Zajmujemy się handlem zagranicznym, w związku z tym posiadamy konta walutowe. Zdarza się, że dokonujemy przewalutowań, np. z EUR na USD, czy z USD na GBP. Przykład: dokonujemy przewalutowania 16 600 EUR na 21 000 USD. Czy obie kwoty powinniśmy zaksięgować po kursach zakupu banku, z którego usług korzystamy z dnia przewalutowania, a rzeczywisty zysk lub stratę zaliczyć odpowiednio do przychodów lub kosztów podatkowych?
Zasady ustalania i ewidencji różnic kursowych w ciągu roku obrotowego należy rozpatrywać w dwóch aspektach różnic kursowych dla transakcji eksportowych (należności) oraz różnic kursowych dla transakcji importowych (zobowiązania). Na dzień przeprowadzenia operacji gospodarczych wyrażonych w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach rachunkowych odpowiednio po kursie:
• kupna lub sprzedaży walut stosowanym przez bank, z którego usług korzysta
jednostka – w przypadku operacji sprzedaży lub kupna walut oraz operacji zapłaty należności lub zobowiązań,
• średnim ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym (SAD) lub innym wiążącym jednostkę dokumencie ustalony został inny kurs – w przypadku pozostałych operacji.
Ponadto jeżeli aktywa i pasywa są wyrażone w walutach, dla których bank, z którego usług korzysta jednostka, lub Narodowy Bank Polski nie ustalają kursu, to kurs tych walut określa się w relacji do wskazanej przez jednostkę waluty odniesienia, której kurs jest ustalany przez Narodowy Bank Polski.
W przykładzie zawartym w pytaniu mamy do czynienia z walutami, dla których kurs jest ustalany w każdym banku, a wątpliwość budzi kurs, po którym odbywa się księgowanie. Tego typu sytuacje są coraz częstsze, między innymi są efektem dostosowywania się polskich przedsiębiorstw do realiów panujących na nowych rynkach. Tak więc należy stwierdzić, że przyjęte przez jednostkę rozwiązanie jest jak najbardziej prawidłowe, ponieważ jest zgodne z obowiązującymi zapisami ustawy o rachunkowości (art. 30 ust. 2 i 3) oraz o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 2 i art. 15 ust. 1).
Piotr Bober
– doradca ds. strategii i finansów w firmie PPH R. Kaczmarek i Synowie Spółka z o.o. w Poznaniu;
Pytania: czytelnicy.rfa@infor.pl;