Osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą i rozlicza ją w księdze przychodów i rozchodów. W czerwcu kupiła samochód ciężarowy na firmę jako środek trwały. Przez sprzedawcę została wystawiona faktura VAT-marża na kwotę 18 300 zł. Jaka kwota jest wartością początkową do amortyzacji środka trwałego? Czy koszty pożyczki bankowej na dowolny cel można zaliczyć do kosztów firmy? Pożyczka została udzielona osobie prowadzącej działalność i współmałżonkowi. Została przeznaczona na zakup samochodu.
RADA
W związku z tym, że Czytelnik kupił samochód na podstawie faktury VAT-marża, nie ma możliwości odliczenia VAT. Wartość początkową będzie więc stanowiła kwota brutto (wartość nabycia). Jeśli chodzi o możliwość zaliczenia kosztów związanych z zaciągnięciem „pożyczki na dowolny cel” do kosztów uzyskania przychodu, to należy określić, na co została przeznaczona pożyczka. Jeśli w całości została przeznaczona na zakup samochodu stanowiącego środek trwały, to koszty te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, jeśli zaś częściowo na inny cel, to należy ocenić jego związek z przychodami osiąganymi w ramach działalności gospodarczej.
UZASADNIENIE
W przypadku zakupu towaru używanego od podatnika, który opodatkował tę sprzedaż w systemie marży, podatnikowi – nabywcy towaru nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Z treści faktury VAT-marża nie wynika zresztą, jaka jest kwota podatku naliczonego, ponieważ ujmuje się w niej wyłącznie wartość należności, jaką powinien uiścić nabywca towaru, bez wyodrębniania kwoty podatku należnego.
Gdy podatnik nie ma prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od nabytego środka trwałego, cała wartość nabycia (czyli wartość brutto) stanowi wartość początkową, od której należy dokonywać odpisów amortyzacyjnych.
Co do kosztów pożyczki zaciągniętej na dowolny cel przez podatnika i jego współmałżonka, a faktycznie przeznaczonej na zakup samochodu, to ustawodawca nie uzależnia możliwości zaliczenia ich od rodzaju zaciągniętej pożyczki. Istotne jest to, aby koszty te miały związek z przychodami osiąganymi w ramach działalności gospodarczej. Jeżeli więc podatnik rzeczywiście przeznaczył całość środków z otrzymanej pożyczki na zakup środka trwałego, to zapłacone odsetki czy prowizja mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
WAŻNE!
Wartość prowizji i odsetek naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania powiększy jego wartość początkową, a zatem podlegają one zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne. Dodatkowo nie podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów spłata samej pożyczki, czyli raty kapitałowe.
Warto jednak mieć na uwadze i to, że w przypadku tak ogólnie określonego celu pożyczki oraz braku wyraźnego wskazania w jej treści, iż dotyczy działalności podatnika, może on mieć trudności z udowodnieniem, że faktycznie środki uzyskane z tytułu tej pożyczki zostały wykorzystane w celu zakupu środka trwałego.
Na stronach internetowych Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl) można znaleźć wiele korzystnych dla podatnika informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego dotyczących problemów podobnych do przedstawionego (np. pisma Urzędu Skarbowego w Sokółce z 16 marca 2005 r., nr US.I/415/4/KS/05, Urzędu Skarbowego w Kolbuszowej z 16 lutego 2005 r., nr US.I-1.415/1/2005, Urzędu Skarbowego Warszawa Wola z 31 grudnia 2004 r., nr US40-DF2/415-1997/VII/2004). Nie brakuje jednak także opinii odmiennych, jak np. informacja zawarta w piśmie Urzędu Skarbowego w Siemiatyczach z 23 lutego 2005 r., nr US.I.PD/zo/413/01/05.
Warto więc dobrze przeanalizować, czy podatnik rzeczywiście jest w stanie udowodnić, iż poniesione koszty miały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ściślej, że środki uzyskane z pożyczki zostały przeznaczone na zakup środka trwałego.
• art. 120 ust. 19 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
• art. 22 ust. 1, art. 22g ust. 1 pkt 1 i ust. 3, art. 23 ust. 1 pkt 32–33 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
