowej lub poszczególnych wyrobów, to koszty ogólnego zarządu mogą być statystycznie rozliczane na kierunki działania lub nośniki kosztów.
Podstawę rozliczania kosztów ogólnych zarządu może wtedy stanowić: koszt wytworzenia, koszt przerobu, ilość produktów lub inny miernik charakteryzujący związek wyrobów z kosztami zarządu.
Gdy dana jednostka gospodarcza sporządza rachunek zysków i strat metodą porównawczą, to na koniec roku obrotowego koszty według rodzaju z zespołu 4 są przenoszone na stronę Wn konta „Wynik finansowy”, natomiast koszty wytworzenia i koszty ogólne sprzedaży przenosi się na stronę Wn konta „Rozliczenie kosztów”. Saldo konta „Rozliczenie kosztów” wyrażające zmianę stanu produktów i rozliczeń międzyokresowych kosztów przenosi się na odpowiednią stronę konta „Wynik finansowy”.
Gdy jednostka sporządza rachunek zysków i strat metodą kalkulacyjną, to na koniec roku obrotowego koszty według rodzaju z zespołu 4 przenoszone są na stronę Wn konta „Rozliczenie kosztów”, a koszty wytworzenia, koszty ogólne i sprzedaży – na stronę Wn konta „Wynik finansowy”.
Przyjęcie prawidłowego sposobu ewidencji i rozliczenia kosztów umożliwia ustalenie:
• jednostkowych kosztów własnych i poszczególnych rodzajów działalności,
• rentowności i analizy poniesionych kosztów.
Dla kierownictwa przedsiębiorstw, szczególnie w większych jednostkach, ma to duże znaczenie, gdyż prawidłowy system ewidencji kosztów staje się elementem kontroli wewnętrznej.
Marian Borkowski
biegły rewident


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Które faktury nie zostaną objęte KSeF?

Krajowy System e-Faktur to jedna z największych reform ostatnich lat. W 2026 roku każdy przedsiębiorca co do zasady będzie musiał wystawiać faktury ustrukturyzowane właśnie w KSeF. Celem jest uszczelnienie systemu VAT, łatwiejsza kontrola rozliczeń i automatyzacja obiegu dokumentów. Jednak nie wszystkie dokumenty sprzedażowe zostaną objęte obowiązkiem. Ustawodawca przewidział szereg wyłączeń i okresów przejściowych, które mają ułatwić podatnikom dostosowanie się do rewolucji w fakturowaniu.

Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

REKLAMA

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

REKLAMA